Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Waloryzacja przyrodniczo-użytkowa szuwaru mozgowego w dolinie Noteci

Grzelak M., Murawski M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 3

183--187

PL

Celem badań była waloryzacja przyrodnicza, która miała charakter analizy flory i ocenę aktualnego stanu szaty roślinnej łąk mozgowych w dolinie Noteci na odcinku Radolinek-Czarnków-Wieleń. Badania fitosocjologiczne i siedliskowe przeprowadzono na obszarach podmokłych, o zróżnicowanych warunkach wilgotnościowych i troficznych, w latach 2010-2012. Badania dotyczyły oceny różnorodności szaty roślinnej, struktury botanicznej, fitosocjologicznej i florystycznych grup użytkowych, stopnia synantropizacji roślinności, określenie tendencji dynamicznych gatunków, spektrum biologicznego, frekwencji gatunków. Ponadto określono warunki siedliskowe oraz dokonano waloryzacji użytkowej. Badania wykazały, że kierunkowość przemian flory na badanym obszarze uzależniona była głównie od warunków wilgotnościowych, żyzności i odczynu gleby. Czynniki te miały istotny wpływ na warunki troficzne i warunkowały skład gatunkowy flory oraz jej różnorodność.

EN

The aim of the study was to conduct evaluation of the Phalaridetum arundinaceae typicum and its subassociations, comprising an analysis of flora and assessment of the current condition of vegetation cover in reed canarygrass meadows in the Noteć valley in the Radolinek-Czarnków-Wieleń section. In the years 2010-2012 phytosociologial and habitat analyses were carried out in wetlands, with varied moisture and trophic conditions. These analyses included assessment of vegetation cover diversity, botanical, phytosociological and floristic structure of use groups, vegetation synanthropy rates, determination of dynamic species trends, biological spectrum and frequency of species. Moreover, habitat conditions were determined and use valuation was performed. Analyses showed that the directions of changes in flora in the investigated area were dependent on moisture conditions, fertility and soil reaction. These factors had a significant effect on trophic conditions and determined species composition of flora and its diversity.

2

Wybór wariantu renaturalizacji obszarów podmokłych w Kampinoskim Parku Narodowym na podstawie hydrodynamicznych badań modelowych

Gruszczyński T., Krogulec E.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 451 Hydrogeologia z. 13

45--52

PL

Badania modelowe przeprowadzono w hydrogeologicznej jednostce dolinnej, w której jest zlokalizowany Kampinoski Park Narodowy (KPN). Celem obliczeń było sporządzenie prognoz na potrzeby oceny proponowanych wariantów renaturalizacji obszarów podmokłych zlokalizowanych w KPN. Realizacja zadania badawczego sprowadzała się do symulacji zagrożeń związanych z przekształceniem aktualnego układu sieci hydrograficznej. Analiza poszczególnych wariantów przekształcenia sieci hydrograficznej w KPN wykazała, że najbardziej efektywna, z punktu widzenia podniesienia zwierciadła wód podziemnych, byłaby całkowita likwidacja sieci melioracyjnej, której głównym elementem jest kanał Łasica. Rezultaty obliczeń wskazują, że zmiana stanu hydrodynamicznego w wyniku przemodelowania biegu Łasicy będzie mniej znacząca niż w przypadku całkowitej likwidacji cieku. W pierwszym okresie po odtworzeniu meandrowego charakteru koryta może dojść do niepożądanego obniżenia stanów wód w związku z obniżeniem oporności filtracyjnej koryta. Wraz z postępującą w czasie kolmatacją koryta oczekiwać należy odbudowania, a lokalnie nawet przekroczenia stanów aktualnych.

