Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ regulacji środowiskowych na krajowy sektor energetyczny – ujęcie analityczne

Kudełko Mariusz

Rynek Energii

|

2023

|

Nr 2

3--8

PL

Celem artykułu jest określenie wpływu unijnych regulacji środowiskowych na krajowy sektor elektroenergetyczny. Ponadto, starano się skonfrontować ich skuteczność i efektywność z koncepcją internalizacji kosztów zewnętrznych. Narzędziem wykorzystywanym w badaniach jest model równowagi cząstkowej, umożliwiający planowanie rozwoju polskiego sektora elektroenergetycznego. Analizowane były dwa scenariusze. Pierwszy scenariusz "bazowy" zakłada stopniową dekarbonizację polskiego sektora energetycznego. W drugim scenariuszu "ext" struktura produkcji energii jest wynikiem internalizacji kosztów zewnętrznych. Wyniki badań wskazują, że konieczne zmiany strukturalne stanowić będą duże wyzwanie dla gospodarki. Elektrownie węglowe będą drastycznie wycofywane i zastępowane przez technologie odnawialne i energię jądrową. Wyniki pokazują, że inwestycje w nowe moce wytwórcze energii elektrycznej – głównie OZE – w okresie 2020-2035 mieszczą się w przedziale 2500-4000 MW/rok, a koszty inwestycji szacowane są średnio na około 2,3 mld Euro/ rok.

EN

The purpose of this article is to determine the impact of EU environmental regulations on the national electricity sector. In addition, their effectiveness and efﬁciency were confronted with the concept of internalization of external costs. The tool that is used in the research is the partial equilibrium model of the midterm development of the Polish power sector. There are two scenarios. The ﬁrst ‘base’ scenario assumes a gradual decarbonisation of the Polish energy sector. In the ‘ext’ scenario, the structure of energy production is a result of the full internalization of external costs. The results indicate that the necessary structural changes will be a maj or challenge for the Polish economy. All coal—based technologies are being drastically phased out and will be replaced by RES and nuclear technologies. The results show that investments in new electricity generation capacity - mainly RES - in the period 2020—2035 are in the range of 2500-4000 MW/year, and the investment costs are estimated at approximately EUR 2.3 billion/year on average.

2

Analysis of the possibility of reducing external costs of transport within land-sea transport chains on the example of Zachodniopomorskie voivodeship, Poland

Montwiłł Andrzej, Pietrzak Krystian, Pietrzak Oliwia

Transport Problems

|

2020

|

T. 15, z. 4, cz. 2

179--190

EN

Land-sea transport chains constitute a key part of the Europe’s economy, as a significant part of its trade is carried out using sea transport. Transport, storage, or delivery processes carried out within these chains are characterized by specified economic and technical efficiency, which often does not take into consideration the external costs these processes generate. Therefore, there is a need for further changes in the European land-sea transport chains, the aim of which should be a further reduction of the negative influence of transport on the society and the environment, in accordance with the assumptions adopted under the EU's sustainable development policy. The article examines the land-sea freight transport chains in terms of the EU's sustainable development goals on the example of Zachodniopomorskie Voivodeship (ZV), Poland. The region was selected owing to two key factors. First, the transport chains across the region are typical for many European areas. Second, the region itself has experienced intensive development of the Transport, Shipping and Logistics (TSL) sector and a numer of changes in freight flows for several years. The main goal of the article was to identify the possibility of reducing external costs resulting from the use of combined transport solutions in ZV. Two case studies were analyzed for this purpose. In both of them, the assumed effect was the reduction of external costs of freight transport in ZV. The potential reduction of external costs generated by cargo transport in ZV was estimated on the basis of the European methodology in terms of the amount of external costs generated by individual modes and means of transport. The research showed that the implementation of combined transport in ZV can bring measurable benefits to the region. The analyses also allowed for the identification of technical and organizational activities that are crucial for ZV and make it possible to reduce negative transport effects.

3

Najważniejsze bariery rozwoju elektromobilności w Polsce

Sendek-Matysiak Ewelina

Przegląd Komunikacyjny

|

2020

|

R. 75, nr 3

8--15

PL

Zgodnie ze Strategią na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, do 2025 roku po polskich drogach ma jeździć ponad milion samochodów elektrycznych zasilanych wyłącznie z baterii BEV [24]. Jednak mimo, iż takie samochody posiadają szereg zalet takich jak niższe koszty utrzymania, większe przyspieszenie, mniejsze wymagania konserwacyjne, niższy poziom hałasu niż samochody spalinowe, a przede wszystkim brak emisji zanieczyszczeń w miejscu ich użytkowania to udział BEV w rynku motoryzacyjnym pozostaje nadal niewielki i w 2018 roku wyniósł zaledwie 0,1%. Tak marginalna liczba użytkowanych obecnie samochodów elektrycznych BEV w Polsce, dowodzi, że rynek mobilności elektrycznej nadal pozostaje w fazie początkowej, a jego rozwój ograniczają różne utrudnienia. W niniejszym artykule omówiono najważniejsze bariery rozwoju elektrmobilności w Polsce związane m.in. z ceną zakupu samochodu elektrycznego, zasięgiem jazdy na jednym ładowaniu, infrastrukturą dla nich dedykowaną. Zaproponowano również rozwiązania, które z pewnością powinny wpłynąć na decyzje użytkowników podczas wyboru pojazdu z danym typem napędu, a w konsekwencji na rozwój elektromobilności.

