Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Stan obecny i przyszłość ciepłownictwa w Polsce

Szczerbowski Radosław

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2024

|

nr 112

53--61

PL

W Polsce funkcjonuje prawie 400 przedsiębiorstw ciepłowniczych, wśród których są zarówno nowoczesne elektrociepłownie, jak i lokalne ciepłownie od wielu lat niemodernizowane. Polska posiada jedną z najbardziej rozwiniętych sieci ciepłowniczych w Europie, a ciepłownictwo ma wielki potencjał rozwojowy i z pewnością odegra ważną rolę w transformacji energetycznej. Wszystkie te scentralizowane systemy ciepłownicze obsługują prawie 16 mln odbiorców ciepła. Niemniej jednak ciepłownictwo w Polsce znajduje się w bardzo trudnej sytuacji. Rosnące i niestabilne ceny paliw w ostatnich latach sprawiają, że wiele przedsiębiorstw ciepłowniczych boryka się z trudnościami, na to nakładają się coraz wyższe koszty uprawnień do emisji CO2. Wszystko to sprawia, że znaczna część przedsiębiorstw jest na skraju bankructwa. Ciepło to dobro podstawowe i trudno sobie wyobrazić upadek zakładów ciepłowniczych i związany z tym brak dostaw ciepła do odbiorców. Przedsiębiorstwa ciepłownicze stoją przed poważnymi wyzwaniami związanymi z restrukturyzacją sektora ciepłowniczego. Konieczność dekarbonizacji ciepłownictwa wynika także z potrzeby dostosowania infrastruktury do wymogów środowiskowych Unii Europejskiej. Europejskie ramy regulacyjne odnoszące się do sektora energetycznego, w tym także do systemów ciepłowniczych, zawarte zostały w wielu dokumentach, między innymi w Pakiecie Fit for 55 oraz w dyrektywie RED III, która dotyczy odnawialnych źródeł energii. Dostosowanie systemów ciepłowniczych do wymogów regulacji unijnych będzie wymagać zmian w infrastrukturze wytwórczej, sieciach ciepłowniczych oraz inwestycji w zakresie modernizacji instalacji odbiorczych. Konieczne jest zatem opracowanie spójnej i kompleksowej strategii modernizacji ciepłownictwa, tak aby systemy ciepłownicze mogły w przyszłości w sposób bezpieczny dostarczać ciepło do odbiorców i jednocześnie stać się efektywne energetycznie. W rozdziale przedstawiono aktualny stan ciepłownictwa w Polsce, podstawowe regulacje prawne, które mają wpływ na konieczność zmian w ciepłownictwie. Przedstawiono także rozwiązania, które kraje europejskie wykorzystują w swoich systemach ciepłowniczych, jako przykład możliwych do implementacji w polskich systemach ciepłowniczych.

EN

There are almost 400 district heating companies in Poland, including both modern combined heat and power plants and local heating plants that have not been modernized for many years. Poland has one of the most developed district heating networks in Europe, and district heating has great development potential and will certainly play an important role in the energy transition. All of these centralized district heating systems serve nearly 15 million heat consumers. Rising and unstable fuel prices in recent years have left many district heating companies in difficulties, compounded by the ever-increasing cost of CO2 emission allowances. All this means that a significant number of companies are on the verge of bankruptcy. Heat is a basic good, and it is hard to imagine the collapse of district heating companies and the resulting lack of heat supply to consumers. District heating companies face serious challenges in restructuring the heating sector. The necessity to decarbonize district heating is also driven by the need to bring the infrastructure in line with European Union environmental requirements. The European regulatory framework relating to the energy sector, including district heating systems, is contained in a number of documents, including the “Fit for 55” Package and the RED II Directive, which deals with renewable energy sources. Adapting district heating systems to the requirements of EU regulations will require changes in generation infrastructure, district heating networks and investments in upgrading consumer installations. It is therefore necessary to develop a coherent and comprehensive strategy for the modernization of district heating, so that district heating systems can safely supply heat to consumers in the future and at the same time become energy efficient. The chapter presents the current state of district heating in Poland, the basic legal regulations that affect the need for changes in district heating. It also presents solutions that European countries use in their district heating systems, as an example of possible implementation in Polish district heating systems.

