Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Use of Intermediate Crops to Increase Productivity of Irrigated Arable Land in Southeastern Kazakhstan

Atakulov Tastanbek, Kaldybaev Sagynbai, Erzhanova Kenzhe, Zholamanov Kuanysh, Zhuniskhan Duman, Tolekov Aidos, Kusmangazinov Adil

Journal of Ecological Engineering

|

2024

|

Vol. 25, nr 1

217--228

EN

The results of the study open up fundamentally new areas of intensive use of irrigated land in the southern and south-eastern Kazakhstan, ensuring harvest of two crops per year. For the first time, a technology for creating a green conveyor based on the bioclimatic potential of the growing area has been developed. By taking into account agro-climatic conditions we determined climatic requirements of plants suitable for harvesting two crops per year. The aim of the research was to increase productivity of irrigated land, by using intermediate crops to produce two harvests per year and to create a green conveyor to provide the livestock industry with highly nutritious green fodder. The research was carried out at the experimental and production station of the research, production, and educational center of Bayserke-Agro LLP of the Talgar district of the Almaty region, on light chestnut soils. The main crops, winter rapeseed and triticale, grew since early spring. In the phase of full flowering, rapeseed accumulated 6,760 g of green biomass per m2, and in the phase of grain setting, winter triticale accumulated 6,480 g of green biomass per m2. In the rapeseed flowering phase, the yield of green biomass reached 676 centners per hectare, and that of triticale, 648 centners per hectare. The yield of the ripe rapeseed grain was 25.2 centners per hectare, and that of triticale, 63.8 centners per hectare. The intermediate crop, corn for grain, can complete its vegetation after harvesting rapeseed and triticale for green biomass. An additional grain crop amounts to 73.0 centners per hectare, and an additional green biomass yield for silage, to 720 centners per hectare. By sowing intermediate crops, it is possible to harvest larger amounts of fodder from irrigated arable land. In the option without intermediate crops, the total harvest of feed units was 67.9 centners per hectare, and in the option with sowing corn as an intermediate crop for silage and grain. The results showed that the highest net income of 143.8–160.8 thousand tenge per hectare and the profitability level of 89.8–97.5% were obtained when sowing intermediate crops after harvesting winter rapeseed and triticale.

2

Innovative methods of drying rapeseeds using microwave energy

Bandura Valentyna, Bezbah Igor, Kupchuk Ihor, Fialkovska Larisa

Polityka Energetyczna

|

2023

|

T. 26, z. 2

217--230

EN

Rape is an important oil crop with a wide range of uses. Harvested rapeseed must be cleaned and dried before processing. The process of drying rapeseed as a small-seeded crop has its own specifics. One of the new drying methods is the use of microwave radiation, the disadvantage of which is uneven heating of the product. The purpose of this work was to study the modes of drying rapeseed by electromagnetic radiation in the ultra-high frequency range in combination with filtration. The indicators of the intensity of oilseed drying by infrared irradiation on the experimental stand were determined. The analysis of the conducted studies showed that the temperature of seeds at the maximum microwave power rises in general 1.5 to 1.8 times faster than at half the power. The higher the seed moisture content is, the higher the rate of temperature increase. After each blowing cycle, which lasted for five seconds, the temperature of the rapeseeds was set higher than the previous temperature, and after increasing the blowing time up to fifteen seconds, the temperature decreased by 8–12°C and cyclically stabilized. The applications of microwave drying represented in the paper are environmentally friendly, since the seeds do not come into direct contact with the products of gas combustion, which deteriorate its quality due to the possible penetration of carcinogenic components into the products. Experimental data was taken into account when developing the design of a small-sized grain dryer for farms, in which the drying process takes place without heating the air as a heat carrier.

PL

Rzepak jest ważną rośliną oleistą o szerokim zakresie zastosowań. Zebrany musi zostać oczyszczony i wysuszony przed przetworzeniem. Proces suszenia rzepaku, jako rośliny o małych nasionach, ma swoją specyfikę. Jedną z nowych metod suszenia jest wykorzystanie promieniowania mikrofalowego, którego wadą jest nierównomierne ogrzewanie produktu. Celem postawionym w niniejszej pracy było zbadanie sposobów suszenia nasion rzepaku za pomocą promieniowania elektromagnetycznego w zakresie ultrawysokich częstotliwości w połączeniu z filtracją. Określono wskaźniki intensywności suszenia nasion oleistych za pomocą promieniowania podczerwonego na stanowisku doświadczalnym. Analiza przeprowadzonych doświadczeń wykazała, że temperatura nasion przy maksymalnej mocy mikrofalowej wzrasta ogólnie od 1,5 do 1,8 razy szybciej niż przy połowie mocy. Im wyższa wilgotność nasion, tym większe tempo wzrostu temperatury. Po każdym cyklu nadmuchu, który trwał pięć sekund, temperatura nasion rzepaku była wyższa niż poprzednia, a po zwiększeniu czasu przedmuchiwania do piętnastu sekund, temperatura spadała o 8–12°C i cyklicznie stabilizowała się. Przedstawione w artykule zastosowania suszenia mikrofalowego są przyjazne dla środowiska, ponieważ nasiona nie wchodzą w bezpośredni kontakt z produktami spalania gazu, które pogarszają ich jakość ze względu na możliwe przenikanie składników rakotwórczych do produktów. Dane eksperymentalne zostały wzięte pod uwagę przy opracowywaniu projektu małej suszarki do ziarna dla gospodarstw rolnych, w której proces suszenia odbywa się bez podgrzewania powietrza jako nośnika ciepła.

