Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Historical orangeries and greenhouses in Poland: typology and preservation

Kuśmierski Jacek, Hodor Katarzyna

Architectus

|

2024

|

Nr 2 (78)

33--41

EN

Orangeries and greenhouses were among the most ephemeral buildings erected in Polish gardens. The evolution of technology, the lack of proper maintenance, fires and wars meant that they were subject to constant remodelling or suffered damage. Although they have been an integral part of most garden layouts, providing suitable conditions for the storage and cultivation of exotic plants, to date they have not become the subject of any major academic study. The aim of this paper is to present the results of the first crosssectional study of historical orangeries and greenhouses in Poland. The research and analysis, carried out in the years 2021–2022, made it possible to identify 165 surviving buildings, for which starting data and a classification by type, material, form, time of construction and architectural style were prepared. Each orangery and greenhouse was subject to an assessment of its degree of preservation using a fourpoint scale that considered the authenticity and integrity of the historical substance, current use and age. The results of the study can serve as a starting point for identifying conservation challenges in the preservation of historical orangeries and greenhouses and formulating recommendations and standards to better protect these buildings.

PL

Oranżerie i szklarnie były jednymi z najbardziej efemerycznych budynków wznoszonych w polskich ogrodach. Ewolucja technologii, brak od powiedniej konserwacji, pożary i wojny sprawiały, że podlegały nieustannym przebudowom lub zniszczeniu. Mimo iż stanowiły integralny element większości założeń ogrodowych, zapewniając odpowiednie warunki do przechowywania i uprawiania roślin egzotycznych, do dziś nie doczekały żadnego większego naukowego opracowania. Celem autorów artykułu jest przedstawienie wyników pierwszych przekrojowych badań nad historycznymi oranżeriami i szklarniami w Polsce. Prace studialne i analityczne zrealizowane w latach 2021–2022 umożliwiły identyfikację 165 zachowanych obiektów, dla których opracowano dane wyjściowe oraz klasyfikację ze względu na typ, materiał, formę, czas budowy oraz styl architektoniczny. Każda oranżeria i szklarnia podle gała ocenie stopnia zachowania według czterostopniowej skali uwzględniającej autentyzm i integralność substancji zabytkowej, obecną funkcję i wiek. Wyniki badań mogą posłużyć jako punkt wyjściowy do określenia wyzwań konserwatorskich w zakresie zachowania historycznych oranżerii i szklarni oraz sformułowania zaleceń i standardów dla lepszej ochrony tych obiektów.

2

Development of Sheepskin Processing Technology Using Whey

Sydykova Gulzhamal, Smagulova Zauresh, Moisseyeva Yelena

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2023

|

Vol. 31, no. 4

53--65

EN

In this study, the possibility of using whey as a preservative and aldazan as an antiseptic was studied in order to reduce the consumption of sodium chloride, enhance the effect of preservation, and reduce the duration of sheepskin processing during preservation. The whey-salt method proposed for preserving raw sheepskin allows to reduce the consumption of sodium chloride through the use of whey in preservative compositions by up to 50%, the duration of the process of processing skins in comparison with the traditional method by 1.5-2 times (traditional method - 80 hours, proposed - 54-56 hours), the preservation process from 8 to 4 hours, the drying process from 72 to 48-50 hours, the cost of the preservation process, as well as the water consumption and pollution of wastewater from enterprises.

3

Zabytkowy wiatrak w Lininie na Mazowszu i jego problematyka konserwatorska

Tomaszewski Filip

Builder

|

2023

|

R.27, nr 8

20--24

PL

Artykuł w syntetyczny sposób omawia historię i prace restauratorskie (podjęte w 2022 r.) dotyczące zabytkowego młyna wietrznego w m. Linin, gm. Góra Kalwaria. Obiekt jest autentycznym warszawskim wiatrakiem, przeniesionym w 1917 r. z Woli, ponadto jest jednym z największych koźlaków w Polsce. Istotną cechą wiatraka w Lininie jest jego niemal w całości zachowane wyposażenie technologiczne, pochodzące z okresu międzywojnia. Remont wiatraka został przeprowadzony w sposób zachowawczy. Ingerencja konserwatorska ograniczyła się do naprawy ciesielskiej konstrukcji szkieletowej, wymiany dachu oraz szalunku ścian. Wiatrak odrestaurowano in situ, pozostał zatem istotną dominantą w krajobrazie wsi.