2

Pomoc publiczna dla sektora górnictwa węgla kamiennego w Polsce w świetle regulacji prawnych

Porzerzyńska-Antonik Monika

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2024

|

nr 112

103--112

PL

W rozdziale przedstawiono historyczne uwarunkowania, które legły u postaw dopuszczalności pomocy państwa dla sektora górnictwa węglowego w Europie, jak również regulacje prawne w tym zakresie aktualnie obowiązujące. Omówiono zasady udzielania wsparcia ze środków publicznych oraz obszary, w których pomoc ta jest dozwolona. Ponadto dokonano przeglądu instrumentów i wielkości pomocy, z jakiej skorzystały przedsiębiorstwa sektora górnictwa węgla kamiennego w Polsce w okresie 2004–2022, a także osiągniętych efektów. Wskazano również na zagrożenia wynikające ze zbliżającego się wygaśnięcia regulacji sektorowych dla polskiego górnictwa węglowego. Obecnie obowiązująca Decyzja Rady 2010/787/UE z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie pomocy ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń pozwala na udzielanie pomocy publicznej sektorowi węglowemu jedynie do końca 2027 r. Począwszy od 2019 r. pomoc ta może być udzielana wyłącznie na pokrycie kosztów niezwiązanych z bieżącą produkcją węgla, czyli tzw. kosztów nadzwyczajnych, wynikających z zamykania nierentownych jednostek produkcyjnych. Nie ma zatem możliwości wspierania ze środków publicznych działań inwestycyjnych w sektorze, pozwalających na zapewnienie dostępu do zasobów węgla i wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego. Tymczasem Polska jest największym i niemal jedynym producentem węgla kamiennego w Unii Europejskiej, który swoje bezpieczeństwo energetyczne opiera na rodzimych źródłach wytwórczych i surowcach energetycznych. Jednak z uwagi na wysokie koszty produkcji i silną konkurencję węgla importowanego, nie jest w stanie w długim horyzoncie czasowym zapewnić trwałej rentowności sektora, bez pomocy państwa, zwłaszcza w obliczu wyznań wynikających z polityki energetyczno-klimatycznej Unii Europejskiej. Niezbędne jest zatem utrzymanie możliwości wsparcia procesów mających na celu stopniową redukcję zdolności produkcji węgla w Polsce i realizację wcześniej podjętych zobowiązań.

EN

The chapter presents the historical conditions that governed the admissibility of state aid for the coal mining sector in Europe, as well as the legal regulations in this field currently in force. The rules for granting public support and the areas where it is allowed are discussed. In addition, a review was made of the instruments and the amount of aid received by companies in the hard coal mining sector in Poland in the period 2004–2022 as well as the results achieved. It also pointed out the risks arising from the impending expiry of sectoral regulations for the Polish coal mining industry. The current Council Decision 2010/787/EU allows public aid to be granted to the coal sector only until the end of 2027. From 2019, such aid may only be granted to cover costs not related to current coal production, i. e. the so-called extraordinary costs resulting from the closure of unprofitable production units. It is therefore not possible for public funds to support investment in the sector to secure access to coal resources and strengthen energy security. Meanwhile, Poland is the largest and almost the only producer of hard coal in the European Union, which bases its energy security on indigenous production sources and energy raw materials. However, due to high production costs and strong competition from imported coal, it is unable to ensure the long-term viability of the sector without state aid, especially in view of the commitments stemming from the European Union’s energy and climate policy. It is therefore necessary to maintain the possibility of supporting processes aimed at the gradual reduction of coal production capacity in Poland and the implementation of previously undertaken commitments.

