Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 17

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  rolnictwo konwencjonalne
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
Poultry meat consumption is a significant element in Poland's overall food consumption. Economic considerations mean that both nationally and globally, conventional intensive rearing dominates. Nevertheless, environmental and health aspects or the will to treat animals humanely make pro-environmental rearing systems increasingly common. The purpose of this article is an environmental analysis of an example farm engaged in intensive rearing of slaughtered poultry (so-called baseline production). For the analysed production, the following scenarios of changes were proposed: (a) conventional rearing based on the use of own fodder, and (b) organic rearing using free range and own organic fodder. An emergy approach was applied in this analysis. Comparison of different production systems using emergy analysis made it possible to show the scale of environmental resource commitment for baseline and scenario-based productions, and to determine the amount of renewable and non-renewable emergy consumed per unit of production. Through the use of selected emergy indicators, e.g.: Environmental Loading Ratio (ELR), Emergy Yield Ratio (EYR), the environmental impact for each case was determined. For the ecological system scenario, the need to change production parameters (stocking rate, maximum poultry house area, free range) was taken into account. The results of the emergy-based indicators showed that the baseline production places the greatest burden on the environment and is the least sustainable. The organic system is the opposite; however, due to production limitations and the lower production efficiency achieved, it may not be economically viable to orient a farm exclusively to the organic system. In an environmental assessment, the information obtained can provide valuable guidance to agricultural producers. They can help make informed decisions on natural resource management to achieve environmental security. The results are also important for political decision-makers in creating policies for more sustainable agricultural production. The results obtained are discussed, pointing out the importance of the analysis used mainly from an environmental point of view.
PL
Spożycie mięsa drobiowego stanowi istotny element ogólnego spożycia żywności w Polsce. Względy ekonomiczne powodują, że zarówno w kraju, jak i na świecie dominuje konwencjonalny chów intensywny. Niemniej jednak środowiskowe i zdrowotne aspekty oraz chęć humanitarnego traktowania zwierząt sprawiają, że proekologiczne systemy chowu stają się coraz powszechniejsze. Celem artykułu jest analiza środowiskowa przykładowego gospodarstwa prowadzącego intensywny chów drobiu rzeźnego (tzw. produkcja bazowa). Dla tej produkcji zaproponowano scenariusze zmian: (a) chów konwencjonalny oparty o wykorzystanie pasz własnych oraz (b) chów ekologiczny z wykorzystaniem dostępu do wolnego wybiegu i własnej paszy organicznej. W analizie zastosowano podejście emergetyczne. Porównanie różnych systemów produkcyjnych za pomocą analizy emergetycznej umożliwiło pokazanie skali zaangażowania zasobów środowiska w produkcji bazowej i scenariuszach oraz określenie ilości emergii odnawialnej i nieodnawialnej zużywanej na jednostkę produkcji. Poprzez wykorzystanie wybranych wskaźników emergetycznych, np.: Environmental Loading Ratio (ELR), Emergy Yield Ratio (EYR), określono wpływ na środowisko dla każdego scenariusza produkcji. W scenariuszu systemu ekologicznego wzięto pod uwagę konieczność zmiany parametrów produkcji (obsada, maksymalna powierzchnia kurnika, wybieg). Wyniki wskaźników pokazują, że produkcja bazowa stanowi największe obciążenie dla środowiska i jest najmniej zrównoważona. System ekologiczny – odwrotnie, jednakże ze względu na ograniczenia produkcyjne i niższą osiągniętą efektywność produkcji, zorientowanie gospodarstwa wyłącznie na system ekologiczny może nie być ekonomicznie opłacalne. Uzyskane informacje mogą stanowić cenne wskazówki dla producentów rolnych. Mogą pomóc w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących zarządzania zasobami naturalnymi, aby osią-gać bezpieczeństwo środowiskowe. Wyniki analizy są również ważne dla decydentów politycznych przy tworzeniu polityk na rzecz bardziej zrównoważonej produkcji rolnej. Otrzymane wyniki omówiono, wskazując na wagę analizy stosowanej głównie z punktu widzenia ochrony środowiska.
EN
The quality of the organically produced fruit and vegetables is a frequent subject of research, but very few authors have investigated the differences in the content of biologically active compounds in organic agricultural crops depending on the age of the organic farms. At the same time, many studies have shown that the soil and the whole agroecosystems need time to stabilize after conversion of land to organic production. It suggests that in a mature, stable organic system one could expect higher yields and high quality of the crops. The aim of this study was to verify the following hypotheses: (1) the content of bioactive compounds in agricultural and horticultural crops is higher when they come from the organic production system compared with the conventional crops; (2) the content of bioactive compounds in crops is higher when they come from organic farms applying organic production standards for many years compared to those from the recently converted farms. The research material consisted of potato tubers (Irga variety), carrot roots (Flacoro variety) and apple fruit (varieties Idared and Antonówka) produced in (a) conventional farms, (b) organic farms in the second or third year after conversion, (c) organic farms in the fifth or sixth year after conversion, (d) organic farms over eight years after conversion. The collected fruit and vegetable samples were analyzed for dry matter, vitamin C, polyphenols, phenolic acids, flavonoids, carotenoids and chlorophylls. The results confirm the higher content of bioactive compounds in apples and carrots produced in organic compared to the conventional farms (this applies to most of the tested compounds in apples and total polyphenols & phenolic acids in carrots). At the same time, there was no significant impact of the production system on the content of the tested compounds in potato tubers (with the exception of ferulic acid and rutin, which were found in higher contents in the conventional tubers). In case of potatoes there was also no significant effect of the age of organic farms on the chemical composition of tubers. The exception was again ferulic acid and rutin, which, however, were found in higher contents in tubers from <3-year-old organic farms compared to those converted before 5-6 years. For carrots, the results did not confirm the hypothesis about the effect of time after conversion on the crop quality - the total content of polyphenols was highest in the carrot roots coming from the <3-year-old farms, significantly lower in the 5-6-year-old farms, and the lowest in the oldest (>8-year-old) farms; similar trends were found for phenolic acids and flavonoids (total). For carotenoids, dry matter and vitamin C no statistically significant differences were found between the carrot samples depending on the age of organic farms. In case of apple fruit, only 5-6-year-old and >8-year-old orchards were compared. Similarly to carrots, apple fruit from older (>8-year-old) orchards contained significantly lower contents of many of the tested compounds (flavonoids, carotenoids, chlorophylls) and dry weight compared with fruit from the younger (5-6-year old) orchards. However, the total content of polyphenols in apple fruit did not differ significantly depending on the age of organic farms. In conclusion, the study did not confirm the hypothesis that the content of bioactive compounds in plants is higher when they come from the farms applying organic production standards for many years compared to those just recently converted. In order to assess what other factors (agronomic practices, soil, weather, climate) affected the quality of agricultural products to a greater extent than the period of organic cultivation, the study should be continued on a wider scale.
