Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zagospodarowanie wód opadowych na terenie centrum logistycznego z zastosowaniem nowoczesnych metod obliczeniowych

Falaciński Paweł, Sosnowska Anna

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 9

48--51

PL

Budynki wielkopowierzchniowe, których sumaryczna powierzchnia wynosi obecnie w Polsce powyżej 50 mln m2, mają w większości dachy płaskie. Nachylenie połaci to zazwyczaj zaledwie kilka stopni. O ile ekonomia budowy takich budynków jest uzasadniona, tak już ich utrzymanie wymaga wysokiej kultury technicznej. Ulewne deszcze to bardzo poważne zagrożenie dla budynków takich jak hale logistyczne, zakłady produkcyjne, centra handlowe czy obiekty użyteczności publicznej. Bezpieczne zagospodarowanie intensywnie spływających wód opadowych oraz roztopowych z powierzchni przekraczających niekiedy 2 ha stanowi wyzwanie dla projektantów. W artykule przedstawiono sposób zagospodarowania wód opadowych i roztopowych z dachu projektowanego centrum logistycznego, zlokalizowanego w województwie kujawsko-pomorskim. Do analizy natężenia deszczu miarodajnego wykorzystany został kalkulator IMGW (Pmax tp). Dobór systemu retencyjnego wody został oparty na systemowych rozwiązaniach eksponowanych na platformie WaterFolder. Przedstawione w artykule rozwiązania korelują z popularnym obecnie trendem budowania zdrowego, zrównoważonego środowiska, szczególnie na terenach zurbanizowanych.

EN

Large surface buildings, the total surface of which amounts in Poland to over50 million m2, usually have flat roofs. Roof slope inclination does not exceed several degrees. Although the economic aspect of such constructions is justified, their maintenance requires high technical culture. Heavy rains constitute a very serious threat to such buildings as logistics halls, manufacturing centres, shopping malls or public facilities. Safe management of intensive rainfall and snowmelt water from the surfaces that sometimes exceed 2 ha constitutes a significant challenge for designers. The article presents a method of management of the rainfall and snowmelt water from the roof of a logistics hub currently being designed, located in the Kujawsko-Pomorskie Voivodeshp. To calculate the design rainfall, the authors used the calculator of the Institute of Meteorology and Water Management (Pmax tp). The choice of water retention system was based on systemic solutions published on the WaterFolder platform. The solutions presented in the article correlate with the currently popular trend for building healthy, sustainable environment, in particular in urbanised areas.

2

Ocena uszkodzeń dozowników w zbiornikach retencyjnych podziemnych kopalń rud miedzi

Szczerbakowicz Mateusz, Krzęćko Wiesław, Król Robert

Transport Przemysłowy i Maszyny Robocze

|

2021

|

Nr 1

43--53

PL

W artykule przedstawiono ocenę udokumentowanych typów uszkodzeń oraz analizę prowadzonych napraw tych uszkodzeń w całej populacji dozowników urobku w skali jednej kopalni. Do oceny porównawczej awaryjności dozowników zaproponowano liczbowy wskaźnik uszkodzenia, określający liczbę napraw przypadających na jeden dozownik, oraz wskaźnik masy, określający częstość powstawania konkretnego uszkodzenia w odniesieniu do masy przepływającego strumienia urobku. Wykazano, że kluczowym problemem jest zużywanie się elementów stalowych wskutek zachodzących procesów abrazyjnych. Zaobserwowano występowanie intensywnego zużycia ściernego wykładzin elementów dozownika. Wpływ na zużycie ścierne analizowanych elementów dozownika ma skojarzone działanie wielu czynników przede wszystkim zróżnicowanie właściwości fizykomechanicznych rudy miedzi, materiału, składającego się z trzech odmianach litologicznych (łupek, dolomit, piaskowiec) o zmiennym uziarnieniu i wilgotności.

EN

The article presents an assessment of the described types of damage to feeders in ore bunkers and an analysis of the repair of these damage in the entire population of ore feeders at the scale of one mine. For a comparative assessment of the failure frequency of feeders, a failure index was proposed, which defines the number of repairs per one feeder, and a mass index, which defines the number of occurrence of a specific failure relates the mass of the transported ore stream. It has been shown that the key problem is the wear of steel elements due to the abrasive processes. The occurrence of intense abrasive wear of the linings of the feeder elements was observed. The abrasive wear of the analyzed elements of the feeder is influenced by the combined effect of many factors, primarily the differentiation of the physical and mechanical properties of the transported copper ore, consisting of three lithological types (shale, dolomite, sandstone) with variable grain size and moisture content.

