Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie azotu 15N z nawozów mineralnych przez komponenty mieszanek jęczmienia z grochem siewnym

Rutkowska Agnieszka

Przemysł Chemiczny

|

2024

|

T. 103, nr 6

672--676

PL

Przedstawiono wyniki badań wazonowych nad akumulacją oraz wykorzystaniem azotu (¹⁵N) przez mieszanki jęczmienia z grochem zależnie od procentowego udziału obu komponentów wmieszance wkontekście ograniczenia zużycia nawozów azotowych oraz ryzyka rozpraszania tego składnika wśrodowisku. Wdoświadczeniu stosowano wzrastające dawki azotu w formie ¹⁵NH₄ ¹⁵NO₃ : 0,4, 0,8, 1,2, 1,6 g N/wazon dostosowane do udziału grochu (33, 57, 75 i 89%) w mieszance. Współczynnik wykorzystania azotu (15Nut) przez jęczmień w fazie kłoszenia był porównywalny między poszczególnymi mieszankami i osiągał średnio 47%. Wartość ¹⁵Nut wyznaczona dla grochu wzrastała wraz ze zwiększaniem udziału tej rośliny w mieszance iwyniosła odpowiednio 4,3, 15, 23 i 44%. Wfazie pełnej dojrzałości jęczmień wykorzystał azot pochodzący w nawozów średnio w 54%, a groch w 8-46%, zależnie od ilości roślin w mieszance.

EN

In 4 pot expts., mixts. of barley and peas were grown and fertilized with increasing doses of N in the form of ¹⁵NH4 ¹⁵NO₃ of 0.4, 0.8, 1.2 or 1.6 g N/pot, adjusted to the share of peas (33, 57, 75 or 89%) in the mixt. The use of mixt. contg. 33% barley guaranteed the highest uptake of ¹⁵N by the seed yield of the mixt. and the highest use of N from fertilizers.

2

Pomiary zapotrzebowania nawozowego kukurydzy za pomocą aktywnego czujnika azotu

Kubiak-Siwińska Katarzyna, Kotlarz Jan

Pomiary Automatyka Robotyka

|

2023

|

R. 27, nr 3

13--18

PL

Azot jest ważnym makroskładnikiem biomasy, ponieważ odgrywa istotną rolę w procesach metabolicznych, produkcji białek, syntezie aminokwasów, enzymów, hormonów oraz jest składnikiem chlorofilu. Ocena jego niedoborów w uprawach kukurydzy jest przedmiotem badań naukowych. W artykule zaprezentowano wyniki pomiarów w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych wskaźników teledetekcyjnych kukurydzy uprawianej w wariantach nawożenia 0-150 kg·N/ha. Zaproponowana metoda oceny niedoboru azotu z wykorzystaniem sensora Crop Circle pozwala na autonomiczne sterowanie precyzyjnym nawożeniem doglebowym w projektowanym rozwiązaniu robota polowego.

EN

Nitrogen is an important macronutrient of biomass because it plays an important role in metabolic processes, protein production, amino acid synthesis, enzymes, hormones and is a component of chlorophyll. The assessment of its deficiencies in maize crops is the subject of scientific research. The article presents the results of measurements in controlled laboratory conditions of remote sensing indices of maize cultivated in fertilization variants of 0-150 kg·N/ha. The proposed method of assessing nitrogen deficiency using the Crop Circle sensor allows for autonomous control of precise soil fertilization in the designed solution of a field robot.

3

Efektywność nawożenia oraz wykorzystania azotu i siarki przez żyto jare

Podleśna A., Klikocka H., Narolski B.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 8

1308--1311

PL

Eksperyment polowy (2009-2011) przeprowadzono w południowo-wschodniej Polsce, na glebie średniej brunatnej dystroficznej typowej (BDt) (Cambisols, WRB 2014). Eksperyment obejmował nawożenie N do 90 kg/ha oraz nawożenie S 40 kg/ha. Największą efektywność agronomiczną i fizjologiczną azotu i siarki oraz wykorzystanie obu składników odnotowano dla obiektu, w którym stosowano N w dawce 60 kg/ha wraz z dodatkiem S 40 kg/ha.

EN

A field exp. (2009-2011) was conducted in south-eastern Poland on Cambisols soil. The exp. included fertilization with N up to 90 kg/ha and with S 40 kg/ha. The highest agronomic and physiol. efficiencies of N and S utilization were noted for the object where N was used at a dose 60 kg/ha with addn. of S 40 kg/ha.

4

Wpływ nawożenia siarką i azotem na azotowo-fosforową gospodarkę kukurydzy

Podleśna A., Podleśny J., Klikocka H.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 6

1374--1377

PL

Przeprowadzono doświadczenie polowe z kukurydzą w celu porównania efektywności działania nawożenia azotem oraz azotem i siarką. Badania wykazały, że łączne stosowanie tych składników umożliwia uzyskanie wyższych plonów ziarna oraz większe pobranie azotu i fosforu przez kukurydzę. Uwzględnienie siarki w nawożeniu (ewentualnie w agrotechnice) kukurydzy może ograniczyć zanieczyszczenia wód glebowych przez te składniki biogenne.

EN

A field exp. with maize was performed to compare the fertilization efficiency of N and N + S. The common use of both nutrients resulted in increasing the seed yield and N and P uptake by maize as well as utilization degree. The soil waters pollution with the fertilizers was also decreased.

