Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 19

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs)
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Omówiono negatywny wpływ na zdrowie człowieka wybranych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), których obecność w wyrobach użytkowych jest prawnie ograniczona oraz sposób ich oznaczania. Przedstawiono również przykłady ich występowania w wyrobach konsumenckich.
EN
The article presents the discussion on negative effects on human health of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) which are banned by European Union law and on the way of their determining. Examples of PAHs occurrence in consumer products are also presented.
PL
Pobrano próbki gleby z 4 miejsc zlokalizowanych w pobliżu huty i składowiska odpadów hutniczych. Próbki pobrano z głębokości 0–20, 20–40 i więcej niż 40 cm i po wysuszeniu ekstrahowano dichlorometanem. Skład pozostałości analizowano na zawartość 13 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) za pomocą HPLC-FLD. Oznaczono równoważniki toksyczności sumy WWA oraz wskaźniki diagnostyczne identyfikujące źródła emisji zanieczyszczeń. Źródłem WWA zakumulowanych w glebie było nie tylko składowisko odpadów hutniczych, ale również lokalna komunikacja i emisja zanieczyszczeń z huty.
EN
Soil samples were collected from 4 locations near smelter and metallurgical waste landfill. Samples were taken from 3 depths of 0–20, 20–40 and more than 40 cm, then dried and extd. with CH₂Cl₂. The compn. of the residue was detd. for the content of 13 polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) by the HPLC-FLD method. The toxicity equivs. of the sum of PAHs and diagnostic indicators identifying the sources of pollutant emissions were detd. The source of PAH accumulation in the soil was not only the smelting waste landfill, but also local communication and the emission of pollutants from the smelter.
PL
Część wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) zaliczana jest do grupy trwałych związków organicznych (TZO), które w środowisku pochodzą zarówno ze źródeł naturalnych, jak i antropogenicznych. WWA w większości uwalniane są do środowiska podczas niskiej emisji i wraz z depozytem suchym i mokrym akumulują się głównie w glebie. Niewiele badań dotyczy tylko zawartości tych związków w powierzchniowych poziomach gleby. Głównym celem tej pracy była ocena przemieszczania się WWA w profilu glebowym. Zakresem badań objęto 13 WWA z listy Amerykańskiej Agencji Ochrony Środowiska (US EPA). Badania przeprowadzono w Kozienickim Parku Krajobrazowym w siedliskach lasu mieszanego w trzech typach gleb: rdzawej, płowej i brunatnej.
EN
Occurence of polycyclic arom. hydrocarbons (PAH) in 3 Polish forest soils (Kozienice Landscape Park) was detd. in the soil profile by high performance liq. chromatog. The PAH with 3 and 4 rings moved faster than the 5 and 6 rings ones. Their accumulation depended on the total of org. matter in the soil but did not depend on the soil pH and granulation.
EN
The objective of the experiment was to evaluate the energy efficiency of the phytoremediation process, supported using energy crops. The scope of conducted work includes the preparation of a field experiment. During the evaluation, 2 factors were into consideration – total energy demand and total energy benefit. The case study, used as an origin of data, consists a 3-years field study, conducted with the use of 2 energy crops – Phalaris arundinacea L. and Brassica napus L. The area subjected to the experiment was polluted with polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) and herbicides, classified as phenoxy acids (2, 4 D). The experimental design consisted of 4 groups of fields, divided according to the used plant species and type of treatment. For each energy crop, 2 types of fertilization strategies were used. Therefore the 1st and 3rd sets of fields were not treated with any soil amendment while the 2nd and 4th sets were fertilized with compost. The obtained data allowed to observe that the cultivation of P. arundinacea L. and B. napus L. allowed a positive energy balance of the process to be achieved. However, it should be noted, that the B. napus L. growth in the first vegetation season was not sufficient to fully compensate a total energy demand. Such a goal, in the mentioned case, was possible after the 2nd vegetation season. The collected results show also that the best energetic potential combined with the most effective soil remediation were obtained on the fields with the cultivation of P. arundinacea L. fertilized with compost. The number of biofuels, collected from the 1 ha of such fields, can reach a value equal even to12.76 Mg of coal equivalent.