PL
Jakość produktów rolnictwa ekologicznego jest częstym tematem prac badawczych, jednak bardzo niewiele jest prac pokazujących różnice w zawartości związków biologicznie czynnych w ekologicznych płodach rolnych w zależności od czasu stosowania ekologicznych metod produkcji. Tymczasem wiele badań wskazuje, że gleba i cały system przyrodniczy gospodarstwa ekologicznego potrzebują czasu, aby się ustabilizować. Tylko wtedy można oczekiwać dobrych i trwałych plonów oraz wysokiej jakości otrzymywanych płodów rolnych. Dlatego też celem prezentowanych badań była weryfikacja następujących hipotez badawczych: (1) zawartość związków bioaktywnych w surowcach roślinnych jest wyższa wówczas, gdy pochodzą one z ekologicznego systemu produkcji niż z konwencjonalnego; (2) zawartość związków bioaktywnych w surowcach roślinnych jest wyższa wtedy, gdy pochodzą one z gospodarstw ekologicznych prowadzonych od wielu lat metodami ekologicznymi w porównaniu do surowców z gospodarstw ekologicznych, które od niedawna stosują tę metodę produkcji. Materiał badawczy stanowiły bulwy ziemniaka odmiany Irga, korzenie marchwi odmiany Flacoro oraz owoce jabłoni odmiany Idared i Antonówka pochodzące z gospodarstw (a) konwencjonalnych, (b) ekologicznych w drugim lub trzecim roku od momentu rozpoczęcia produkcji ekologicznej, (c) w piątym lub szóstym roku od momentu rozpoczęcia produkcji ekologiczne, (d) powyżej 8 lat od momentu rozpoczęcia produkcji ekologicznej. W próbkach owoców i warzyw oznaczono zawartość suchej masy, witaminy C, polifenoli ogółem, kwasów fenolowych, flawonoidów, karotenoidów i chlorofili. Wyniki potwierdzają wyższą zawartość związków bioaktywnych w jabłkach oraz marchwi z gospodarstw ekologicznych w porównaniu do tych z produkcji konwencjonalnej (dotyczy to większości badanych związków w jabłkach oraz polifenoli ogółem i kwasów fenolowych w marchwi). Jednocześnie nie stwierdzono wpływu systemu produkcji na zawartość badanych związków w bulwach ziemniaka (z wyjątkiem kwasu ferulowego i rutyny, których było więcej w bulwach z produkcji konwencjonalnej). W przypadku ziemniaków nie stwierdzono również prawie żadnych istotnych zależności w zakresie wpływu czasu prowadzenia gospodarstwa w sposób ekologiczny na skład chemiczny bulw. Wyjątkiem były kwas ferulowy oraz rutyna, których jednak było więcej w bulwach ziemniaka z gospodarstw <3-letnich niż 5-6-letnich. W przypadku marchwi stwierdzono zależności odwrotne do założonych w hipotezie - zawartość polifenoli ogółem była najwyższa w korzeniach marchwi uprawianych w <3letnich gospodarstwach, mniejsza w 5-6-letnich, i najmniejsza w ponad 8-letnich; podobne tendencje stwierdzono dla kwasów fenolowych ogółem i flawonoidów ogółem. Dla karotenoidów, suchej masy i witaminy C nie stwierdzono statystycznie istotnych różnic pomiędzy próbkami w zależności od czasu prowadzenia gospodarstwa ekologicznego. W przypadku jabłek badano tylko sady 5-6-letnie i ponad 8-letnie, nie badano sadów młodych, <3-letnich. Podobnie jak w przypadku marchwi, stwierdzono istotnie mniejszą zawartość wielu badanych związków (flawonoidów, karotenoidów, chlorofili), a także suchej masy w jabłkach z sadów > 8-letnich w porównaniu z sadami 5-6-letnimi, natomiast poziom polifenoli ogółem w owocach nie różnił się istotnie w zależności od wieku gospodarstw ekologicznych. Podsumowując, w badaniach nie potwierdzono hipotezy mówiącej, że zawartość związków bioaktywnych w surowcach roślinnych jest wyższa wtedy, gdy pochodzą one z gospodarstw ekologicznych prowadzonych od wielu lat metodą ekologiczną w porównaniu do tych od niedawna stosujących tę metodę produkcji. W celu oceny, jakie inne czynniki (agrotechniczne, glebowe, pogodowe, klimatyczne) wpłynęły na jakość płodów rolnych w większym stopniu niż czas stosowania ekologicznych metod produkcji, badania powinny być kontynuowane na szerszym materiale doświadczalnym.