3

„Bazalt-S”- innowacyjna technologia nawożenia roślin

Kufka Dominika, Choińska-Pulit Anna, Sobolczyk-Bednarek Justyna, Zielińska Amelia, Glubiak Ewa, Korzeniowska Jolanta

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 3

9--14

PL

Przedstawiony projekt skupia się na opracowaniu innowacyjnej technologii w zakresie poprawy jakości ziarna lub nasion co najmniej jednego z ważnych gospodarczo gatunków roślin uprawnych np. zbóż, roślin bobowatych lub rzepaku. W rezultacie w uprawie ww. roślin, w ziarnie lub nasionach nastąpiło zwiększenie zawartości białka, aminokwasu metioniny lub tłuszczu. W proponowanej technologii uprawy użyto pył bazaltowy wzbogacony siarką w postaci granulatu o nazwie Bazalt-S. Zadaniem zastosowania granulatu Bazaltu-S, była poprawa właściwości gleb, zwłaszcza zakwaszonych i ubogich w siarkę, co miało wpływ na stabilność i wielkość plonowania. Ponadto użycie polepszacza pozwoliło na uzyskanie plonów o znacznie lepszej jakości w porównaniu do produktów rolnych dotychczas uzyskiwanych z gleb mało żyznych na terenie Polski i krajów Europy o podobnych warunkach glebowo-klimatycznych.

EN

The presented project focuses on the development of innovative technology to improve the quality of grain or seeds of at least one of the economically important crops eg. cereals, Fabaceae or rape. As a result in the cultivation of the above mentioned plants, in grain or in seeds will increase their protein, methionine, or fat content. In the proposed cultivation technology, basalt dust enriched with sulfur in the form of granules called Basalt-S was planned to use. The task of Basalt-S, will be to improve the properties of soils, especially acidified and low-sulfur soils, which will have an impact on the stability and yield. Furthermore, it will allow to obtain products of much better quality compared to products previously obtained from poorly fertile soils in Poland and European countries with similar soil and climatic conditions.

4

Investigation of ultra-low photon emission of rapeseed seeds stimulated in an electric field

Kovalyshyn Stepan, Ptashnyk Vadym, Nester Bogdan, Shvets Oleksiy, Tylek Paweł, Miernik Anna, Kiełbasa Paweł

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 12

271--274

EN

This paper describes the response of rapeseed photon emission to their stimulation by an electric field. The stimulation time and the intensity of the electric field were the experimental factors. In the experiment, the electric field intensity was applied from 1 kV/cm to 3kV/cm in intervals of 0.5 kV/cm and for each of these values the stimulation time was from 5s to 30s in intervals of 5s. In the next stage of the project, fieldstimulated seeds were parameterized using the Single Photon Couting (SPC) method. An R4220 photomultiplier was used to record photon radiation. It was found that the highest photon emission was characterised by the stimulation range from 1.8 kV/cm to 2.2 kV/cm, which expanded with increasing time of rapeseed stimulation. However, the amount of radiation increases monotonically depending on the duration of electrical stimulation. At the same time, the effect of changes in the intensity of the electric field is much smaller, which indicates the presence of structural features of the seed material and its selective susceptibility to electromagnetic interactions.

PL

W pracy opisano odpowiedź emisji fotonów rzepaku na ich stymulację polem elektrycznym. Czynnikami eksperymentalnymi były czas stymulacji i natężenie pola elektrycznego. W doświadczeniu zastosowano natężenie pola elektrycznego od 1 kV/cm do 3kV/cm w odstępach co 0,5 kV/cm, a dla każdej z tych wartości czas stymulacji wynosił od 5s do 30s w odstępach co 5s. W kolejnym etapie projektu nasiona stymulowane polowo były parametryzowane metodą SPC (Single Photon Couting). Do rejestracji promieniowania fotonowego wykorzystano fotopowielacz R4220. Stwierdzono, że największą emisją fotonów charakteryzuje się zakres stymulacji od 1,8 kV/cm do 2,2 kV/cm, który rozszerzał się wraz ze wzrostem czasu stymulacji rzepaku. Natomiast ilość promieniowania wzrasta monotonicznie w zależności od czasu trwania stymulacji elektrycznej. Jednocześnie efekt zmian natężenia pola elektrycznego jest znacznie mniejszy, co wskazuje na obecność cech strukturalnych materiału siewnego i jego selektywną podatność na oddziaływania elektromagnetyczne.