PL
Celem eksperymentu było dokonanie oceny efektywności energetycznej procesu fitoremediacji, wspieranego przez uprawy roślin energetycznych. Zakres prowadzonych prac obejmował przygotowanie badań polowych. Podczas oceny wzięto pod uwagę całkowite zużycie energii i całkowitą korzyść energetyczną uzyskaną z termicznej konwersji zebranych biopaliw. Badane studium przypadku składało się z trzyletniego doświadczenia, prowadzonego z użyciem 2 roślin energetycznych – P. arundinacea L. i B. napus L. Obszar objęty pracami zanieczyszczony był wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) oraz herbicydami (2,4 D). Eksperyment składał się z 4 grup poletek, podzielonych według stosowanego gatunku roślin i rodzaju wykonanego zabiegu pomocniczego. Dla każdej z wybranych roślin zastosowano dwa rodzaje strategii nawożenia: poletka 1 i 3 nie były nawożone, poletka 2 i 4 natomiast nawożono kompostem. Uzyskane dane pozwoliły zaobserwować, że uprawa P. arundinacea L. i B. napus L. pozwala osiągnąć dodatni bilans energetyczny procesu. Należy jednak zauważyć, że wzrost B. napus L. w pierwszym sezonie wegetacyjnym nie był wystarczający, aby w pełni zrekompensować całkowite zapotrzebowanie energetyczne. Osiągnięcie celu energetycznego we wspomnianym przypadku było możliwe po drugim sezonie wegetacyjnym. W doświadczeniu zaobserwowano również, że najlepszy potencjał energetyczny w połączeniu z najskuteczniejszą rekultywacją gleby uzyskano na polach z uprawą P. arundinacea nawożonego kompostem. Ilość biopaliwa zebranego z 1 ha pozwoliło osiągnąć wartość równą nawet 12,76 Mg ekwiwalentu węgla.
PL
Celem przeprowadzonego eksperymentu było zbadanie możliwości zastosowania upraw roślin energetycznych, w postaci mozgi trzcinowatej (Phalaris arundinacea), w procesie fitoremediacji terenów zanieczyszczonych herbicydami z grupy fenoksykwasów (2,4-D, MCPA) oraz wybranymi WWA (suma 10 WWA zgodnie z Dz.U. 2016, 1395). Dodatkowo, w ramach doświadczenia przeprowadzono ocenę kinetyki wzrostu i rozwoju proponowanego gatunku roślin w odniesieniu do nawożenia gleby kompostem pochodzenia odpadowego, nano ditlenkiem krzemu oraz mieszanką tych materiałów. Z akres wykonanych badań obejmował dwumiesięczny test donicowy w warunkach ex-situ z wykorzystaniem dwóch serii badawczych (seria 1 – kontrole bez roślin; seria 2 – próby z roślinami). Wyniki uzyskane w trakcie realizacji prac badawczych, pozwoliły wykazać, iż zastosowanie P. arundinacea, w charakterze „czynnika remediacyjnego”, pozwala na znaczące zwiększenie efektywności usunięcia zanieczyszczeń organicznych z gleby. Niemniej jednak zaznaczyć należy, iż najlepsze efekty zarówno w kontekście efektywności procesu, jak i ilości pozyskiwanej biomasy, uzyskane zostały pod wpływem aplikacji nawozu organicznego w postaci kompostu. Dodatkowo zaobserwowano, iż stosowanie materiałów o wysokich właściwościach sorpcyjnych, w charakterze substancji współnawożącej, może znacząco zwiększyć efektywność biotycznych procesów rozkładu zanieczyszczeń organicznych w glebie. Podsumowując można stwierdzić, że proponowana technologia fitoremediacji charakteryzuje się wysoką efektywnością działania, a jej praktyczna implementacja przyczynić się może dodatkowo do zwiększenia udziału produkcji energii z alternatywnych form paliw odnawialnych.
EN
The aim of the experiment was to investigate the possibility of use of energy crops in the form of reed canary grass (Phalaris arundinacea) in the phytoremediation of soil contaminated with phenoxyacid herbicides (2,4-D, MCPA) and selected PAHs (total of 10 PAHs according to Journal of L aws 2016, 1395). In addition, as part of the work, an assessment of the proposed plant species growth and development, in relation to the fertilization of soil with waste origin compost, silicon di-oxide nano powder and mixture of those materials. The scope of the research includes a two-month ex-situ test, with use of two series of experimental pots (series 1 – samples without plants, series 2 – samples with plants). The data obtained during the execution of the experimental works, show that the use of P. arundinacea as a remediation agent can significantly improve the organic pollutants removal efficiency from soil. Nevertheless, it should be noted, that the best results, both in terms of process efficiency and biomass yield, were obtained in samples fertilized with compost. Additionally, it has also been observed that the use of materials with high sorption properties as co-fertilizer, can significantly improve the efficiency of the biotic decomposition of organic pollutants in soil. In conclusion, the proposed phytoremediation technology can be characterized as highly effective. The practical implementation of such a method, may also contribute to the future increase of the share of energy production from alternative forms of renewable fuels.
EN
This paper develops an instrumental analytical approach for detection of fourteen polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in edible oil samples using gel permeation chromatography (GPC) and ultra-high performance liquid chromatography (UHPLC) coupled with diode array detector (DAD), and fluorescence detector (FLD). The GPC was used to remove triglycerides from edible oil samples. The extracted samples were then detected using UHPLC—DAD—FLD. In order to obtain good separation and high reproducibility, the UHPLC—DAD—FLD experimental condition was optimized. The PAHs including three groups of isomeric PAHs can be separated completely in 12 min using BEH Shield RP 18 column with a suitable gradient elution program. The mean recoveries were in the range of 73–110% with an acceptable reproducibility (RSD < 10%, n = 3). During real sample analysis, the method can decrease the chance of false positives with both DAD and FLD being used simultaneously. The results indicate that the approach is simple, easy, and acceptably reproducible, thereby showing great potential as a method for detection of fourteen PAHs contained in edible oil samples.