EN
Nowadays nearly 40% of Earth’s land is used by agriculture. Large areas of arable land are covered by cash crops monocultures, and most common intensive agricultural practices are highly dependent on water, synthetic mineral fertilizers, chemical pesticides, and increasingly also on the products of genetic engineering. The mentioned means of agricultural production, aiming at maximizing yields while decreasing direct production costs, resulted in the agriculture becoming in a very short time one of the economy branches with highly significant environmental impact. Some alternative agricultural systems have been developed in response to the increasing environmental and social concerns of intensive agriculture. One of such systems, earning growing interest worldwide, is organic farming. The presented paper shows and compares environmental impacts of organic vs. conventional agricultural production methods on the basis of available published research. According to the literature, global benefits of organic production methods include e.g. improvement of soil structure and fertility, reduction of soil degradation and erosion, protection of biodiversity, and increasing independence on external production inputs, in that water and non-renewable energy sources. All these features of organic production are important for protecting natural resources and fit well in the concept of sustainable development. It should be underlined that the mentioned environmental/ecosystem benefits of replacing industrial, intensive agriculture with the organic systems, translate into measurable economic values. However, as it is very difficult to internalize external (i.e. environmental) costs and benefits (e.g. ecosystem services) of agriculture, they are usually not taken into account in global economic evaluation of the systems, thus inhibiting development of organic sector.
PL
Blisko 40% powierzchni lądowej Ziemi zajmują obecnie tereny użytkowane rolniczo. Większość gruntów ornych pokrywają wielkoobszarowe uprawy monokulturowe, a stosowane intensywne praktyki rolnicze zależne są w ogromnym stopniu od syntetycznych nawozów azotowych, środków chemicznej ochrony roślin, i coraz częściej także od technik inżynierii genetycznej. Wymienione środki produkcji, mające służyć maksymalizacji plonów przy równoczesnym ograniczeniu kosztów produkcji, mają swój udział w tym, że intensywne rolnictwo stało się w bardzo krótkim czasie jedną z gałęzi gospodarki o znaczącym negatywnym wpływie na środowisko. W odpowiedzi na negatywne konsekwencje środowiskowe i społeczne intensyfikacji produkcji rolniczej, pojawiły się alternatywne metody gospodarowania, w tym zyskujące dziś na znaczeniu rolnictwo ekologiczne. Niniejszy artykuł stanowi przegląd literatury naukowej podejmującej temat wpływu rolnictwa ekologicznego i konwencjonalnego na środowisko naturalne. Według dostępnej literatury, globalne korzyści wynikające ze stosowania ekologicznych metod produkcji rolnej to m.in. zwiększenie żyzności i poprawa struktury gleb oraz zapobieganie jej degradacji i erozji, ochrona bioróżnorodności, a także uniezależnienie produkcji od nakładów zewnętrznych, w tym przede wszystkim od nieodnawialnych źródeł energii. Wszystkie te cechy produkcji ekologicznej składają się na dbałość o trwałość naturalnych zasobów przyrodniczych i stanowią ważny element koncepcji zrównoważonego rozwoju. Należy podkreślić, że wymienione korzyści środowiskowe/ekosystemowe związane z zastępowaniem przemysłowego intensywnego rolnictwa przez system ekologiczny wiążą się z wymiernymi korzyściami ekonomicznymi produkcji rolniczej. Z uwagi na ich trudną internalizację, są one jednak często pomijane w globalnym rachunku ekonomicznym, co wpływa hamująco na rozwój sektora ekologicznego.
EN
Buckwheat production and its consumption is still small. The little popularity of buckwheat cultivation could be attributed to the small yield and profitability of growing it (despite the high price which can be gained from its production) as well as lack of consumption patterns related to buckwheat products. However, it starts to attract adequate attention on part of both agricultural producers and consumers. Both nutritional value and content of beneficial biologically active substances starts to draw consumer awareness to it. Apart from theses aspects, buckwheat cultivation can be seen in the perspective of its impact on the natural environment. This paper undertakes the assessment of buckwheat production by consideration of the cumulative energy efficiency of its production and the emergy efficiency associated with it. The data used for the analysis derive from the basis of organic and conventional farms situated in the Opolskie province. The study with regard to both types of farms presents the results obtained from the consideration of cumulative energy efficiency taking into account the structure of expenditure incurred in connection with the use of machinery and equipment, fuels, means of production and human labor. In addition, selected parameters regarding energy efficiency of the production were determined on the basis of calculations. Consequently, the study demonstrated that higher cumulative energy efficiency of buckwheat cultivation is achieved in organic farms. The objective of the analysis involving emergy was to determine and compare the environmental burden associated with the production of buckwheat production in both cultivation systems. The results of emergy analysis indicate the smaller environmental burden of organic buckwheat production.