EN

In accordance with the Strategy for Responsible Development, by 2025, over 1 million electric cars powered solely from BEV batteries are to travel on Polish roads [24]. However, although such cars have a number of advantages such as lower maintenance costs, higher acceleration, lower maintenance requirements, lower noise levels than internal combustion cars, and above all no emissions at their place of use, BEV's share in the automotive market remains small and in 2018 year was only 0.1%. Such a marginal number of currently used BEV electric cars in Poland, proves that the electric mobility market is still in the initial phase and its development limits various difficulties. This article discusses the most important barriers to the development of electromobility in Poland related to with the price of buying an electric car, the range of driving on a single charge, infrastructure dedicated to them. Solutions have also been proposed, which should certainly affect the decisions of users when choosing a vehicle with a given type of drive, and consequently the development of electromobility.

4

Analiza porównawcza kosztów społecznych składowania i spalania odpadów komunalnych

Małyska P.

Rynek Energii

|

2018

|

Nr 3

48--57

PL

W artykule przedstawiono porównanie społecznych kosztów funkcjonowania składowisk oraz spalarni odpadów komunalnych. We wstępie omówiono teoretyczne podstawy klasyfikacji kosztów wewnętrznych, zewnętrznych oraz społecznych. Następnie opisano sposób realizacji analizy porównawczej, w szczególności scharakteryzowano porównywane technologie. Kolejne dwie części artykułu (tj. punkty trzeci i czwarty) przedstawiają opisy kosztów i przychodów składowisk oraz spalarni odpadów. W ostatniej części zestawiono wymienione koszty wewnętrzne i zewnętrzne obu opisywanych rodzajów instalacji utylizacji odpadów i wykazano, że koszty składowania przewyższają koszty spalania.

EN

This elaboration is to present a comparison of the social costs of waste disposal and waste to energy plants. First part of this article introduces theoretical basics of internal, external and social costs classification. Second part describes the details of technologies that have been compared. Next two parts (i.e. the third and the fourth one) contain detail descriptions of costs and incomes of waste disposals and waste to energy plants. The last part brings forward the comparison itself showing that the social costs of waste disposal are higher than the social costs of waste to Energy plants.

5

Koszty zewnętrzne transportu w Polsce

Pawłowska B.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2018

|

Vol. 27, No. 1

28--41

PL

Rozwój sektora transportowego jest bardzo ściśle powiązany z procesem rozwoju społeczno-gospodarczego na zasadzie sprzężeń zwrotnych. Transport zbliża do siebie rynki, umożliwia zwiększenie produkcji, aktywizuje regiony wokół infrastruktury, czyli umożliwia pozostałym działom sprawne funkcjonowanie. Transport jest też źródłem wielu znaczących, negatywnych dla społeczeństwa i gospodarki efektów zewnętrznych. Okazuje się również, że pomimo wieloletnich doświadczeń w badaniach skutków i kosztów zewnętrznych transportu nadal istnieją duże rozbieżności w ujęciach i metodach badawczych, a także w terminologii oraz zasadach definiowania pojęć. Celem artykułu jest przegląd dostępnych badań nad szacunkami kosztów zewnętrznych i estymacja tych kosztów dla transportu w Polsce z wykorzystaniem metod zalecanych przez Komisję Europejską. Wiedza na temat wielkości kosztów zewnętrznych transportu jest podstawą działań w zakresie internalizacji tych kosztów i doboru właściwych instrumentów polityki transportowej.

EN

The development of transport sector is very closely linked to the process of socio-economic development. The interrelations between transport and economic growth are complex and there are many feedbacks. Transport has a vital role – it brings the markets closer together, increases production, activates regions around the infrastructure, enabling other sectors to function smoothly. Transport is also the source of many significant negative externalities for the environment, society and economy. It also turns out that, despite many years of experience in the study of the external effects and costs of transport, there are still large discrepancies in approaches and research methods, as well as terminology and rules for defining the concepts. The aim of this article is to review available studies on the estimation of external costs and to estimate these costs for transport in Poland using methods recommended by the European Commission. Knowledge of the cost external of transport is the basis for the internalisation of these costs and it allow to choose the most effective transport policy instruments.

6

Analiza kosztów zewnętrznych produkcji energii pierwotnej w polsce w świetle unijnych celów środowiskowo-klimatycznych

Skrodzka W.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 113

397--407

PL

Koszty zewnętrzne wytwarzanie energii elektrycznej są obecnie najważniejszymi kryteriami środowiskowymi kształtującymi decyzje inwestycyjne w obszarze systemu elektroenergetycznego. Odnoszą się do ogółu negatywnych efektów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej i cieplnej w jej wszystkich etapach technicznego procesu. Głównym celem artykułu jest analiza metodologii szacowania kosztów zewnętrznych produkcji energii pierwotnej oraz porównanie rocznej emisji gazów cieplarnianych powstałych w wyniku spalania paliw w przemyśle energetycznym w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej w świetle zmieniających się realiów prawnych.

EN

The external costs of electricity generation are currently the most important environmental criteria shaping investment decisions in the area of the power system. They refer to the overall negative effects associated with the production of electricity and heat at all stages of the technical process. The main objective of the article is to analyze the methodology for estimating external costs of primary energy production and to compare the annual greenhouse gas emissions resulting from fuel combustion in the power industry in Poland against selected European Union countries in the light of changing legal realities.

7

Problematyka negatywnego oddziaływania infrastruktury transportu na środowisko w polityce transportowej Unii Europejskiej po 2000 roku

Dembińska I.