EN

Historic windmill in Linin in Mazovia and its conservation issues. The article in a synthetic way discusses the history and restoration works (undertaken in 2022) towards the historic windmill in Linin, commune Góra Kalwaria. The monument is an authentic Warsaw windmill, moved in 1917 from Wola, and is also one of the largest post mills in Poland. An important feature of the windmill in Linin is its technological equipment from the interwar period. The renovation of the windmill was carried out in a minimally invasive way. The conservation intervention was limited to the repair of the carpentry frame structure, the replacement of the roof and the formwork of the walls. The windmill was restored in situ, so it remained an important dominant in the landscape of the village.

4

Restauracja wiatraka holenderskiego w Pyzdrach jako unikatowego przykładu młyna wietrznego na terenie Polski

Tomaszewski Filip

Builder

|

2023

|

R.27, nr 12

27--31

PL

Artykuł w syntetyczny sposób omawia historię i prace restauratorskie (podjęte w 2019 r.) dotyczące zabytkowego wiatraka wieżowego w Pyzdrach w Wielkopolsce. Tłem rozważań jest historia młynów wieżowych w Europie oraz ich zasób w obecnych granicach Polski. W ramach prac dokumentacyjnych szczegółowej analizie poddano wyposażenie technologiczne, opracowując schemat przeniesienia napędu oraz schemat technologiczny młyna. Przypadek restauracji murowanego „holendra” w Pyzdrach może stanowić wzór dla innych tego typu wiatraków na terenie Polski. W omawianym przypadku udało się zachować wysoki stopień autentyzmu zabytku przy jednoczesnym przywróceniu jego sprawności technicznej.

EN

The article in a synthetic way discusses the history and restoration works (undertaken in 2019) of the historic tower windmill in Pyzdry in Greater Poland. The background of the considerations is the history of tower mills in Europe and their resources within the current borders of Poland. As part of the documentation work, the technological equipment was analyzed in detail, developing a drive transmission diagram and a technological diagram of the mill. The case of the restoration of the tower windmill in Pyzdry may be a model for other windmills of this type in Poland. In the discussed case, it was possible to preserve the authenticity of the monument while restoring its technical efficiency.

5

Regeneration as a method of protection and preservation of architectural-urban heritage on the example of historical seventeenth and eighteenth-century cities of Western Ukraine

Lukomska Zoryana, Lukomska Halyna

Wiadomości Konserwatorskie

|

2022

|

Nr 70

7--16

EN

This paper discusses the valuable historical urban planning structures of Western Ukraine, which arose in the seventeenth and eighteenth centuries and were residence cities. At present, valuable castle, castle-palace, palace-residential, religious, landscape complexes of the mentioned period often play the role of dominants in the historical cities of Western Ukraine, but the state of preservation of these elements is often unsatisfactory and they need protection and preservation. Most of these structures are more or less significantly damaged, while others were destroyed and are in need of complete regeneration. This study offers a solution to preserving the structures of urban heritage from the seventeenth and eighteenth centuries via measures aimed at regenerating the historic environment of valuable urban structures. The paper examines the historical-architectural development of historical cities (Mykulyntsi, Stanislaviv, Lyashky Murovani). On the example of these cities, we proposed four levels of the implementation of a complex of measures aimed at the regeneration of valuable urban structures.

PL

W artykule omówiono cenne historycznie obiekty urbanistyczne Ukrainy Zachodniej, które powstały w XVII–XVIII wieku i były miastami-rezydencjami. Dziś rolę dominant w miastach często odgrywają cenne zespoły zamkowe, zamkowo-pałacowe, pałacowo-rezydencjonalne, sakralne czy krajobrazowe z tego okresu, jednak stan zachowania tych elementów jest często niezadowalający i wymaga ochrony oraz konserwacji. Większość obiektów nosi ślady większych lub większych szkód, a niektóre są całkowicie zniszczone i wymagają pełnej regeneracji. W pracy zaproponowano rozwiązanie problemu zachowania obiektów dziedzictwa urbanistycznego z XVII–XVIII wieku poprzez opracowanie zestawu działań mających na celu rewitalizację środowiska historycznego cennych zabytków miejskich. Szczegółowo omówiono architektoniczny rozwój ośrodków historycznych (Mykułynci, Stanisławów, Laszki Murowane). Na przykładzie wymienionych miast zaproponowano cztery poziomy realizacji zestawu działań mających na celu rewitalizację cennych obiektów miejskich.