PL
Uprawa gryki i jej spożycie są ciągle nieznaczne. Małego rozpowszechnienia uprawy tej rośliny należy upatrywać m.in. w niskiej wydajności i opłacalność produkcji, czy też braku nawyków konsumpcyjnych spożywania produktów gryczanych. Powoli jednak zyskuje ona uznanie zarówno ze strony producentów rolnych, jak i konsumentów. Doceniania się coraz bardziej jej wartości odżywcze i zawartość związków biologicznie czynnych ważnych dla zdrowia. Poza tymi aspektami na produkcję gryki warto spojrzeć z punktu widzenia jej wpływu na środowisko naturalne. W artykule dokonano oceny produkcji gryki poprzez pryzmat energochłonności skumulowanej produkcji oraz zagadnień emergetycznych. Przedstawiono wyniki dotyczące energochłonności skumulowanej i energii uprawy gryki na podstawie danych pochodzących z przykładowych gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych województwa opolskiego. W obu typach gospodarstw określono, po stronie dotyczącej energochłonności skumulowanej, wielkość i strukturę nakładów uprzedmiotowionych w wykorzystanych maszynach i urządzeniach rolniczych, paliwie, zużytych środkach produkcji i pracy ludzkiej. Obliczono także wybrane wskaźniki efektywności energetycznej produkcji, które wskazują na wyższą energochłonność skumulowaną uprawy gryki w gospodarstwach ekologicznych. Celem analizy emergetycznej było określenie i porównanie stopnia obciążenia środowiska produkcją gryki w dwóch systemach produkcji. Wyniki analizy emergetycznej wskazują na mniejsze obciążenie środowiska w ekologicznej produkcji gryki.
PL
Celem pracy jest ocena stanu technologii uprawy roli i roślin w województwie podlaskim w okresie przemian w rolnictwie oraz ich wpływu na zmiany w środowisku na obszarach rolniczych. Przykładowe zmiany w uprawach polowych przedstawiono i oceniono na obszarze powiatu hajnowskiego.
EN
Currently agriculture operates in three farming systems: conventional, sustainable and biodynamic farming. The most efficient is the conventional system and most environmentally friendly – biodynamic farming. In Podlaskie due to the inclusion of agriculture into the EU Common Agricultural Policy there have been major structural and technological changes. The work presents changes in technologies of plant and soil cultivation in conventional agriculture and the effects of these changes in the natural environment. In years 2005-2014 increased corn cultivation area for grain and silage, wheat and oilseed rape. Changes in modern cultivation technologies led to discontinue the usage of crop rotation in field crops, weed growth in monocultures, and the emergence of new crop pests. In Podlaskie agriculture it is needed to increase the area planted for crops adapted to light soils and existing agroclimate, in order to stop the soils degradation processes.
EN
The purpose of this study was to evaluate and compare the environmental awareness of the organic and conventional farmers on the territory of the Podlaskie voivodeship. The results indicate that farmers engaged in conventional farming have lower environmental awareness about sources of environmental pollution of agricultural origin than the organic farmers. Despite the fact that most organic farmers have a higher awareness than conventional ones, not all of them confirm this rule. Many conventional farmers see the environmental benefits of organic farming, but only a few are interested in running such a holding. Among the efforts to increase the acceptance of the organic cultivation system in the first place should be education. Increasing the level of environmental awareness among the farmers will enable to reduce wrong practices in agriculture. It is also necessary to provide technical support in the field of organic cultivation technology and in terms of the interpretation of the legal rules relating to the organic method of production. This is a serious challenge for advisory services and institutions to disseminate knowledge about organic farming. The proper designing of the financial assistance for the organic farmers is of huge importance, especially in the new financial perspective of the EU CAP.
PL
Celem pracy była ocena i porównanie świadomości ekologicznej rolników z terenu województwa podlaskiego. Wyniki badań wskazują, że rolnicy prowadzący gospodarstwa konwencjonalne mają mniejszą świadomość ekologiczną na temat źródeł zanieczyszczenia środowiska pochodzenia rolniczego niż rolnicy prowadzący gospodarstwa ekologiczne. Pomimo tego, że większość rolników gospodarstw ekologicznych odznacza się wyższym poziomem świadomości w stosunku do rolników gospodarstw konwencjonalnych, zasada ta nie zawsze jest potwierdzana. Wielu rolników gospodarstw konwencjonalnych widzi korzyści dla środowiska wynikające z rolnictwa ekologicznego, ale tylko nieliczni są zainteresowani prowadzeniem gospodarstw ekologicznych. Wśród działań mających na celu zwiększenie akceptacji systemu produkcji ekologicznej na pierwszym miejscu powinna znaleźć się edukacja. Podniesienie poziomu świadomości ekologicznej rolników pozwoliłoby ograniczyć stosowanie niewłaściwych praktyk w rolnictwie. Konieczne jest także zapewnienie wsparcia technicznego w zakresie technologii uprawy oraz w zakresie interpretacji przepisów prawnych odnoszących się do metody produkcji ekologicznej. Poważnym wyzwaniem dla usług doradczych jest upowszechnianie wiedzy na temat rolnictwa ekologicznego. Dla rolników gospodarstw ekologicznych duże znaczenie ma prawidłowe zaprojektowanie pomocy finansowej, zwłaszcza w nowej perspektywie finansowej dotyczącej WPR w UE.
PL
Różnice w nakładach i kosztach oraz energochłonności produkcji rolnej w systemach ekologicznym i konwencjonalnym są zasadnicze. W artykule dokonano analizy i porównania kosztochłonności i energochłonności obu systemów na przykładzie uprawy pszenicy ozimej. Wśród różnic pomiędzy oboma typami upraw zauważa się średnio wyższe koszty całkowite produkcji, przychody, a także wyższą efektywność ekonomiczną w produkcji konwencjonalnej. Na wyniku tym zaważył zwłaszcza duży udział kosztów materiałów produkcyjnych. Także w tej grupie gospodarstw średnia energochłonność produkcji była znacznie wyższa. W gospodarstwach ekologicznych obserwuje się niższe plonowanie związane głównie z ekstensywną jakością produkcji, w kompleksowej ocenie obu systemów produkcji należy jednak brać pod uwagę także jakość wytworzonej żywności ekologicznej oraz jej znaczenie dla jakości środowiska przyrodniczo-rolniczego.