5

Investigation of the effect of pre-sowing electrical stimulation of winter rapeseed on its spectral-luminescent properties

Kovalyshyn Stepan, Myagkota S. V., Ptashnyk Vadym, Kharchenko Serhi, Tomporowski Andrzej, Kiełbasa Paweł

Przegląd Elektrotechniczny

|

2022

|

R. 98, nr 1

79--83

EN

The samples of rapeseed oil obtained by dissolving ground rapeseed in hexane (chemical extraction method) were studied. Portion of sample seeds was left unthreatened as the reference, another was treated by an electrostatic field at intensity of E = (0,5 ÷ 2,5) kV/cm and t = 30c. The behavior of fluorophores of solutions of rapeseed oil in hexane, namely, tocopherol, phenol, fatty acids, vitamins and pigments provided information on the chemical composition and cell structure of the studied seeds. It was established that the fluorophores of solutions of rapeseed oil in hexane prepared from unthreatened seeds and seeds treated at an electrostatic field intensity of E = (0,5 ÷ 2,5) kV/cm and t = 30c are characterized by identical spectral-luminescent properties. The spectral-luminescent properties of phenols, tocopherols, fatty acids, vitamins and pigments of rapeseed oil obtained from the untreated and treated seed, were identical, regardless of the modes of its pre-sowing treatment. Presowing electric treatment of rapeseed by an electrostatic field in this mode does not cause changes in the chemical composition and structure of the cell, its fatty acid composition and the content of vitamins and pigments.

PL

Badano próbki oleju rzepakowego otrzymanego przez rozpuszczenie zmielonych nasion rzepaku w heksanie (metoda ekstrakcji chemicznej). Część próbek nasion pozostawiono bez naprężeń jako referencyjną, inną poddano działaniu pola elektrostatycznego o natężeniu E = (0,5 ÷ 2,5) kV/cm i t = 30c. Zachowanie się fluoroforów roztworów oleju rzepakowego w heksanie, tj. tokoferolu, fenolu, kwasów tłuszczowych, witamin i pigmentów dostarczyło informacji o składzie chemicznym i budowie komórkowej badanych nasion. Ustalono, że fluorofory roztworów oleju rzepakowego w heksanie sporządzonych z nasion niezagrożonych i nasion traktowanych polem elektrostatycznym o natężeniu E = (0,5 ÷ 2,5) kV/cm i t = 30c charakteryzują się identycznymi właściwościami spektralno-luminescencyjnymi. Właściwości spektralno-luminescencyjne fenoli, tokoferoli, kwasów tłuszczowych, witamin i barwników oleju rzepakowego uzyskanego z nasion nietraktowanych i traktowanych elektrycznie były identyczne, niezależnie od sposobu ich przedsiewnej obróbki. Przedsiewna obróbka elektryczna nasion rzepaku polem elektrostatycznym w tym trybie nie powoduje zmian w składzie chemicznym i strukturze komórki, składzie kwasów tłuszczowych oraz zawartości witamin i barwników.

6

Rynek surowców oleistych w UE w latach 2000-2019

Romel Emilia, Wroniak Małgorzata

Przemysł Spożywczy

|

2021

|

T. 75, nr 7

8--14

PL

Na podstawie danych statystycznych pochodzących z bazy FAS Departamentu Rolnictwa Stanow Zjednoczonych (USDA) oraz bazy FAOSTAT Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) przeprowadzono analizę zmian, jakie zaszły w strukturze jednolitego rynku europejskiego surowców oleistych w latach 2000-2019. Unijny rynek przez większość analizowanego okresu charakteryzowały tendencje rosnące. W kontekście produkcji wszystkich roślin oleistych, wzrost wyniosł ponad 70%, przy zwiększeniu powierzchni upraw o 61,4%. Dynamiczny trend wzrostowy dotyczył upraw rzepaku, słonecznika oraz soi. Tempo zmian upraw oliwki europejskiej było znacznie niższe. UE pozostaje liczącym się na świecie producentem oliwek (53,6% udziału w światowej produkcji w 2019 r.), rzepaku (24,3%)oraz słonecznika (18,3%). Ponad połowa unijnych zbiorów rzepaku pochodzi z Francji, Niemiec oraz Polski. Produkcja słonecznika w 70% skupiona jest w Rumunii, Bułgarii i na Węgrzech, a aż 90% oliwek uprawianych w UE pochodzi z Hiszpanii, Włoch oraz Grecji. W Polsce jedyną rośliną oleistą uprawianą na skalę przemysłową pozostaje, niezmiennie od wielu lat, rzepak.

EN

Based on statistical data from the United States Department of Agriculture (USDA) FAS database and the United Nations Food and Agriculture Organization (FAO) FAOSTAT database, an analysis changes in the structure of the single European oil raw materialsmarket in 2000-2019 was carried out. The EU oil crops market has demonstrated upward trends for most of the period analysed. In the context of production of all oil crops, the increase was over 70%, with an increase in cultivated area by 61.4%. A dynamic upward trend could be observed for rapeseed, sunflower and soybean, however the rate of change in the context of olives was significantly lower. The EU remains a globally important producer of olives (53.6% share of world production in 2019), rapeseed (24.3%) and sunflower seeds (18.3%). More than half of the EU rapeseed comes from France, Germany and Poland. Sunflower seeds production is in 70% concentrated in Romania, Bulgaria and Hungary, and as much as 90% of the olives produced in the EU come from Spain, Italy and Greece. In Poland, the only oil crop grown on an industrial scale is rapeseed, which has remained unchanged for years.

