Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Health hazard related to fine road dust in Poland

Penkała Magdalena, Bihałowicz Jan Stefan, Rogula-Kozłowska Wioletta, Rogula-Kopiec Patrycja, Klik Barbara, Bihałowicz Joanna, Lewicka Sylwia, Olszowski Tomasz, Majewski Grzegorz

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2023

|

R. 28, NR 1-2

79--92

EN

Air pollution emissions from road vehicles majorly contribute to particulate pollution. This poses significant threats to the environment and human health. Road dust contains various potentially toxic elements, which, when exposed to humans, can lead to severe illnesses such as asthma, cardiovascular diseases, and cancer. This study assessed adult health risks through accidental ingestion, inhalation, and dermal contact associated with heavy metals (Cr, Cu, Ni, Pb, and Zn) in road dust (with a fraction size < 0.1 mm). The analysis covers areas between sound-absorbing screens (S), in open spaces without screens (F), and at highway/express exits (E) with different surfaces: asphalt (A) and concrete (C). Results indicate the highest health risk levels are associated with Zn in road dust in S and E areas, indicating its potential negative impact on human health. When comparing results for all metals, road dust collected from A surfaces might pose a greater health risk than C surfaces. The carcinogenic risk for Cr and Ni found in road dust collected from A and C surfaces at points S, F, and E is medium. The most significant carcinogenic risk (medium-high) is associated with Cr in road dust from A surfaces in the F area, whereas the lowest risk (low-medium) for both A and C surfaces is linked to Ni exposure in the S point. The contributions of Cr and Ni highlight the need to reduce emissions of these elements in areas surrounding heavily trafficked roads.

2

Chemia w walce z kurzem ulicznym

Skowron Marek

Przegląd Komunalny

|

2021

|

nr 5

60--63

PL

Kurz uliczny istnieje, odkąd powstały miasta – z tym że w początkach ich rozwoju, w warunkach rzadkiej zabudowy i niewielkiego ruchu, nie stanowił jeszcze dużego problemu. Składał się wówczas głównie z rozdrobnionych minerałów i roślin, a więc z takich substancji, jakie znajdowały się w otoczeniu wszystkich ówczesnych mieszkańców. Zaczęło to jednak ulegać zmianie w miarę rozrastania się miast, co związane było z rozwojem przemysłu i napływem ludności.

3

Zanieczyszczenia powietrza wlotowego silników spalinowych pojazdów mechanicznych

Dziubak Sebastian Dominik

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2021

|

Vol. 70, nr 2

35--72

PL

W pracy przedstawiono skład powietrza atmosferycznego jako mieszaninę gazów tworzących składniki stałe i zmienne oraz przywołano definicje zanieczyszczeń powietrza. zdefiniowano zanieczyszczenia gazowe i stałe (pyły) powietrza atmosferycznego. Dokonano podziału pyłów według różnych kryteriów oraz przedstawiono ich właściwości. Podano przykładowe przebiegi imisji frakcji cząstek stałych, wskazując na silną zależność imisji od pór roku, dni tygodnia oraz dnia i nocy. Przedstawiono źródła i charakterystykę zanieczyszczeń sztucznych i naturalnych powietrza atmosferycznego. Wykazano, że głównym źródłem zanieczyszczeń antropogenicznych oprócz przemysłu jest motoryzacja. Silniki spalinowe samochodów to źródło zanieczyszczeń gazowych oraz cząstek stałych. Samochody emitują zanieczyszczenia ze zużycia okładzin ciernych hamulców, sprzęgieł oraz ze zużycia opon i jezdni. Omówiono główne źródła naturalnych zanieczyszczeń powietrza, w tym wybuchy wulkanów, pożary składowisk odpadów, lasów, stepów oraz burze piaskowe, a także pył mineralny (pył drogowy) unoszony z podłoża przez pojazdy. Przedstawiono właściwości pyłu drogowego: skład chemiczny i frakcyjny, gęstość, stężenie pyłu w powietrzu. Wykazano, że dwa podstawowe składniki pyłu, krzemionka i korund, których udział w pyle dochodzi do 95%, mają jednocześnie największą twardość, która może mieć decydujący wpływ na zużycie elementów silnika. Przedstawiono różne wartości stężenia pyłu w powietrzu - w zależności od rodzaju i stanu podłoża oraz warunków użytkowania pojazdów.