PL
Wędzenie połączone z pieczeniem to podstawowa metoda utrwalania i kształtowania cech sensorycznych tradycyjnych wyrobów mięsnych. Obecnie obowiązujące przepisy prawne UE znacznie obniżyły dopuszczalną zawartość WWA w produktach mięsnych. W Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Radomiu przygotowano komorę wędzarniczą do tradycyjnego wędzenia z kontrolą temperatury w palenisku, komorze i produkcie. Analiza zawartości WWA w produktach wędzonych i pieczonych w tej komorze wykazała, że poziom WWW jest znacznie niższy niż wartości określone w obowiązujących przepisach rozporządzenia.
EN
Smoking combined with baking is a basic method for preservation and shaping of sensory qualities of traditional meat products. The current legal EU regulations have considerably lowered the permitted content of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in meat products. In the agricultural advisory centre in Radom, the traditional smoking chamber with temperature control in fire place, the chamber and in the product was employed. The analysis of PAHs content in the products, subjected to smoking and baking in the mentioned chamber has revealed that the level of PHAs was considerably lower as compared to the values, being specified in the binding rules of the discussed EU regulation.
EN
Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are a large group of organic contaminants with related chemical structure and properties. In natural conditions, these compounds usually are in the form of mixtures. As their main source there are given the human activities. PAHs are composed of at least two aromatic rings without any additional substituents. A direct consequence of such structure are low solubility in water and high affinity for the sorption on the solid phase materials. Due to maintained properties the biggest reservoir of these substances are: soil, sediments, sewage sludge and solid waste fractions. The presence of large amounts of PAHs in an environment is associated with numerous problems. First of all, substances belonging to this group are characterized as highly toxic in relation to living organisms, including humans. Prolonged exposure to PAHs contributes also to the induction of spontaneous genetic changes which may lead to carcinogenesis. Taking the above information into account, it can be stated that the effective monitoring of PAHs content should have a great importance from the point of view of both environmental and human safety. The basic technique used for the quantitative isolation of PAHs from solid matrices (soil, sewage sludge) is the solid-liquid extraction method. This technique relies upon the ability of nonpolar organic solvents for elution of hydrophobic organic compounds from the environment in which they are located. Currently, in the scientific literature many various methods for PAHs extraction from solid matrix can be found. Each individual method is unique and depends mostly on the type of used solvent, the conditions in which the process is carried out and the number of auxiliary treatment affecting in particular the purity of the obtained extracts. The aim of the experiment was to compare the effectiveness of different techniques of extraction of PAHs from soil and sewage sludge. The scope of undertaken activities includes testing of the possibility to use four types of organic solvents (acetone, acetonitrile, methanol, and isopropanol) as PAHs extraction agents, and the study of the impact of additional treatments, such as sonification, filtration and SPE techniques on efficiency of sample preparation process. On the basis of obtained results, it can be stated that the highest efficiency of extraction of PAHs from soil can be achieved by using acetonitrile. In the case of sewage sludge the highest extraction efficiency was achieved in the methodology with use of acetone as extraction agent. The use of ultrasonic extraction technology combined with filtration and SPE methods allows to achieve high efficiency in isolation of PAHs from soil and sewage sludge.
PL
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) stanowią liczną grupę związkow organicznych o zbliżonej budowie chemicznej i podobnych właściwościach. W środowisku naturalnym występują zazwyczaj w postaci mieszanin, a ich głownym źrodłem jest działalność człowieka. WWA zbudowane są z co najmniej dwoch pierścieni aromatycznych i nie posiadają dodatkowych podstawnikow. Bezpośrednią konsekwencją takiej budowy jest niska rozpuszczalność w wodzie oraz duże powinowactwo do sorpcji na cząstkach stałych. Właściwości te sprawiają, iż największym rezerwuarem tych substancji są: środowiska glebowe, muły i osady denne, a także osady ściekowe i stałe frakcje odpadow. Występowanie dużych ilości WWA w środowisku związane jest z licznymi problemami. Przede wszystkim substancje należące do tej grupy charakteryzują się wysoką toksycznością w odniesieniu do organizmow żywych, w tym rownież do człowieka. Długotrwała ekspozycja na WWA ponadto przyczynia się do indukcji spontanicznych zmian genetycznych, prowadząc wielokrotnie do kancerogenezy. Biorąc pod uwagę wymienione powyżej informacje, stwierdzić można, że prowadzenie efektywnego monitoringu substancji należących do tej grupy ma duże znaczenie z punktu widzenia zarowno ochrony środowiska, jak i bezpieczeństwa ludzi. Podstawową techniką stosowaną do ilościowej izolacji WWA z matryc stałych (gleba, osady ściekowe) jest ekstrakcja metodą ciało stałe-ciecz. Technika ta opiera się na wykorzystaniu zdolności niepolarnych rozpuszczalnikow organicznych do wymywania hydrofobowych związkow organicznych ze środowiska, w ktorym się znajdują. Obecnie w literaturze naukowej opisane jest wiele metod ekstrakcji WWA z matryc stałych. Rożnią się one między sobą rodzajem zastosowanych rozpuszczalnikow, warunkami, w ktorych prowadzony jest proces oraz liczbą zabiegow pomocniczych, wpływających między innymi na stopień czystości uzyskiwanych ekstraktow. Celem opisywanego eksperymentu było porownanie efektywności działania rożnych technik ekstrakcji WWA z gleby oraz osadow ściekowych. Zakres podjętych działań obejmował badanie możliwości zastosowania czterech odczynnikow (aceton, acetonitryl, metanol i izopropanol) w charakterze czynnika ekstrakcyjnego oraz badanie wpływu dodatkowych zabiegow, w tym sonifikacji, filtracji oraz zagęszczania techniką SPE, na efektywność działania badanego procesu. Na podstawie uzyskanych wynikow stwierdzić można, iż najwyższą efektywność ekstrakcji WWA z gleby osiągnąć można przy użyciu acetonitrylu. W przypadku osadow ściekowych najwyższe stężenia badanych związkow osiągnięte zostały w metodyce wykorzystującej aceton jako odczynnik ekstrakcyjny. Zastosowanie techniki ekstrakcji ultradźwiękowej połączonej z filtracją i zagęszczaniem metodą SPE pozwala na osiągnięcie wysokiej efektywności w izolacji WWA z gleby i osadow ściekowych.
