Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pochodne fenazyny jako fotoinicjatory polimeryzacji rodnikowej triakrylanu trimetylolopropanu : wpływ wydajności kwantowej tworzenia stanu trypletowego na efektywność fotoinicjowania

Pyszka Ilona, Jędrzejewska Beata, Kucybała Zdzisław

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 5

691--695

PL

Zsyntezowano serię barwników opartych na szkielecie fenazyny różniących się liczbą sprzężonych wiązań podwójnych oraz ułożeniem pierścieni aromatycznych (układ linearny i/lub angularny). Związki te badano jako potencjalne fotoinicjatory polimeryzacji rodnikowej z zakresu światła widzialnego. Efektywność fotoinicjatora charakteryzowano poprzez porównanie początkowej szybkości polimeryzacji. Jako monomer zastosowano triakrylan trimetylolopropanu. W badanych układach fotoinicjujących reakcję polimeryzacji barwnik był akceptorem elektronu, a jego donorem był koinicjator polimeryzacji rodnikowej. Efektywność fotoinicjowania polimeryzacji wyraźnie zależała od ułożenia pierścieni aromatycznych w zmodyfikowanej strukturze fenazyny oraz od wydajności kwantowej tworzenia stanu trypletowego fotoinicjatora w zakresie światła widzialnego.

EN

Seven phenazine derivatives were synthesized by condensation phenanthroquinone-9,10 and naphtoquinone-1,2 with arom. diamines and used as photoinitiators for studying free radical polymerization of trimethylolpropane triacrylate under visible light irradn. The initial rate of the polymerization was used as the photoinitiator efficiency measure. The efficiency depended on the arrangement of the arom. rings in modified phenazines and quantum yield of triplet state formation of the photoinitiator in the visible light region.

2

Mercaptoalkoxy-thioxanthones as novel photoinitiators for free radical polymerization – mechanistic study

Ścigalski Franciszek, Obrębowska Agnieszka, Bajorek Agnieszka

Polimery

|

2019

|

T. 64, nr 3

190--198

EN

Three mercaptoalkoxy-thioxanthones were developed as new photoinitiators for radical polymerization. These compounds can act as either one- or two-component photoinitiating systems. The quenching of the excited triplet states of thioxanthone derivatives by aromatic amines was investigated in dimethyl sulfoxide (DMSO). Based on the mechanism of the intermolecular electron-transfer process, we proposed sequence of reactions leading to the formation of radicals that are capable of initiating the polymerization reaction.

PL

Zsyntetyzowano trzy alkoksypochodne tioksantonu i oceniono możliwość ich zastosowania jako nowych fotoinicjatorów polimeryzacji rodnikowej. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że związki te mogą działać zarówno jako jednoskładnikowe układy fotoinicjujące, jak i układy dwuskładnikowe w kompozycji z donorem elektronu. Fotoliza i badania kinetyczne stanów wzbudzonych zsyntetyzowanych pochodnych tioksantonu w obecności amin aromatycznych w środowisku dimetylosulfotlenku (DMSO) pozwoliły na zaproponowanie sekwencji reakcji prowadzących do powstania rodników zdolnych do zainicjowania reakcji polimeryzacji.

3

Wpływ krotności sieciowania UV na właściwości akrylanowych klejów samoprzylepnych

Mozelewska K., Bednarczyk P., Czech Z.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 9

1559--1561

PL

Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych procesu sieciowania promieniowaniem UV akrylanowego kleju samoprzylepnego otrzymanego w reakcji polimeryzacji wolnorodnikowej z wykorzystaniem komercyjnego 4-akryloilooksybenzofenonu (ABP) jako nienasyconego fotoinicjatora. Zbadano właściwości filmu w zależności od jego grubości, dawki promieniowania, wielokrotności sieciowania oraz stosowanej lampy UV.

EN

Polyester film (50 μm) was coated with an adhesive made by radical copolymerization of Bu acrylate, glycidyl methacrylate, and single, double or triple crosslinked at 20°C or 70°C by UV irradn. (500-1000 mJ/cm2). The multiple crosslinked films showed good tack, peel adhesion and cohesion.