EN

The paper presents the composition of atmospheric air as a mixture of gases that make up the solid and variable components, and the definitions of air pollutants are referenced. Gaseous and solid pollutants (dust) of the atmospheric air have been defined. Dusts were divided according to various criteria and their properties were given. exemplary courses of immission of the fraction of solid particles are given, indicating a strong dependence of the immission on the seasons, days of the week and day and night. The sources and characteristics of artificial and natural pollutants in the atmospheric air are presented. it has been shown that the main sources of anthropogenic pollution, in addition to industry, is the automotive industry. Cars are a source of gaseous and particulate pollutants Pm, and they also emit pollution from brake and clutch lining wear, as well as from tire and road wear. The main sources of natural air pollution were discussed, including volcanic eruptions, fires in landfills, forests, steppes and sand storms, as well as mineral dust (road dust) carried from the ground by vehicles. The properties of road dust are discussed: chemical and fractional composition, density, and dust concentration in the air. it has been shown that the two basic components of the dust, silica and corundum, whose share in dust reaches 95%, also have the highest hardness, which may have a decisive influence on the wear of engine components. Various values of dust concentration in the air were presented depending on the type and condition of the ground and the conditions of used vehicles.

4

Skład jakościowy odpadów z czyszczenia ulic na przykładzie badań prowadzonych w Krakowie

Generowicz Agnieszka, Wassilkowska Anna, Kryłów Małgorzata

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 9

1312--1314

PL

Metodą SEM/EDS określono skład jakościowy odpadów pochodzących z oczyszczania ulic Krakowa. Odpady analizowano pod kątem frakcji organicznej i mineralnej oraz metali ciężkich. Stwierdzono obecność Zn, Mg, Cu, Ni, Cd, Pb i Cr.

EN

Street cleaning waste was analyzed for org. and mineral fractions and for heavy metals by SEM/EDS methods. The presence of Zn, Mg, Cu, Ni, Cd, Pb and Cr was evidenced.

5

Przykłady wykorzystania testu OSTRACODTOXKIT F™ do oceny zanieczyszczenia pyłów drogowych metalami w aglomeracji wrocławskiej

Wróbel Magdalena, Rybak Justyna, Rogula-Kozłowska Wioletta

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2020

|

Vol. 29, No. 1

27--36

PL

Zanieczyszczenia obecne w pyle drogowym, pochodzące z ruchu ulicznego takie jak WWA i inne związki organiczne czy metale ciężkie, są wymywane wraz z deszczem i dostają się do wód, ostatecznie kumulując się w osadzie dennym na wiele lat, tym samym zagrażając organizmom wodnym oraz istotnie wpływając na jakość wód. Aby zbadać wpływ tych związków na zdrowie organizmów żywych, nie wystarczą tylko rutynowe badania chemizmu wód i badania osadów dennych, ponieważ do tego celu bardziej nadają się organizmy żywe. Z tego powodu chcąc poznać reakcję na tego typu zanieczyszczenia organizmów żywych, do badania toksyczności pyłów drogowych spłukiwanych z dróg po raz pierwszy w Polsce zastosowano test toksyczności chronicznej OSTRACODTOXKIT F™, który polega na obserwacji rozwoju Heterocypris incongruens naturalnie występującego w osadach dennych. Małżoraczki H. incongruens wykorzystane w badaniach są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenie metalami ciężkimi, stanowią zatem odpowiednie narzędzie do badania toksyczności pyłu drogowego wymywanego do fazy wodnej. Badania prowadzono w aglomeracji wrocławskiej (w centrum miasta i na przedmieściach), na stanowiskach różniących się intensywnością ruchu drogowego. Stwierdzono, że pył drogowy ma istotny wpływ na zahamowanie wzrostu oraz żywotność małżoraczków, ponieważ na obszarach o dużym natężeniu ruchu drogowego ich śmiertelność była bardzo duża, co korespondowało z podwyższonymi poziomami stężenia badanych pierwiastków na tych stanowiskach badawczych. Z kolei pył drogowy zebrany na przedmieściach Wrocławia nie powodował śmiertelności małżoraczków i tylko nieznacznie wpłynął na ich rozwój. Podsumowując, stwierdzono, że test toksyczności chronicznej OSTRACODTOXKIT F™ jest odpowiednim narzędziem do badania wpływu pyłów drogowych na ekosystem wodny.