EN
This paper presents the results of the possibility and effectiveness of PAHs removal from a model aqueous solution, during the sorption on the selected sorbents. Six PAHs (naphthalene, acenaphthylene, acenaphthene, fluorene, phenanthrene, anthracene) listed by EPA for the analysis in the environmental samples were determined. Model aqueous solution was prepared with RESTEK 610 mix PAHs standard. After the sorption process, decrease in the concentration of individual hydrocarbons was observed. The removal percentage was dependent on the type of sorbent (quartz sand, mineral sorbent, activated carbon). The highest efficiency (98.1%) was observed for activated carbon. The results shows that the sorption processes can be used in aqueous solutions treatment procedures.
PL
Celem badań opisanych w pracy było określenie skuteczności adsorpcji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Oznaczono sześć związków (naftalen, acenaftylen, acenaften, fluoren, fenantren, antracen) spośród szesnastu wskazanych przez EPA do analizy w próbkach środowiskowych. Do badań sporządzono modelowy roztwór wodny z dodatkiem wzorca WWA - Restek 610 Calibration Mix. W czasie procesu adsorpcji odnotowano obniżenie stężenia poszczególnych węglowodorów. Skuteczność usuwania WWA zależała od rodzaju zastosowanego sorbentu (piasek kwarcowy, sorbent mineralny, węgiel aktywny). Największą efektywność, wynoszącą 98,1%, uzyskano dla węgla aktywnego. Otrzymane wyniki wskazują, iż proces sorpcji może być stosowany w celu usunięcia węglowodorów aromatycznych z roztworów wodnych.
PL
W artykule przedstawiono możliwości dopalania spalin z procesu spiekania rud żelaza i odpadów przy zastosowaniu promieniowania mikrofalowego w warunkach IMŻ w Gliwicach. Opisano zasadę działania nowatorskiego urządzenie firmy ATON, zainstalowanego w układzie spiekania, które za pomocą mikrofal neutralizuje szkodliwe związki zawarte w gazach odlotowych. Badania wykazały, że mikrofalowy układ dopalania gazów działał z bardzo wysoką efektywnością, czego dowodem była śladowa zawartość WWA oraz CO w oczyszczanych spalinach.
EN
This article presents the possibilities of afterburning of waste gas from iron ore and waste sintering process using microwave radiation under the conditions of the Institute for Ferrous Metallurgy in Gliwice. The operating principle of innovative ATON equipment, installed in the sintering system to neutralise harmful compounds in waste gases, was described. The examinations revealed that the microwave system for afterburning of gases operated with very high efficiency proven by trace contents of PAHs and CO in treated waste gas.
PL
W artykule przedstawiono problem zapewnienia bezpieczeństwa chemicznego wyrobów gumowych, poprzez badanie i kontrolę obecności w nich kancerogennych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej emisja WWA do środowiska powinna być zredukowana i monitorowana. Badanie i kontrola wydzielania się WWA jest szczególnie istotna ze względu na narażenie zdrowia człowieka oraz zanieczyszczanie środowiska. W stosunku do niektórych obszarów, jak ogrodowisko pracy, żywność, woda przeznaczona do picia, ścieki i gleba, istnieją rozwiązania prawne nakazujące prowadzenie monitoringu i określające wartości najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA. Wyroby gumowe, także przeznaczone do kontaktu z ciałem ludzkim i żywnością, nie mają jednak określonych wymagań w odniesieniu do obecności w nich WWA, nie ma również normatywnych procedur badawczych oznaczania WWA w materiałach elastomerowych. W Oddziale Elastomerów i Technologii Gumy w Piastowie opracowano procedurę badawczą identyfikacji i oznaczania zawartości węglowodorów WWA w kompozytach elastomerowych techniką HPLC z detekcją fluoroscencyjną FLD, zgodnie ze standardami UE. Wykorzystując opracowaną procedurę przeprowadzono badania testujące na olejowanych kauczukach SBR oraz wykonano badania wybranych wyrobów użytkowych z gumy przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. Dysponowanie techniką badania WWA w standardzie wymagań międzynarodowych pozwoli na prowadzenie prac związanych z monitoringiem i oceną zagrożenia kancerogennymi wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) pochodzącymi z artykułów użytkowych, szczególnie elastomerowych. Dane takie są niezbędne w działaniach zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa chemicznego użytkownikom wyrobów z gumy.