3

Application of algae in active biomonitoring of the selected holding reservoirs in swietokrzyskie province

Rajfur M., Krems P., Kłos A., Kozłowski R., Jóźwiak M. A., Kříž J., Wacławek M.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2016

|

Vol. 23, nr 2

237--247

EN

During the years 2014-2015, biomonitoring studies were carried out at three holding reservoirs located in Swietokrzyskie Province (central Poland): Kielce artificial lake, Chancza reservoir and Sielpia reservoir. In sea water algae Palmaria palmata (Linnaeus) Weber & Mohr, exposed in the analysed waters, the increases of concentrations were determined by the atomic absorption spectrometry method (AAS), of the following: Mn, Fe, Cu, Zn, Cd and Pb. Conductivity and pH were also determined in the reservoirs waters. The differences between the increases of heavy metal concentrations in the samples of algae found along the coastline were indicated; they result from different distances from the pollution sources, such as resorts, communication routes and industrial plants.

4

Woda czynnikiem życia każdego organizmu

Małecka I., Staszewski Z.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska

|

2015

|

Nr 13

101-107

PL

Woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych związków chemicznych na Ziemi a zarazem decyduje o życiu organizmów w tym i człowieka. Dzięki właściwości występowania w warunkach przyrodniczych (naturalnych) w trzech stanach skupienia (ciekłym, gazowym i stałym) woda podlega stałemu krążeniu (cykl hydrologiczny). W warunkach małych zasobów wodnych Polski (na jednego mieszkańca przypada zaledwie 4,8 dm3 * d-1) nadrzędnym zadaniem gospodarki jest racjonalne użytkowanie zasobów wodnych. Ziemia jest planetą oceaniczną. Zasoby wodne świata są stosunkowo bardzo duże – 1.386 mld km3 wody. Polska pod względem wielkości rocznego opadu atmosferycznego znajduje się w pobliżu końca listy krajów Europy. W Polsce, w bilansie wodnym kraju istotną rolę odgrywają jeziora. Ogólna powierzchnia jezior wynosi ok. 318 tyś. ha., natomiast łączna pojemność zbiorników retencyjnych w Polsce wynosi około 3200 hm3.

EN

Water is one of the most common chemical substances on Earth and one which is crucial in sustaining life of any organism , including humans. Owing to its existence in nature in three physical states ( liquid, gaseous and solid) water is in constant circulation ( hydrologic cycle). Because Poland has limited water resources ( only 4.8 dm3* d-1 per one inhabitant) it is of primary importance for Polish economy to use water sensibly. Earth is a planet of oceans. The water resources of the world are huge and make 1386 billion km3 . As far as the volume of its annual precipitation is concerned , Poland occupies one of the final positions on the list of European countries. In Poland lakes play an important role in the country's water balance. On the whole, the area taken by lakes is 318 thousand ha, while the overall volume of water in retention reservoirs is approximately 3200 hm3.

5

Selected Properties of Reservoirs in Rail and Road Infrastructure

Szychta L., Szychta E., Luft M., Pietruszczak D.

Logistyka

|

2015

|

nr 2

6--8

PL

Odprowadzenie wód opadowych i gruntowych z obszaru dróg kolejowych i samochodowych jest ważnym czynnikiem poprawiającym stabilność nawierzchni oraz bezpieczeństwo ruchu. Jest to istotny problem w transporcie kolejowym i drogowym. W wielu przypadkach proces ten odbywa się grawitacyjnie wprost do odbiorników wód opadowych. W pozostałych przypadkach woda ze względu na spiętrzenia i brak szybkiego odprowadzenia musi być akumulowana w zbiornikach retencyjnych. Obecnie, stosowane są zbiorniki zamknięte wraz z wymuszonym wypływem. Wybrane warianty zbiorników zamkniętych w infrastrukturze kolejowej i drogowej przedstawiono w artykule. Opisano najczęściej spotykane okoliczności budowy zbiornika retencyjnego z uwzględnieniem odwodnienia grawitacyjnego oraz za pomocą kanalizacji deszczowej. Porównano właściwości eksploatacyjne zbiorników retencyjnych dla różnej topologii dopływu i odpływu wód opadowych, lokalizacji i rodzaju odbiornika wód opadowych oraz wydajności pompowni. Przedstawione zagadnienia mają istotne znaczenie dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania transportu kolejowego i drogowego.

EN

Drainage of storm and ground waters from areas of railways and roads is an important factor improving surface stability and safety of traffic. It is a major issue with rail and road transportation. In many cases, the process is gravitational and ends directly in bodies receiving stormwater. Otherwise, due to back - flows and slow drainage, water must be accumulat - ed in impounding reservoirs. Closed reservoirs with forced outlets are in place at present. Selected variants of those closed reservoirs as part of rail and road infrastructure are discussed in this paper. The most common cases of constructing impounding reservoirs are described, including gravitational drainage and stormater sewage systems. Operational properties of impounding reservoirs are compared for various topologies of stormwater in and outflows, locations and types of bodies receiving stormwater, and capacities of pumping plants. These issues are essential for proper functioning of rail and road transport.