7

Wstępna obróbka nasion rzepaku promieniowaniem podczerwonym w celu poprawy wydajności tłoczenia oleju i jego właściwości chemicznych

Krajewska Marta, Osmólska Emilia

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 7

689--693

PL

Przeprowadzono badania nad możliwością zwiększenia uzysku oleju poprzez zastosowanie dodatkowej obróbki nasion rzepaku (Brassica napus L.) promieniowaniem podczerwonym (IR). Proces prowadzono przez 30, 60, 90, 120 oraz 150 s, w temp. 180°C. Średnia zawartość wody i tłuszczu w nasionach wynosiła odpowiednio 6,04 i 41,62%. Otrzymany olej oceniano pod względem zaawansowania zmian hydrolitycznych (liczba kwasowa), zawartości pierwotnych produktów utlenienia (liczba nadtlenkowa), stabilności oksydacyjnej w teście Rancimat oraz zawartości barwników karotenoidowych i chlorofilowych. Wykazano, że ogrzewanie za pomocą IR przez 150 s nasion rzepaku wpłynęło na zwiększenie wydajności tłoczenia oleju w stosunku do próby kontrolnej o ok. 14%. Równocześnie zaobserwowano zwiększenie stabilności oksydacyjnej olejów z nasion poddanych obróbce IR. Czas indukcji wzrastał stopniowo wraz z wydłużaniem czasu ogrzewania. Najlepszą stabilnością oksydacyjną (5,73 h) charakteryzował się olej rzepakowy otrzymany z nasion ogrzewanych przez 150 s.

EN

The pre-treatment of rapeseed (Brassica napus L.) was carried out at temp. of 180°C for 30, 60, 90, 120 and 150 s. The oil was assessed in terms of the degree of hydrolytic changes (AV, acid value), content of primary oxidn. products (PV, peroxide value), oxidative stability in the Rancimat test, and the content of carotenoid and chlorophyll pigments. The ir irradiation (for 150 s) of the rapeseed increased the oil pressing capacity by approx. 14% in comparison with the control sample. An increase in the oxidative stability of oils pressed from the ir-treated seeds was obsd. The best oxidative stability (5,73 h) was detd. in rapeseed oil obtained from seeds heated for 150 s.

8

Chemiczne metody oceny skuteczności ogrzewania nasion rzepaku i śruty rzepakowej

Szmigielski Marek, Kiczorowski Piotr, Andrejko Dariusz, Szczepanik Małgorzata

Przemysł Chemiczny

|

2021

|

T. 100, nr 4

375--377

PL

Sprawdzono przydatność nowej metody badania nasion rzepaku, nazwanej wskaźnikiem purpury bromokrezolowej (BCPI), w ocenie skuteczności ich mikrofalowego ogrzewania. Nieogrzewane nasiona rzepaku charakteryzowały się typową aktywnością enzymu mirozynazy (MA = 3,42 U/g; 1 U = 1 nmol/min), zaś ok. dziesięciokrotne obniżenie tej aktywności uzyskano, stosując moc promieniowania mikrofalowego 650 W przez 120 i 180 s oraz 500 W przez 180 s. Wyniki badań aktywności mirozynazy i BCPI okazały się wysoko ujemnie skorelowane, zaś opracowane równania regresji typu MA = f(BCPI) charakteryzują się dużymi wartościami współczynnika determinacji, co wskazuje na przydatność metody BCPI w badaniu ogrzewanych mikrofalowo nasion rzepaku, z ewentualną możliwością przeliczenia uzyskanych wyników.

EN

Rape seeds were microwave irradiated and then examd. for the activity of myrosinase enzyme using the direct spectrophotometric assay. A new method of testing rape seeds, called the bromocresol purple index, was examd. for the evaluation of the effectiveness of microwave heating. The degree of redn. of myrosinase activity in rape seeds was detd. by comparing the amt. of adsorbed bromocresol purple in heated sample to the untreated sample. An approx. 10-fold redn. in activity was achieved with the radiation power of 650 W for120 and 180 s and 500 W for 180 s.

9

Environmental Monitoring of the Sustainability and Productivity of the Agroecosystem of Oilseeds in South-East Kazakhstan

Suleimenova Naziya, Orynbasarova Gulnar, Suleimenova Mariya, Bozhbanov Alikhan, Yerekeyeva Svetlana

Journal of Ecological Engineering

|

2021

|

Vol. 22, nr 7

89--99

EN

The purpose of the study described in this paper is aimed at identifying the environmental situation of the agroecosystem and studying the impact of resource-saving technology methods for the cultivation of oilseed rapeseed, ensuring sustainability and productivity of the agroecosystem during environmental monitoring. The object of the study was spring rapeseed of the Maily variety. Experimental studies were carried out using the generally accepted classical techniques, such as experiment and observation, in the form of a multifactorial field experiment. A two-factor field experiment was laid out by the split plots method and based on the methodology for conducting field experiments with oilseeds. The results of the study were obtained using the methods of a soil-protective agriculture system based on the principles of soil protection technology. The studied minimal tillage provides a reduction in the amount of mechanical impact on the soil, restoration and preservation of soil fertility, improvement of moisture supply by leaving the plant stubble and scattering chopped straw after harvesting the previous crop, and replacing deep moldboard tillage with shallow flat-cut tillage. On the basis of the obtained study results, it was proven that the replacement of energy-intensive moldboard tillage with shallow flat-cut tillage (mini-till), ensuring the rational use of soil resources and resource-energy conservation, was feasible. The reconstructed parameters of agrophysical factors of soil fertility were determined, such as density, aggregate composition, and the structure and water resistance of soil aggregates, which ensured the sustainability of the environmental situation of the agroecosystem. It has been established that the soil protection methods of resource-saving rapeseed cultivation technology mitigate the risk and optimize the conditions for the growth and development of crops, where productivity increases to 21.3%, and also provide 29.3 thousand tenges/ha of additional income from each hectare with an increase in the profitability of rapeseed cultivation to 97% and 108% under the conditions of South-East Kazakhstan.