EN
The article describes the problems connected with chemical security of rubber composites goods, especially contacted with food and human body. This can be done by the analytical control presence in them carcinogenic polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs). Emission of the PAHs from rubber products should be monitored and reduced in accordance to directives of the European Union. The testing and control of releases PAHs are especially significant from environment pollution and human healthy view point. In some area like food, water intended for drinking, waste water and soil exist legal provision ordering determining and monitoring level of the PAHs. Rubber goods, also intended to come into contact with food and human body, not have now specific about presence of the PAHs requirements in them and there are not the standard test procedures for them determination in elastomers. The subject of the work is elaborate the test procedure for the identification and quantitative evaluation of PAHs in elastomer composites by HPLC method connected with fluorescence detection technique FLD, in accordance with EU standard. By exploring of this procedures we tested oil-extended styrene-butadiene rubbers (SBR) and research of selected rubber products in the form of chews and toys for infants and young children. Dispatching of PAHs analytical technique, in accordance with requirements of the international standard let us to provide research works connected with monitoring of risk created by carcinogenie polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) coming from the rubber products. Such data are necessary needed for ensuring the chemical safety of rubber products users against harmful effects of PAHs.
PL
W artykule omówiono zmiany przepisów Unii Europejskiej dotyczące zanieczyszczeń mięsa i produktów mięsnych, jakie wprowadza rozporządzenie Komisji (UE) nr 835/2011 z 19 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 dotyczące najwyższych dopuszczalnych poziomów wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w środkach spożywczych. Przedstawiono wybrane dane o poziomie skażenia wędlin wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi w Polsce i w innych krajach z uwzględnieniem nowych regulacji prawnych. Dostępne dane wskazują, że poziom skażenia żywności WWA w wybranych grupach krajowych produktach mięsnych jest wyższy od tego, który będą dopuszczać nowe przepisy Unii Europejskiej.
EN
In the article, the changes in the rules of the European Union concerning contamination of meat and meat products, as being introduced by the Commission Regulation (EU) No 835/2011 of 19 August 2011 amending the Regulation (EC) No 1881/2006 as regards maximum levels for polycyclic aromatic hydrocarbons in foodstuffs, have been discussed. The selected data on the level of contamination of meat products with polycyclic aromatic hydrocarbons in Poland and other countries, with the consideration of new legal regulations, have been presented. The available data on the level of contamination of food with PAH indicate that the discussed level in the selected groups of domestic meat products is higher than that one which will be admitted by the new regulations of the European Union.
EN
The subject of this work was the investigation of zeolite as a sorbent of toxic gases. In Nizny Hrabovec in the Slovak republic, two layers of zeolite with the active component clinoptilolite can be found. The study presented here investigated the ability of this natural zeolite to reduce polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) and NO emissions from engine exhaust. Exhaust gases from combustion engines include toxic components such as carbon monoxide, nitrogen oxides and hydrocarbons. Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) are a component of hydrocarbons causing harmful influence on life forms. The experiments focused on the potential reduction of these toxic gases based on the sorption and catalytic properties of natural zeolite. Also observed was the influence of chemical adjustment including incorporation of certain metal elements. Chemical analysis by mutually independent technologies served to observe the sorption of PAH with carcinogenic properties on the natural zeolite tested. The experiments showed that chemical modification improved the sorption and catalytic properties of natural zeolite. The PAH were analysed in an extract of the contaminated, thermally-activated natural zeolite and modified zeolite after washing with ammonium chloride, cobalt chloride and copper sulphate. The study also presents results of NO measurements obtained by testing the filter-sorptive automobile system.