Problemy Transportu i Logistyki

|

2017

|

nr 3 (39)

19--30

PL

Celem rozważań jest określenie, czy i w jakim stopniu polityka transportowa Unii Europejskiej prowadzona po 2000 r. uwzględnia problematykę negatywnego oddziaływania infrastruktury transportu na środowisko. Przeanalizowano zapisy białej księgi z 2001 r. oraz białej księgi z 2011 r. Na podstawie wniosków wyciągniętych z analizy przedstawiono rekomendacje, mówiące o miejscu problematyki negatywnego oddziaływania infrastruktury transportu na środowisko wśród priorytetów i celów przyszłej polityki transportowej, obowiązującej po 2021 r.

EN

The purpose of the discussion is to determine whether and to what extent the transport policy of the European Union after 2000 takes into account the environmental impact of the transport infrastructure. The records of the White Paper of 2001 and the White Paper of 2011 are analyzed. On the basis of the conclusions drawn from the analysis, recommendations have been made to address the issue of the negative impact of transport infrastructure on the environment among the priorities and objectives of the future transport policy after 2021.

8

External costs in feeder shipping as an element of a socio-economic analysis

Kotowska I.

Journal of Machine Construction and Maintenance - Problemy Eksploatacji

|

2017

|

no. 2

123--129

EN

A socio-economic analysis is part of each EU funded investment project. One of the major problems is the assessment of social benefits resulting from such investment. In the case of investing in feeder container terminals, external benefits are estimated in terms of the modal shift from road to maritime transport. There are many tools that enable such assessment at different levels of detail. In each case, assessment methodologies are based on computed freight movement expressed in tonne-kilometres. Due to the specific nature of the feeder transport, this approach is incomplete. This is mostly because of the fact that ships call at many ports in a loop, where additional external costs are generated. This article proposes a methodology of evaluating external costs generated in feeder ship service and estimates external costs for three sample routes and three ship sizes.

PL

Analiza społeczno-ekonomiczna jest elementem każdego projektu inwestycyjnego dofinansowanego z funduszu europejskiego. Jednym z większych problemów jest ocena korzyści społecznych wynikających z takiej inwestycji. W przypadku inwestycji w terminale kontenerowe o charakterze dowozowo-odwozowym szacowane są korzyści zewnętrzne wynikające z przeniesienia modalnego z transportu drogowego na morski. Istnieje wiele narzędzi o różnym stopniu uszczegółowienia pozwalających dokonać takiej oceny. We wszystkich metodyka oceny oparta jest na wykonanej pracy przewozowej wyrażonej w tonokilometrach. Ze względu na specyfikę przewozów feederowych, które zawijają do wielu portów w podróży okrężnej takie podejście jest niekompletne. Statki feederowe zawijają do wielu portów w podróży okrężnej, gdzie generowane są dodatkowe koszty zewnętrzne. W artykule zaproponowano metodykę określania kosztów zewnętrznych generowanych w żegludze feederowej oraz oszacowano koszty zewnętrzne dla trzech przykładowych tras i trzech wielkości statków.

9

Atom to najlepszy wybór dla polski – potwierdzają to analizy i praktyka

Strupczewski A.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2016

|

z. 1

17--27

PL

Podstawowa zaleta energetyki jądrowej to czyste powietrze, czysta woda i gleba, bo wytwarzanie energii elektrycznej w elektrowniach jądrowych nie powoduje skażeń środowiska. Jest to szczególnie ważne dla Polski, której ostatnio groziła Komisja Europejska oskarżeniem o nadmierne poziomy pyłu zawieszonego w powietrzu, stanowiącego poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego2. Uchwala COP 21 i uchwała Parlamentu Europejskiego z grudnia 2015 r. potwierdziły, że atom to najlepszy wybór dla Polski. Wiatr i słońce nie mogą zapewnić stabilnego zasilana sieci energetycznej, a koszty ich są bardzo wysokie. Raport przedstawia negatywne doświadczenia Niemiec: przerwy - nawet kilkudobowe – w zasilaniu z wiatraków i paneli PV, roczne dopłaty do energetyki odnawialnej wynoszące w skali państwa 30 mld euro roczne, wysokie koszty energii elektrycznej płacone przez odbiorców indywidualnych, dwukrotnie wyższe niż w sąsiedniej Francji, korzystającej z taniego prądu z elektrowni jądrowych. Przerywany charakter pracy wiatraków i paneli pV powoduje, że mimo ogromnych zainstalowanych mocy nominalnych, rzeczywiste moce osiągane z tych źródeł energii są małe, zarówno przy rozpatrywaniu ich oddzielnie jak i razem. Zalety ekonomiczne energii jądrowej potwierdza też analiza łącznych kosztów wytwarzania energii elektrycznej z różnych źródeł opracowana przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych. Dla określenia, które źródła energii są najbardziej korzystne z punktu widzenia całkowitych kosztów, jakie musi pokryć społeczeństwo danego kraju w związku z wytwarzaniem energii elektrycznej, w analizie NCBJ uwzględniono nie tylko koszt wytwarzania energii elektrycznej w danym źródle energii, ale także koszty, jakie musi ponosić Krajowy System Energetyczny KSE, by zapewnić ciągłe niezawodne zasilanie odbiorców pomimo wahań mocy pojedynczych elektrowni, a także koszty zewnętrzne, których nie pokrywa właściciel elektrowni ani operator systemu elektroenergetycznego, a ponosi je całe społeczeństwo na skutek strat zdrowotnych, szkód w środowisku naturalnym, niszczenia materiałów i budowli, utraty walorów widokowych i ciszy. Przy ocenie kosztów wytarzania energii elektrycznej w samych elektrowniach uwzględniono cały cykl życia elektrowni, od wydobycia potrzebnych dla jej zbudowania materiałów i paliw do likwidacji elektrowni i unieszkodliwienia jej odpadów promieniotwórczych. W raporcie wykorzystano dorobek 15 lat pracy zespołów Unii Europejskiej, które określiły wielkość kosztów ponoszonych przez system energetyczny, a w programach ExternE i NEEDS określiły typowe wielkości emisji zanieczyszczeń z różnych instalacji energetycznych, ich drogi i zasięg rozchodzenia się w atmosferze, drogi przenikania do organizmu człowieka i skutki zdrowotne. Podsumowanie wykazało, że najbardziej korzystne dla społeczeństwa jest wytwarzanie energii elektrycznej w elektrowniach jądrowych.