10

The use of an electroseparator with bifilar winding for extracting germ from crushed rape seed

Majcher Jacek

Przegląd Elektrotechniczny

|

2020

|

R. 96, nr 9

71--73

EN

The paper presents the results of tests using the electroseparator for extracting the hull from crushed rape seeds. For this purpose, a prototype electroseparator was built that uses a bifilar winding in its construction. The winding is wound on a rotating drum and is supplied with a high DC voltage. The conducted research proves that there are differences in the efficiency of hull and germ separation up to 40% with suitably selected operating parameters of the electroseparator and appropriate parameters of the particulate material.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań elektroseparatora do wydzielania łupiny z rozdrobnionych nasion rzepaku. W tym celu został zbudowany elektroseparator z uzwojeniem bifilarnym. Uzwojenie to nawinięte jest na obracający się bęben zasilany wysokim napięciem. Badania dowiodły różnice w sprawności separacji łupiny i zarodka. - Wykorzystanie elektroseparatora z uzwojeniem bifilarnym do wydzielania zarodka z rozdrobnionych nasion rzepaku.

11

Sheet metal forming using environmentally benign lubricant

Więckowski Wojciech, Adamus Janina, Dyner Marcin

Archives of Civil and Mechanical Engineering

|

2020

|

Vol. 20, no. 2

307--319

EN

Sheet metal forming belongs to one of the most important technologies enabling the production durable but quite lightweight metal parts. The quality of the drawn parts depends on the deformed sheet metal, applied forming technology and process parameters, such as contact pressure, relative velocity, temperature or lubrication. The forming of steel (1.4021) parts using benign lubricant is analysed. The paper proposes replacing conventional mineral/synthetic lubricants with ones based on vegetable oils and boric acid. The effectiveness of the lubricants was assessed in laboratory strip drawing and cupping tests, and in production. An oil-based lubricant with an additive of boric acid is very effective in reducing frictional resistance and protecting the forming tools against galling.

12

Produkcja rzepaku w UE, Polsce i województwie podkarpackim w aspekcie rozwoju odnawialnych źródeł energii

Jarecki Wacław, Kipa Justyna

Polish Journal for Sustainable Development

|

2019

|

T. 23, cz. 2

9--16

PL

W pracy zaprezentowano zmiany produkcji rzepaku w UE, Polsce i województwie podkarpackim. Uzyskane wyniki wskazują, że zbiory nasion rzepaku w UE były stabilne. Odnotowano tendencję spadkową powierzchni zasiewów, natomiast wzrostową plonowania. W Polsce (w latach 2010-2018) zarówno zbiory, powierzchnia uprawy jak i plony nasion wykazywały tendencje wzrostową. W województwie podkarpackim w badanym okresie produkcja rzepaku zwiększyła się w wyniku istotnego wzrostu powierzchni uprawy przy wzrostowej tendencji plonowania. Stan produkcji nasion rzepaku w UE, Polsce i województwie podkarpackim jest uzależniony od zmiennych warunków siedliskowych oraz zapotrzebowania rynku na surowiec. Obecna, na ogół stabilna, skala produkcji rzepaku w omawianych rejonach jest głównie wynikiem zagospodarowania nasion do celów spożywczych oraz przemysłowych, w tym na biopaliwo.

EN

The aim of the study is to present changes in rapeseed production in the EU, Poland and the Podkarpackie Province over recent years. The obtained results indicate that rapeseed harvest in the EU was stable in the years 2010-2017. There was a downward trend in sown area and an increase in yield. In Poland, in 2010-2018, both harvest, crop area and seed yields showed an upward trend. In the Podkarpackie Province, rapeseed production increased in the period under consideration. This was the result of a significant increase in the cultivation area with an upward trend in yielding. The production status of rapeseed in the EU, Poland and the Podkarpackie Province depends on changing habitat conditions and market demand for raw material. The current generally stable scale of rapeseed production in the discussed regions is mainly the result of seed management for food and industrial purposes, including biofuel.

13

The influence of selected biological products on limitation of the development of Sclerotinia sclerotiorum sclerotia

Jajor E., Korbas M., Horoszkiewicz-Janka J., Danielewicz J., Baraniak B.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

92--96

EN

The aim of the study was to assess the influence of biological products on the decomposition of Sclerotinia sclerotiorum sclerotia in a laboratory environment. The following products were used in the experiment: EM Naturalnie Aktywny, EM Bio and Contans WG. The experiment was conducted in Petri dishes with tissue paper (medium quality filters) or technical sand, which were used as substrates. In each case Sclerotinia sclerotiorum sclerotia were placed on a substrate and their decomposition was observed for 5 weeks. The biological preparations used in the experiment decomposed Sclerotinia sclerotiorum sclerotia very effectively. The product containing hyperparasitic Coniothyrium minitans fungi completely destroyed the spore forms of the pathogen. The results of the experiment assessing the usefulness of preparations containing effective microorganisms for limiting the content of sclerotia in soil need to be confirmed in the natural environment.