5

Wpływ rodzaju nawożenia azotowego na zawartość biomasy żywych mikroorganizmów w glebie i emisję ditlenku węgla

Burczyk P., Gałczyńska M., Michalcewicz W., Gamrat R.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2016

|

T. 16, z. 2

5--15

PL

Celem badań było określenie zawartości biomasy żywych mikroorganizmów w glebie i emisji ditlenku węgla w warunkach zróżnicowanego nawożenia azotem mieszanki traw w uprawie wazonowej. W próbkach glebowych w dwóch terminach oznaczono biomasę żywych mikroorganizmów w glebie, wykorzystując opracowaną przez Andersena i Domscha fizjologiczną metodę polegającą na pomiarach wydzielania ditlenku węgla. Przeprowadzono również pomiary emisji ditlenku węgla za pomocą polowego miernika fotoakustycznego gazów INNOVA 1412. Uzyskane wyniki badań poddano dwuczynnikowej analizie wariancji. Określono także parametry korelacji liniowej pomiędzy biomasą mikroorganizmów a emisją ditlenku węgla. Zastosowana w badaniach dawka nawożenia azotem (saletra amonowa – 50 kg N∙ha-1 lub gnojówka 50 kg N∙ha-1) nie ograniczała rozwoju mikroorganizmów glebowych. Na biomasę mikroorganizmów glebowych w uprawie mieszanek traw miały wpływ zarówno rodzaj, jak i liczba dawek azotu. Biomasa mikroorganizmów glebowych dodatnio wpłynęła na emisję ditlenku węgla w warunkach nawożenia organicznego i mineralnego.

EN

The aim of the study was to determine the biomass content of microorganisms in soil and carbon dioxide emissions in conditions of nitrogen fertilization in the cultivation of pot grass mixtures. In soil samples in two terms size of the biomass of living microorganisms was measured using developed by Andersen and Domsch physiological method based on measurements of generating carbon dioxide. Measurements of carbon dioxide emissions using field gas monitor INNOVA 1412 were also carried out. The results of the study were treated by two-factor analysis of variance. The linear correlation between microbial biomass and carbon dioxide emissions was performed. Used in the studies, doses of nitrogen fertilization (ammonium nitrate – 50 kg N∙ha-1, liquid manure – 50 kg N∙ha-1) do not influenced the development of soil microorganisms. The volume of soil microbial biomass in the cultivation of grass mixtures was affected by the type and number of doses of nitrogen fertilization. Both mineral and organic fertilization affected positively on soil microbial biomass and the volume of carbon dioxide emission.

6

Wstępne badania składu aminokwasowego białka ziarna orkiszu nawożonego azotem i mikroelementami

Nowak K., Spychaj-Fabisiak E., Barczak B., Knapowski T., Kozera W.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2015

|

Nr 5

265--266

PL

Materiał do badań stanowiło ziarno orkiszu ozimego zebranego ze ścisłego dwuczynnikowego doświadczenia polowego. Czynnikiem I. rzędu było nawożenie azotem, a czynnik II. rzędu stanowiło nawożenie mikroelementami. Badania wykazały, że skład aminokwasowy białka ziarna orkiszu zmieniał się pod wpływem badanych czynników nawozowych - zwłaszcza azotu. Zastosowane mikroelementy: miedź, mangan i cynk, nie wpływały istotnie na skład aminokwasowy białka ziarna orkiszu.

EN

Material for the study comprised grain of winter spelt harvested in a strict two-factorial field experiment. A first order factor was the fertilization with nitrogen and the second order factor was fertilization with microelements. The study indicated that amino acid composition of spelt grain protein changed under the influence of studied fertilization factors - especially nitrogen. The applied microelements: copper, manganese and zinc, did not affect significantly amino acid composition of spelt grain protein.

7

Wartość wypiekowa mąki pszennej i jej mieszanek z mąką orkiszową

Knapowski T., Kozera W., Wszelaczyńska E., Pobereżny J., Mozolewski W., Wichrowska D., Żary-Sikorska E.