6

Wiatrak w Chrośnie na Kujawach i jego problematyka konserwatorska

Tomaszewski Filip

Builder

|

2022

|

R.26, nr 10

24--28

PL

W 2021 roku gmina Kruszwica przeprowadziła kompleksowy remont konserwatorski zabytkowego wiatraka koźlaka w m. Chrosno (województwo kujawsko-pomorskie). Remont został poprzedzony interdyscyplinarnym rozpoznaniem zabytku. Na podstawie badań architektonicznych, historycznych i dendrochronologicznych sformułowano wytyczne konserwatorskie stanowiące swoisty podręcznik dla wykonawcy prac remontowych. Restauracja wiatraka została przeprowadzona w sposób zachowawczy z maksymalnym poszanowaniem elementów pochodzących z jego najstarszej fazy budowlanej, datowanej na lata 60. XVIII w. Dokładne rozpoznanie zabytku umożliwiło identyfikację tych elementów, a przyjęty program prac konserwatorskich umożliwił zachowanie autentyzmu substancji obiektu przy jednoczesnej rezygnacji z restytucji wiatraka jako w pełni sprawnego młyna.

EN

In 2021, the Kruszwica Commune carried out a comprehensive restoration of the historic post windmill in Chrosno (Kuyavian-Pomeranian Voivodeship). The renovation was preceded by an interdisciplinary research of the monument. Based on architectural, historical and dendrochronological research, conservation instructions have been formulated, which constitute a specific manual for the contractor of renovation works. The restoration of the windmill was carried out in a conservative manner, with maximum respect for the elements from its oldest construction phase, dating back to the 1760s. A careful research of the monument made it possible to identify these elements. Program of conservation works allowed to preserve the authenticity of the object's substance, while resigning from restitution windmill as a fully operational mill.

7

Architectural creation in the archaeological reserve on the Example of the New Acropolis Museum

Stala Klaudia

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 68S

120--128

EN

This article addresses the issue of design in archaeological heritage, which it discusses on the example of the world-famous design, i.e., the New Acropolis Museum by Bernard Tschumi Design Studio. The design touches upon all major topics related to an investment of this type, such as the protection of architectural and archaeological relics, protection and preservation of the cultural landscape or embedding a massing in the existing historical urban tissue. Special emphasis was placed on the problem of designing within the archaeological heritage and at the archaeological site, which was under excavation during the construction of the museum building. This fact generated very serious concerns in the conservation community and among the public about the safety of discovered relics of ancient buildings. Aware of the problems related to the facility’s design and construction and analyzing the solutions used here, the author approaches the discussed example as a case study, drawing conclusions far beyond the history of the building’s construction.

PL

Artykuł porusza temat projektowania w obszarze dziedzictwa archeologicznego, omawiając go na przykładzie światowej sławy dzieła – Nowego Muzeum Akropolu autorstwa Studia Projektowego Bernarda Tschumi. Realizacja ta dotyka wszystkich istotnych zagadnień związanych z inwestycją tego typu, jak ochrona reliktów architektonicznych i archeologicznych, ochrona i zachowanie krajobrazu kulturowego czy osadzenie bryły w istniejącej historycznej tkance miejskiej. Szczególny nacisk położono na problem związany z projektowaniem w obrębie dziedzictwa archeologicznego oraz na stanowisko archeologiczne, które podczas realizacji budynku znajdowało się w trakcie badań terenowych. Fakt ten wzbudził w środowisku konserwatorskim i wśród opinii publicznej obawy o bezpieczeństwo odkrywanych reliktów antycznej zabudowy. Śledząc problemy związane z projektem, a następnie wznoszeniem obiektu oraz analizując zastosowane tu rozwiązania, autorka traktuje omawiany przykład jako tzw. case study, wyciągając wnioski o charakterze znacznie szerszym niż historia powstawania budowli.