6

Zastosowanie metody wymiarowania niecek infiltracyjno-retencyjnych do zagospodarowania wód opadowych

Suchanek E., Mrowiec M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2015

|

Nr 41

160--165

PL

Najprostszym sposobem „wykorzystania” wód opadowych jest ich zatrzymanie w miejscu opadu i skierowanie do gruntu. Systemy do wykorzystania wody deszczowej mogą być realizowane w różnych wariantach. W najprostszym układzie jest to zbiornik, do którego trafia odpływ z dachu. Instalowanie takiego zbiornika (niecki) przyczynia się do gospodarowania wodami deszczowymi. W artykule przedstawiono zastosowanie metody wymiarowania niecek infiltracyjnych polegającej na wykonaniu obliczeń, dzięki którym można określić zmiany wymiarów niecki w odniesieniu do zmiany warunków gruntowych z zachowaniem tego samego napełnienia.

EN

The easiest way to “use” rainwater is its detention in places where it falls, and referral to the ground. Systems of rainwater utilization system can be implemented in different variants. In the simplest configuration it is a tank, with a runoff from the roof. The principle of operation of the tank (basin) is a method for rain water management. The article presents a practical application of methods of dimensioning infiltration basins by performing calculations showing how to alter the dimensions of the basin when changing the ground conditions while maintaining the same filling.

7

Determination of characteristic flow values downstream of the Racibórz Reservoir using Monte Carlo methods based on copula functions

Twaróg B.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2015

|

Y. 112, iss. 2-Ś

141--169

EN

This case study of the Racibórz reservoir discusses the application of a determination method of characteristic flow values below retention reservoirs. The study describes the selected theoretical foundations, the individual steps of the Monte Carlo (MC) method used to generate hypothetical flood wave hydrographs, and the results of simulations leading to the determination of characteristic flow values below retention reservoirs. The method is based on probability density functions for a multidimensional random variable obtained using copula link functions. The results of the analyses are represented in tables and graphs. The results of the simulation analysis are presented for comparison purposes, assuming a constant and a variable time for the hypothetical base flood elevation.

PL

W artykule zapresentowano aplikację określania wartości przepływów charakterystycznych poniżej zbiorników retencyjnych na przykładzie zbiornika Racibórz. Przedstawiono wybrane podstawy teoretyczne, poszczególne kroki metodyki, zastosowanie metody Monte Carlo (MC) do tworzenia hipotetycznych hydrogramów fal powodziowych oraz wyniki obliczeń symulacyjnych prowadzące do określenia wartości charakterystycznych przepływów poniżej zbiorników. U podstaw tej metody są funkcje gęstości prawdopodobieństwa wielowymiarowej zmiennej losowej budowanej z wykorzystaniem spinających funkcji copula. Wyniki analiz w artykule zostały przedstawione w postaci tabelarycznej i graficznej. Dla porównania przedstawione są wyniki analizy symulacyjnej przy założeniu stałego i zmiennego czasu podstawy hipotetycznej fali powodziowej.

8

Retention reservoirs in drainage of rail infrastructure

Szychta E., Szychta L.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

10478--10486

EN

Requirements for drainage of rail infrastructure are analysed with a special emphasis on subgrades of express trains reaching velocities of 350km/h. Adequate stabilisation of the subgrade often requires development of an appropriate cone of depression using a stormwater pump station. Retention reservoirs are among elements of sewerage systems. Their selected configurations and principles of selecting volumes considering incoming and outflowing stormwater quantities are discussed in this paper.

PL

W artykule dokonano analizy potrzeb stosowania wgłębnego odwadniania infrastruktury kolejowej ze szczególnym uwzględnieniem podtorza dla kolei ekspresowych o prędkościach do 350km/h. Uzyskanie właściwej stabilizacji gruntu podtorza wymaga często utworzenia odpowiedniego leju depresyjnego z zastosowaniem pompowni wód opadowych. Jednym z elementów instalacji kanalizacji ściekowej są zbiorniki retencyjne. W artykule przedstawiono ich wybrane konfiguracje oraz zasady doboru objętości uwzględniając ilość przypływu i odpływu wód opadowych.

9

Use of algae in active biomonitoring of surface waters

Rajfur M., Kłos A.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2014

|

Vol. 21, nr 4

561--576

EN

Biomonitoring studies have been carried out in three retention reservoirs located in the Opole Province (southern Poland): Turawa reservoir, Nysa reservoir and Otmuchow reservoir. The increases of concentrations of Mn, Fe, Cu, Zn, Cd and Pb in fresh water algae Spirogyra sp. and sea water Palmaria palmata (Linnaeus) Weber & Mohr, exposed in the analysed waters, were determined by the atomic absorption spectrometry method (AAS). Also the waters pH, conductivity and Mn and Fe concentrations were determined. The concentrations of Cu, Zn, Cd and Pb in the analysed waters were lower than the method limit of determination. The analyses were carried out during the period from June to July 2014. The differences between the increases of heavy metal concentrations in the samples of algae found along the coastline were indicated; they result from different distances from the pollution sources, such as sediments or drainage from the areas adjacent to the reservoirs. Better sorption characteristics of Palmaria palmata in comparison to Spirogyra sp. were indicated. An empirical interrelation was also tested, the application of which after modification may enable the quantitative assessment of waters pollution with heavy metals, based on the analysis of the concentration of the element in the algae thallus.