Ekologia i Technika

|

2015

|

R. 23, nr 6

342--347

PL

Pszenica odgrywa znaczącą rolę w uprawie roślin, co wynika z bardzo dużych możliwości jej wykorzystania, plenności, wartości odżywczej i walorów smakowych produktów z niej uzyskanych. Poza tym dużą zaletą tego zboża jest jego przydatność do wypieku chleba, a zatem odgrywa ona dużą rolę w gospodarce żywnościowej zarówno w Polsce jak i na świecie. Pieczywo stanowi około 70% wszystkich produktów zbożowych spożywanych w codziennej diecie człowieka. W Polsce można zaobserwować spadek spożycia chleba, a jego przeciętne miesięczne spożycie na jedną osobę w 2011 r. wynosiło 4,46 kg. Z powodu zwiększania się liczby chorób cywilizacyjnych konsumenci coraz większą uwagę zwracają na żywność, która sprzyja utrzymaniu dobrego stanu zdrowia. Dzięki temu wzrasta liczba osób zainteresowanych żywno¬cią prozdrowotną, w tym pieczywem. W Polsce w ostatnich latach zwiększa się sprzedaż pieczywa produkowanego z pszenicy orkisz lub z jej dodatkiem. Bochenki chleba orkiszowego dobrze się wypiekają, dzięki czemu otrzymuje się produkt, którego miękisz nie kruszy się podczas krojenia i posiada lekko orzechowy smak i zapach, a także pozostaje dłużej miękki i świeży. W związku z powyższym w sezonie wegetacyjnym 2012 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Minikowie (województwo kujawsko-pomorskie) zostało przeprowadzone jednoczynnikowe doświadczenie polowe, którego celem było określenie wpływu zróżnicowanego nawożenia azotem (n=4: O, 70, 100 i 130 kg• ha -1) na plonowanie i wartości wybranych wskaźników wypiekowych ziarna i mąki pszenicy przewódkowej odmiany Ethos. Dodatkowym aspektem badań było sprawdzenie czy mąka otrzymana z pszenicy orkisz dodawana w różnych proporcjach (O, 10, 20, 30, 40 i 50%) do mąki pszenicy zwyczajnej może determinować objętość pieczywa uzyskanego z próbnego wypieku. Na podstawie uzyskanych i obliczonych z przeprowadzonego doświadczenia wyników badań stwierdzono, że średnie wartości objętości pieczywa z próbnego wypieku wzrastały w całym zakresie stosowanych dawek azotu, przy czym za istotną przyjęto dawkę 70 kg N • ha -1. Domieszka mąki orkiszowej do mąki pszennej determinowała objętość otrzymanego chleba. Największe istotne średnie wartości omawianego parametru, niezależnie od nawożenia azotem, uzyskano dla mieszanek z 10% i 20% dodatkiem mąki orkiszowej w porównaniu do obiektu kontrolnego. Interakcja nawożenia azotem i dodatek mąki orkiszowej do mąki pszennej wykazała średnio istotny wpryw na objętość pieczywa z próbnego wypieku. Najkorzystniejszą wartość tej cechy stwierdzono po zastosowaniu mąki pszennej uzyskanej z obiektu, gdzie zastosowano 130 kg N• ha -1 z 10% dodatkiem mąki orkiszowej.

EN

Wheat acts an important role in crop production, due to the very high possibilities of its application, fertillty, nutritive value and the taste of the products that are made from it. Moreover, the greatest advantage of this cereal is its applicability to bread baking and therefore it acts an important role in the food industry, both in Poland and abroad. Bread accounts for about 70% of all grain products consumed in a daily diet of a man. In Poland one can observe a decrease in bread consumption. The average monthly consumption per capita in 2011 was 4.46 kg. Due to the increasing number of diseases of affluence, consumers pay morę attention to the food that helps to be healthy. As a result, the number of people interested in health enhancing foods, including bread, increases. In Poland, in recent years, the sale of bread made from spelt or with the spelt as the one of the ingredients has been growing. Loaves of spelt bread bake well, whereby one receives a product which crumb does not crumble during cutting, has a slightly nutty taste and fragrance, and remains soft and fresh longer. Therefore, in the 2012 growing season at the University of Technology and Life Sciences in Bydgoszcz Experimental Station in Minikowo (in the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship) the univariate field experiment was conducted to evaluate the impact of the diversified nitrogen fertilization (n = 4: O, 70, 100 and 130 kg• ha -1) on the yield and values of selected baking indicators of grain and flour of the facultative wheat variety (Ethos). Another aspect of the study was to examine whether the spelt flour added to the wheat flour in various amounts (O, 10, 20, 30, 40 and 50%) may determine the volume of the bread that is the result of the test baking. On the basis of the obtained and calculated results on the research conducted, it was found that the average volume of bread from the baking trial increased throught the period in which significant dose of 70 kg N• ha -1 were used. The admixture of the spelt flour to the wheat flour determined the volume of the bread obtained from the test baking. The most significant average values of this parameter, regardless to the nitrogen fertilizer application, were obtained with 10% and 20% addition of the spelt flour, compared to the control object. The interaction of nitrogen fertilization and the addition of the spelt flour to the wheat flour showed on average a significant impact on the volume of the test-baked bread. The most favorable value of the characteristics observed after the application of the wheat flour, which was obtained from the object with the 130 kg N• ha -1, was applied with 10% addition of spelt flour.

8

Reakcja pszenicy orkisz na zastosowane nawożenie mineralne

Knapowski T., Spychaj-Fabisiak E., Kozera W., Barczak B., Murawska B., Nowak K.

Ekologia i Technika

|

2015

|

R. 23, nr 3

129--134

PL

Celem badań było określenie reakcji pszenicy orkisz na zastosowanie zróżnicowanych dawek azotu (n=6) i wariantów nawożenia mikroelementami (n=5). Stwierdzono, że nawożenie w zakresie dawek 20-100 kg N•ha-1powodowało, w porównaniu do kontroli, średnio istotny wzrost wielkości plonu ziarna oraz determinowało w nim zawartości Cu i Zn. Średnio, istotnie najwyższą zawartość Cu stwierdzono po zastosowaniu 20 kg N•ha-1. Każdorazowe zwiększanie poziomu nawożenia azotem powodowało średnio spadek zawartości Zn i był on istotny, w stosunku do kontroli, po zastosowaniu dawek powyżej 20 kg N•ha-1. Spośród aplikowanych mikroelementów, średnio najwyższy plon ziarna uzyskano z obiektów, na których aplikowano wyłącznie Zn i był on istotnie wyższy w porównaniu do wartości uzyskanych z obiektów nawożonych tylko Cu, tylko Mn i bez nawożenia. Średnio najwyższą zawartość miedzi stwierdzono w ziarnie z obiektu nawożonego wyłącznie Cu i była ona istotnie wyższa w porównaniu do zawartości z obiektu z aplikacją tylko Mn oraz łącznie Cu+Mn+Zn. Zastosowanie zarówno poszczególnych jak i łącznie mikroelementów, powodowało w porównaniu do kontroli, średnio istotny spadek zawartości cynku i był on najwyższy po aplikacji Mn, natomiast najniższy po łącznej Cu+Zn+Mn. Średnio najwyższą zawartość manganu w ziarnie pszenicy uzyskano z obiektu nawożonego tylko Cu i była ona istotnie wyższa w porównaniu do obiektów nawożonych tylko Zn oraz łącznie wszystkimi mikroelementami.