3

Rezerwaty biosfery w gospodarce samorządowej. Cz. 2

Raszka Beata, Kasprzak Krzysztof

Przegląd Komunalny

|

2024

|

nr 7

58--61

PL

W 1971 roku w ramach działalności UNESCO rozpoczęty został międzynarodowy Program "Człowiek i Biosfera”. Daje on ciekawe możliwości w zakresie kształtowania przyrody m.in. w warunkach gospodarki komunalnej. Omawiamy je w materiale, który podzieliliśmy na dwie części. Pierwsza ukazała się w poprzednim numerze "Przeglądu Komunalnego” (6/2024).

4

Rezerwaty biosfery w gospodarce samorządowej. Cz. 1

Raszka Beata, Kasprzak Krzysztof

Przegląd Komunalny

|

2024

|

nr 6

48--50

PL

W 1971 roku w ramach działalności UNESCO rozpoczęty został międzynarodowy Program "Człowiek i Biosfera”. Daje on ciekawe możliwości w zakresie kształtowania przyrody m.in. w warunkach gospodarki komunalnej. Omówimy je w materiale, który podzieliliśmy na dwie części.

5

Przeciwpożarowy wyłącznik prądu w świetle regulacji prawnych i normatywnych

Gorgolewski Łukasz

Elektro Info

|

2024

|

nr 3

12--16

PL

W artykule przedstawiono obowiązujące regulacje prawne i normatywne określające wymagania stawiane przeciwpożarowemu wyłącznikowi prądu i zasady jego stosowania.

EN

The article presents the applicable legal and normative regulations specifying the requirements for a fire alarm circuit breaker and the rules of its use.

6

Czy należy się obawiać obecności farmaceutyków w wodzie?

Stachowicz Wiktoria, Rzelewska-Piekut Martyna, Regel-Rosocka Magdalena

Technologia Wody

|

2023

|

Nr 4 (82)

36-43

PL

Obecność farmaceutyków w środowisku stanowi złożone zagadnienie, któremu poświęca się coraz więcej uwagi z racji potencjalnego wpływu toksycznego na zdrowie ludzi oraz zwierząt. Przemysł farmaceutyczny jest jedną z najprężniej rozwijających się gałęzi przemysłu, a postępujące choroby przewlekłe i cywilizacyjne, jak również zwiększająca się świadomość profilaktyki oraz suplementacji, przekładają się na coraz częstsze stosowanie wszelkich środków farmaceutycznych. Do najczęściej pojawiających się leków w wodach oraz glebach zalicza się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i przeciwbólowe, antybiotyki, środki hormonalne, β-blokery, regulatory lipidów, leki psychotropowe i przeciwpadaczkowe oraz inne substancje aktywne (m.in. kofeinę). Przedostają się one do ekosystemu wraz z nieprawidłowo składowanymi odpadami medycznymi czy przemysłowymi, wodą z kąpieli i odchodami oraz spływem z pól uprawnych nawożonych obornikiem. Liczne badania wykazały, iż konwencjonalne oczyszczalnie ścieków nie są wystarczająco skuteczne w ich usuwaniu, dlatego poszukuje się innowacyjne i bardziej skuteczne metody likwidowania zanieczyszczeń farmaceutycznych ze ścieków.

EN

The presence of pharmaceuticals in the environment is a complex issue that is receiving increasing attention due to their potential toxic impact on human and animal health. The pharmaceutical industry is one of the most dynamically developing Industries, and progressive chronic and civilization diseases, as well as the increasing awareness of prevention and supplementation, translate into the increasingly frequent use of all pharmaceuticals. The most common drugs that appear in water and soil include non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAlDs) and analgesics, antibiotics, hormonal agents, b-blockers, lipid regulators, psychotropic and antiepileptic drugs, and other active substances (including caffeine). They enter the ecosystem along with improperly stored medical or industrial waste, bathing water and feces, as well as run of from farmlands fertilized with manure. Numerous studies have shown that conventional sewage treatment plants are not effective enough in the removal of these active substances, therefore innovative and more effective methods for the treatment of pharmaceutical contaminants in wastewater are being sought.