PL

Celem badań była ocena wpływu produktów biologicznych na rozkład sklerocjów grzyba Sclerotinia sclerotiorum w warunkach laboratoryjnych. W doświadczeniu wykorzystano 3 produkty, tj. EM Naturalnie Aktywny, EM Bio oraz Contans WG. Doświadczenie prowadzono na szalkach, w których znajdowała się bibuła (sączki jakościowe średnie) lub piasek techniczny. Każdorazowo na podłoże wykładano sklerocja S. sclerotiorum i obserwowano przez 5 tygodni ich rozpad. Zastosowane w doświadczeniu biologiczne preparaty wykazały wysoką skuteczność w procesie rozkładu sklerocjów S. sclerotiorum. Środek zawierający nadpasożytniczy grzyb Coniothyrium minitans spowodował całkowite zniszczenie form przetrwalnikowych badanego patogena. Uzyskane wyniki dotyczące zastosowania preparatów zawierających efektywne mikroorganizmy w ograniczaniu obecności sklerocjów w glebie wymagają potwierdzenia w warunkach naturalnych.

14

Application of heat pumps in rapeseed oil production

Łaska-Zieja B., Adamczyk F., Marcinkowski D., Golimowski W., Kołodziej M., Szczurko K.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 3

24--28

EN

The production of rapeseed oil requires a lot of energy. Before being pressed, seeds are conditioned, i.e. heated up to the process temperature for the whole mass. Then, as a result of pressing the extracted oil has a higher temperature compared to the ambient temperature. The objective of the study was to assess the application of heat pumps to reduce the energy consumption of the vegetable oil production process. The article analyses the results of the industrial experiment in which a heat pump was employed to cool down oil and heat up rapeseeds before pressing. As part of B+R project No INNOTECHK2/IN2/5/181835/NCBR/13, a prototype system was constructed with a capacity of 1.5 Mg of oil per hour. The research shows that the return on investment in the heat pump is maximum 2 months. Profit from heating seeds with heat obtained from oil cooling is about PLN 760,000 per annum in the analysed case.

PL

Produkcja oleju rzepakowego wymaga dużych nakładów energii. Przed tłoczeniem nasiona są poddawane kondycjonowaniu, czyli podgrzewaniu w całej masie do temperatury procesowej. Następnie na skutek tłoczenia pozyskiwany jest olej o temperaturze wyższej niż temperatura otoczenia. Celem badań była ocena zastosowania pompy ciepła do obniżenia energochłonności procesu produkcji oleju roślinnego. W artykule przedstawiono wyniki doświadczenia wykonane w skali przemysłowej, gdzie zastosowano pompę ciepła do jednoczesnego schładzania oleju i grzania nasion rzepaku przed tłoczeniem. W ramach realizacji projektu B+R nr umowy INNOTECH-K2/IN2/5/181835/NCBR/13 zbudowano instalację prototypową o wydajności 1,5 Mg oleju na godzinę. Z wykonanych badań wynika, że zwrot inwestycji w pompę ciepła to okres nie dłuższy niż 2 miesiące. Zysk z podgrzewania nasion ciepłem pozyskanym ze schładzania oleju to około 760 tys. PLN rocznie w badanym przypadku.

15

Analiza składowych emisji GHG z upraw rzepaku wykorzystywanego do produkcji estrów metylowych kwasów tłuszczowych

Berdechowski K.

Nafta-Gaz

|

2017

|

R. 73, nr 5

360--364

PL

W ostatnich latach bardzo ważną rolę w branży paliwowej odgrywają biopaliwa. Stawiane są im jednak odrębne wymagania. Poza kwestiami jakościowymi niezbędne jest wykazanie, że dane biopaliwo jest w stanie ograniczyć emisję gazów cieplarnianych na minimalnym zadanym poziomie. Sama produkcja biokomponentu także generuje pewną ilość emisji GHG. Oblicza się ją już od momentu pozyskiwania surowców. W niniejszej pracy przeanalizowano etap uprawy rzepaku i zbadano, jak na generowaną tam emisję GHG oddziałują poszczególne czynności i procesy agrotechniczne. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń określono, że największy wpływ na generowaną podczas upraw emisję mają nawozy azotowe oraz występująca emisja podtlenku azotu zwana „emisją polową”.

EN

In recent years, biofuels have been playing a very important role in the fuel industry. Apart from their quality, it is necessary to prove that the biofuel is able to reduce greenhouse gas emissions at the minimal preset level. Production of the biofuels also generate GHG emissions. It is calculated from the moment of cultivation of the raw materials. In this paper, the stage of rapeseed cultivation was analyzed. The impact of various activities and agronomic operations on the total emissions from the cultivation was studied. On the basis of the calculations, it was determined that the greatest impact on the emissions from the cultivation stage, are as a result of nitrogenous fertilizers and nitrous oxide emissions called “field emission”.

16

The Effect of External Transport on Energetic Efficiency of Biodiesel Production

Orynycz O., Wasiak A.