EN

The aim of this study was to estimate the response of spelt cv. Rokosz to the application of varied rates of nitrogen (n=6) and different variants of fertilization with microelements (n=5). It was found that fertilization with rates within the range 20-100 kg N•ha-1 resulted in significant average increase in the grain yield quantity, as compared with the control, and significantly determined the contents of copper and zinc in it. On average, significantly the highest copper content was found after the application of 20kg N•ha-1. Each increase in the level of nitrogen fertilization resulted in average decrease in zinc content and this was significant as compared with the control after the application of rates above 20 kg N•ha-1. Of the studied variants of fertilization with microelements, the highest average grain yield was obtained from the treatments where only zinc was applied, and this was significantly higher as compared with the values obtained from the treatments fertilized only with copper, only with manganese, and with no fertilization. The highest average content of cooper was found in grain from the treatment fertilized only with copper, and this was significantly higher as compared with the content from the treatments with the application of only manganese and with combined Cu+Mn+Zn application. Application of both individual and combined microelements, resulted in on average a significant decrease in zinc content, as compared with the control, and this was the highest after the application of manganese, whereas the lowest after combined Cu+Zn+Mn fertilization. The highest average content of manganese in spelt grain was obtained from the treatment fertilized only with copper and this was significantly higher as compared with treatments fertilized only with zinc and with all combined microelements.

9

Effect of irrigation and nitrogen fertilization on phosphorus content in three grasses cultivated in field conditions

Gaj R, Maciejewski T., Rębarz K.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 3

41--44

EN

In the years 2002-2005, a four-year long field experiment was conducted with three grass species in sole cropping. The study aimed at evaluating the effect of irrigation and differential nitrogen fertilization on phosphorus content in three swaths of grasses. The study was made in three-factor design test where experimental factors involved: (A) water treatment: objects both irrigated (D) and not-irrigated (ND) - representing natural soil moisture conditions; (B) grass species: Italian ryegrass (Lolium multiflorum L. Mitos); hybrid ryegrass (Lolium hybridum L., Trogres); orchard grass (Dactylis glomerata L., Krysta) and (C) differential nitrogen fertilization (0, 60, 120 and 180 kg N•ha-1). The highest levels of phosphorus were determined in orchard grass. The content of phosphorus in all grass species increased in subsequently harvested swaths this trend resulted from decreasing yields. A significant increase in P content in the grass biomass was found in response to irrigation.

PL

W latach 2002-2005 przeprowadzono czteroletnie doświadczenie polowe z trzema gatunkami traw w siewie czystym. Celem pracy było określenie wpływu deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na zawartość fosforu w trzech pokosach traw. Badania przeprowadzono w układzie trzyczynnikowym, w którym czynnikami doświadczalnymi były (A) wariant wodny: obiekt deszczowany (D) i niedeszczowany (ND) - naturalny układ warunków wilgotnościowych gleby; (B) gatunek trawy: życica wielokwiatowa (Lolium multiflorum L. Mitos); życica mieszańcowa (Lolium hybridum L., Trogres); kupkówka pospolita (Dactylis glomerata L., Krysta) i (C) nawożenie azotem (0, 60, 120, 180 kg N•ha-1). Największe zawartości fosforu stwierdzono w przypadku kupkówki pospolitej. Zawartość P w przypadku wszystkich analizowanych traw wzrastała w kolejno zbieranych pokosach i tendencja ta była wynikiem zmniejszającego się poziomu plonów. Stwierdzono istotny wzrost zawartości P w biomasie traw pod wpływem zabiegu deszczowania.

10

Spalanie ziarna kukurydzy, pszenżyta i żyta uprawianych przy ograniczonym nawożeniu azotowym

Kaszkowiak E., Kaszkowiak J., Szymczak M.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2013

|

Nr 2

58-59

PL

W pracy przedstawiono wyniki pomiarów ciepła spalania ziarna kukurydzy, pszenżyta i żyta. Rośliny uprawiano na glebach lekkich, stosując obniżone nawożenie azotem. W plonowaniu każdego z trzech badanych gatunków zbóż nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pod wpływem wzrastających dawek nawożenia azotowego. Przy niskim poziomie nawożenia nie stwierdzono istotnych różnic wartości ciepła spalania między pszenżytem ozimym a kukurydzą, natomiast istotnie niższą wartością ciepła spalania od obu gatunków, cechowało się ziarno żyta. Wyjątkowo korzystne dla produkcji kukurydzy na ziarno warunki wegetacji spowodowały istotnie wyższe plonowanie i bardzo wysoką wydajność energetyczną w porównaniu do żyta i pszenżyta niezależnie od wysokości nawożenia azotowego.

EN

Measurement results of combustion heat of grain corn, triticale and rye are presented in the paper. Plants were grown on light soil at reduced nitrogen fertilization. No statistically significant differences were observed for increasing nitrogen fertilization in the yield of three cereal types tested. At a low level of fertilization, no significant differences of combustion heat between winter triticale and com were noticed, whereas a quite lower value of combustion heat in comparison with previous cereal types was found for rye. Extremely beneficial growing conditions in grain corn production resulted in the significantly higher yield and very high energy efficiency as compared to rye and triticale, regardless of the amount of nitrogen fertilizer.