EN

The main advantage of nuclear power is the cleanliness of the air, water and soil, because electricity production in nuclear power plants does not pollute the environment. This is of special importance to Poland, which has been recently threatened by the European Commission to be accused of excessive air pollution with dust, being a severe threat to the public health.3. The resolution of COP 21 and the resolution of European Parliament of December 15, 2015 confirmed that atom is the best choice for Poland. The wind mills and photovoltaic panels cannot assure stable power supply and the costs are very high. The report presents negative experience of Germany: long breaks in power supply from wind and solar installations, lasting up to 5 days and nights in row, high annual costs of subventions for renewables reaching 30 billion euro per year, high energy costs paid by individual consumers, twice higher than in neighbouring France, where the electricity comes from nuclear power plants. Due to the intermittent character of operation of windmills and pV panels, in spite of the high nominal power installed, the real capacity of these energy sources is small, no matter whether it is considered separately or together for both of them. The economic advantages of nuclear power are presented in an analysis of total costs of electricity, developed by the national Centre for Nuclear Research. In order to show total costs for each energy source, the report of NCNR considers not only the producer’s cost, but also the costs borne by the grid, which has to assure stable power supply even when the wind does not blow and the sun does not shine. The report takes also into account the external costs, that is the costs which are NOT paid by the producer nor by the grid, but have to covered by the society due to health damages, natural environment loses and damages to buildings and materials, loss of landscape values and loss silence. The report of NCNR takes into account the whole life cycle, from producing needed materials and equipment through plant operation to plant decommissioning waste disposal and site restoration to “the green field” status. The report uses the results obtained over 15 years of work of various teams and working groups of the European Union, which have determined the grid costs for various degrees of penetration of various energy sources in the system. Moreover, the programs ExternE and NEEDS determined typical strengths of emissions from various power plants, their routes and extend of pollution, routes of penetration into human body and health effects. The comparison showed that nuclear power is the best energy source for our society.

10

Using cost-benefit analysis as a method of more efficient allocation of inland waterway E40 resources

Kalinowski M., Koba R., Kowalczyk U.

Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku

|

2016

|

Vol. 31, No. 1

132--140

EN

Currently in Poland, inland waterways shipping is playing a significant role in the transport system. However, the inland waterway transport is not involved in cargo distribution between sea ports and their hinterland, apart from some carriages in Szczecin and Świnoujście. On the other hand, the European Union, as well as international organisations indicate clear benefits, which can be generated for the economy thanks to inland waterways development. Providing that the IWW E40 is navigable and accessible, the sea ports in the catchment area of that route will gain an opportunity of delivering cargo from the hinterland by an additional and more efficient transport mode. However, it is of key importance to assess the benefits of the defined project, the E40 restoration project as well, through a cost-benefit analysis (CBA). The overall objective of CBA is to facilitate and improve the allocation of resources, by demonstrating the benefits of an E40 waterway revitalisation project. The aim of CBA is to estimate the social value of the investment, maximize the effect in monetary terms and to enable justified and wise decision making regarding the profitability of the project of the E40 revitalization. The preliminary results show that in countries along the route of the international waterway E40: Ukraine, Belarus and Poland, the inland waterways system is not generally perceived as an important element of the transport system, being below one per cent of the transport modes. Revitalisation of the inland waterway E40, apart from the measurable socioeconomic benefits and costs, will evoke costs and benefit, which cannot be expressed in numerical values, including servicing the hinterland of seaports located along the waterway by inland waterway, improving flood protection, improving the water supply of the population and business, creation of new jobs, strengthening of international cooperation, etc. The development of transport on the restored waterway should be facilitated by an appropriate pricing policy and usage fees. Prices for the use of the waterway infrastructure should take into account the benefits of other users.