PL

Przeprowadzono badania biomonitoringowe trzech zbiorników retencyjnych położonych na terenie województwa opolskiego (południowa Polska): Zbiornika Turawa, Zbiornika Nysa i Zbiornika Otmuchów. W glonach słodkowodnych Spirogyra sp. i morskich Palmaria palmata (Linnaeus) Weber & Mohr, eksponowanych w badanych wodach, oznaczono metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS) przyrosty stężeń: Mn, Fe, Cu, Zn, Cd i Pb. W wodach oznaczano także pH, konduktywność oraz stężenie Mn i Fe. Stężenia Cu, Zn, Cd i Pb w badanych wodach były mniejsze od granicy oznaczalności metody. Badania prowadzono od czerwca do lipca 2014 r. Wskazano na różnice w przyrostach stężeń metali ciężkich w próbkach glonów eksponowanych wzdłuż linii brzegowej, co wynika z różnej odległości od źródeł zanieczyszczeń, którymi mogą być osady denne lub odcieki z terenów przylegających do zbiorników. Wskazano także na lepsze właściwości sorpcyjne glonów Palmaria palmata w porównaniu z glonami Spirogyra sp. Przetestowano również empiryczną zależność, której zastosowanie po modyfikacji może umożliwić ilościową ocenę zanieczyszczenia wód metalami ciężkimi na podstawie analizy stężenia tego pierwiastka w plechach glonów.

10

Efektywność zbiornika Besko w Sieniawie w kształtowaniu przepływów minimalnych i maksymalnych Wisłoka

Wesoły K., Wiejaczka Ł.

Gospodarka Wodna

|

2012

|

Nr 12

498--504

PL

Zbiornik Besko na Wisłoku jest jednym z kilkunastu dużych zbiorników retencyjnych funkcjonujących w dorzeczu górnej Wisły. Podstawowym celem budowy tego obiektu nie była ochrona przeciwpowodziowa, ale wyrównywanie przepływów minimalnych na Wisłoku. W artykule dokonano oceny skuteczności zbiornika Besko w podnoszeniu przepływów niżówkowych oraz obniżaniu kulminacji fal wezbraniowych na Wisłoku. Analizę oparto na wybranych przykładach okresów niżówkowych i wezbraniowych z wykorzystaniem archiwalnych materiałów hydrologicznych z lat 1996-2012.

EN

The Besko reservoir on the Wisłok River is one of a dozen of large retention reservoirs located in the upper Vistula гіѵег basin. The basic reason for construction of this structure was not the flood protection but compensation of minimum flows on the Wisłok гіѵег. The article evaluates the effectiveness of the Besko reservoir in inereasing low-water flows and reducing freshet waves cumulations on the Wisłok rіѵег. The analysis was based on chosen examples of low-water and freshet periods with the use of archive hydrological materials dating from the years 1996-2012.

11

Wpływ koncentracji radionuklidów w osadach i wodzie zbiornika Rontok Duży na florę i faunę

Śleziak M., Petryka L.

Przegląd Górniczy

|

2011

|

T. 67, nr 12

118--122

PL

Niektóre pokłady węgla na Górnym Śląsku zawierają znaczące ilości izotopów promieniotwórczych. Część z nich rozpuszcza się w wodach dołowych i wypompowywana jest do stawów osadowych. Artykuł prezentuje aktualny wpływ na środowisko substancji promieniotwórczych zgromadzonych w czasie 22 lat użytkowania jednego ze zbiorników retencyjnych KWK „Silesia”, po 9 latach od wyłączenia z eksploatacji. Przytoczone badania pokazują zawartości izotopów promieniotwórczych w próbkach wody, gruntu i osadów dennych oraz pozwalają ocenić poziomy skażeń ryb, traw i upraw rolnych w otoczeniu zbiornika. Porównanie tych wyników ze średnimi skażeniami na terenie Polski oraz w podobnych miejscach na świecie, pozwala na ocenę rzeczywistego zagrożenia radiacyjnego i powinno ułatwić zagospodarowanie terenów po zaprzestaniu eksploatacji górniczej.

EN

Some coal deposits in Upper Silesia contain significant amounts of radioactive isotopes. A part of them dissolves in underground waters and is pumped out into tailing ponds. The article presents the current impact on the environment of radioactive substances gathered during 22 years of use of one of the storage reservoirs of the “Silesia” coal mine, after nine years of operation end. The above-mentioned studies show the contents of radioactive isotopes in water, soil and sediment samples and allow to assess the contamination levels of fish, grasses and agricultural crops in the vicinity of the reservoir. Comparing of these results with the average contamination on the territory of Poland and in similar places in the world allows to assess the current radiation hazard and should facilitate the development of land after mining exploitation termination.

12

Odwodnienie terenu w rejonie stadionu piłkarskiego PGE Arena

Małachowska J.