11

Plon i wydajność bioetanolu z kukurydzy w warunkach gleb lekkich

Kaszkowiak E., Kaszkowiak J.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2013

|

Nr 2

56-57

PL

W pracy przedstawiono możliwości wykorzystania ziarna kukurydzy - uprawianej na glebach lekkich z ograniczonym nawożeniem azotem - na cele energetyczne do wytwarzania bioetanolu. Wydajność procesu fermentacji ziarna oceniano energooszczędną metodą bezciśnieniowego uwalniania skrobi, obejmującą oznaczanie zawartości w ziarnie: suchej substancji, skrobi, białka, związków mineralnych i cukrów redukujących. Wyniki dwuletnich badań polowych (2010-2011) i badań laboratoryjnych potwierdziły, iż jest to możliwe.

EN

Possibility of application of com grown on light soil with limited nitrogen fertilization for bioethanol production purposes is presented in the paper. Fermentation process yield was estimated using the energy-saving method of pressureless starch release comprising the determination of dry matter, starch, protein, mineral compounds and content of reducing sugars in a seed. The results of two-year field and laboratory tests (2010-2011) confirmed that such application is possible.

12

Nitrogen and sulphur fertilization on yielding and zinc content in seeds of winter rape ‘Baldur’ cultivar

Filipek-Mazur B., Lepiarczyk A., Tabak M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 11

1359--1368

EN

The research was conducted in order to determine the yield of winter rape seeds and zinc content in seeds as a result of fertilization with different doses of nitrogen and sulphur. A three-year field experiment was conducted according to the following scheme (9 treatments): 1. control – without fertilization; 2–4. nitrogen fertilization with doses of 134, 180, and 225 kgN ha–1 in the form of ammonium nitrate (34 % N); 5–7. nitrogen fertilization with doses of 134, 180, and 225 kgN ha–1 in the form of Saletrosan 26 Makro (26 % N and 13 % S); 8. sulphur fertilization with a dose of 60 kgS ha–1 in the form of Saletrosan 26 Makro along with nitrogen complementation with ammonium nitrate to a dose of 180 kgN ha–1; 9. sulphur fertilization with a dose of 60 kgS ha–1 in the form of Saletrosan 26 Makro along with nitrogen complementation with ammonium nitrate to a dose of 225 kgN ha–1. Sulphur application led to an increase in the yield of rape seeds and seed zinc content (and, as a result, also in the element uptake with yield), in comparison with the yield and zinc content in seeds collected from treatments without sulphur application.

PL

Badania wykonano w celu określenia wielkości plonu nasion rzepaku ozimego oraz zawartości w nich cynku w efekcie nawożenia zróżnicowanymi dawkami azotu i siarki. Doświadczenie polowe prowadzone w latach 2009–2012 obejmowało 9 obiektów: 1. kontrola – bez nawożenia; 2–4. nawożenie azotem w dawkach 134, 180 i 225 kgN ha–1 w postaci saletry amonowej (34 % N); 5–7. nawożenie azotem w dawkach 134, 180 i 225 kgN ha–1 w postaci Saletrosanu 26 Makro (26 % N i 13 % S); 8. nawożenie siarką w dawce 60 kgS ha–1 w postaci Saletrosanu 26 Makro uzupełnione azotem (saletra amonowa) do dawki 180 kgN ha–1; 9. nawożenie siarką w dawce 60 kgS ha–1 w postaci Saletrosanu 26 Makro uzupełnione azotem (saletra amonowa) do dawki 225 kgN ha–1. Wykazano, że zastosowanie siarki prowadziło do zwiększenia masy nasion rzepaku i zawartości w nich cynku (a w rezultacie także pobrania tego składnika z plonem), w porównaniu z plonem i zawartością cynku w nasionach zebranych z obiektów bez siarki.

13

Impact of Farmyard Manure and Different Doses of Nitrogen on the Availability of Selenium by Spring Barley (Hordeum vulgare L.)

Borowska K., Koper J., Grabowska M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 6

547-554

EN

The objective of the study was to determine the total selenium content and its fractions available to spring barley plants affected by FYM and different doses of nitrogen. Comparison of the results of total soil Se concentration reported in this paper with other findings indicated that analysed soil had a very low selenium content. Such low levels of selenium in soils indicated that plants growing on these soils are deficient in this microelement. The application of manure and nitrogen resulted in the highest amounts of total selenium content in soil, which increased with increasing doses of both fertilizers. Fertilization with manure resulted in an increase of selenate and selenite in soil with increasing doses of manure, but the nitrogen treatment did not effect on the content of this fractions of selenium in soil. The share of Se-phytoavailable fractions in the total selenium content in soil under study ranged from 13.5 to 27.3 % and increased with increasing doses of FYM. Generally, the selenium concentrations in aboveground parts and roots of spring barley increased with increasing doses of FYM, but the application of nitrogen decreased the Se content in the investigated parts of plants.