PL

Obecnie w Polsce żegluga śródlądowa nie odgrywa istotnej roli w systemie transportowym. Praktycznie transport wodny śródlądowy nie jest zaangażowany w dystrybucję ładunków pomiędzy portami i ich zapleczem, z wyjątkiem niewielkich przewozów w Szczecinie i Świnoujściu. Tymczasem Unia Europejska i liczne organizacje wskazują na znaczące korzyści, jakich wykorzystanie i rozwój żeglugi śródlądowej przysparza gospodarce. Zapewnienie żeglowności i dostępności drogi wodnej E40 spowoduje, że porty morskie w zlewni tej drogi zyskają możliwość dostarczania ładunku z zaplecza dodatkowym środkiem transportu. Istotne znaczenie ma jednak wykazanie korzyści rewitalizacji E40 poprzez analizę kosztów i korzyści (AKK). Ogólnym celem AKK jest ułatwienie i poprawa alokacji zasobów, poprzez wykazanie korzyści projektu rewitalizacji drogi wodnej E40. Celem AKK jest oszacowanie społecznej wartości inwestycji, zmaksymalizowanie efektu w kategoriach finansowych oraz umożliwienie uzasadnionego i mądrego podejmowanie decyzji co do opłacalności projektu rewitalizacji E40. Wstępne rezultaty analizy wskazują, że w krajach zlokalizowanych wzdłuż przebiegu międzynarodowej drogi wodnej E40, tj. na Ukrainie, Białorusi i w Polsce system śródlądowych dróg wodnych nie jest postrzegany jako ważny element system transportowego. Jego udział w strukturze gałęziowej przewozów nie sięga nawet 1%. Rewitalizacja śródlądowej drogi wodnej E40, oprócz wymiernych korzyści społeczno-ekonomicznych i kosztów, stworzy koszty i korzyści, które nie mogą być wyrażone w wartościach liczbowych, w tym obsługi zaplecza portów położonych wzdłuż szlaku wodnego w żegludze śródlądowej, poprawi ochronę przeciwpowodziową, poprawi zaopatrzenie w wodę społeczeństwa i przemysłu, stworzy nowe miejsca pracy, wzmocni współpracę międzynarodową, itd. Rozwój transportu na odrestaurowanej drodze wodnej powinien być ułatwiony przez odpowiednią politykę cenową i opłaty za jej użytkowanie. Ceny za korzystanie z infrastruktury dróg wodnych powinny uwzględniać także korzyści innych użytkowników.

11

Implementacja oceny cyklu życia w wyznaczaniu kosztów zewnętrznych funkcjonowania elektrociepłowni konwencjonalnych w Polsce – studium przypadku

Zarębska J., Dzikuć M., Adamczyk J.

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2015

|

z. 3 (12)

172--189

PL

Ocena cyklu życia (LCA – Life Cycle Assessment) jest techniką stosowaną w wielu dziedzinach gospodarki. Metodologia LCA oparta o normy ISO serii 14040 wykorzystana jest w programie SimaPro 7.3. W artykule przedstawiono kolejną możliwość zastosowania SimaPro, a mianowicie jako wyznacznik ekologicznych kosztów zewnętrznych funkcjonowania elektro-ciepłowni w Polsce (stanowiącego uzupełnienie programu ExternE - External Electricity Costs). Przemysł energetyczny jest odpowiedzialny w dużej mierze za globalne zanieczyszczenie powietrza, ale również wpływa na inne ekosystemy. W artykule zaprezentowano ocenę porównawczą (wykorzystując metodę Eco-indicator 99 programu SimaPro) wytwarzania energii ze spalenia konwencjonalnych paliw stałych (węgla kamiennego i gazu). Ponadto wskazano na różnice w oddziaływaniu na środowisko wybranych polskich elektrociepłowni oraz omówiono przyczyny występowania różnic oddziaływania i ich wpływ na koszty zewnętrzne.

EN

Life Cycle Assessment (LCA) is a technique used in many areas of the economy. LCA methodology is based on the ISO 14040 series and is used in the SimaPro 7.3 software. The article presents another possibility of use SimaPro, as an indicator of external and environ-mental costs in case of the functioning plant in Poland (which complements the program Ex-ternE - External Electricity Costs). The energy industry is largely responsible for global air pollution, but also affects other ecosystems. The article presents a comparative assessment of (using the Eco-indicator method 99 of SimaPro program) production of energy from conventional combustion of solid fuels (coal and gas). More over the differences in the environmental impact of selected Polish power plants are noted and the causes of differences and their impact on external costs are also discussed.

12

Wybrane aspekty internalizacji kosztów zewnętrznych transportu

Sivets O.

Logistyka

|

2015

|

nr 2

694--704, CD1

PL

Transport drogowy, mimo iż stanowi kluczową rolę w gospodarczym i społecznym życiu kraju, ma destrukcyjny wpływ na środowisko naturalne. Jego negatywny wpływ wyrazić można przy pomocy kosztów zewnętrznych. W artykule przeanalizowano opłaty drogowe dla wybranej relacji międzynarodowej przewozu ładunków. Wyznaczone zostały koszty zewnętrzne zanieczyszczenia powietrza dla wybranych substancji szkodliwych. Opłaty drogowe, jako jeden z instrumentów internalizacji kosztów zewnętrznych transportu drogowego w aspekcie jego wpływu na zanieczyszczenie środowiska naturalnego, zostały porównane z kosztami zewnętrznymi. Przeprowadzono ocenę kosztów dla każdego kraju przebiegu trasy przewozu, uwzględniając specyfikę poszczególnych krajów zarówno pod względem systemów pobierania opłat jak również różnic w wysokości kosztów zewnętrznych emisji poszczególnych substancji szkodliwych. Przedstawiono stopień internalizacji kosztów zewnętrznych zanieczyszczenia dla poszczególnych emitorów i dla każdego Kraju. Na podstawie przeprowadzonych badań zaprezentowano jak poszczególne systemy opłat drogowych wpływają na internalizację kosztów zewnętrznych zanieczyszczenia powietrza przez transport drogowy.

EN

Road transport has a devastating impact on the environment, despite the fact that it provides a key role in economic and social life of the country. Its negative impact can be expressed by the external costs. In the article was analyzed toll costs for the selected international freight road transportation. External costs of the air pollution was determined for the selected pollutants. Road tolls, as one of the instruments of the external costs internalization in road transport on terms of its impact on the air pollution, were compared with the quantity of the external costs. An assessment of the costs has been provide for each country of the itinerary, taking into account the specificities of each country in terms of the toll systems as well as in the inequalities in quantity of the external costs of selected pollutants emissions. Article presented the level of the external costs internalization for each harmful substances and for each country. Assessed the studies performed in article, are presented how the respective toll systems are impacted on the internalization of the external costs of air pollution from the road transport.