EN

The application of OSTRACODTOXKIT F™ test to assess metals contamination in road dust in Wrocław agglomeration. Pollutants present in road dust deriving from trafﬁ c, such as PAHs and other organic compounds or heavy metals, are washed out with rain and get into the water bodies accumulating in sediments for many years and simultaneously posing a threat to aquatic life and signiﬁ cantly affecting water quality. To study the impact of these toxic compounds on the health of living organisms, routine tests of water and sediments chemistry are insufﬁ cient as studies based on living organisms are much more reliable. And therefore, in order to know the response of living organisms to road dust pollutants which enter the water bodies the chronic toxicity test OSTRACODTOXKIT F™ was used. This test is based on the observation of development of Heterocypris incongruens that normally lives in sediments. Ostracod, H. incongruens is very sensitive to heavy metal contamination, thus it is a very good tool to study toxicity of road dust washed out with rain into the water bodies. The research was conducted in the Wrocław agglomeration (in the city centre and suburbs) at sites differing in the intensity of car trafﬁ c. We observed that road dust had a signiﬁ cant effect on growth inhibition and death of ostracods, as highest growth inhibition and mortality in the busy areas occurred which also corres ponded with highest concentrations of studied elements at these sites. On the other hand, road dust collected in the suburbs of Wrocław did not cause death of H. incongruens and only slightly affected their development. In conclusion, we can state that the chronic toxicity test OSTRACODTOXKIT F™ is a suitable tool to study the impact of road dust on the aquatic ecosystem.

6

Jak ograniczyć pylenie drogi?

Kuśmidrowicz B.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2018

|

R. 23, nr 3

14--18

7

Cadmium and lead content in the barrier dusts sampled from the noise barriers located near to Poznań (Poland) – a preliminary study

Karbowska B., Sydow M., Zembrzuski W.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2017

|

Vol. 10, no. 1

131--136

EN

High levels of heavy metals in the environment are dangerous for humans due to possible bioaccumulation of such contaminants by edible plants and herbivores. In this study, total content of cadmium and lead in the barrier dusts sampled from three noise barriers located along E261 expressway in Poland (near Poznań) was determined using flow-injection differentialpulse anodic stripping voltammetry (FIA DP-ASV). The results indicate that total content of the studied metals ranged from 0.09 to 0.6 mg kg-1 (in relation to cadmium) and from 11.873 to 38.193 mg kg-1 (in relation to lead) and depended on the structure of the barriers (i.e. their length) and height of the sampling point. The highest metal contents were detected in samples originated from lower sections (0.0-0.5 m) of the longest noise barrier (1700 m). The results indicate the need for a continuous monitoring of heavy metal contents in the barrier dusts and surrounding agricultural soils.

PL

Wysoki poziom metali ciężkich w środowisku naturalnym jest niebezpieczny dla ludzi ze względu na możliwą bioakumulację tego typu zanieczyszczeń przez rośliny uprawne oraz roślinożerców. W niniejszym artykule, całkowita zawartość kadmu i ołowiu w pyłach drogowych pobranych z trzech ekranów akustycznych zlokalizowanych wzdłuż drogi ekspresowej E-261 (S5) w Polsce (w pobliżu Poznania) została oznaczona metodą woltamperometrii impulsowej różnicowej z zastosowaniem błonkowej elektrody rtęciowej oraz układu przepływowego. Otrzymane rezultaty wskazują, że całkowita zawartość wspomnianych metali znajdowała się w przedziale od 0.09 do 0.6 mg kg-1 (w odniesieniu do kadmu) oraz od 11.873 do 38.193 mg kg-1 (w odniesieniu do ołowiu) i była uzależniona od długości bariery oraz od wysokości punktu poboru próbek. Najwyższą zawartość metali odnotowano w dolnych segmentach ekranów akustycznych (na wysokości od 0.0 do 0.5 m), zwłaszcza w przypadku najdłuższego ekranu akustycznego o długości 1700 m. Otrzymane wyniki wskazują na potrzebę ciągłego monitorowania zawartości metali ciężkich w pyłach drogowych oraz otaczających ich glebach uprawnych.