PL

Celem badań było określenie zawartości selenu i jego frakcji fitodostepnych w glebie oraz przyswajalności tego pierwiastka przez jęczmień jary w warunkach nawożenia organiczno-mineralnego. Próbki glebowe i roślinne pobrano w maju 2003 roku (6 rotacja) w trakcie wegetacji jęczmienia jarego z doświadczenia prowadzonego przez IUNG w Puławach na terenie RZD Grabów nad Wisłą, z wariantu z następującym doborem roślin w zmianowaniu: ziemniaki - pszenica + międzyplon (gorczyca biała) - jęczmień jary + wsiewka koniczyny - koniczyna + trawy. Zastosowano nawożenie obornikiem (jednorazowo w trakcie rotacji) pod ziemniaki w dawkach 0, 20, 40, 60, 80 Mg ha-1 oraz azotem w ilości 0, 40, 80 i 120 kgN ha-1. Zawartość selenu ogółem w próbkach roślinnych i glebowych oznaczono metodą Watkinsona. Zawartość Se(VI) i Se(IV) oznaczono, wykorzystując część analizy specjacyjnej wg Chao i Sanzolone w modyfikacji Wang i Chen. Zawartość selenu ogółem w glebie wskazuje, że była ona uboga w ten pierwiastek. Zastosowanie obornika i azotu spowodowało istotny wzrost zawartości selenu ogółem w glebie wraz ze wzrostem ich dawek. Udział frakcji fitoprzyswajalnych w całkowitej puli tego pierwiastka w glebie kształtował się od 13,5 do 27,3 % i wzrastał wraz ze wzrostem dawek obornika. Na ogół zawartość selenu w częściach nadziemnych i korzeniach jęczmienia jarego wzrastała wraz ze zwiększaniem się dawek obornika, natomiast zastosowanie azotu obniżyło zawartość tego mikrślementu w badanych częściach roślin.

14

Wykorzystanie ziarna kukurydzy na cele energetyczne

Kaszkowiak E., Kaszkowiak J.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2011

|

Nr 3

35-36

PL

W pracy przedstawiono wyniki pierwszego roku doświadczenia polowego, uprawy kukurydzy przy różnych poziomach nawożenia azotem. Badano wpływ poziomu nawożenia na wartość opałową i ilość możliwej do uzyskania energii ze spalania ziarna kukurydzy

EN

Results of the first year field experiment of maize cultivation at differeni nitrogen levels are presented in the paper. An effect of fertilization level or the calorific value and the amount of combustion energy obtained from corr grains were tested.

15

Reaction of Corsican Hellebore (Helleborus argutifolius Viv.) to Differentiated Nitrogen Fertilization

Kozik E., Szczepaniak S., Dominiak A., Kozak P.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 1

51-57

EN

The effect of differentiated nitrogen fertilization on the growth and flowering of 1-year and 2-year old plants of Corsican hellebore grown in pots in a greenhouse were defined. The applied substrate consisted of highmoor peat mixed with mineral soil (1:1). In the first year of studies, the plants were cultivated in pots of l dnr Volume, while in the second year - the plants were grown in pots of 2 dm3 volume. In both years, nitrogen fertilization was used in 4 doses and the fertilizer was applied before planting followed by top-dressing. Proper growth and flowering of Corsican hellebore was obtained when during the first year of growing a total dose of N-fertilization was 440 or 660 mg o dm-1 of substrate and in the second year it was 300 to 600 mg o dm-1 of substrate. Increasing nitrogen fertilization caused a greater influence on the plant flowering than on the vegetative growth of Corsican hellebore.

PL

Określono wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem na wzrost i kwitnienie jednorocznych i dwuletnich roślin ciemiernika korsykańskiego uprawianego w doniczkach w szklarni. Jako podłoże zastosowano torf wysoki zmieszany z glebą mineralną (1:1). W pierwszym roku rośliny uprawiano w doniczkach o pojemności l dni , a w drugim roku o pojemności 2 dm3. W obu latach badań nawożenie azotem zróżnicowano do czterech dawek, stosując składnik przed sadzeniem roślin i pogłównie. Prawidłowy wzrost i kwitnienie ciemiernika korsykańskiego uzyskano po dostarczeniu roślinom w ciągu całego okresu wegetacji w pierwszym roku uprawy 440 lub 660 mg N o dm-3 a w drugim od 300 do 600 mg N o dm-3 podłoża. Wzrastające nawożenie azotem silniej wpłynęło na kwitnienie niż na wzrost ciemiernika korsykańskiego.

16

Follow-up Effect of Hilling on Growth and Yielding of Miscanthus (Miscanthus x giganteus Greef et Deu.)

Kozak M., Malarz W., Kotecki A., Helios W., Góra J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 12

1599-1614

EN

In 2005–2007 in Pawlowice near Wroclaw, Poland, field experiments were conducted on the follow-up effect of hilling of Miscanthus in autumn after seeding. The split-plot experiment was set for the following three variable factors: I. Harvest date: a – autumn harvest after the vegetation period ends (11.07.2005, 14.12.2006; b – winter harvest before the vegetation starts (10.03.2006, 09.03.2007); II. Autumn treatment of rhizomes after seeding: a – with hilling; b – without hilling; III. N fertilization: 100, 150 and 200 kg N ha–1. In the first years after the experiment had been set up, the morphological features, dry matter yield, water and ash contents were related to the age of the plantation. Among the investigated factors, harvest dates had the most significant influence on yielding. Winter harvest resulted in a lower by 18.4 % dry matter yield and a decrease in water content in green matter by 23.8 % and in ash content by 43 %. However, it increased energy value in green matter by 52 %. In the second and the third year of the cultivation, out of 1 ha field of Miscanthus, it is possible to obtain biomass yield with a mean energy value of 294 GJ, which corresponds to 7.03 toe. It is possible to obtain high dry matter yields of Miscanthus with autumn hilling and applying 150 kg N ha–1.