8

Wooden heritage of Świętego Piątka St. in Zamość. Problems and ideas for the preservation of a vanishing landscape

Kielin Katarzyna

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2021

|

T. 17, nr 1

7--13

EN

Wooden heritage of Polish towns has become a widely discussed architectural topic. Until the 2nd world war, the majority of little towns and villages development was constructed from wood. Zamość, well-known for its inclusion in the UNESCO World Heritage List, may be pleased for having many examples of wooden residential architecture dating back to the beginnings of the 20th century. Stylistic traits, composition of forms, modest but classy ornamentation and the atmosphere of the street calls for adequate commemoration. Private ownership entailing infrequent poor maintenance, devastating weather conditions, lack of concrete, local government actions result in gradual deterioration of wooden building substance and its aesthetic, original qualities. Too little attention and effort is devoted by the local government to preserve that unique part of Zamość – the Zamość outside the fortification walls. The author of the article provides historical background of that particular pieces of wooden architecture, lists their main characteristics distinguishing and common to the Zamość region, discusses their role in the street’s landscape and presents several solutions to revive the original beauty of the place and engage attention to the matter.

9

Poradnik dla początkującego witrażysty. Malowanie witraża klasycznego. Odcinek 40. Konserwacja witraża

Bochacz Andrzej

Szkło i Ceramika

|

2021

|

R. 72, nr 1

70

10

An inventory model to study the effect of the probabilistic rate of carbon emission on the profit earned by a supplier

Bhattacharjee Nabajyoti, Sen Nabendu

Operations Research and Decisions

|

2021

|

Vol. 31, No. 4

5--33

EN

Sensitivity analysis of parameters is usually more important than the optimal solution when it comes to linear programming. Nevertheless, in the analysis of traditional sensitivities for a coefficient, a range of changes is found to maintain the optimal solution. These changes can be functional constraints in the coefficients, such as good values or technical coefficients, of the objective function. When real-world problems are highly inaccurate due to limited data and limited information, the method of grey systems is used to perform the needed optimisation. Several algorithms for solving grey linear programming have been developed to entertain involved inaccuracies in the model parameters; these methods are complex and require much computational time. In this paper, the sensitivity of a series of grey linear programming problems is analysed by using the definitions and operators of grey numbers. Also, uncertainties in parameters are preserved in the solutions obtained from the sensitivity analysis. To evaluate the efficiency and importance of the developed method, an applied numerical example is solved.

11

São Luiz do Paraitinga: The Image of São Paulo State in the 18th Century

Pereira de Campos Rogério, Rodrigues Maria Fernanda, Costa Anibal, Varum Humberto

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2021

|

Nr 11

87--105

EN

São Luiz do Paraitinga it is a city anchored on time, a unique register of São Paulo State about modern concepts reformulation, proposed by Marquês de Pombal in the 18th century for Portugal and its colonies. Isolated between mountain-chains with strategic position, it was built as a trading post to favour the gold and other products transportation to Portugal and also to increase Portuguese Empire control over the Brazilian goods production. It remains generally preserved due to its forgetfulness, after the favourable periods of the local economy, remaining static. But its heritage degradation and destruction was also due of forgetfulness and lack of protection of the Brazilian State. São Luiz do Paraitinga constructive process and culture of 18th century is a singular case that will be analysed in this paper, bringing evidences about the common people life in the Portuguese colony, and not only about State Rulers and great owners.

PL

São Luiz do Paraitinga jest miastem zakotwiczonym w czasie, unikalnym rejestrem stanu São Paulo o nowoczesnych koncepcjach przeformułowania, zaproponowanych przez Marquês de Pombal w XVIII wieku dla Portugalii i jej kolonii. Miasto odizolowane, mieszczące się pomiędzy łańcuchami górskimi o strategicznym położeniu, zostało założone jako punkt handlowy dla ułatwienia transportu złota i innych produktów do Portugalii, a także zwiększenia kontroli Imperium Portugalskiego nad brazylijską produkcją towarów. Ogólnie jest zachowane ze względu na zapomnienie, po korzystnych okresach lokalnej gospodarki pozostaje statyczne. Jednak degradacja i zniszczenie dziedzictwa kulturowego nastąpiły również z powodu zapomnienia i braku ochrony ze strony państwa brazylijskiego. Proces budowlany i kultura São Luiz do Paraitinga w XVIII wieku jest szczególnym przypadkiem, który zostanie przeanalizowany w tym artykule, przedstawiając pozostałości po życiu zwykłych ludzi w kolonii portugalskiej, a nie tylko władców państwowych i wielkich właścicieli.