8

Cr, Cu, Ni, Pb i Zn w pyle drogowym na terenie Lublina

Kiebała A., Kozieł M., Zgłobicki W.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2015

|

T. 18, nr 3

299--310

PL

Metale śladowe są stale emitowane do środowiska i stanowią duże zagrożenie dla zdrowia człowieka, zwłaszcza na obszarach miejskich. Mają zdolność do bioakumulacji, przez co ich zawartość w organizmach z czasem może być wyższa niż ta w środowisku. Zagrożeniem ze względu na obecność i zawartość Cr, Cu, Ni, Pb i Zn może być pył drogowy, który składa się z cząstek mineralnych i organicznych pochodzących z gleby, emitorów przemysłowych, pojazdów samochodowych oraz spalania paliw. Zawartość metali w pyle drogowym jest pewnym wskaźnikiem zanieczyszczenia atmosferycznego. Zanieczyszczenia zawarte w pyle drogowym mogą przedostawać się do gleb z terenów przyległych oraz stanowić zagrożenie dla środowiska w miejscach jego składowania. Celem pracy było określenie całkowitej zawartości Cr, Cu, Ni, Pb i Zn w pyle drogowym pobranym wzdłuż głównych tras komunikacyjnych w Lublinie (49 punktów). Punkty poboru próbek położone były w obrębie większych ulic miasta, które charakteryzują się różnym natężeniem ruchu samochodowego. Zawartość badanych metali określono na spektrometrze fluorescencji rentgenowskiej (ED XRF). Średnie stężenia analizowanych pierwiastków wynoszą: Cr: 53 mg·kg⁻1, Cu: 65 mg·kg⁻1, Ni: 27 mg·kg⁻1, Pb: 23 mg·kg⁻1, Zn: 202 mg·kg⁻1. Wyniki wskazują na umiarkowane zanieczyszczenie pyłu drogowego badanymi metalami. Dla miedzi zawartość przekracza wartość tła maksymalnie 26 razy. Pozostałe zawartości przekraczają wielkości tła maksymalnie: Cr – 18 razy, Ni - 9 razy, Pb - 5 razy, Zn - 10 razy. Przestrzenne zróżnicowanie zawartości analizowanych metali w pyle drogowym na terenie Lublina nie wykazuje jednoznacznego związku z natężeniem ruchu drogowego.

EN

Trace metals are emitted to environment and constitute significant treat for human health, especially in the urban areas. They are dangerous because they are able to bioaccumulate, and by this their concentration in organisms with time can be higher than that in environment. A threat of presence and content of Cr, Cu, Ni, Pb, Zn may constitutes a road dust, which is composed of mineral and organic particles, coming from soil, industrial emissions, road traffic and fuel burning. The content of metals in street dust constitute some kind of atmospheric pollution indicator. Also, road dust is collected from the roads and accumulated on stockyard areas and can constitute a danger for neighboring areas. The aim of this study was to determine the total content of Cr, Cu, Ni, Pb and Zn in road dust collected along the main streets and roads in Lublin (49 positions). The sample location points were located along the bigger roads of distinct traffic intensity. The content of elements were carried out on the energy dispersive X-ray fluorescence spectrometer. The average concentrations of measured metals are following: Cr: 53 mg·kg⁻1, Cu: 65 mg·kg⁻1, Ni: 27 mg·kg⁻1, Pb: 23 mg·kg⁻1 and Zn: 202 mg·kg⁻1. The data point to moderate contamination of analyzed metals in road dust. For copper, the concentration exceeds the background values maximal 26 times. Remaining concentrations of metals exceed the background values maximal of: 18 - times for Cr, 10 - times for Ni, 5 - times for Pb and 9 - times for Zn. The preliminary analysis of areal diversity of analyzed element content in road dust in Lublin doesn`t show a clear regularity or a direct relationship with the strength of road traffic.