13

Wpływ kosztów związanych z emisją CO2 przez środki transportu samochodowego na koszty przewozu na przykładzie wybranego zadania przewozowego

Jacyna M., Panek A.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

353--364, CD1

PL

Transport samochodowy ma ogromne znaczenie w gospodarce zarówno krajowej, jak i międzynarodowej. Ze względu na jego uniwersalność, dostępność i elastyczność stanowi najczęściej wykorzystywaną gałąź transportu. W artykule przedstawiono koszty zewnętrzne wywołane działalnością transportową. Zaprezentowano także koszty realizacji przewozu w podziale na koszty stałe (w większości zależne od czasu realizacji przewozu) oraz koszty zmienne (głównie zależne od przebiegu). Porównano systemy poboru opłat w różnych krajach Unii Europejskiej z uwzględnieniem kryteriów stosowanych przy ustalaniu stawek opłat, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu ekologicznego. Zaprezentowano również procedurę obliczania rocznych kosztów realizacji przewozu oraz dokonano obliczeń tych kosztów dla przykładowego zadania przewozowego. Szczególny nacisk położono na koszty związane z emisją CO2 przy różnej strukturze taboru.

EN

The road transport has a great importance in the both domestic and international economy. On account of its versatility, availability and flexibility it constitutes the most often used branch of transport. In the article we described external costs caused by transport activity. We presented also costs of implementation of the transport task divided into fixed costs (largely dependent on the lead time of the transport) and variable costs (mainly dependent on the course). We compared systems of the collection of fees in various countries of the European Union taking into account criteria used to determine fees, with particular reference to the environmental aspect. We also introduced the procedure of calculating annual costs to the completion of the transport as well as we effected calculations of these costs for the model transport task. We paid special attention on costs connected with the CO2 emission at the different structure of transport means.

14

Porównanie kosztów prywatnych i kosztów społecznych związanych z eksploatacją zestawów transportowych dla trzech modeli ciągników siodłowych

Trela M.

Logistyka

|

2015

|

nr 4

9876--9881, CD3

PL

Artykuł przedstawia porównanie kosztów prywatnych oraz kosztów społecznych wynikających z eksploatacji zestawów transportowych na trasach międzynarodowych dla trzech różnych modeli ciągników siodłowych. Przedstawiono także klasyfikację analizowanych zestawów transportowych począwszy od tego generującego najmniejsze koszty eksploatacji przypadające na 1 kilometr do tego generującego największe koszty. Klasyfikację tą sporządzono zarówno z punktu widzenia przedsiębiorstwa jak i społeczeństwa.

EN

The article presents a comparison of the costs of private and social costs resulting from the operation of the truck and trailer sets on international routes for three different models of trucks. The ranking of the trucks was also presented from trucks generating the lowest operating costs for one kilometer to that generating the highest costs. The ranking includes both points of view - enterpreneur and social.

15

Przegląd działań w zakresie poprawy efektywności paliwowej i redukcji emisji CO2 pojazdów ciężarowych

Motowidlak U.

Gospodarka Materiałowa i Logistyka

|

2015

|

nr 6

22--30

PL

Zawarte w Białej księdze dla transportu cele dotyczące redukcji do 2050 r. emisji gazów cieplarnianych (GHG) o 60% względem 1990 r., jak również zmniejszenia zużycia ropy naftowej o ok. 70% w stosunku do 2008 r. są zgodne ze strategią zrównoważonego rozwoju oraz koncepcją gospodarki niskoemisyjnej. Realizacja tych celów wymagać będzie skoordynowanych i zdecydowanych działań w odniesieniu do całego systemu transportu, jak również poszczególnych jego rodzajów. Jedną z głównych przesłanek przemawiających za słusznością przyjętej w maju 2014 r. strategii na rzecz ograniczenia emisji GHG i redukcji zużycia paliwa przez pojazdy ciężarowe jest dynamiczny wzrost przewozów towarowych i towarzyszące temu wzrostowi następstwa. Z oceny skutków, która leży u podstaw powyższej strategii wynika, że emisje CO2 pojazdów ciężarowych wzrosły w latach 1990–2013 o ok. 36%. W 2013 r. emisje te stanowiły ok. ¼ emisji transportu ogółem i ok. 5% całkowitych emisji GHG UE. Według prognoz opartych na scenariuszu „braku zmian” w latach 2030-2050 całkowite emisje CO2 pojazdów ciężarowych w Unii Europejskiej (UE) utrzymają się na poziomie podobnym do obecnego, a zatem będą o około 35% wyższe niż w 1990 r. Negatywne skutki zewnętrzne rozwoju transportu ciężarowego przejawiające się m.in. antropogenicznymi zmianami klimatu czy nieefektywną gospodarką paliwami wskazują na pilną potrzebę podjęcia działań na rzecz złagodzenia tych skutków. Wykorzystując duży potencjał rozwiązań technologicznych wskazano, że pojazdy ciężarowe mogą w znaczący sposób obniżyć swoje potrzeby energetyczne i towarzyszące im poziomy emisji CO2.