EN
The purpose of this article is to compare accumulated cost and energy intensity of winter wheat production in selected conventional and organic farms located in Opolskie Voivodeship. Cultivation in both farm types differs considerably. Conventional cultivation makes use of mineral fertilisers and chemical plant protection agents. Several farms from each group were taken for comparison purposes, all with alike conditions of cultivation carried out in the same years. When analysing presented results, one should take into account the fact that nutritional parameters are important properties of organic food. Therefore, economic calculation in organic agricultural production should be subordinated to the desired quality of obtained organic farming products. This study is the continuation of the previous analyzes enclosed in, expanding on the chosen elements of the economic bills concerning the winter wheat production in demonstrative, ecological and conventional farms, as well as the connection between the energy consumption of a production and its energetic effects.
EN
Negative impacts from application of fertilizers and pesticides in agriculture have been observed since the mid-20th century, when their use rapidly increased. This led to decrease in the number of species connected to the agricultural landscape. So-called integrated farming practices are currently being introduced that aim to mitigate negative impacts on the environment and to stabilize the numbers of wild flora and fauna. A number of studies have examined the positive influence of integrate and organic farming as modern agricultural practices in a European perspective. The positive impact of these practices is particularly evident in plants and invertebrates studied in Italy, Austria, Germany and the UK, for example. There is little such data from Central and Eastern Europe, however, even as the region has specific environmental conditions due especially to the more moderate impact of agriculture there during the second half of the 20th century. In this study, we compared the numbers of herbal and bird species on crop fields and meadows managed with conventional versus integrated systems in Southern and Central Bohemia, the Czech Republic. Our analysis included also the effects of land parcel size, position within these parcels and presence of other habitat elements (ditch, tree, field roads, dunghill, field margins – boundaries, bushes, fallow area) in the vicinity of study plots. We found that herbal communities were significantly more species-rich on lands with integrated farming and similar results were obtained in the case of birds, except there was a non-significant effect of integrated farming on bird species richness in meadows. In addition, the species richness of plants decreased as land parcel size increased. In conclusion, herbal and bird communities were shown to benefit more distinctively from integrated farming in Central Europe, where this effect is not considered unambiguous due to the higher overall habitat heterogeneity and historically lower burdening of farmland with pesticides and fertilizers. The results support the idea that it makes sense even here to introduce integrated forms of agricultural practice.
EN
A one factor field experiment was carried out under the Beskid Niski mountain conditions in order to determine the impact level of yielding components on differences in yields of glumiferous oats cultivated in a traditional and organic system. The obtained results showed that the number of panicles had the greatest impact on differences in grain yields of oats grown using the two studied systems. The impact of this element was 61.4%, which was almost three times greater than that of the mass of a thousand grains. Of all the components of grain yield structure, the quantity of grains in a wisp had the lowest impact on the decrease in the grain yield of oats cultivated in the organic system compared to the traditional system; this impact was 18.2%. An average grain yield of oats grown in the organic system was ca. 10% lower than that of oats grown in the traditional system.
PL
W jednoczynnikowym doświadczeniu polowym przeprowadzonym w warunkach górskich Beskidu Niskiego badano udział elementów plonowania w kształtowaniu plonu owsa oplewionego wysiewanego w systemie konwencjonalnym i ekologicznym. W wyniku badań stwierdzono, iż największy wpływ na różnice w plonie ziarna owsa oplewionego uprawianego w badanych systemach rolniczych miała liczba wiech na powierzchni 1 m2. Oddziaływanie tej cechy wynosiło 61,4% i było blisko trzykrotnie większe niż masy tysiąca ziaren. Udział liczby ziaren w wiesze w zmniejszeniu plonu ziarna owsa uprawianego w systemie ekologicznym w stosunku do konwencjonalnego był najmniejszy ze wszystkich elementów struktury plonu ziarna i wynosił 18,2%. Średni plon ziarna owsa uprawianego w warunkach górskich w systemie ekologicznym w porównaniu do systemu konwencjonalnego był mniejszy o ok. 10%.
PL
Celem badań była analiza zawartości trichotecenów oraz zearalenonu w ziarnie jęczmienia oraz jego produktach pochodzących z ekologicznych i konwencjonalnych systemów uprawy, z województwa kujawsko-pomorskiego. Materiał badawczy stanowiły 53 próbki: 31 z ekologicznego i 22 z konwencjonalnego systemu gospodarowania. Badany materiał pochodził z lat 2009-2011. Przy użyciu metody HPLC-MS/MS oznaczono osiem mikotoksyn: niwalenol (NIV), deoksyniwalenol (DON), 3-acetylodeoksyniwalenol (3ADON), monoacetoksyscirpenol (MAS), diacetoksyscirpenol (DAS), toksyny T-2, HT-2 oraz zearalenon (ZEN). Wszystkie oznaczenia powtórzono trzykrotnie. Próby przygotowano wykorzystując kolumienki Bond Elut® Mycotoxin (Varian) oraz wzorce wewnętrzne (IS) 13C- DON, 13C-T-2, 13C-HT-2, ZAN. W badanym ziarnie oraz produktach spożywczych dominowała toksyna HT-2 (30% próbek badanych) oraz NIV (28% próbek badanych). Natomiast w żadnej z próbek nie stwierdzono obecności 3ADON. Spośród ośmiu oznaczanych mikotoksyn w najwyższym stężeniu występował NIV. Jego maksymalną zawartość 85.6 ppb odnotowano dla surowca ekologicznego. Najwięcej mikotoksyn stwierdzono w ziarnie pochodzącym z konwencjonalnego systemu upraw. Dominowała tutaj toksyna HT-2, oznaczona aż w 80% próbek oraz toksyna T-2, której obecność stwierdzono w 70% próbek. W grupie tej odnotowano również najwyższe stężenia tych mikotoksyn, wynoszące odpowiednio 13.8 ppb (HT-2) i 23.8 ppb (T-2) oraz największe stężenie DON (65.1 ppb). ZEN był najczęściej oznaczaną mikotoksyną w produktach konwencjonalnych, gdzie wystąpił w 42% próbek. Zanieczyszczenie produktów ekologicznych i konwencjonalnych było porównywalne. Średnie stężenia oznaczonych mikotoksyn w produktach spożywczych były wielokrotnie niższe niż w przypadku surowców. W żadnej z badanych próbek zawartość mikotoksyn nie przekroczyła dopuszczalnych wartości (Rozporządzenie 1881/2006 WE).