PL
Przedmiotem niniejszej pracy było zbadanie zeolitu jako sorbentu toksycznych gazów. Wystąpienia dwóch warstw zeolitu zawierających wtrącenia aktywnego klinoptylitu można spotkać w okolicach Nižnego Hrabovca w Republice Słowackiej. Przedstawione badania dotyczą zdolności tego naturalnego zeolitu do redukcji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) i redukcji emisji tlenków azotu z układu wydechowego silnika. Gazy wydechowe z silników spalinowych zawierają toksyczne składniki, takie jak tlenek węgla, tlenki azotu i węglowodory. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) wywierają szkodliwy wpływ na zdrowie istot żywych. Wykonane eksperymenty koncentrowały się na ocenie potencjalnej redukcji tych toksycznych gazów poprzez sorpcję i właściwości katalityczne naturalnego zeolitu. Obserwowano także możliwości korekty procesu chemicznego, w tym poprzez zastosowanie niektórych związków pierwiastków metalicznych. Prowadzone analizy chemiczne z wykorzystaniem niezależnych technologii miały na celu obserwację sorpcji WWA o kancerogennych właściwościach na testowanym naturalnym zeolicie. Doświadczenia wykazały, że chemiczna modyfikacja poprawia właściwości sorpcyjne i katalityczne natualnego zeolitu. Analizowano WWA w zanieczyszczonym, termicznie aktywowanym naturalnym zeolicie oraz w modyfikowanym zeolicie powstałym po jego przepłukaniu w chlorku amonu, chlorku kobaltu i siarczanie miedzi. W pracy przedstawiono również wyniki pomiarów NO uzyskanych z badań filtra sorpcyjnego samochodu.
EN
Determination of PAHs in marine coastal waters has to be carried out with great care to avoid serious losses occurring during the sampling and storage stage. This is due to the hydrophobic properties of PAHs, and their tendency to be adsorbed to surfaces they are in contact with, including suspended particulate matter. The best technique to separate PAHs is gas chromatography with mass spectrometer. Because of low concentration levels to be quantified in water samples, an enrichment step is needed before chromatographic analysis. For PAHs, several preconcentration techniques have been used, but the most concentration technique is solid-phase extraction (SPE). The main objective of this work is to adapt and implement a relatively simple and rapid method for gas chromatographic determination of individual PAHs in samples of coastal and running waters. The present work analyses the yield and precision of extraction of PAHs by solid phase extraction with using different sorbents for SPE (Bond Elut: C18 and Plexa SPE discs), the two most common methods used for aqueous samples.
PL
Oznaczanie WWA w przybrzeżnych wodach morskich należy przeprowadzać z wielką starannością, aby uniknąć dużych strat w trakcie pobierania próbek i ich przechowywania. Wynika to z właściwości hydrofobowych WWA i ich skłonności do adsorpcji na powierzchniach, z którymi mają kontakt. Najlepszą techniką rozdziału WWA jest chromatografia gazowa sprzężona ze spektrometrią masową. Z powodu małych stężeń WWA w próbkach wody konieczne jest ich zatężenie przed analizą chromatograficzną. Stosuje się kilka technik zatężania WWA, jednak najlepsze wyniki daje ekstrakcja do fazy stałej (SPE). Głównym celem pracy było dostosowanie i wdrożenie stosunkowo prostej i szybkiej metody chromatografii gazowej do oznaczania poszczególnych WWA w próbkach wód przybrzeżnych i wód płynących. W pracy przeanalizowano wydajność i precyzję ekstrakcji WWA przez zatężanie w fazie stałej z wykorzystaniem dwóch różnych sorbentów (Bond Elut: C18 i dysków Plexa SPE), najczęściej stosowanych w analizie próbek wodnych.
PL
W pracy przedstawiono wyniki wstępnych badań dotyczących emisji do powietrza atmosferycznego zanieczyszczeń organicznych, w szczególności wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) ze składowiska odpadów powęglowych. Badania miały na celu ustalenie wielkości emisji z zapożarowanej hałdy karbońskich odpadów wydobywczych oraz określenie stopnia narażenia pracowników biorących udział w pracach rozbiórkowych. Próbki gazowe pobrano w trzech różnych punktach na terenie zwałowiska odpadów powęglowych w rejonie Rudy Śląskiej (woj. śląskie) podczas prac gaśniczo-prewencyjnych. Do poboru zastosowano próbniki ze stałym sorbentem typu PUF (pianka poliuretanowa) z filtrem z włókien kwarcowych oraz aspirator. Na podstawie uzyskanych wyników wstępnie oszacowano narażenie (zawodowe i całożyciowe) pracowników uczestniczących w procesie rozbiórki zapożarowanych składowisk odpadów górniczych.
EN
The paper presents results of preliminary investigation concerning emission of organic pollution to the atmospheric air, focusing on polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) from a post-mining waste dump. The goal of the research was to determine emission quantity from a burning mine-waste dump and to define exposure of workers employed in disassembly work. Gaseous samples were collected using the PUF (polyurethane foam) sampling cartridges with quartz filters and the aspirator in three different sample points during the extinguishing and prevention work on the mine-waste dumping ground located in Ruda Śląska (Upper Silesia, Poland). The research was the basis for a preliminary assessment of the exposure (professional hazard and lifelong exposure) of workers involved in the mine-waste dump disassembly process.