12

Wpływ uszkodzenia strefy przypodporowej na eksploatację drewnianej ramowej konstrukcji hali sportowej

Jeruzal Jan, Habiera-Waśniewska Elżbieta

Materiały Budowlane

|

2021

|

nr 11

54--56

PL

W artykule przedstawiono wyniki analiz ramowej konstrukcji nośnej hali sportowej z drewna klejonego warstwowo, w której doszło do uszkodzenia strefy przypodporowej jednej z podpór zewnętrznych. Mimo że uszkodzenia pojawiły się 30 lat temu, konieczna okazała się kontrola istniejącego stanu elementów konstrukcyjnych, a szczególnie fragmentów narażonych na działanie czynników atmosferycznych. W ramach prac badawczych przeprowadzono oraz opisano badania materiałowe i wilgotnościowe drewna, pomiary geodezyjne ram oraz wykonano ocenę statyczno-wytrzymałościową konstrukcji. Wykazano, że niezbędne jest zmodyfikowanie i wzmocnienie strefy przypodporowej ramy wraz z odpowiednią konserwacją wszystkich fragmentów zewnętrznych, a także zalecono dalszą kontrolę pracy dźwigara.

EN

The paper presents the results of the analysis of the frame structure of sports hall, made of glued laminated timber, in which the support zone of one of the external supports was damaged. Although the damage occurred 30 years ago, it was necessary to control the existing condition of the structural elements, especially the parts exposed to weathering. The research work included material and moisture testing of the timber, geodetic measurements of several frames and static-strength analysis of the construction. It was shown that the support zone of the considered frame should be modified and strengthened and that all external sections of the structure should be properly preserved. In addition, further inspection of the girder behavior was recommended.

13

Życie po życiu. Nowy, rozszerzony etap w cyklu życia budynku na przykładzie ruin tworkowskiego zamku

Witeczek Aleksandra

Builder

|

2021

|

R.25, nr 4

22--25

PL

Zabezpieczenie i udostępnienie ruin tworkowskiego zamku jako istotny, nowy punkt na mapie regionu; atrakcja uzupełniająca istniejący szlak turystyczny powiatu oraz popularne trasy rowerowe. Obiekt stanowi nowe lokalne multifunkcyjne centrum kultury służące rozmaitym dużym imprezom i wydarzeniom kulturalnym, z udostępnieniem wieży widokowej oraz odsłonięciem ciekawego historycznego planu pałacu i podziemi. Stanowi otwarcie nowego przedziału w cyklu życia budynku.

EN

Securing and providing access of Tworkow Castle remains as an important new point on the map of the region; an attraction complementing the existing tourist trail of the district and popular bicycle routes. The facility is a new local multi-functional cultural center, serving a variety of large entertainments and cultural events, with access to the observation tower and revealing an interesting historical plan of the palace and underground. It is representing another new stage in the building's life cycle.

14

Remont wiatraka w Lesznie jako przykład interdyscyplinarnego podejścia do restauracji zabytków techniki i architektury

Tomaszewski Filip

Builder

|

2021

|

R.25, nr 11

32--34

PL

Zabytkowe młyny wietrzne są zabytkami zarówno architektury, jak i techniki. Pełnią funkcję „znaków” w krajobrazie, ich konstrukcja stanowi świadectwo kunsztu rodzimej ciesiołki, a w swoim wnętrzu kryją skomplikowane wyposażenie techniczne będące świadectwem inwencji dawnych młynarzy. Ochrona konserwatorska zabytkowych wiatraków powinna zatem obejmować wszystkie wymienione aspekty. Artykuł w syntetyczny sposób przedstawia przykład translokacji oraz remontu młyna wietrznego z ul. Strumykowej w Lesznie, który w 2018 r. został przeniesiony na teren gospodarstwa pomocniczego Zespołu Szkół Rolniczo-Budowlanych w Lesznie. Obiekt jest interesującym przykładem transformacji wiatraka na młyn elektryczny, ale z poszanowaniem i zachowaniem wszystkich atrybutów charakterystycznych dla młyna wietrznego. Artykuł wskazuje, że pełna restauracja oraz przywrócenie sprawności technicznej zabytku były możliwe dzięki współpracy architekta wykonującego dokumentację, wykonawcy prac budowlanych, w tym ciesielskich, i technologa specjalizującego się w młynarstwie tradycyjnym.