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2011

|

Nr 2

66-68

PL

Nowy stadion piłkarski PGE Arena Gdańsk w Letnicy jest zlokalizowany na obszarze odwadnianym przez kanał "Warzywód III". Istniejący system odwodnienia nie jest przystosowany do odbioru zwiększonej ilości wody opadowej, dlatego konieczna staje się jego rozbudowa. Odwodnienie stadionu będzie też służyć innym dzielnicom Gdańska, portowym terenom przemysłowym i nowo powstającym inwestycjom drogowym, takim jak np. fragment Trasy Słowackiego - Tunel pod Martwą Wisłą. Sprawny i wydajny system odwodnienia jest tu nieodzowny, ponieważ mamy do czynienia z terenem przydepresyjnym, narażonym na podtopienia. Po wykonaniu inwestycji obszar będzie chroniony przed podtopieniami wywołanymi gwałtownymi opadami deszczu, a także spiętrzeniem wód Zatoki Gdańskiej.

13

Wyznaczanie objętości zbiorników infiltracyjnych z zastosowaniem wzorów IDF

Mrowiec M.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2011

|

T. 14, nr 1

73-86

PL

Przedstawiono problematykę wymiarowania zbiorników infiltracyjnych, stosowanych do ograniczania objętości oraz natężeń szczytowych odpływu ścieków opadowych do sieci kanalizacyjnych. Wyróżnione zostały dwie kategorie zbiorników: opróżniane wyłącznie przez infiltrację oraz opróżniane częściowo do kanalizacji i częściowo przez infiltrację. Przedstawiono metodykę wymiarowania obydwu kategorii zbiorników przy wykorzystaniu zależności IDF opracowanej przez IMGW na podstawie 30-letnich obserwacji na 20 pluwiometrach. Opracowane zostały 4 nomogramy dla różnych wartości prawdopodobieństwa wystąpienia deszczu c, umożliwiające wyznaczenie wymaganej objętości retencyjnej zbiornika w zależności od współczynnika filtracji k oraz stosunku powierzchni infiltracyjnej do powierzchni uszczelnionej. Praktyczne wykorzystanie proponowanej metody zostało wykazane na przykładzie obliczeń urządzeń infiltracyjnych dla rzeczywistej zlewni cząstkowej o całkowitej powierzchni 13 300 m2, na którą składały się głównie dachy i parkingi. Na potrzeby weryfikacji uzyskanych wyników obliczeń wykonany został model hydrodynamiczny zlewni w programie SWMM5. Dla wybranych 12 opadów o największych natężeniach, które zostały zarejestrowane w Częstochowie w latach 2007-2008, przeprowadzono symulacje hydrodynamiczne z użyciem modelu fali dynamicznej. Symulacje były wykonywane dla stanu istniejącego oraz dla wariantu, w którym na rozpatrywanej zlewni zbudowanych byłoby 5 niewielkich zbiorników infiltracyjnych oraz jeden zbiornik retencyjny o łącznej objętości czynnej 150 m3. Analizując wpływ projektowanych zbiorników na odciążenie systemu kanalizacyjnego, wzięto pod uwagę trzy parametry: objętość ścieków podtapiających zlewnię, szczytowe natężenie przepływu ścieków na odcinku wylotowym oraz całkowitą objętość ścieków odprowadzoną do kanału w ulicy. Otrzymane wyniki pozwoliły stwierdzić, że przyjęty wariant umożliwia redukcję objętości podtopień o 89%, przy jednoczesnej redukcji objętości ścieków odprowadzanych do układu kanalizacyjnego o 47%. Założony poziom redukcji szczytowego natężenia przepływu do wartości 15 dm3/s nie został dotrzymany w 4 z 12 zdarzeń opadowych, jednak średnia wartość maksymalnych natężeń przepływu była o 67% niższa w przypadku zastosowania urządzeń retencyjnych.

EN

The paper presents the problems of sizing of retention tanks, used to limit volume and peak flow-rates of storm waters discharged to urban drainage systems. Two main categories of retention tanks have been distinguished: a) released through infiltration only and b) released through the infiltration and flow regulator. Original sizing method for both categories of the tank has been presented based on IDF relationship carried out by Institute of Meteorology and Water Management. The given IDF equation was developed on the basis of 30-years data collection period on 20 rain gages located in Poland. The IDF equation and mass balance equation makes possible to work out 4 nomographs for different return period (1, 2, 5 and 10 years) that allows to determine required storage volume depending on two factors: infiltration coefficient and relationship between infiltration surface and impervious surface. Practical application of the proposed method was showed for the real catchment located in Czestochowa. The total area of 13 300 m2 consists mainly roofs and parkings. For the verification purposes a hydrodynamic model has been developed using SWMM5 software with chosen "dynamic wave" routing that solves the complete onedimensional Saint-Venant flow equations. 12 rainfall events recorded in Czestochowa in the years 2007-2008 were applied for simulations. The rainfalls characterized by extreme values of intensity during 5-minutes time steps. In order to compare the influence of infiltration reservoirs on the drainage system performance, simulations have been done for existing conditions and for the concept of modernization that consists: 4 retention reservoirs released through infiltration only (3 open and 1 underground), one underground tank released through infiltration and orifice and one open reservoir released through orifice only. The total storage volume of all the designed facilities was equal to 150 m3. Analysing the efficiency of the drainage system for existing and modernized drainage systems three parameters were taken into consideration: flooding volume (m3), stormwaters volume discharged to urban drainage system and reduction of maximum peak flow-rates at outfall node. Obtained results showed that the designed retention devices makes possible to reduce the flooding volumes by 89% for two the most intensive rainfalls it was 60 ÷ 70%. Simultaneously stormwaters volume discharged to urban drainage system was reduced to 47% in total, but for particular events that reduction was in the range of 30 ÷ 60%. Assumed level of peak flow-rate equal to 15 dm3/s was exceeded in 4 of 12 events but a mean value of peak flow-rates for all the events was smaller by 67% when the retention facilities were applied. Simulations results showed rather a good accuracy of proposed sizing methods for infiltration reservoirs although the real rainfall events cause overflowing of the reservoirs more frequently than statistically expected basing on IDF relationship.