EN
Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are among the most persistent and toxic organic micropollutants present in water and several of them are mutagens and carcinogens. Furthermore, recent studies suggest that PAHs and their metabolites might be endocrine disrupters. Although it has been shown that chlorinated derivatives of PAHs (Cl-PAHs) are formed during the water chlorination procedure, little is known about their potential genotoxic and carcinogenic effects. Considering that drinking water quality is of essential public health concern, the identification of Cl-PAHs formed as chlorination by-products and the investigation of their potential hazard to humans, seems to be highly relevant. The objectives of this work were to prepare and characterize the major chlorinated derivative of benzo[a]pyrene (BaP), to develop analytical methodologies for its quantification in water samples and to evaluate its genotoxic and potentially carcinogenic effects. Chlorinated standards from BaP were first prepared by adaptation of Mulder et al method using copper dichloride in carbon tetrachloride and by a newly developed two phase method (water/n-hexane), in acidic medium, using aliquot 336 as the phase transfer catalyst. 6-chlorobenzo[a]pyrene (6-Cl-BaP) was obtained by both methods, as the major product of chlorination of BaP. All products obtained were isolated (by semi-preparative HPLC) and characterized by nuclear magnetic resonance (NMR) and mass spectrometry (MS). The chemical stability was studied at 18ºC and 37ºC, using HPLC with fluorescence detection (FLD), NMR and gas chromatography with MS detection. A SPE-HPLC-FLD methodology for the quantification of 6-Cl-BaP in water samples was developed and validated, with a limit of detection of 0.0032 µg/dm3. The genotoxic effect of 6-Cl-BaP was characterized in comparison to that of equimolar concentrations of BaP, using the comet assay in a human liver-derived cell line. Preliminary data show that 6-Cl-BaP is genotoxic and that it is able to induce higher levels of DNA damage than BaP, suggestive of a more potent genotoxic effect.
PL
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (PAH) są jednymi z najczęściej występujących i najbardziej toksycznych organicznych mikrozanieczyszczeń obecnych w wodzie, mają także działanie mutagenne i rakotwórcze. Co więcej, ostatnie badania sugerują, że PAH i ich metabolity mogą zakłócać pracę układu wydzielania wewnętrznego. Chociaż wykazano, że chloropochodne PAH (Cl-PAH) powstają w czasie chlorowania wody, to niewiele wiadomo o ich potencjalnym działaniu genotoksycznym i rakotwórczym. Biorąc pod uwagę podstawowe znaczenie wpływu jakości wody pitnej na zdrowie publiczne, identyfikacja Cl-PAH powstających jako produkt uboczny w czasie chlorowania wody i zbadanie pojawiających się wskutek tego potencjalnych zagrożeń jest zadaniem o dużym znaczeniu. Celem pracy było zsyntezowanie i scharakteryzowanie głównych chloropochodnych benzo[a]pirenu (BaP), opracowanie metod analitycznych do oznaczania go w próbkach wody i ocena jego działania genotoksycznego i rakotwórczego. Zsyntezowane próbki 6-chlorobenzeno[a]pirenu scharakteryzowano za pomocą jądrowego rezonansu magnetycznego i spektroskopii masowej. Za pomocą HPLC, NMR i chromatografii gazowej zbadano trwałość chemiczną otrzymanego związku w temp. 18ºC i 37ºC. Opracowano metodę oznaczania 6-Cl-BaP w wodzie za pomocą SPE-HPLC-FLD. W metodzie tej granica wykrywalności wynosiła 0,0032 µg/dm3. Porównano genotoksyczność 6-Cl-BaP i BaP. Otrzymane wyniki wstępnych badań sugerują wyższą genotoksyczność 6-Cl-BaP w porównaniu do BaP.
PL
W skład gazów odlotowych z silników o zapłonie samoczynnym wchodzi ponad 100 niebezpiecznych dla człowieka i ekosystemów związków chemicznych, które w wyniku licznych przemian fizyko-chemicznych w atmosferze tworzą ponad 10,000 nowych substancji. Do najgroźniejszych składników spalin, ze względu na swoje mutagenne i kancerogenne właściwości, należą lotne związki organiczne (LZO) oraz wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne(WWA). Jedną z metod redukcji stężenia tych związków w gazach odlotowych silników spalinowych może być modyfikacja lub substytucja paliwa zasilającego silnik. Referat przedstawia wyniki pracy badawczej mającej na celu określenie jakościowego i ilościowego składu spalin pod kątem wykrycia LZO i WWA powstających podczas pracy silnika o zapłonie samoczynnym z zastosowaniem paliwa klasycznego oraz. 100% estru oleju rzepakowego (RME) i mieszanek paliwowych.
EN
The exhaust from diesel engines contains over 100 individual hazardous chemical components that when combined, can result in as many as 10,000 chemical compounds. A large majority of these compounds, especially Volatile Organic Compounds and Polycyclic Aromatic Hydrocarbons are listed by as being cancer causing or suspected carcinogens. Scientists have been worked on finding effective methods of reduction of exhaust gas toxic components emission from years. One of the methods is using biofuel as engine fuel. This paper presents results of research work which aim was Volatile Organic Compounds (VOC's) and Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAH's) marking in a self-ignition engine exhaust gases. The engine was feed by conventional fuel, biodiesel and fuel blends.