EN

The historic windmills are monuments of both architecture and technology. They play the role of „signs” in the landscape, their construction is a heritage of native carpentry, and inside they hide complicated technical equipment that is a testimony to the inventiveness of old millers. Protection of historic windmills should therefore cover all of the above aspects. The article presents in a synthetic way an example of translocation and renovation of the windmill previously located on Strumykowa street in Leszno, in 2018 moved to the farm of the Agricultural and Construction School Complex in Leszno. The mill is an interesting example of transforming a windmill into an electric mill, but respecting and maintaining all the attributes that are characteristic for windmills. The article indicates that full restoration and restoration of technical efficiency were possible thanks to the cooperation of the architect who prepared the documentation, the contractor of construction works, including carpentry, and a technologist specializing in traditional milling.

15

The influence of ideology on the preservation, restoration and reconstruction of temples in the urban structure of post-totalitarian states

Orlenko Mykola, Kobylarczyk Justyna, Kuśnierz-Krupa Dominika, Ivashko Yuliia

Wiadomości Konserwatorskie

|

2020

|

Nr 61

67--79

EN

Among the entire list of architectural monuments, religious structures depended most heavily on the changes in politics and ideology. If the ruling elite did not take an antagonistic position concerning the dominant religion, it either contributed to its dissemination and affirmation or was at least neutral. In the case when the dominant religion was that of the state and a combination of power and religion was observed, the temples occupied a dominant place in the structure of settlements, and their size and luxurious decoration became evidence of the strength and divinity of power. Using Soviet-Union-era Ukraine as an example, it was proved that places of worship that played the role of ideological and urban development landmarks in the urban environment were systematically destroyed. In the Soviet Union, the conscious destruction of wooden and stone churches and cathedrals took place under the slogan of militant atheism, the denial of God and the fight against religion. The modern restoration of partially ruined or destroyed temples is also a criterion for changing the ideological attitude to religion in independent Ukraine.

PL

Spośród wszystkich zabytków architektury obiekty sakralne w największym stopniu zależały od zmian politycznych i ideologicznych. Gdy elity rządzące nie przeciwstawiały się religii, to albo przyczyniały się do jej rozpowszechnienia i afirmacji, albo były wobec niej neutralne. W przypadku gdy religia miała charakter państwowy i można było zaobserwować jej powiązanie z władzą, świątynie zajmowały dominujące miejsce w strukturze osady, a ich wielkość i bogactwo dekoracji świadczyły o sile i boskości władcy. Ukraina, będąc w przeszłości zależna od Związku Radzieckiego, jest przykładem, że obiekty kultu, które odgrywały szczególną rolę w ideologii i rozwoju urbanistycznym środowiska miejskiego, były systematycznie niszczone. W Związku Radzieckim świadoma dewastacja drewnianych i kamiennych kościołów oraz katedr miało miejsce pod hasłem wojującego ateizmu, wyparcia się Boga i walki z religią. Współczesna renowacja częściowo zrujnowanych lub zniszczonych świątyń jest również przejawem zmiany ideologicznego stosunku do religii w niepodległej Ukrainie.

16

Polymeric materials used in the preservation of historical stone buildings

Terlikowski Wojciech, Wasilewski Kacper, Gregoriou-Szczepaniak Martyna, Kędzierski Michał, Sobczyńska Ewa

Polimery

|

2020

|

T. 65, nr 4

289--296

EN

In this review, authors discuss the pre-requisites to be fulfilled for the preservation of stone monuments, referring both to the selection of appropriate materials (compatibility principle) as well as to the repair process itself. Since ancient times, a wide range of natural and synthetic polymers has been employed for stone recovery purposes. The paper presents the examples of most commonly used polymeric materials along with recent trends in conservation of stone materials.

PL

W artykule o charakterze przeglądowym przedstawiono zasady obowiązujące przy konserwacji zabytków z kamienia, odnoszące się zarówno do doboru odpowiednich materiałów (zasada kompatybilności), jak również samego procesu naprawczego. Opisano szeroką gamę polimerów naturalnych i syntetycznych stosowanych w celach rekonstrukcyjnych oraz główne trendy w konserwacji zabytków kamiennych. zabytkowe konstrukcje kamienne, konserwacja, polimery naturalne, polimery syntetyczne.