7

Strategia wodorowa w Polsce oraz w wybranych krajach europejskich

Baszczeńska Oliwia, Niesporek Kamil

Rynek Energii

|

2023

|

Nr 4

9--14

PL

Energetyka wodorowa to sektor rozwijający się bardzo dynamicznie w ostatnich latach. Wzrost emisji szkodliwych substancji emitowanych do atmosfery przyczynił się do realizacji zielonej transformacji mającej na celu zapobiegać negatywnym skutkom środowiskowym. W artykule przedstawiono najważniejsze punkty strategii wodorowej w Polsce oraz w wybranych krajach europejskich. Wodór jako paliwo przyszłości ma bardzo duży potencjał energetyczny, a głównym czynnikiem ograniczającym są nie ujednolicone regulacje prawne dotyczące jego produkcji, magazynowania i dalszego wykorzystania.

EN

Hydrogen energy is a sector that has been growing rapidly in recent years. The increase in emissions of harmful substances emitted into the atmosphere has contributed to the realization of a green transformation aimed at preventing negative environmental effects. The article presents the highlights of the hydrogen strategy in Poland and in selected European countries. Hydrogen as a fuel of the future has a very high energy potential, and the main limiting factor is the non—uniﬁed legal legislation on its production, storage and further use.

8

Opakowania funkcjonalne i ekologiczne – moda czy konieczność?

Żbikowska Katarzyna, Marciniak-Łukasiak Katarzyna, Żbikowska Anna, Kowalska Małgorzata

Przemysł Spożywczy

|

2023

|

T. 77, nr 7

26--30

PL

Zmiany w przepisach, dotyczących opakowań, jak również pro-ekologiczne postawy konsumentów zachęcają producentów do poszukiwania nowych rozwiązań, zmierzających do zrównoważonego rozwoju w opakowalnictwie żywności. Na szczególną uwagę zasługują opakowania kompostowalne, które są przyjazne środowisku i ułatwiają dostosowanie produkcji do Gospodarki Obiegu Zamkniętego (GOZ). Ekoprojektowanie takiego opakowania wspiera realizację zasad GOZ poprzez przyjazne środowisku zamykanie cyklu życia opakowania. Współczesne opakowanie, poza tradycyjnymi funkcjami, powinno być innowacyjne i funkcjonalne. Nowe rozwiązania umożliwiają opakowaniom funkcjonalnym aktywny udział m.in. w procesie podgrzewania mikrofalami, samoogrzewanie i samochłodzenie zawartego w nich produktu. Ponadto mogą informować konsumenta, do którego momentu spożywanie żywności jest bezpieczne i ma ona optymalne cechy sensoryczne. Funkcjonalność i ekologiczność są generalnie sprzeczne ze sobą (np. wygoda, nowoczesna technologia czy wielomateriałowość opakowań funkcjonalnych generują koszty czy energię, co jest sprzeczne z ekologią).

EN

Changes in packaging regulations and consumers’ pro-ecological attitudes encouraging producers to look for new solutions aimed at sustainable development of food packaging. Particularly noteworthy is compostable packaging, which is environmentally friendly and facilitates the adaptation of production to a Closed Circuit Economy. Modern packaging, beyond its traditional functions, should be innovative and functional. New developments enable functional packaging to actively participate in the microwave heating process, self-heating and self-cooling of the product contained in them. In addition, they can inform the consumer of the point at which the food is safe to consume and has optimal sensory qualities. Functionality and eco-friendliness are generally contradictory (e.g. convenience, modern technology or multimaterial functional packaging generate costs or energy, which is contrary to ecology).

9

Szczyt, pompy i dwa jeziora

Skurzok Dominik

Przegląd Komunalny

|

2023

|

nr 6

56--61

PL

29 maja 2023 r. do rąk prezydenta RP trafiła ustawa o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych oraz inwestycji towarzyszących. Jeśli prezydent zdecyduje się ją podpisać, po przerwie trwającej kilka dekad wrócimy na ścieżkę budowy i rozwoju elektrowni tego typu. Obecnie polskie sieci wspiera sześć elektrowni szczytowo-pompowych.