PL

W latach 2005-2007 w Pawłowicach koło Wrocławia prowadzono badania polowe nad następczym wpływem obredlania miskanta olbrzymiego jesienią, po posadzeniu. Doświadczenie założono w układzie "split-plot" na trzy czynniki zmienne, którymi w kolejności były: I. Terminy zbioru: a - jesienny po zahamowaniu wegetacji - 11.07.2005 r., 14.12.2006 r., b - zimowy przed ruszeniem wegetacji - 10.03.2006 r., 09.03.2007 r., II. Jesienna pielęgnacja kłączy po posadzeniu a - z obredlaniem, b - bez obredlania, III. Nawożenie w kg N ha-1: 100, 150 i 200. W początkowych latach po założeniu doświadczenia z miskantem olbrzymim cechy morfologiczne, plon suchej masy, zawartość wody i popiołu zależały od wieku plantacji. Spośród badanych czynników agrotechnicznych największy wpływ na poziom plonu i jego jakość miał termin zbioru. Zimowy zbiór, w porównaniu z jesiennym, spowodował zmniejszenie: plonu suchej masy o 18,4 %, zawartości wody w świeżej masie o 23,8 % i popiołu surowego 43 % oraz wzrost wartości energetycznej świeżej masy o 52 %. Z 1 ha uprawy miskanta olbrzymiego w drugim i trzecim roku uprawy można uzyskać plon biomasy o średniej wartości energetycznej 294 GJ, co odpowiada 7,03 tyś. Duże plony suchej masy miskanta olbrzymiego można uzyskać przy jesiennym obredlaniu plantacji i zastosowaniu 150 kg N ha-1.

17

Effect of Different Doses of Nitrogen on Soil Quality and Yield of Plants Grown in the Land Recultivated after Sulphur Mining

Onuch-Amborska J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 4

593-599

EN

The aim of this work was to determine the effect of different doses of nitrogen fertilizers on soil properties and the yielding of plants and the usable value of the grass in the sulphur mining activity area where the recultivation efforts were carried out. It was found that sowing a mixture of grassland plants and the application of nitrogen fertilization in the recultivated area significantly improves the properties of the soil environment. The increasing doses of nitrogen contributed to the vigorous growth of plants, which resulted in a sulphur content reduction, changes of the reaction and a significant increase in the content of organic matter in the soil. The results showed that the mineral nitrogen fertilization favorably affects the yield of plants as well as the quality of the obtained grass.

PL

Celem pracy było określenie wpływu zróżnicowanych dawek nawozów azotowych na właściwości gleby oraz na plonowanie roślin i wartość użytkową runi na obszarze działalności górnictwa siarkowego, na którym przeprowadzono zabiegi rekultywacji. Stwierdzono, iż wysiew mieszanki roślin trawiastych oraz zastosowanie nawożenia azotowego na rekultywowanym obszarze znacznie poprawia właściwości środowiska glebowego. Wzrastające dawki azotu przyczyniły się do intensywnego rozwoju roślin, co spowodowało zmniejszenie zawartości siarki, zmiany odczynu oraz znaczny wzrost zawartości substancji organicznej w glebie. Uzyskane wyniki wykazały, że mineralne nawożenie azotowe wpływa dodatnio na ilość plonu roślin a także na jakość uzyskanej runi.

18

Obieg azotu w układzie gleba-roślinność w warunkach 20-letniego doświadczenia łąkowego w Falentach

Sapek A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 4

165-178

PL

W pracy omówiono niektóre wyniki 20-letniego doświadczenia łąkowego, w którym gleba była częściowo uniezależniona od niedostatku wody. Rozważano następujące zagadnienia: wpływ utrzymywania optymalnego uwilgotnienia i napowietrzenia gleby na pobieranie azotu przez roślinność łąkową, zmniejszanie się w kolejnych latach zawartości azotu w roślinności łąkowej i pobierania tego składnika w warunkach stałego nawożenia azotowego, zróżnicowanie działania azotu z nawozu mineralnego i naturalnego (gnojówki), pochodzenie nadmiernej ilości azotu pobranej z plonem w odniesieniu do ilości zastosowanej z nawozami. Wykonano również, za pomocą modelu CREAMS, symulację strat azotu w wyniku wymycia azotanów i denitryfikacji. Stwierdzono, że ilości azotu pobranego przez roślinność były większe niż ilości tego składnika zastosowane z nawozami mineralnymi oraz że symulowane straty azotu w wyniku wymycia azotanów nie stanowią większego zagrożenia dla jakości wody, a straty w wyniku denitryfikacji nie mają dużego znaczenia w gospodarce tym składnikiem.

EN

Some results of 20 years-long meadow experiment in which soil was partly free from water deficits are described in this paper. The following issues were considered; the effect of maintaining optimum soil moisture and aeration on nitrogen uptake by meadow plants, decreasing nitrogen content in meadow plants during subsequent years and uptake of this element at constant fertilisation, differential effect of nitrogen from mineral and natural (cattle slurry) fertiliser, origin of excess nitrogen taken up by plants in relation to that applied in fertilisers. Nitrogen losses due to nitrate leaching and denitrification were simulated with the CREAMS model. The amounts of nitrogen taken up by vegetation were larger than those delivered in fertilisers. It was found that simulated N losses due to nitrate leaching did not pose a threat to water quality and denitrification losses were negligible in the nutrient balance.