EN

Aims, which are included in White Book concerning transport, regarding reduction of the greenhouse-gases’ emission till 2050 by 60% in comparison in 1990 and goals regarding decreasing of the oil’s consumption by about 70% compared with 2008 are true to the sustainable development strategy and to the concept of low-emission economy. The coordinated and unhesitating actions concerning the whole transport sector, as well as the given types of transport sector, will be needed in order to achieve these goals. One of the most important arguments in favor of the strategy’s rightness, which was accepted in May 2014 and concerned the reduction of the greenhouse-gases and the reduction of the oil’s consumption by the lorries, is the dynamic growth of the freight carriage and its results. Analyzing the results of this strategy, it was estimated that the CO2 emissions of the lorries have grown by about 36% in 1999-2013. In 2013 these emissions were about ¼ of all transport emissions and about 5% of the all greenhouse-gases’ emission in EU. According to the forecasts, which assume no changes, the whole CO2 emission of the lorries will be at the similar level to the current one. In a consequence these emissions will be by about 35% higher than in 1990. The negative effects of the external truck transport’s development, e.g. climate changes, ineffective fuels’ economy, indicate the urgent need of undertaking actions in order to mitigate these results. Using the big potential of the technological solutions, it was proven that the lorries can significantly decrease their energy needs and emission levels.

16

Analiza opłacalności budowy elektrowni jądrowej w Polsce

Badyda K., Kuźniewski M.

Energetyka

|

2015

|

nr 11

695--701

PL

Budowa elektrowni jądrowej w warunkach sprzedaży energii po spodziewanej cenie na giełdzie nie ma uzasadnienia ekonomicznego. Projekt z pewnością będzie wymagał wsparcia państwa, które prawdopodobnie będzie podobne do mechanizmu brytyjskich Contracts for Difference. Na opłacalność projektu korzystnie może wpłynąć również wprowadzenie rynku mocy oraz duży wzrost ceny uprawnień do emisji dwutlenku węgla, na skutek działań Komisji Europejskiej. Konieczność wsparcia budowy elektrowni jądrowej wynika ze strategicznej pozycji w systemach elektroenergetycznych państw posiadających jednostki nuklearne oraz istotnej roli w spełnieniu wymagań dotyczących dekarbonizacji gospodarek państw Unii Europejskiej. Istotną zaletą są również znacznie niższe tzw. koszty zewnętrzne generacji energii elektrycznej ze źródeł jądrowych niż węglowych. Wsparcie, w postaci gwarancji stałej ceny energii elektrycznej na poziomie 300 zł/MWh, gwarantuje opłacalność projektu z przyjętym modelem finansowania inwestycji. Zdecydowaną większość kosztu energii elektrycznej z elektrowni jądrowej stanowią bardzo wysokie koszty budowy, co pociąga za sobą wysokie ryzyko inwestycyjne. Rentowność inwestycji jest praktycznie niewrażliwa na zmianę kosztów zmiennych w stosunku do scenariusza bazowego.

EN

A nuclear plant construction in conditions of energy sales at expected prices at a stock exchange has no economic justification. The project will for sure need the State’s support and that support will probably be similar to the mechanism of the British Contracts for Difference. Power market implementation and a big rise in carbon certificates’ prices as the result of European Comission activities can also have positive impact on the project profitability. The need to support a nuclear plant construction results from such a plant’s strategic position in power systems of states that already have nuclear power stations and a significant role in meeting requirements concerning decarbonization of the EU member states’ economies. A significant advantage are also considerably lower the so-called external costs of electric energy generation from nuclear sources than from the coal ones. The support, in the form of a guaranteed electric energy price on the level of 300 zł/MWh, is able to ensure the project’s profitability with the adopted investment financing model. The vast majority of a nuclear plant electric energy cost is a very high capital expenditure that in turn entails a high investment risk. The return on such an investment is practically not liable to changes in variable costs relative to the base scenario.

17

Rachunek kosztów zewnętrznych transportu samochodowego jako narzędzie wsparcia zrównoważonego rozwoju

Matuszczak A. E.

Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński

|

2014

|

Nr 25

155--163

PL

Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie istoty i wpływu efektów zewnętrznych transportu drogowego na otoczenie, i podkreślenie roli, jaką może odgrywać rachunek kosztów zewnętrznych w niwelowaniu powstałych kosztów. W pierwszej części artykułu została wyjaśniona rola transportu drogowego jako generatora kosztów zewnętrznych i potrzeba ich internalizacji zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. W dalszej, zasadniczej części znalazła się propozycja narzędzia, które ma wspierać zrównoważony rozwój i ułatwiać obliczanie kosztów zewnętrznych transportu drogowego powstałych na danym obszarze.

EN

This article aims to show the nature and importance of external effects of road transport on the environment, with emphasis on the role it can account external costs incurred in closing costs. In the first part of the article the author explains the role of road transport as a generator of external costs and the need to internalize them in the spirit of sustainable development. In the end, a substantial portion is offering tools that will support sustainable development and to facilitate the calculation of the external costs of road transport generated in the area.

18

Shale Gas Extraction in Poland in the Context of Sustainable Development

Kronenberg J.