EN

Modelling research was conducted in the hydrogeological valley unit, where the Kampinos National Park (KNP) is situated. The aim of the calculations was to provide a prognosis for the evaluation of proposed restoration variants of the wetland areas located in the KNP. Implementation of the research task required simulation of threats connected with the present hydrographic net transformation. The analysis of particular variants of hydrographic net transformation revealed that the most effective, in terms of groundwater level increase, would be complete elimination of the melioration net, whose base element is the Lasica Canal. The calculation results indicate that the change of hydrodynamic state, as a result of change in the Lasica Canal course, will be less significant than its total elimination. In the first period, after restoration of the meander character of the riverbed, an undesirable groundwater level decrease can appear as a result of decrease in riverbed resistance. As the riverbed colmatage increases in time, the groundwater table levels will be rebuilt or even will locally exceed the present states.

3

Zakres i tendencje zmian stanów wód podziemnych w obszarach podmokłych w Kampinoskim Parku Narodowym

Krogulec E., Furmankowska A., Jóźwiak K., Zabłocki S.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 3

99-112

PL

Powierzchnia hydrostref bagiennych stanowi około 30% obszaru Kampinoskiego Parku Narodowego i jego otuliny. Cechą specyficzną tych obszarów jest płytkie występowanie zwierciadła wód podziemnych, średnio od 0,16 do 2,30 m. Podstawą badań nad określeniem roli czynników geogenicznych i antropogenicznych, warunkujących zakres i tendencję zmian stanów wód były obserwacje monitoringowe z lat 1999-2009. Wśród czynników geogenicznych podstawowe znaczenie mają rozkład oraz sezonowość opadów atmosferycznych oraz drenaż płytkich systemów wód podziemnych przez cieki. Wyniki korelacji opad atmosferyczny – głębokość do zwierciadła wód podziemnych umożliwiają wyodrębnienie rejonów o wysokiej zależności oraz rejony, gdzie dominujący jest wpływ innych czynników. Linie trendu wskazują na trzy okresy zmian stanów wód podziemnych. Od 1999 r. zaznacza się zniżkujący trend zwierciadła wód podziemnych, w latach 2003-2007 następuje jego odwrócenie, a kolejny trend malejący powinien zakończyć się w 2011, lecz bieżąca sytuacja meteorologiczna nie wskazuje, że założenie to, pomimo długiego okresu badawczego, będzie możliwe. Głównym czynnikiem, oprócz wielkości opadu atmosferycznego, działającym lokalnie i okresowo, są przetamowania cieków, naturalne - tworzone lub inicjowane przez bobry podczas mokrych lat lub sztuczne - tworzone przez Służbę Parku. Działanie takich tam kształtuje stany wód podziemnych i wpływa na ich amplitudy, które są niezależne od wielkości opadu.

EN

Marshes cover about 2440 km² in the Kampinos National Park. The specific characteristic of KNP marsh zones is the presence of shallow ground water tables from 0.16 to 2.30 m. The range and trends of groundwater level changes there are related to the influence of geogenic and anthropogenic factors. From among geogenic factors, the most important are the distribution and seasonality of precipitation, which determine the infiltration recharge, evapotranspiration and drainage of shallow groundwater system by streams. Defining the role of factors affecting the range and trends of groundwater level changes in KNP was based on regular monitoring carried out in the park from 1999 to 2009. Obtained correlations indicated a high diversity of the relation: atmospheric precipitation – groundwater table depth in particular areas of the delineated marsh zones. In some, the relationship was so close that other environmental factors seem insignificant, in others, the relationship was weak indicating the effect of factors other than atmospheric precipitation. Groundwater level in marshes was characterised by dynamic changes – the amplitudes in the years 1999-2009 reached from 2 m in northern marsh zone to over 3 m in the southern zone and average annual amplitude was 1.86 m. Since the beginning of observations in 1999 groundwater table tended to decline, after 2003 the character of the trend reversed. Another decreasing trend started in 2007 and, considering previous tendencies, its reverse should be expected after 2011, although present meteorological conditions suggest that this regularity will not be followed. Anthropogenic factors, such as water withdrawal and improper draining system, have not changed in recent years, so their influence can be considered steady and negligible in elaborating programmes of wetland renaturalisation. Basic factors which caused local and temporary increase of groundwater table depth were beaver dams. These dams resulted in groundwater level changes which were mostly independent of precipitation.