19

Technological Value of Spring Wheat Grain in Depedence on Nitrogen Fertilization

Gąsiorowska B., Makarewicz A., Płaza A., Buraczyńska D.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 6

601-608

EN

Field experiment was carried out in 2002-2004 at the Experimental Station in Zawady, belonging to the University of Podlasie. Two factorial experiments were intended in method of random blocks in three variants. The size of field to collect was 18 m2. Two factors were taken into consideration: I factor - fertilization rate of nitrogen: a) O - control object, without nitrogen fertilization, b) 40 kg N o ha-1 (20 kg N o ha-1 before sowing, 20 kg N o ha-1 in the phase of shooting), c) 80 kg N - ha-1 (40 kg N o ha-1 before sowing, 40 kg N o ha-1 in the phase of shooting), d) 120 kg N o ha-1 (60 kg N o ha-1 before sowing, 60 kg N o ha-1 in the phase of shooting), e) 160 kg N o ha-1 (80 kg N o ha-1 before sowing, 80 kg N - ha-1 in the phase of shooting), II factor- spring wheat cultivars: Henika, Banti, Jasna. The harvest of spring wheat was made in the stage of full maturity of grain. The results pointed that the rates of technological value of spring wheat grain changed in dependence on nitrogen fertilization doses. The increase of dose to 160 kg N o ha-1 caused important increase in gluten number and falling number but it caused the drop of gluten density. Gluten deliquescence was the highest after using the dose of 120 kg N o ha-1. Cultivars which were taken into consideration in this experiment had significant influence on increase of contents which determined technological value of spring wheat grain.

PL

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2002-2004 w Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach, należącej do Akademii Podlaskiej. Doświadczenie dwuczynnikowe założono metodą losowanych bloków w trzech powtórzeniach. Powierzchnia poletka do zbioru wynosiła 18 m2. W doświadczeniu badano dwa czynniki: I czynnik - dawki nawożenia azotem: O - obiekt kontrolny bez nawożenia azotem, 40 N kg o ha-1 (20 kg N o ha-1 przed siewem, 20 kg N o ha-1 w fazie strzelania w źdźbło), 80 kg N o ha-1 (40 kg N o ha-1 przed siewem, 40 kg N o ha-1 w fazie strzelania w źdźbło), 120 kg N o ha-1 (60 kg N o ha-1 przed siewem, 60 kg N o ha-1w fazie strzelania w źdźbło), 160 kg N o ha-1 (80 kg N o ha-1 przed siewem, 80 kg N o ha-1 fazie strzelania w źdźbło), II czynnik - odmiany pszenicy jarej: Henika, Banti, Jasna. Zbiór pszenicy jarej przeprowadzono w fazie pełnej dojrzałości ziarna. Z przeprowadzonych badań wynika, że wskaźniki wartości technologicznej ziarna pszenicy jarej zmieniały się w zależności od dawki nawożenia azotem. Wzrost dawki do 160 kg N o ha-1 spowodował znaczne zwiększenie wartości liczby glutenowej i liczby opadania, a obniżenie gęstości ziarna. Rozpływalność glutenu była największa po zastosowaniu dawki 120 kg N o ha-1. Uwzględnione w doświadczeniu odmiany miały znaczny wpływ na wartości wskaźników określających wartość technologiczną ziarna pszenicy jarej.

20

Foliar Nitrogen Fertilisation as a Factor Determining Technological Parameters of Winter Wheat

Knapowski T., Spychaj-Fabisiak E., Lozek O.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2010

|

Vol. 17, nr 7

771-779

EN

Over 2002-2005 at the Experiment Station of the Agricultural University in Nitra, at Sladkovicovo - Novy Dvor, about 30 km away from Nitra (Slovakia) a field experiment was carried out which aimed at defining the effect of different nitrogen fertilizer doses and its application method on the value of selected technological parameters in 'Petrana' winter wheat grain and flour. In the present research a varied nitrogen fertilization applying the entire dose range resulted in an increase in the content of total protein in 'Petrana' winter wheat grain. However, a significant increase in the value of that character was recorded after the application of 80 kg N o ha-1, as compared with the control and the treatment with 50 kg N o ha-1. A varied nitrogen fertilization, applying the entire dose range, enhanced the values of the technological parameters studies. However, the nitrogen dose optima! for the key indicators of the baking value of flour, namely the sedimentation index \value and bread volume have been defined as 95 kg o ha-1 and the content of wet gluten and flour water holding capacity - 80 kg o ha-1.

PL

W latach 2002-2005 w Zakładzie Doświadczalnym Uniwersytetu Rolniczego w Nitrze, w miejscowości Sladkovićovo - Novy Dvor, około 30 km od Nitry (Słowacja) przeprowadzono doświadczenie polowe, którego celem było określenie wpływu różnych dawek nawożenia azotem i sposobu jego aplikacji na wartość wybranych parametrów technologicznych w ziarnie i mące pszenicy ozimej odmiany Petrana. W przeprowadzonych badaniach zróżnicowane nawożenie azotem w całym zakresie stosowanych dawek powodowało wzrost zawartości białka ogólnego w ziarnie pszenicy ozimej odmiany Petrana. Jednak udowodniony statystycznie przyrost wartości badanej cechy uzyskano po zastosowaniu 80 kg N o ha-1 w stosunku do obiektu kontrolnego i obiektu, gdzie zastosowano 50 kg N o ha-1. Zróżnicowane nawożenie azotem, w całym zakresie stosowanych dawek, powodowało korzystny wpływ na wartości badanych parametrów technologicznych. Jednak za optymalne dawki azotu dla najważniejszych wyróżników wartości wypiekowej, tj. wskaźnika sedymentacji i objętości pieczywa przyjęto 95 kg o ha-1 oraz zawartości mokrego glutenu i wodochłonności maki - 80 kg o ha-1.