10

Zmiana zagospodarowania terenu a zalewanie nieruchomości

Maj Joanna

Inżynier Budownictwa

|

2023

|

nr 7-8

38--41

11

Regulacje prawne w zakresie dopuszczania surowcowych kopalin do obrotu w postaci środków poprawiających właściwości gleb lub środków wapnujących

Antonkiewicz Jacek, Skuta Ireneusz, Pożyczka Rafał

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 2

50--56

PL

Ustawa o nawozach i nawożeniu oraz rozporządzenia do ustawy pozwalają na wprowadzenie do obrotu nowych środków nawozowych, opracowanych na podstawie naturalnych kopalin, surowców mineralnych oraz odpadów mineralnych i organicznych, które spełniają określone wymagania w zakresie zanieczyszczeń chemicznych (np. metale ciężkie – Cr, Cd, Ni, Pb, Hg, As) oraz zanieczyszczeń biologicznych (żywych jaj pasożytów jelitowych: Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp., bakterii z rodzaju Salmonella). Środki nawozowe otrzymywane na bazie surowców mineralnych, na przykład o charakterze wapniowym, mogą być wprowadzone do obrotu, pod warunkiem zachowania minimalnej ilości składników pokarmowych oraz przy zachowaniu limitów metali ciężkich i innych pierwiastków potencjalnie toksycznych, takich jak kadmu (Cd) i ołowiu (Pb), czy arsenu (As). Z analizy składu chemicznego powinno wynikać, że surowce mineralne w postaci środka nawozowego, wapnującego, nie stanowią potencjalnego źródła metali ciężkich dla gleby. Środki nawozowe są bezpieczne dla środowiska i po pozytywnej opinii wydanej przez IUNG-PIB w Puławach mogą utracić status materiału odpadowego. Następnie surowce te mogą być wprowadzone do obrotu w postaci środka poprawiającego właściwości gleby lub środka wapnującego.

EN

The Act on Fertilizers and Fertilization and the Regulations to the Act allow for the marketing of new fertilizers, developed on the basis of natural minerals, mineral raw materials as well as mineral and organic waste, which meet specific requirements in terms of chemical impurities (e.g. heavy metals – Cr, Cd, Ni, Pb, Hg, As) and biological contaminants (live eggs of intestinal parasites: Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp., Salmonella bacteria). Fertilizers agents based on mineral raw materials, e.g. calcium, may be placed on the market, provided that the minimum amount of nutrients is maintained and the limits of heavy metals such as cadmium (Cd) and lead (P b), arsenic (As) are observed. The analysis of the chemical composition should show that mineral raw materials in the form of a fertilizer and liming agent are not a potential source of heavy metals for the soil. Fertilizers agents are safe for the environment and, after a positive opinion issued by IUNG-PIB in Puławy, may lose the status of a waste material. These raw materials can then be placed on the market in the form of a soil improver or liming agent.

12

Edukacja dla ograniczenia presji rolniczej

Szymańska Monika

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 10

32--35

PL

Współczesne rolnictwo staje wobec nowych wyzwań, w tym związanych z ochroną środowiska naturalnego, a zwłaszcza jakości wody i powietrza. Zrównoważony kierunek produkcji rolniczej wymuszany jest zarówno przez konsumentów, jak i nowymi regulacjami Unii Europejskiej.

13

Economic conditions of legal regulations during the Covid-19 pandemic

Rogowska Beata

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 156

407--423

EN

Purpose: The purpose is to present the importance of law for the proper functioning of the state economy within an international organization during the Covid-19 pandemic. Design/methodology/approach: analysis of the legal regulations, comparative studies. Findings: Distinguishing the positive and negative aspects of the law's impact during the pandemic crisis. Originality/value: Linking the legal and economic dimensions at the two levels of the state and the European Union (EU) integration grouping. Analysis of selected regulations of economic life from the perspective of law and economics.