EN
The aim of the study was to perform the analysis of trichothecenes and zearalenone content in barley grain and food commodities such as grits, flour and flakes, coming from organic and conventional farms. The analysed material included 53 samples, with 31 from organic and 22 from conventional farms. The food products had been purchased in local shops in kujawsko-pomorskie province. Raw materials also came from the same region. Each sample was analysed in 3 replicates. Eight mycotoxins were determined using HPLC-MS/MS method: nivalenol (NIV), deoxynivalenol (DON), 3- acetyldeoxynivalenol (3ADON), monoacetoxyscirpenol (MAS), diacetoxyscirpenol (DAS), T-2 and HT-2 toxins and zearalenone (ZEN). Sample preparation was made using Bond Elut® Mycotoxin columns (Varian) and internal standards (IS) 13C-DON, 13C-T-2, 13C-HT-2, ZAN. HT-2 toxin and NIV dominated in the analysed grains and food products (30% and 28% respectively), while 3ADON was not detected in a single sample. Among the 8 analysed mycotoxins it was NIV that dominated and its highest concentration was 85.6 ppb in the raw material from an organic farm. The highest number of mycotoxins was found in the grain from a conventional farm, with HT-2 and T-2 toxins prevailing (80% and 70% samples, respectively). Their concentration was also the highest in this group (13.8 ppb and 23.8 ppb, respectively). The third highest concentration turned out to be of DON (65.1 ppb). ZEN was most commonly present in food products coming from conventional farms - 42% samples. The contamination of organic and conventional products was comparable. Mean concentration of the analysed mycotoxins was much lower in food products than in raw material. None of the analysed products contained 3ADON or DAS. Moreover, neither DON was detected in any of the organic products nor MAS in the conventional ones. No tested sample exceeded the maximum acceptable levels of mycotoxins (Commission Regulation 1881/2006 EC).
PL
Ze względu na szerokie zastosowanie metali ciężkich, są one powszechnymi zanieczyszczeniami ekosystemu i często mogą znajdować się w żywności pochodzenia roślinnego. Najbardziej skażone są rośliny uprawiane na terenach uprzemysłowionych, w miejskich ogródkach działkowych oraz w pobliżu dróg o dużym natężeniu ruchu samochodowego. Rolnictwo ekologiczne zostało uznane za jedno z potencjalnych rozwiązań mających na celu produkcję żywności o niskim stopniu zanieczyszczenia metalami ciężkimi. Celem pracy było określenie poziomu kadmu i ołowiu w wybranych surowcach roślinnych pochodzących z różnych upraw: konwencjonalnej i ekologicznej. Materiał badany stanowiły próbki ziaren zbóż: pszenicy i jęczmienia oraz warzyw: kapusty i marchwi. Stężenie kadmu i ołowiu w badanych surowcach roślinnych określano metodą atomowej spektometrii absorpcyjnej (AAS) z atomizacją płomieniową (flame ASA). Analizując wyniki przeprowadzonych badań stwierdzono wyższą zawartość obu metali w surowcach roślinnych pochodzących z gospodarstw stosujących konwencjonalne metody produkcji. W ziarnach zbóż wyprodukowanych przy użyciu nawozów mineralnych i pestycydów zawartość ołowiu (1,97mg/kg, 1,20mg/kg) była kilkakrotnie wyższa od zawartości kadmu (0,37 mg/kg, 0,18 mg/kg). Poziom ołowiu w ziarnach pszenicy uprawianej metodami ekologicznymi był niski (0,07 mg/kg). W ziarnach jęczmienia stwierdzono 0,38 mg/kg ołowiu, natomiast nie wykryto obecności kadmu. Podobnie w badanych próbkach marchwi i kapusty uprawianych metodą konwencjonalną średnie poziomy zanieczyszczeń ołowiem (0,98 mg/kg, 0,65 mg/kg) były wyższe od zanieczyszczeń kadmem (0,37mg/kg, 0,24 mg/kg) i znacznie przewyższały zanieczyszczenia takich samych warzyw uprawianych w gospodarstwach ekologicznych (0,03 mg/kg, 0,02 mg/kg). Stosowanie zasad rolnictwa ekologicznego w produkcji zbóż i warzyw ogranicza stopień zanieczyszczeń żywności metalami ciężkimi, które zagrażają zdrowiu człowieka.