17

The issues of preservation and revitalization of residential, public and industrial buildings from the second half of the 19ᵗʰ and early 20ᵗʰ centuries in Kyiv and Krakow

Kulikov Petro, Dyomin Mykola, Chernyshev Denys, Kuśnierz-Krupa Dominika, Krupa Michał

Wiadomości Konserwatorskie

|

2019

|

Nr 60

140--146

EN

The article concerns the characteristic features of the formation of historical buildings during the period of dominance of historicism and secession in architecture, as well as their contemporary adaptations to new functions and the condition of preservation in the aspect of conservation. As recent experience from the cities in Poland (Krakow) and Ukraine (Kiev) show, basic problems with the protection of the historical resources result from the lack of social education in the field of cultural heritage protection, non-compliance with applicable regulations and insufficient consideration of protection tasks in current planning policy. It should also be noted that in many cases, historical buildings and complexes (of administrative, cultural, residential or industrial function), shaped at the end of the 19ᵗʰ and the beginning of the 20ᵗʰ century, no longer meet modern standards. This often leads to social conflicts, threatens their existence and value, which can be lost through unprofessional modernization, reconstruction or adaptation works.

PL

Artykuł dotyczy charakterystycznych cech kształtowania budynków historycznych w okresie dominacji historyzmu i secesji w architekturze, a także ich współczesnych adaptacji do nowych funkcji oraz stanu zachowania w aspekcie konserwatorskim. Jak pokazują ostatnie doświadczenia z terenu miast Polski (Kraków) oraz Ukrainy (Kijów), podstawowe problemy z ochroną historycznego zasobu wynikają z braku edukacji społecznej w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, nieprzestrzegania obowiązujących przepisów oraz niedostatecznego uwzględnienia zadań ochronnych w bieżącej polityce planistycznej. Należy także zauważyć, że w wielu przypadkach historyczne obiekty i zespoły (o funkcji administracyjnej, kulturalnej, mieszkalnej czy przemysłowej), ukształtowane na końcu XIX i na początku XX wieku, nie spełniają już współczesnych standardów. Prowadzi to wielokrotnie do konfliktów społecznych, zagraża ich egzystencji oraz wartości, która może zostać zatracona poprzez nieprofesjonalnie przeprowadzone prace modernizacyjne, przebudowy czy adaptacje.

18

Second life of the 19th and 20th century buildings on the example of the revitalization of architecture buildings art galleries culture centres

Banachowska Edyta

Structure and Environment

|

2019

|

Vol. 11, no. 1

35--53

EN

In 1992, the idea of adapting the power plant building located in the industrial district of London in the contemporary art gallery Tate Modern, was brought into effect. Implementation, immediately after the opening in 1997, attracted millions of visitors and over more than 20 years of cultural activity it has become one of the most popular galleries of modern art in the world. Thus the worldwide trend of arranging art and culture centres in the revitalized buildings has started. A great example of this idea is the CaixaForum in Madrid and a number of Polish projects. In each major city in our country an old neglected building which represents cultural values has been revitalized. The derelict boiler-house in Olsztyn was converted into the Technology Education Center and the building of an orphanage and a nursery was transformed into the gallery of contemporary art BWA in Kielce. Labor-intensive and costly actions contributed to saving not only abandoned and vandalized buildings, but also influenced the preservation of historic city centers, protection and preservation of frontages and precious landscape values. Public awareness in the field of cultural heritage has definitely increased and the measures aimed at giving a second life to historic, derelict buildings are met with growing interest and enthusiasm.