14

Projekty CCS - szansa dla przemysłu i emitentów w dobie transformacji energetycznej

Cygnar Helena, Porębski Michał, Wójcikowski Artur, Tyburcy Jarosław

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2022

|

R. 25, Nr 2 (278)

4-10

EN

CCS (carbon capture and storage) projects are an important element of the energy transition and a solution for the energy industry struggling with high prices of CO2 emission allowances. For the time being, no project has been launched in Poland that would consist in injecting CO2 into an underground formation for permanent storage. In November last year, LOTOS Petrobaltic S.A. together with its partners Grupa LOTOS S.A. and Grupa Azoty S.A. published the "Green Book for the development of CCS projects in Poland". The article below addresses the most important issues identified through an analysis of the legislative environment, both domestic and international, as well as technical aspects that need to be taken into account to implement the first CCS project in Poland. The authors indicate the B3 oil field in the Baltic Sea area as a potential pilot for the commencement of this type of activity in our country. Depleted gas and oil reservoirs are used around the world as storage facilities for CO2 due to confirmed tightness and appropriate parameters of such structures. In addition, the article presents an example of a CCS project launched in the Netherlands (Porthos) and the financing method for such projects.

15

IoT, AI, koboty... – co na to Unia Europejska?

Trajdos Marek

Utrzymanie Ruchu

|

2022

|

Nr 2-3

60--63

PL

Parlament UE pracuje nad przedstawionym 21 kwietnia 2021 r. projektem Komisji Europejskiej dotyczącym przekształcenia Europy w globalne centrum wiarygodnej sztucznej inteligencji.

16

Nowelizacja Prawa budowlanego

Sawicki Jacek

Rynek Instalacyjny

|

2022

|

Nr 10

24--25

PL

Wprowadzone w lipcu br. zmiany do Prawa budowlanego wdrożyły nowe regulacje w sprawie elektronicznych dzienników budowy, elektronicznej książki obiektu budowlanego oraz portalu e-budownictwo.

17

Europejski Zielony Ład : kształtowanie społeczności proekologicznych

Frańczuk Magdalena

Przemysł Chemiczny

|

2022

|

T. 101, nr 10

752--756

18

Najnowsze regulacje środowiskowe

Jastrzębski Michał

Przegląd Papierniczy

|

2022

|

R. 78, nr 9

482

PL

Prawo z zakresu ochrony środowiska zmienia się w Polsce bardzo dynamicznie. Jednym z istotnych aktów prawnych, które w ostatnim czasie zostały wprowadzone do porządku prawnego w naszym kraju jest „Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw”, która została opublikowana w Dzienniku Ustaw 27 lipca br.

19

Spółdzielnie energetyczne. Przegląd regulacji prawnych

Nowakowska Patrycja, Leśniak Artur

Nowa Energia

|

2022

|

nr 2

34--37

PL

Spółdzielnie energetyczne stanowią kolejne - po klastrach energii i prosumentach energii odnawialnej - narzędzie dedykowane rozwijaniu energetyki obywatelskiej. Narzędzie, które pomimo swojej długoletniej historii nie było dotąd powszechnie wykorzystywane przez uczestników rynku energii. W artykule poruszono aktualny problem: na ile otoczenie regulacyjne zachęca społeczeństwo do partycypowania w rozwijaniu energetyki obywatelskiej w formie spółdzielni energetycznych. Artykuł koncentruje się na wybranych problemach natury legislacyjno-regulacyjnej, dotyczących w głównej mierze definiowania spółdzielni energetycznej oraz zasad rozliczeń w systemie opustu.

20

Kryzysowa potrzeba nowych regulacji. Jak wygląda procedura zatrudniania uchodźców?

Staniszewski Marcin

Logistyka

|

2022

|

nr 2

48--51

PL

Trfający konflikt ukraińsko-rosyjski i związane z nim kolejne fale uchodźców przekraczających polską granicę wymuszają szybkie wdrożenie nowych regulacji prawnych. W jaki sposób państwo polskie ułatwia zatrudnienie uchodźów i jakie przepisy znajdują zastosowanie w stosunku do obywateli Ukrainy?