EN
Due to the extensive use of heavy metals, they are a common type of environmental pollution and may be found in foods of plant origin. The most contaminated plants are those grown in industrialized areas, in urban allotment gardens and close to roads with heavy traffic. Organic farming has been recognized as one of the potential solutions to food production with a low degree of heavy metal contamination. The aim of this work was to determine the level of cadmium and lead in selected vegetables coming from different forms of cultivation: conventional and organic. Materials and methods: The material tested consisted of samples of crop seed: wheat and barley; and vegetable seed: cabbage and carrots. The concentration of cadmium and lead in the items tested was determined by flame atomic absorption spectroscopy. Results: Analysis of the test results revealed a higher content of both metals in crops and vegetables from conventional cultivation. In crop seed produced with the use of mineral fertilizers and pesticides, the content of lead (1.97 mg/kg, 1.20mg/kg) was occasionally higher than the content of cadmium (0.37mg/kg, 0.l8mg/kg). The level of lead in wheat seeds from organic cultivation was low (0.07mg/kg). In barley seeds, 0.38mg/kg of lead was detected, but there was no presence of cadmium. Likewise, in the tested samples of carrots and cabbage from conventional farming, the average levels of lead contamination (0.98mg/kg, 0.65mg/kg) were higher than cadmium contamination (0.37mg/kg, 0.24mg/kg) and significantly outnumbered that in the same vegetables from organic cultivation (0.03mg/kg, 0.02mg/kg). Conclusion: Application of the rules of organic cultivation in the production of grain crops and vegetables reduces the level of heavy metal contamination in food which is dangerous to human health.
PL
Celem badań była ocena zawartości fuzariotoksyn w ziarnie pszenicy pochodzącego z ekologicznego i konwencjonalnego systemu upraw oraz jego produktach, zakupionych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego w latach 2009-2011. Łącznie oceniono 52 próby ekologiczne i 28 prób konwencjonalnych. Główne trichoteceny oraz zearalenon oznaczano metodą HPLC-MS/MS. W ziarnie oraz analizowanych produktach (mąka, makaron, płatki, otręby) dominującymi miko toksynami był deoksyniwalenol i zearalenon. Spośród produktów najwyższym poziomem toksycznych metabolitów charakteryzowały się otręby i makaron. Zarówno surowie, jak i produkty konwencjonalne były silniej zanieczyszczone. W żadnej z badanych prób zawartość mikotoksyn nie przekroczyła dopuszczalnych norm UE.
EN
The aim of this study was determination of fusariotoxin content in wheat grain from organic and conventional farming systems and its products, purchased in Kujawsko-Pomorskie in 2009-2011. In total 52 organic and 28 conventional samples were analysed. The main trichothecenes and zearalenone were determined by HPLC-MS/MS method. Deoxynivalenol and zearalenone were the predominant mycotoxins in the grain and tested products (flour, pasta, cereals, bran). Among the products the highest level of toxic metabolites was found in bran and pasta. Both raw material and conventional products were more contaminated. In none of the tested samples the mycotoxins content exceeded the acceptable maximum levels of EU.
PL
Ustalenie stopnia skażenia grzybami pleśniowymi roslin zbożowych w warunkach upraw ekologicznych, przy ograniczonej ochronie wymaga ciągle wyjaśnienia. Szczególnie w latach wilgotnych i ciepłych możemy spodziewać się występowania fuzariozy kłosów. Istotnym jest też określenie innych grzybów patogenicznych zasiedlających ziarno zbóż w obydwu systemach uprawy. Celem pracy była ocena jakości mikologicznej ziarna zbóż (jęczmień, mieszanki zbożowe, owies, pszenica, pszenżyto, żyto, orkisz) uprawianych w systemie ekologicznym i konwencjonalnym, uzyskanych ze zbiorów w 2010 roku na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Przeprowadzone badania wykazały w gospodarstwach ekologicznych najwyższe zasiedlenie ziarna przez grzyby w próbach ziarna jęczmienia, a najmniejsze w pszenicy i pszenzycie. Najliczniej występowały pleśnie z rodzajów: Aureobasidium, Penicillium, Eurotium oraz Cladosporium. Natomiast w uprawie konwencjonalnej najbardziej skażone były próby ziarna żyta, a najmniej mieszanki zbożowe. Podobnie jak w ziarnach ekologicznych, w konwencjonalnych najliczniej identyfikowano pleśnie z rodzaju: Aureobasidium, Penicillium, Cladosporium i dodatkowo Alternaria. W przypadku oceny grzybów z rodzaju Fusarium nieznacznie ich wyższe zasiedlenie ustalono w zbożach z gospodarstw ekologicznych, a najwyższym procentem skazenia (w obu systemach) charakteryzowały się mieszanki zbożowe.
EN
The determination of the degree of contamination of cereals by moulds in organic farming conditions, with limited protection still requires explanation. Especially in the moist and warm, we can expect the occurrence of fusariosis of the ears. It is also important to identify other pathogenic fungi colonizing cereal grain crops in both farming systems. The aim of this study was to evaluate the quality of mycological cereal grains (barley, mixed cereal, oats, wheat, triticale, rye, spelt), grown in organic and conventional fields, harvested in 2010 in Kujawsko-Pomorskie province. In the samples collected from the organic farms the highest number of fungi was found in the samples of barley grains and the lowest in wheat and triticale, with the most numerous moulds of the genera: Aureobasidium, Penicillium, Cladosporium and Eurotium. Whereas in the samples collected from the conventional crops rye grain samples showed the highest and mixed cereals the lowest levels of moulds. Similarly to the organic harvest, the conventional ones contained mainly: Aureobasidium, Penicillium, Cladosporium and Alternaria. In case of Fusarium, a slightly higher number was found in cereals from organic farms, yet the highest percentage of contamination (in both farming systems) was identified in the mixed cereals.