4

Evaluation of the hydrological role of wetlands in the Włodawka River catchment (Polesie Lubelskie)

Turczyński M., Michalczyk Z., Chmiel S., Mięsiak-Wójcik K., Głowacki S.

Journal of Water and Land Development

|

2009

|

no. 13b

109-123

EN

The Włodawka River catchment of an area of 725 km² covers the central and eastern part of the Łęczna-Włodawa Lake District. Evaluation of the role of hydrogenic areas in runoff creation was based on materials of the Department of Hydrography and the Institute of Meteorology and Water Management data. The analysis was conducted for selected catchments in which additional hydrometric measurements and water quality tests were done. Such parameters as: the share of hydrogenic surfaces in total catchment area, types of wetlands, their hypsometric location and position with reference to drainage streams were taken into consideration for evaluation. The degree of anthropogenic transformation of the marshland was expressed in terms of density and depth of the drainage ditches that dissect it. It was found that the drained gyttja of Krowie Bagno plays a considerable role in increasing the minimum discharge. Wetlands in the Włodawka River catchment influence the conditions of the runoff and water quality, which is noticeable, primarily, in the concentration of organic carbon, and of nitrogen and phosphorus compounds.

PL

Zlewnia Włodawki o powierzchni 725 km² została uformowana przede wszystkim przez połączenie wielu podmokłych obszarów bezodpływowych w spójny hydrologicznie system. Składa się on z 13 zlewni cząstkowych. Obszary podmokłe zajmują 31% zlewni, a w zlewniach cząstkowych ich udział wynosi od 12 do 56%. Niektóre z nich stanowią cenne przyrodniczo fragmenty Poleskiego Parku Narodowego, jego otuliny oraz Sobiborskiego Parku Krajobrazowego, tworzących Międzynarodowy Rezerwat Biosfery. Ich morfometria, budowa geologiczna oraz użytkowanie ziemi wykazują duże zróżnicowanie, co przejawia się złożonym obiegiem wody. Badane zlewnie na znacznych przestrzeniach porozcinane są siecią rowów melioracyjnych, których średnia gęstość wynosi 2 km·km-², osiągając w zlewniach cząstkowych wartość około 5 km·km-², a w obrębie obszarów podmokłych nawet 8,5 km·km-² (Krowie Bagno). Średni odpływ jednostkowy w zlewni Włodawki w latach 1984-2008 wynosił 3,33 dm³ ·s-¹ km-². Chwilowe odpływy jednostkowe w okresach letnich na terenie niektórych zlewni zmniejszają się do 0,1 dm³ ·s-¹ ·km-². Trwały odpływ zarejestrowano wówczas z obszarów podmokłych. W wodach rzeki Włodawka i jej dopływów stwierdzono dużą zawartość węgla organicznego (8-36 mg·dm-³). Ze zlewni Włodawki odprowadzane było w latach 2007-2008 przeciętnie 2436 t·rok-¹ DOC, z czego ponad 90% pochodzi z obszarów organogenicznych. Średni odpływ azotu w latach 2007-2008 wynosił 237 t·rok-¹, a fosforu 21,6 t·rok-¹. Wyniki badań wskazują na złożony system krążenia wody w zlewni Włodawki oraz na decydujący wpływ obszarów podmokłych w kształtowaniu jej ilości i jakości. W tej sytuacji racjonalne gospodarowanie wodą wymaga zorganizowania stałej sieci monitoringu hydrologicznego i hydrochemicznego, obejmującego Włodawkę i jej zlewnie cząstkowe, a ewentualne zabiegi hydrotechniczne powinny doprowadzać do spowolnienia odpływu i zatrzymywania wody w zlewni. Jednakże ze względu na znaczny potencjał eutroficzny wód rzecznych budowa dużych zbiorników retencyjnych na badanym obszarze będzie wpływała niekorzystnie na jakość wód.