PL

W 1992 roku narodził się pomysł adaptacji budynku elektrowni, położonej w przemysłowej dzielnicy Londynu, na galerię sztuki współczesnej Tate Modern. Realizacja, zaraz po otwarciu (1997), przyciągnęła miliony zwiedzających i w ciągu ponad 20 lat działalności stała się jedną z najpopularniejszych galerii sztuki współczesnej na świecie. Tym samym zapoczątkowano światowy trend urządzania centrów sztuki i kultury w zrewitalizowanych budynkach. Świetnym przykładem kontynuacji tej myśli jest CaixaForum w Madrycie czy liczne realizacje polskie. W każdym większym mieście naszego kraju udało się dokonać rewitalizacji zaniedbanego starego budynku przedstawiającego wartość kulturową: przebudowa zrujnowanej kotłowni w Olsztynie na Centrum Edukacji Technologicznej, rewitalizacja budynku ochronki i przedszkola na galerię sztuki współczesnej BWA w Kielcach. Pracochłonne i kosztowne działania przyczyniły się do uratowania nie tylko opuszczonych i zdewastowanych budynków, ale wpłynęły na zachowanie zabytkowych centrów miast, ochronę pierzei czy zachowanie cennych walorów krajobrazowych. Wzrosła świadomość społeczeństwa w dziedzinie ochrony własnego dziedzictwa kulturowego - działania zmierzające do nadania drugiego życia zabytkowym, zrujnowanym budynkom są przyjmowane z rosnącym zainteresowaniem i entuzjazmem.

19

Możliwości zastosowania HPP do przedłużania terminu przydatności do spożycia twarogów

Wachowska Maria, Jankowska Agnieszka, Puchta Marta

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 1

32--35

PL

Do utrwalania twarogów zastosowano metodę wysokich ciśnień (HPP). Twarogi o zróżnicowanej zawartości tłuszczu z dodatkiem 1% NaCl oraz bez soli poddano działaniu ciśnienia 250 Mpa i 400 MPa przez 15 min. Próbę kontrolną stanowiły twarogi niepresuryzowane. Jakość twarogów po presuryzacji oraz po 7 dniach przechowywania w temp. 4°C oceniano na podstawie analizy mikrobiologicznej (OLB, liczby paciorkowców kwaszących, pleśni i drożdży oraz E. coli) oraz oceny sensorycznej. Stwierdzono, że presuryzacja powodowała redukcję liczby oznaczanych mikroorganizmów w twarogach. Redukcja zwiększała się wraz ze wzrostem zastosowanego ciśnienia. Jednocześnie presuryzacja nie wpływała na zawartość związków aromatycznych w produkcie. Zastosowanie odpowiednich parametrów ciśnienia pozwoliło na zachowanie jakości produktu, jednak analiza sensoryczna wykazała, że pod wpływem presuryzacji 400 MPa/15 min nastąpiło pogorszenie cech sensorycznych twarogów.

EN

The modern method HPP was used to extend durability of curd cheeses. Curds with varied fat content with the addition of 1% NaCl and without salt were subjected to a pressure of 250 MPa/15 min. and 400 MPa/15 min. The control sample consisted of non-pressurized curds. The quality of curds after pressurization and after 7 days of storage at 4°C was evaluated on the basis of microbiological (OLB, number of acidic streptococci, mould and yeast, and E. coli) and sensory analysis. It was found that pressurization caused a reduction in the number of microorganisms in curds, which increased with the increase of the applied pressure. Pressurization did not affect the presence of aromatic compounds in the product. The use of appropriate pressure parameters allowed to preserve the quality of the product, however, sensory analysis showed that the sensory attributes of curds deteriorated under the pressure of 400 MPa/15 min.

20

Charakterystyka wybranych naturalnych metod utrwalania mięsa i przetworów mięsnych

Dasiewicz Krzysztof

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 3

36--42

PL

Coraz częściej pojawiające się głosy dotyczące negatywnego wpływu na zdrowie konsumentów niektórych syntetycznych środków konserwujących wymuszają przeprowadzenie badań w celu oceny skuteczności stosowania naturalnych metod przedłużania trwałości mięsa i przetworów mięsnych. Wśród naturalnych metod utrwalania mięsa można wskazać trzy grupy, które obecnie są najczęściej stosowane, są to metody: oparte na kontroli temperatury – w szczególności niskotemperaturowe, stosowanie naturalnych przypraw w postaci suszy, olejków eterycznych czy też ekstraktów oraz wykorzystanie bioprotekcji, jako naturalnej kontroli okresu przydatności do spożycia i bezpieczeństwa przetworów mięsnych.

EN

Increasing consumers convictions of the health of certain synthetic preservatives require studies to assess the effectiveness of natural methods of prolonging the shelf life of meat and meat products. Among the natural methods of preserving meat, three broad areas can be identified which are currently the most frequently used: methods based on temperature control, in particular low temperature control methods, the use of natural spices in the form of drought, essential oils or extracts, and the use of bioprotection as a natural control of shelf life and the safety of meat products.