PL
W pracy przyjęto założenie, iż ekologiczny system gospodarowania reprezentuje nowy paradygmat we współczesnym rolnictwie. W celu uzasadnienie przyjętego twierdzenia wykorzystano filozoficzną koncepcję T. Kuhna z jego podstawową tezą o niewspółmierności paradygmatów, a także oryginalną interpretację tej tezy zaproponowaną przez K. Jodkowskiego. W pracy starano się wykazać, iż konkurujące paradygmaty generują zupełnie odmienne definicje tego samego obszaru rzeczywistości. Według Jodkowskiego jest to spowodowane zmianą ontologii. Niewspółmierność paradygmatów powoduje obiektywną niemożność porównywania obu systemów rolniczych.
EN
It was assumed in the paper that organic farming is an application of a new paradigm in modern agriculture. Kuhn conception with his fundamental thesis about incommensurability of paradigms and its original interpretation proposed by Jodkowski were applied in order to justify this statement. It was shown that competitive paradigms generate completely different definitions of the same area of reality. According to Jodkowski it is due to the change of ontology. Difficulties for full and objective comparing organic and conventional farming systems seem to be a consequence of incommensurability of these paradigms.
PL
Celem pracy była ocena oraz porównanie świadomości ekologicznej rolników gospodarujących metodami ekologicznymi i konwencjonalnymi na terenie powiatu grajewskiego, jak również ocena postaw prośrodowiskowych reprezentowanych przez rolników obu badanych grup. Z przeprowadzonych badań wynika, że wyższy poziom świadomości ekologicznej reprezentują rolnicy gospodarujący metodami ekologicznymi. Badania dowodzą również, że deklarowane przez rolników postawy wobec środowiska nie zawsze przekładają się na rzeczywiste zachowania, zaś rolnicy decydujący się na ekologiczny sposób gospodarowania często mają na uwadze względy ekonomiczne, nie zaś dobro środowiska. Wyniki badań skłaniają do wniosku, iż należy podejmować działania zmierzające do podniesienia poziomu świadomości ekologicznej producentów rolnych, celem ograniczenia stosowania negatywnych praktyk w rolnictwie. Rzetelna edukacja ekologiczna rolników, połączona z propagowaniem wiedzy na temat ekologicznych metod produkcji rolnej pozwoliłyby skutecznie ograniczyć ujemny wpływ działalności rolniczej na środowisko.
EN
The aim ofthe thesis is to assess and compare the environmental awareness offarmers who run their farms with organie methods with conventional way in Grajewo 's county. Additional area examined in the thesis concerns the assessment of pro-environmental attitudes which are represented by both groups offarmers. Research results show thatfarmers who lead their farms with organie methods represent higher level of environmentał awareness. The research proves also that attitudes declared by thefarmers do not always translate into real actions. Farmers decide to act organically because ofeco-nomic considerations, not because ofthe environment protection. It is necessary to take actions that would increase level of erwironmental awareness offarmers in order to limit negative practices in agriculture. Both solid ecological education connected with knowledge dissemination of ecological produetion methods would limit negative influence of agriculture ac-tivities on environment.
PL
Ostrożeń polny (Cirsium arvense (L.) Scop.) jest uciążliwym chwastem upraw roślin w gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych w Polsce, który może być zwalczany z wykorzystaniem grzybów patogenicznych. Zastosowanie patogenów ostrożenia polnego wprawdzie budzi poważne wątpliwości epidemiologiczne, wynikające z możliwości zakażenia roślin uprawnych, jest jednak możliwe. Wykorzystanie bioherbicydów na pastwiskach i łąkach jest docelowo jednym z najodpowiedniejszym sposobów bezpośredniego zwalczania ostrożenia polnego i innych chwastów. Zastosowanie P. punctiformis na gruntach ornych nie budzi wątpliwości epidemiologicznych, jednak, ze względu na konieczność manualnej aplikacji patogena, jego wykorzystanie będzie najodpowiedniejsze w uprawach prowadzonych w gospodarstwach ekologicznych. Inne grzyby, odpowiednio dobrane do upraw roślin, tak, aby nie stwarzać zagrożenia epidemiologicznego, mogą być podstawowym czynnikiem zwalczania ostrożenia polnego lub wspomagać zwalczanie tego chwastu prowadzone z użyciem tradycyjnych herbicydów.
EN
Creeping thistle is a burdensome weed of crop plants in ecological and conventional farms, which can be controlled using pathogenic fungi. Although using pathogens of creeping thistle can stir up important doubts from epidemiological point of view, resulting from an opportunity to inoculation of crop plants, it can be possible. Application of bioherbicides on pastures and meadows is ultimately one of the most suitable method of direct control of creeping thistle and other weeds. A use of P. punctiformis on arable land can not raise doubts, however, due to necessity of manual application this method, should be the best in ecological farms. Other fungi appropriately selected to a crop can be a basic method of creeping thistle control or assist a control of it weed with traditional herbicides.
PL
Przedstawiono alternatywny kierunek rozwoju gospodarstwa rolnego i koszty związane z przeksztalceniem gospodarstwa konwencjonalnego na ekologiczne, realizujące nowe kierunki działalności produkcyjnej. Przeanalizowano uwarunkowania rozwoju gospodarstwa ekologicznego na tle możliwości poprawy sytuacji ekonomicznej, przy wykorzystaniu pomocy określonej w polityce rolnej Polski.
EN
The paper presents direction, costs and organizational-economic problems of transformation of conventional farm on organic and also chance ofeconomic supporting that process by agricultural policy of Poland.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.