14

Znaczenie zbiorników retencyjnych na terenach rolniczych oraz jakość ich wód

Szczykowska J., Siemieniuk A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 26

103-111

PL

Gromadzenie wody w zbiornikach małej retencji jest istotnym elementem poprawy bilansu wody, zwłaszcza w naszym kraju o niewielkich zasobach wodnych. Badaniami objęto dwa zbiorniki małej retencji w miejscowościach Jasionówka i Korycin (o zlewniach typowo rolniczych), położone w całości w granicach Zielonych Płuc Polski, na terenie województwa podlaskiego. Na terenach bezpośrednio otaczających akweny nie odnotowano żadnych większych ośrodków przemysłowych, które mogłyby zdecydowanie negatywnie wpływać na jakość wody w zlewiskach. Na podstawie analizy uzyskanych wyników badań można stwierdzić, iż dominującą formą występowania azotu w próbkach wody pochodzących z obu zbiorników retencyjnych był azot organiczny, który stanowił 80,86 % azotu ogólnego w przypadku zbiornika Jasionówka i 62,64 % w Korycinie. Świadczy to o dużym zanieczyszczeniu wody związkami organicznymi. Ponadto stwierdzono wyraźną sezonowość występowania związków biogennych, które bezpośrednio decydują o eutrofizacji w wodach obu zbiorników. Parametrami najbardziej obniżającymi ocenę jakościową wody w obu zbiornikach okazały się: barwa, mętność, fosforany, azot Kjeldahla, ChZT-Mn, oraz zawartość żelaza.

EN

Accumulation of water in low-retention reservoirs is an important element for water resources. The study included two low-retention reservoirs in Jasionówka and Korycin (typically agricultural catchment) localized fully within Polish Green Lungs area in Podlasie region. No major industrial centers that would have negative impact on water quality in catchments were found in a direct neighborhood of studied reservoirs. The analysis of achieved results revealed that organic nitrogen containment is making up 80,86% of the total nitrogen in case of Jasionówka reservoir and 62,64% in Korycycin reservoir and was its dominating form in water samples. It proves the great contamination of waters with organic compounds, which was confirmed by relatively high CODMn values as the indicator of organic matter load. Analysis of achieved results revealed an apparentseason-dependent character of biogenic substance occurrence, which directly determined the eutrophization of both reservoirs' water. Parameters that the strongest decreased the water quality in both reservoirs were: color, turbidity, Kjeldahl's nitrogen, CODMn, iron and phosphates content.

15

Assessment of Heavy Metal Pollution of Rainwaters Flowing Down the Road No. 4 Taken from Retention Reservoirs

Niemiec M., Wiśniowska-Kielian B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 2

235-240

EN

Storm sewage flowing down the roads are collected in roadside retention, infiltration and evaporating reservoirs. Those reservoirs are the elements of rainy sewage system and the pre-cleaning process of runoff from surface of road carring the considerable load of pollutants takes place in them. The aim of the study was to estimate the quality of rainwaters taken from retention reservoirs situated along the main-road No. 4 from Krakow to Bochnia section. Water samples were taken from the both sides of the road and Zn, Cu, Ni and Pb contents were determined. Heavy metal concentrations in rainwaters collected from retention reservoirs are not high and in no cases exceed the standards admissible for surface waters. Considerable differences in the contents of analyzed metals were assessed between individual reservoirs. Higher concentrations were determined in water from tanks situated on the southern side of the route than on the northern one. Low concentrations of heavy metals in waters in the retention reservoirs may be a result of considerable amounts of organic and mineral suspension absorbing these pollutants in the bottom sediments.