9

Wielowymiarowa analiza statystyczna metali ciężkich w pyle drogowym na obszarze Lublina

Kiebała A., Kozieł M., Telecka M., Zgłobicki W.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2015

|

z. 62, nr 3/I

219--232

PL

W pracy określono koncentrację, Co, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, V, Zn w 49 próbach pyłu drogowego pobranego z nawierzchni tras komunikacyjnych Lublina. Wykorzystano metody statystyczne takie jak: analiza głównych składowych, grupowanie, analizy korelacji do określenia potencjalnych źródeł badanych pierwiastków. Próby charakteryzowały się różnym stopniem zanieczyszczenia metalami śladowymi. Najbardziej wyraźne przekroczenia tła geochemicznego stwierdzono w przypadku Cu i Cr średnie koncentracje to odpowiednio 63 mg/kg i 51 mg/kg. Natomiast zawartości zbliżone do naturalnych występowały dla Co, V i Hg, odpowiednio 6,8 i 0,03 mg/kg. Nie stwierdzono wyraźnych pozytywnych korelacji pomiędzy natężeniem ruchu samochodowego w miejscach poboru prób a zawartością badanych pierwiastków. Na podstawie analiz statystycznych dokonano podziału metali śladowych na grupy charakteryzujące się różnym pochodzeniem: bezpośrednie źródła antropogeniczne (głównie ruch samochodowy) oraz źródła naturalne (gleby).

EN

The concentrations of Co, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, V, Zn in 49 samples of street dust from surface of traffic routes in Lublin have been studied in this work. Statistical methods such as: principal component analysis, cluster analysis and correlation method were used to determine the sources of analyzed elements. Samples differed in trace metal concentrations. The mean concentrations of Cu and Cr were significantly higher than the background values of soil in this region (63 mg/kg and 51 mg/kg respectively). Co, V and Hg characterize similar concentration to background values (6, 8 and 0,03 mg/kg). No clear or significant correlation between the strength of road traffic and heavy metal content in road dust sample were found. Based on multivariate statistical analysis the heavy metals have been divided into groups of diverse: natural and industry sources.

10

Influence of Urban Transport on Heavy Metals Accumulation in the Leaves of Lime Trees in Cracow

Czaja M., Kołton A., Baran A., Muras P.

Logistyka

|

2014

|

nr 4

4193--4197, CD6

EN

Traffic related pollution became an increasing problem in cities. Leaves of trees can be effective cleaners of the polluted areas. The aim of the study was to investigate the concentration of heavy metals accumulated inside the leaves and on the leaf blades of lime trees. We also wanted to find the correlation between concentration of heavy metals inside the leaves and in the soil. It is thought that heavy metals which are not correlated with soil concentration might be uptake from the street dust. Plant material was collected from Tilia tomentosa trees growing along road with heavy traffic in Cracow. Concentration of heavy metals were assessed in the plant material and soil samples collected from the area of the crowns. Presented study showed that street dust arising can affect the plant uptake of the heavy metals.

PL

Zanieczyszczenia związane z natężeniem ruchu drogowego w miastach stają się coraz większym problemem. Liście drzew mogą z powodzeniem oczyszczać środowisko z zanieczyszczeń. Celem badań było określenie poziomu akumulacji metali ciężkich w liściach i na liściach lip. Dodatkowo próbowano znaleźć korelację pomiędzy zawartością metali w liściach i w glebie. Materiał roślinny pobierano z lip srebrzystych (Tiliatomentosa) rosnących w wzdłuż drogi o dużym natężeniu ruchu, w Krakowie. Zawartość metali ciężkich oznaczono w materiale roślinnym oraz w glebie pobieranej w zasięgu koron badanych drzew. Badania wykazały, że pył drogowy może wpływać na pobieranie metali ciężkich przez rośliny.