Problemy Ekorozwoju

|

2014

|

Vol. 9, nr 2

113--120

EN

In June 2010 Poland was electrified by the big news: the country claimed to hold the largest shale gas reserves in Europe. Following the enthusiastic approach of the government and extractive companies, the public discourse has focused on the expected economic and geopolitical benefits of shale gas extraction. Meanwhile, the broader context of sustainability tends to be neglected. Some recent references to sustainable development in the context of shale gas extraction in Poland indicate that this concept needs a more thorough understanding. This article explores the following three aspects of sustainable development that need to be considered in the discussions on shale gas extraction in Poland. (1) Will the extracted natural capital be replaced with other forms of capital to ensure the well-being of future generations? (2) Will the formal institutions ensure that extractive companies prevent and mitigate all real and potential negative effects resulting from shale gas extraction? (3) How will the contribution of shale gas extraction to human well-being and national wealth be measured? The above issues link to important theoretical considerations within the concept of sustainable development, such as the weak vs. strong sustainability dilemma, internalizing external costs, and sustainability indicators (e.g. greening the GDP).

PL

W czerwcu 2010 roku okazało się, że Polska może posiadać największe złoża gazu łupkowego w Europie. Entuzjastyczne reakcje rządu i firm wydobywczych ukierunkowały dyskusję polityczną na oczekiwane ekonomiczne i geopolityczne korzyści związane z wydobyciem gazu łupkowego. Zaniedbano tym samym szerszy kontekst zrównoważonego rozwoju. Niedawne odniesienia do zrównoważonego rozwoju w kontekście wydobycia gazu łupkowego w Polsce pokazują, że koncepcja ta jest często nadużywana i wymaga głębszego zrozumienia. Niniejszy artykuł przedstawia trzy zagadnienia kluczowe z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju, do których powinny odnieść się dyskusje na temat wydobycia gazu łupkowego. (1) Czy wykorzystany kapitał naturalny zostanie zastąpiony innymi formami kapitału, które będą mogły posłużyć jako podstawa dobrobytu przyszłych pokoleń? (2) Czy instytucje odpowiedzialne za zarządzanie procesem wydobycia zadbają o to, by firmy wydobywcze zapobiegały i usuwały negatywne skutki procesu wydobycia gazu łupkowego? (3) Jak będzie mierzony wkład wydobycia gazu łupkowego we wzrost dobrobytu i bogactwa? Zagadnienia te nawiązują do podstaw teoretycznych koncepcji zrównoważonego rozwoju, takich jako rozróżnienie między słabą i silną koncepcją zrównoważonego rozwoju, internalizacja kosztów zewnętrznych oraz wskaźniki zrównoważonego rozwoju (np. zazielenianie PKB).

19

Wybrane aspekty szacowania kosztów zewnętrznych w transporcie

Żak J., Kłodawski M., Lewczuk K., Gołębiowski P., Jacyna-Gołda I.

Logistyka

|

2014

|

nr 4

PL

W artykule przedstawiono zagadnienie kosztów zewnętrznych ze szczególnym uwzględnieniem roli transportu w ich generowaniu. Zaprezentowano podział efektów zewnętrznych i ich skutki generujące koszty. Opisano podstawowe metody szacowania kosztów zewnętrznych. Przedstawiono w postaci formalnej wzory różnych rodzajów kosztów zewnętrznych. Określono wysokości kosztów w przeliczeniu na pojazdokilometr w przypadku zanieczyszczenia powietrza czy też wypadków.

EN

Article presents the problem of external costs with particular attention paid to role of transport in their generating. The classification of external effects as well as their effects influencing costs is presented. The basic methods of external costs estimation are presented and discussed. The formal description of different aspects of external costs is given. The costs per vehicle-km of pollution and accidents are estimated on the example.

20

Wariantowe rozłożenie potoku ruchu w zadanej sieci przy uwzględnieniu kosztów zewnętrznych

Ambroziak T., Gołębiowski P., Woźnicki K., Jacyna-Gołda I., Jachimowski R., Kłodawski M., Lewczuk K., Szczepański E.

Logistyka

|

2014

|

nr 4

PL

Transport oddziałuje destrukcyjnie na środowisko naturalne. Jego negatywny wpływ można wyrazić przy pomocy kosztów zewnętrznych. Jedne gałęzie transportu oddziałują w większym stopniu (większa wartość kosztów zewnętrznych), inne w mniejszym. Należy dążyć do ograniczenia wielkości kosztów zewnętrznych związanych z działalnością transportu. Jednym z działań może być przeniesienie potoku ruchu z gałęzi transportu cechujących się większymi kosztami zewnętrznymi na inne. W artykule przeanalizowano wpływ kosztów zewnętrznych na rozłożenie potoku pasażerów w ciągu komunikacyjnym Warszawa – Bydgoszcz. Jako wskaźniki oceny jakości rozłożenia potoku na sieć przyjęto koszty średnie oraz koszty krańcowe. Rozłożenie przeprowadzono dla dwóch sytuacji. W pierwszej poszczególne połączenia były opisane charakterystykami o interpretacji średniego kosztu przemieszczania, w drugiej jako suma średnich kosztów przemieszczania i kosztów zewnętrznych. Przeanalizowano trzy warianty różniące się wielkością potoku pasażerów oraz wyposażeniem.

EN

Transport impacts destructive on the environment. Its negative impact can be expressed with the help of external costs. Some modes of transport affect in a greater extent (higher value of external costs), others less. The aim should be to reduce the size of the external costs of transport activities. One of the activities may be transfer of traffic flow from branches of transport characterized by higher external costs on others. In the article was analyzed the impact of external costs for the distribution of passengers flow in the transport connection Warsaw - Bydgoszcz. As indicators of the solution quality assessment of the distribution of the flow on the network assumed average costs and marginal costs. The distribution was carried out for the two situations. In the first individual connections were described by characteristics of the interpretation of the average cost of transport and the second as the sum of the average cost of transport and external costs. We analyzed three variants with varying volume of passengers flow and equipment.