PL

Ścieki opadowe spływające z dróg są zbierane w przydrożnych zbiornikach retencyjnych, infiltracyjnych i odparowujących, Te zbiorniki są elementami systemu kanalizacji i zachodzi w nich proces podczyszczania spływów z dróg niosących znaczny ładunek zanieczyszczeń. Celem badań była ocena jakości wód opadowych pobranych ze zbiorników retencyjnych usytuowanych wzdłuż drogi krajowej nr 4 na trasie Kraków – Bochnia. Próbki pobierano z obydwu stron drogi i oznaczono w nich zawartość Zn, Cu, Ni i Pb. Stężenie metali ciężkich w wodach opadowych pobranych ze zbiorników retencyjnych nie było duże i w żadnych przypadku nie przekroczyło wartości dopuszczalnych dla wód powierzchniowych. Stwierdzono wyraźne różnice zawartości analizowanych metali w próbkach z poszczególnych zbiorników. Wyższe zawartości metali oznaczono w wodach opadowych ze zbiorników usytuowanych po południowej stronie drogi niż po północnej stronie. Małe stężenie metali ciężkich w wodach opadowych ze zbiorników retencyjnych może być wynikiem dużej zawartości zawiesin organicznych i mineralnych absorbujących te zanieczyszczenia w osadach dennych.

16

Analiza wpływu retencyjnego zbiornika lateralnego na poziom wód gruntowych terenów przyległych

Król P., Brandyk A., Dobrzelewski B.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2010

|

Vol. 19, No. 2

49--59

PL

W artykule analizowany jest wpływ zbiornika retencyjnego, zlokalizowanego poza korytem rzeki i wyniesionego ponad pierwotny teren, na poziom wód gruntowych terenów przyległych. Rozkład ciśnień oraz przepływów wód podziemnych uzyskano dzięki zastosowaniu metody modelowania numerycznego, opartej na rozwiązaniu równania Bousinessq’a w określonych warunkach granicznych. Do obliczenia przepływu wód podziemnych zastosowano program obliczeniowy MODFLOW, który oparty jest o metodę różnic skończonych dla symetrycznej siatki dyskretyzacyjnej. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono nieistotny wpływ zbiornika na poziom wód gruntowych.

EN

The article presents the impact of retention reservoir to the groundwater level on the surrounding areas. The retention reservoir is located outside of the riverbed and elevated above the original site. The method of numerical modelling was used for getting a result of pressure distribution and groundwater flow for the study area. This method is based on the solution of Bousinessq equation in certain boundary conditions. Computational MODFLOW program was used for the calculation of groundwater flow which is based on the finite difference method to a symmetrical discretization of the grid. As a result of this analysis it was affirmed that the reservoir has negligible impact on the groundwater level of the surrounding areas.

17

Seasonal character of changes in nitrogen forms in waters of Korytów and Łąki Korytowskie retention reservoirs

Wojtkowska M., Dmochowski D.

Environment Protection Engineering

|

2009

|

Vol. 35, nr 2

57-66

EN

The aim of the research was to determine the concentrations of nitrogen forms in the waters of Korytów and Łąki Korytowskie reservoirs located on the Pisia-Gągolina River, which flows through the Żyrardów area. Four analyses of water quality in both reservoirs were performed and their results were compared. After detailed examination, the influence of such factors as seasonal character, characteristics and location of the reservoirs was analyzed. Based on the research results, the quality of the water can be described as satisfactory. The research proved significant variability of certain nitrogen forms over time. The concentrations of ammonium, nitrates, nitrites and total nitrogen were variable, depending on the location of research sites. The analysis of nitrogen forms' concentrations proved some disturbances of a natural nitrogen cycle over time. Increased concentrations of total nitrogen and nitrates(V) indicate that the water in the reservoirs can be prone to agricultural pollution.

PL

Celem badań było określenie stężeń form azotowych w wodach zbiorników Korytów i Łąki Korytowskie zlokalizowanych na rzece Pisi-Gągolinie płynącej przez powiat żyrardowski. Otrzymane stężenia różnych form azotu w dwóch zbiornikach oznaczone w wodzie pobieranej czterokrotnie porównano ze sobą i oceniono, biorąc pod uwagę wpływ sezonu, a także charakter i położenie zbiornika. Na podstawie uzyskanych wyników jakość wody w zbiornikach można określić jako dobrą. Badania wykazały dużą zmienność poszczególnych form azotu, zależną od czasu poboru. Zawartość amoniaku, azotanów, azotynów i azotu ogólnego w analizowanych zbiornikach zmieniała się również w zależności od położenia stanowisk badawczych. Analiza stężeń form amonowych wykazała zaburzenia naturalnego cyklu azotowego w czasie. Podwyższone stężenia azotu ogólnego i azotanów(V) wskazują, że wody badanych zbiorników mogą być podatne na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego.

18

Odprowadzenie wód deszczowych w przypadku braku naturalnych odbiorników powierzchniowych

Kożuch J., Dróżdż A., Lichosyt K., Adamczyk K., Jelonek W.

Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne

|

2008

|

Nr 85, z. 141

101-123

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie problemów, które wystąpiły przy opracowaniu projektu "Przebudowa drogi krajowej nr 94 od km około 305+070 do km 313+030 na odcinku Zederman - Jerzmanowice. W artykule omówiono główne zagadnienia wynikające z obowiązujących aktualnie przepisów w nawiązaniu do istniejącej sytuacji terenowej, budowy hydrogeologicznej omawianego terenu, jak również problemów wynikających z uwarunkowań społecznych.