11

Zawartość fosforanów w pyle drogowym w Zielonej Górze

Walczak B.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2010

|

nr 140 (20)

42-49

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań zawartości fosforanów w pyłach drogowych w Zielonej Górze. Pył drogowy pobierano dwukrotnie: w okresie zimowym i wiosennym w 56 punktach miasta. Zauważalna jest wyższa zawartość fosforanów w próbkach pyłu drogowego pobranych w okresie zimowym w stosunku do próbek pobranych w okresie wiosennym.

EN

The article presents the results of investigations about content phosphate in the street dust in Zielona Gora. The samples of street dust were taken two times (during the winter and spring) from 56 points of city roads. Noticeable is higher phosphate content in road dust samples collected in winter than in samples taken during the spring.

12

Substancje ropopochodne w pyle drogowym w Zielonej Górze

Walczak B.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2010

|

Nr 138 (18)

50-56

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań zawartości substancji ropopochodnych w pyłach drogowych w Zielonej Górze. Zawartość sumy węglowodorów w pyle drogowym porównano z normą określającą dopuszczalną zawartość węglowodorów w glebach na terenach zurbanizowanych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 roku. Pyłem ulicznym określano materiał zalegający na ulicach miast.

EN

The article presents the results of analyses of the petroleum substances content in road deposits, collected in the town of Zielona Góra. The content of total hydrocarbons in road deposits was compared with the standard specifying the maximum level of hydrocarbons in the soils of urban areas, in accordance with the Decree of the Minister of Environment from 9 September 2002. Street deposits have been determined as the material filling the streets.

13

The effect of hydrofluoric acid on the determination of platinum and palladium in road dust applying inductively coupled plasma mass spectrometry

Leśniewska B. A., Godlewska-Żyłkiewicz B., Hulanicki A.

Chemia Analityczna

|

2005

|

Vol. 50, No. 5

945-950

EN

The effect of digestion of road dust in the mixture of aqua regia + HF and of the leaching of the analytes with aqua regia only on the determination of Pt and Pd applying ICP-MS technique has been investigated. In order to eliminate spectral interferences in mass spec-trometry. mathematical correction was applied, as well as the interferents were separated from the analytes on a Dowex 50 WX-8 cation-exchange resin. It has been, found that after addition of HF, Hf and Y are transformed into stable fluoride compounds, which are not retained on the cation-exchanger and cause some interferences in the determination step. Leaching of the analytes with aqua regia without complete sample dissolution resulted in the release of Pt and Pd from the road dust. Noteworthy, the analytes were present in the sample in the form suitable for their separation on cation exchanger. The correctness of the applied procedure was confirmed via analysis of certified reference material BCR-723.

PL

Zbadano wpływ sposobu rozkładu próbek pyłu drogowego na oznaczanie Pt i Pd metodą spektrometrii mas z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-MS). W celu wyeliminowania interferencji spektralnych zastosowano metodę korekcji matematycznej w spektrometrii mas oraz oddzielanie analitów od pierwiastków inter ferujących (Hf, Y) na kationicie Dowex 50 WX-8. Stwierdzono, że zastosowanie do mineralizacji HF powoduje tworzenie się trwałych połączeń fluorkowych Hf i Y, które nie zatrzymywane na kationicie są przyczyną interferencji w etapie oznaczania. Ługowanie analitów wodą królewską zapewnia ilościowe uwolnienie Pt i Pd z pyłu drogowego, jak również występowanie analitów i pierwiastków interferujących w formie odpowiedniej do ich rozdzielania na kationicie. Poprawność proponowanej procedury potwierdzono analizując certyfikowany materiał referencyjny BCR-723.

14

Metodologiczne problemy oznaczania platyny i palladu w roślinach i pyle drogowym

Leśniewska B.A.

Analityka : nauka i praktyka

|

2005

|

nr 4

13-19

PL

Praca doktorska nagrodzona w 2005 roku przez Komitet Chemii Analitycznej PAN za najlepszą pracę doktorska z dziedziny spektroskopii analitycznej, ufundowana przez firmy Selmar, GBC Scientific Equpiment oraz Photron PTY Ltd.