EN
The investigations aimed at determining the content of polycyclic aromatic hydrocarbons in samples of soils collected by the main crossroads and roundabouts in Krakow. 23 sampling sites were determined at various distances from the road edge: by the road edge (A), 5 m (B) and 10 m (C) from the edge. The contents of 11 PAHs, organic matter and pH value were assessed in the collected samples. PAHs extraction from the soils was conducted with MARS microwave system with dichloromethane as solvent. The 11 PAHs were analyzed using gas chromatograph coupled with GC/MS/MS 400 mass spectrometer. The analyzed soil samples were characterized by diversified content of organic matter between 13.3 and 107.6 go kg-' d.m. whereas their pH fluctuated from 7.09 to 8.34. PAHs content in soil ranged between 0.028 and 5.656 mg o kg-' d.m. and did not exceed the permissible standards. Fluoranthene, phenanthrene and pyrene dominated among the analyzed PAHs.
PL
Celem badań było określenie zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w próbkach gruntów pobranych przy głównych skrzyżowaniach i rondach w Krakowie. Wyznaczono 23 miejsca, z których pobrano materiał glebowy w różnych odległościach od krawędzi jezdni: przy krawędzi jezdni (A) oraz w odległości 5 m(B) i 10 m (C) od jej krawędzi. W pobranych próbkach oznaczono zawartość 11 WWA i materii organicznej oraz pH. Ekstrakcję WWA z gruntów wykonano przy użyciu mikrofalowego sytemu MARS, a jako rozpuszczalnik zastosowano dichlorometan. Analizę 11 W WA wykonano przy użyciu chromatografu gazowego sprzężonego ze spektrometrem masowym (GC/MS/MS 400). Badane próbki gleby charakteryzowały się zróżnicowaną zawartością materii organicznej od 13,3 do 107,6 go kg-' s.m., a ich pH wahało się od 7,09 do 8,34. Zawartość WWA w glebie wynosiła od 0,028 do 5,656 mg o kg-' s.m. i nie przekraczała dopuszczalnych norm. Spośród badanych WWA dominującymi związkami były: fluoranten, fenantren oraz piren.
EN
Soils from 12 randomly selected liquid fuel stations and their vicinity located within the Warsaw agglomeration were subject to analyses. The soil samples were collected in the summer and winter seasons directly from the station area and from distances of 5, 10, 15, 20 and 100 meters from the station, from the depth interval of 0-20 cm. The PAHs content in the analysed soils varied in a wide range. Despite the much larger maximal values of PAH in the summer season, the total average value was larger during the winter season. This results on the one hand from the larger emission of PAH in the winter, and on the other hand from the lowered biological activity of soils, what decreases their biodegradation. From amongst the basic physical-chemical properties of the analysed soils, the PAH content depended on the humus and organic mater content. To a smaller degree the acidity of soils was correlated with the PAH content. Compounds of the colloidal fraction were not correlated with the PAH content in the analysed soils. Differences in the ΣPAH content depending on the humus content were observed. A larger mean PAH content was observed in soils with a larger content of humus. These soils revealed also a larger variability of results (percentiles 5-95%) and the highest effective PAH content.
PL
Badano gleby z wybranych losowo 12 stacji paliw płynnych położonych w obszarze aglomeracji warszawskiej i ich otoczenia. Próbki glebowe pobierano w sezonie letnim i zimowym z terenu stacji oraz w odległości 5, 10, 15, 20 i 100 metrów, z głębokości 0-20cm. W materiale glebowym oznaczono zawartość 13 WWA (metodą chromatografii gazowej), pH, skład granulometryczny, kwasowość hydrolityczną (Hh), próchnicę (PR) metodą Tiurina, materię organiczną OM (straty na żarzeniu). Wykonano obliczenia statystyczne: średnie arytmetyczne (A), średnie geometryczne (G), mediany, zakresy, percentyle 5-95%, wspólczynniki korelacji oraz wykonano analizę wariancji. Zawartość WWA w badanych glebach wahała się w szerokim zakresie (113-22160 μg · kg-1). Mimo znacznie większych maksymalnych zawartości WWA w sezonie letnim, ogólna średnia zawartość była większa zimą (odpowiednio 2024 i 2264 μg · kg-1), Wynika to z jednej strony z większej emisji WWA zimą, a z drugiej z obniżonej aktywności biologicznej gleb, co ogranicza ich biodegradację. Zaobserwowano różnice w zawartości sumy WWA w zależności od zawartości próchnicy. Większe średnie zawartości WWA stwierdzono w glebach z większą ilością próchnicy. W glebach tych odnotowano także największe rzeczywiste zawartości WWA oraz większą zmienność wyników (percentyle 5-95%). Zawartość WWA była istotnie skorelowana z zawartością próchnicy (latem r0,01 = 0,47; zimą r0,01 = 0,5) i materii organicznej (latem r0,01 = 0,47; zimą r0,01 = 0,53), a w mniejszym stopniu z pHKCl gleby (latem r0,05 = 0,23; zimą r0,05 = 0,31). Zawartość WWA w badanych glebach nie była skorelowana z zawartością frakcji koloidalnej.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.