EN

The aim of the paper is presentation of problems that occurred while works under the project "Reconstruction of the national road No 94 from about 305+070 km to 313+030 km - section Zederman - Jerzmanowice". The basic problems concerning regulations being in force and with reference to existing area situation, hydrogeology construction and social conditions have been presented in the paper.

19

Occurrence of some heavy metal s in waters and bottom sediments in two small dam reservoirs

Wiatkowski M., Ciesielczuk T., Kusza G.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2008

|

Vol. 15, nr 12

1369-1376

EN

The present paper concerns with two small retention reservoirs Brzózki and Mściwojów located in the river basin of the Odra river. Both reservoirs were built within the framework of implementation of a small retention programme (the first in 1996 in the Opole province, and the other one in 1999 in Lower Silesia province). The paper presents results of the analysis of heavy metal (nickel, lead, zinc, manganese, cadmium and copper) content in the surface layer of the bottom sediments. The obtained data were compared with the heavy metal content recorded in other water reservoirs in the country. The research revealed that investigated sediments of Brzózki reservoir did not exceed the geochemical background for Poland as regards copper, nickel and cadmium. Whereas in other cases, a slightly increased concentration of lead, zinc and manganese was recorded. Mściwojów reservoir was also characterized by the low concentration of heavy metals, except for cadminium and lead, which slightly exceeded the level of the natural background. On the basis of the classification of the Canadian Council of Ministry of Environment (CCME) and the classification of the OSEP A, the obtained results allow to classify the investigated sediments as non-polluted.

PL

Obiektem badań były dwa zbiorniki małej retencji: "Brzózki" i "Mściwojów" położone w dorzeczu Odry. Oba zbiorniki wy-budowane w ramach programu małej retencji - pierwszy w 1996 L, a drugi w 1999 r. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań zawartości wybranych metali ciężkich (nikiel, ołów, cynk, mangan, kadm, miedź) występujących w powierzchniowej warstwie (5-10 cm) osadów dennych. Uzyskane dane porównano z zawartością metali stwierdzoną w innych zbiornikach wodnych w kraju. Przeprowadzone badania wykazały, że badane osady nie są zanieczyszczone analizowanymi metalami. W zbiorniku Brzózki poziomy ich występowania w przypadku miedzi, niklu i kadmu nie przekraczają tła geochemicznego Polski, natomiast w przypadku pozostałych metali zanotowano jedynie nieznacznie zwiększone stężenia. Zbiornik Mściwojów również charakteryzował się małymi stężeniami metali, z wyjątkiem kadmu i ołowiu, które w niewielkim stopniu przekroczyły poziom tła naturalnego. Na podstawie klasyfikacji Canadian Council of Ministers of the Environment (CCME), uzyskane wyniki pozwalają zaklasyfikować badane osady jako niezanieczyszczone, co świadczy o małych ładunkach metali zawartych w dopływającej do zbiornika wodzie, jak i niewielkim udziale bezpośrednich źródeł zanieczyszczeń.

20

Naturalna estetyka zbiorników retencyjnych deszczówki

Gatkowska-Jeleńska D., Jeleński J.

Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne

|

2006

|

nr 77, z. 131

35-51

PL

Zmniejszonej retencji szczelnych dróg i innych powierzchni powinno towarzyszyć odtwarzanie jej w sposób naturalny poprzez kształtowanie łagodnych skarp otoczenia drogi i poprzez budowę przydrożnych zbiorników retencyjnych. Wybudowane w Polsce zbiorniki cechuje estetyka "betonu i stali", która nie stanowi dobrego przejścia pomiędzy budowlą drogową a pobliską przyrodą. Zastosowanie wzorów z przyrody pozwala włączenie zbiornika do lokalnego środowiska. Dla uniknięcia konieczności ogrodzenia zbiornika potrzebne jest wyłagodzenie skarp jego brzegów oraz wyprowadzenie regulacji dopływu i odpływu poza jego zbiornika. Takie wyłagodzenie jest sprzyjające dla rozprzestrzenienia się roślinności wodnej i nadbrzeżnej, a także jest łatwe do realizacji przy zastosowaniu geomembrany umieszczonej pod balastem gruntowym. Podano źródła literatury pozwalające na projektowanie zbliżonych do natury zbiorników i zastosowanie odpowiedniej szaty roślinnej.

EN

Reduced rainwater retention of impermeable roads and other surfaces should be accompanied by restoration of water retention in natural way by designing flat slopes of road surroundings, or by construction of roadside reservoirs for water retention. Such reservoirs constructed in Poland show the aesthetics of "steel & concrete", which is not a proper transition between the road structure and nature nearby. Adopting nature examples enables connect reservoir with the local environment. To avoid necessity of reservoir fencing, flattening slopes and moving of flow control regulators to outside of the reservoir is needed. Such flattening enables proliferation of plant life and it is easy to accomplish using geo-membrane under soil ballast. References supplied enable one to design reservoirs similar to natural and to select appropriate plant cover.