Journal of Ecological Engineering

|

2017

|

Vol. 18, nr 2

57--62

EN

In several our publications energetic efficiency of biofuel production was defined as a ratio of the amount of energy obtained in a form of biofuel to the sum of energy contributions necessary to conduct production processes on all the production stages. It was also shown that such a definition enables subsequent inclusion of production steps due to additivity of reciprocals of energetic efficiency determined separately for each step. In the present work, several scenarios of the transport of biomass between plantation and industrial facility converting biomass into biofuel are considered, appropriate values of energetic efficiency are computed and compared. The analysis is confined to biodiesel production based on rapeseed. The results show substantial differences caused by various approaches to that stage of transport.

17

Rynek rzepaku i oleju rzepakowego w Polsce i na świecie. Perspektywa rozwoju produkcji w latach 2003/2004-2014/2015

Rękas A., Wroniak M., Krygier K.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

T. 70, nr 7

16--19

PL

W artykule omówiono stan i perspektywy produkcji rzepaku w Polsce i na świecie w latach 2003/2004-2015/2016. Wskazano jego głównych producentów oraz przedstawiono zmiany powierzchni upraw i plonowania. Zobrazowano zmiany produkcji oleju rzepakowego na świecie i w UE oraz wskazano główne kierunki jego wykorzystania. Pomimo stopniowego wzrostu produkcji rzepaku w sezonach 2003/2004-2013/2014, w ostatnich latach odnotowuje się spadek zbiorów. Przyczyn tej niekorzystnej sytuacji należy doszukiwać się w decyzji Parlamentu Europejskiego dotyczącej zmniejszenia produkcji biopaliw pierwszej generacji.

EN

In this paper the status and perspectives for rapeseed production in Poland and in the world in the years 2003/04-2015/16 were discussed. Rapeseed is found in the third place of world oilseeds production, while the European Union is the global leader in rapeseed production. The major producers of rapeseed were identified and changes in harvested area and yield of rapeseed yield were presented. Changes in production and use of rapeseed oil in the world and in the European Union were illustrated. Despite the gradual increase in rapeseed production in the seasons 2003/04-2013/14, fall in rapeseed crop was reported in the recent years. It seems reasonable to seek the cause of this unfavourable situation on rapeseed oil market in the decision of the European Parliament on reducing the production of the first generation biofuels.

18

Assessing transport susceptibility of rapeseed meal fractionation products

Bojanowska M.

LogForum

|

2016

|

Vol. 12, no. 3

297--305

EN

Background: Having considered increasing production of liquid and solid biofuels from rapeseed and bearing in mind its stable and unquestionable position in the food and animal feed industries, a rational approach towards technologically and logistically efficient utilization of by-products from rapeseed processing is required. The aim of the research presented in the article is to assess the transport susceptibility of rapeseed meal fractions, varying according to particle size and chemical composition. Methods: Resistance to changes stimulating self-heating has been assumed as the main criterion of transport susceptibility. The following diagnostic variables have been experimentally determined: total protein, crude fat and crude fiber content, porosity, and water activity in the fraction of examined meal. In order to organize a set of particles and to indicate their optimal applications according to criteria chosen with regard to both utilization and transportation, two aggregate indicators have been calculated. Results: It has been proved that medium-sized particle fractions (0.075-0.4 mm) exhibit the lowest transport susceptibility, whereas the those with the largest granulations (>3 mm) -have the highest. One significant relationship is the decline of feeding value and concurrent increase in the transport susceptibility of meal fractions, which in practice means that those fractions least-favoured by the animal feed industry can be least cumbersome to transport. Conclusions: It has been suggested that there should be a division of rapeseed meal into two products with different applications and different transport susceptibility. The fractioning of meal can bring numerous, measurable benefits for the meal industry and logistics processes for solid biofuels, where storage and transport properties have considerable importance, alongside commodity price and transport costs.

PL

Wstęp: Wzrastająca produkcja biopaliw płynnych i stałych z nasion rzepaku, przy stałym znaczeniu tej rośliny w przemyśle spożywczym i paszowym, wymaga racjonalnego, a zwłaszcza efektywnego technologicznie i logistycznie zagospodarowania produktów ubocznych technologii przerobu rzepaku. Celem badań przedstawionych w artykule była ocena podatności transportowej zróżnicowanych ze względu na wielkość cząstek oraz skład chemiczny frakcji śruty rzepakowej. Metody: Jako kryterium podatności transportowej przyjęto odporność frakcji śruty na przemiany stymulujące samozagrzewanie. Wytypowano i oznaczono doświadczalnie następujące zmienne diagnostyczne: zawartość białka ogólnego, tłuszczu surowego oraz włókna surowego, porowatość, a także aktywność wody w poszczególnych frakcjach śruty. W celu uporządkowania zbiorów cząstek, a następnie wytypowania najkorzystniejszych ich zastosowań ze względu na przyjęte kryteria - cechy użytkowe i technologiczno-transportowe, obliczono dwa wskaźniki agregatowe. Wyniki: Stwierdzono, iż najmniejszą podatność transportową wykazują średnie frakcje pyłowe (0,075-0,4 mm), największą zaś frakcja o największej granulacji (d> 3 mm). Istotną zależnością jest spadek wartości paszowej frakcji śruty wraz ze wzrostem podatności transportowej, co oznacza w praktyce, że frakcje najmniej pożądane w przemyśle paszowym, mogą być najmniej uciążliwe w transporcie. Wnioski: Zaproponowano podział śruty rzepakowej na dwa produkty, różniące się przeznaczeniem oraz podatnością transportową. Frakcjonowanie śruty może przynieść wymierne korzyści zarówno dla przemysłu paszowego, jak i w sferze logistyki dostaw biopaliw stałych, w której obok kosztów surowca i jego transportu, istotną rolę w wykorzystaniu biomasowych źródeł energii odgrywają cechy przechowalniczo-transportowe.

19

A comparative study of the content of heavy metals in oils: linseed oil, rapeseed oil and soybean oil in technological production processes

Szyczewski P., Frankowski M., Zioła-Frankowska A., Siepak J., Szyczewski T., Piotrowski P.

Archives of Environmental Protection

|

2016

|

Vol. 42, no. 3

37--40

EN

Vegetable oils belong to a large group of substances consumed on a daily basis. World vegetable oil production is soaring, reducing the popularity of animal fats. Heavy metals pose a threat to human health. It is estimated that about 80% of the daily dose of heavy metals enters the human body through the consumption of food. Hence, it is necessary to monitor their concentrations in food products. Besides, the presence of heavy metals is thought to have possible negative influence on the quality of oils, especially on their taste and smell. Heavy metals may also accelerate the process of the rancidifiction of oils. Rapeseeds, soybean seeds and linseeds were selected for the analysis because they are one of the most popular oilseeds and at the same time they differ in terms of growing conditions. The analyses of different fractions and the ready-made product were also performed. The aim of the study was to determine the variation in concentrations of heavy metals, iron and manganese in different fractions during production. The significant concentrations of iron, manganese and zinc were observed in oilseeds. It was also shown that during different stages of oil refining the concentrations of metals decrease. The concentrations of metals are compared with those reported in literature.

PL

Oleje roślinne stanowią szeroką grupę produktów stosowanych w codziennej konsumpcji. Ich produkcja i spożycie rosną kosztem bardziej szkodliwych tłuszczów zwierzęcych. Metale ciężkie stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego. Przyjmuje się, że około 80% codziennej dawki dostaje się do organizmu człowiek wraz z żywnością. Stąd istnieje konieczność monitorowania ich stężeń w produktach spożywczych. Ponadto uważa się, że obecność metali ma wpływ na właściwości smakowo-zapachowe olejów, a także może przyspieszyć procesy ich jełczenia. Do analizy wybrano ziarna lnu, rzepaku i soi, są to jedne z najpopularniejszych roślin oleistych, a zarazem różnią się warunkami uprawy. Analizie poddano także ich frakcje produkcyjne i gotowy do konsumpcji produkt. Celem pracy było poznanie zmian stężeń metali ciężkich, żelaza i manganu w toku produkcyjnym. Zaobserwowano znaczące stężenia żelaza, manganu i cynku w ziarnach roślin oleistych. Stwierdzono, że proces produkcji skutecznie obniża stężenia metali do bezpiecznego poziomu w ilościach śladowych. Poziom stężeń jest zbliżony do doniesień literaturowych.

20

Exploitation assessment of New Holland CX780 combine harvester

Dębska A., Bieniek J., Fabrykowski E., Molendowski F., Romański L.

Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 20, No. 2

43--51

EN

The article presents an exploitation assessment of New Holland CX780 combine operation. Significant technical and technological progress is visible in modern harvesters. Inter alia, performance increased and elements improving the quality of work of harvesters appeared. The objective of the paper was to determine efficiency of the New Holland CX780 harvester operation including factors which affect its operation. Time structures of particular activities of combine operation and ratios of these times use were determined during tests. Yield value and moisture of collected seeds was determined. Studies proved that effective time of combine operation in the process of rapeseed and wheat grain harvesting was less than 50% and was caused by long preparation of a machine for operation. Preparation for operation of a combine influences its performance in the total time. It was 22% of the total operation time in case of wheat harvesting and 20% in case of rapeseed harvesting.

PL

W artykule przedstawiono ocenę eksploatacyjną pracy kombajnu New Holland CX7080. W nowoczesnych maszynach do zbioru zbóż nastąpił istotny postęp techniczny i technologiczny, między innymi wzrosła wydajność, a w wyposażeniu pojawiły się elementy poprawiając ich jakość pracy. Celem badań było określenie wydajności pracy kombajnu zbożowego firmy New Holland CX780 z uwzględnieniem czynników mających wpływ na jego pracę. Podczas badań wyznaczono struktury czasu poszczególnych czynności pracy kombajnu i współczynniki wykorzystania tych czasów. Określono także wartość plonów oraz wilgotność zbieranych nasion. Badania dowiodły, że efektywny czas pracy kombajnu w procesie zbioru nasion rzepaku i ziarna pszenicy wynosił niecałe 50% i spowodowany był długim czasem przygotowania maszyny do pracy. Wpływ na wydajność kombajnu w czasie ogólnym zmiany ma jego przygotowanie do pracy i wynosiło ono 22% całkowitego czasu pracy w przypadku zbioru pszenicy i 20% w przypadku zbioru rzepaku.