4

Kleje samoprzylepne sieciowane UV zawierające nienasycony fotoinicjator na bazie benzofenonu

Mozelewska K., Antosik A. K.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 9

1533--1534

PL

Otrzymano poliakrylanowe kleje samoprzylepne sieciowane promieniowaniem UV zawierające komercyjny fotoinicjator Visiomer 6976. Zbadano ich podstawowe właściwości samoprzylepne, takie jak adhezja, kleistość i kohezja w różnych temperaturach, w zależności od natężenia promieniowania UV-C oraz stężenia nienasyconego fotoinicjatora.

EN

A soln. of 2-ethylhexyl and Bu acrylates and CH2=CHCOOH in AcOEt was photopolymerized in presence of a com. thermal photoinitiator (benzophenyl methacrylate in CH2=CHMeCOOMe) and azoisobisbutyronitrile (0.1 and 0.2-1% by mass, resp.) for 3 h, dild. with i-PrOH and used for covering a polyester film. After vaporization of the solvent at 110°C for 10 min, the adhesives were irradiated with UV (dose 5-50 mJ/cm2).

5

Fenantropterydyna i 12-karboksydibenzo[a,c]fenazyna jako fotoinicjatory polimeryzacji rodnikowej triakrylanów

Pyszka I., Kucybała Z.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 4

908--911

PL

Zsyntezowano fenantropterydynę i 12-karboksydibenzo[ a,c]fenazynę i zastosowano jako fotoinicjatory polimeryzacji rodnikowej triakrylanów działające w zakresie światła widzialnego. Do testowania skuteczności fotoinicjatora charakteryzowanej szybkością początkową polimeryzacji stosowano monomer TMPTA. W badanych układach fotoinicjujących polimeryzację barwnik pełnił funkcję akceptora elektronu lub akceptora atomu wodoru, a koinicjator polimeryzacji rodnikowej funkcję donora elektronu lub atomu wodoru. Dobierając warunki polimeryzacji triakrylanu TMPTA (PETTA), można było obserwować odchylenie od typowego kształtu krzywych fotoinicjowanej polimeryzacji.

EN

Phenantropteridine and 12-carboxydibenzo[a,c]phenazine were synthesized and used as photoinitiators for radical polymerization of 2-ethyl-2-hydroxymethyl-1,3-propandiol and pentaerythritol triacrylates in the visible light. In the studied systems, a photoinitiating polymerization dye acting as an electron acceptor or hydrogen acceptor, and a coinitiator of radical polymerization acting as an electron donor or H donor were also used. Deviations from the typical shape of the photoinitiated polymerization curves (“humps”) were obsd.

6

Papier i tektura do kontaktu z żywnością. Zagrożenia dla zdrowia, wymagania prawne

Pawlicka M., Starski A., Postupolski J.

Przemysł Spożywczy

|

2015

|

T. 69, nr 3

39--41

PL

W artykule omówiono zagrożenia dla zdrowia wynikające z uwalniania się z papierowych i tekturowych opakowań żywności substancji małocząsteczkowych, szkodliwych dla zdrowia człowieka. Zwrócono szczególną uwagę na bezpieczeństwo opakowań z papieru i tektury wyprodukowanych z wtórnych włókien celulozowych, które mogą zawierać pozostałości farb i tuszów drukarskich. Zawarte w nich składniki, takie jak oleje mineralne czy fotoinicjatory, mogą uwalniać się do żywności. Poruszono problem związany z materiałami opakowaniowymi z papieru i tektury z recyklingu jako istotnego źródła zanieczyszczenia żywności olejami mineralnymi. Przedstawiono również wymagania prawne, jakie muszą spełniać opakowania z papieru i tektury przeznaczone do kontaktu z żywnością, w tym wymagania w zakresie składu i badań.

EN

The article discusses the health risks resulting from the release of low molecular weight substances from paper and cardboard food packaging, which are harmful to human health. Special attention is paid to the safety of paper and cardboard packaging made from recycled cellulose fibers, which may contain residues of paints and printing inks. The ingredients such as mineral oils or photoinitiators can be released into the food. The attention was also paid to the problem connected with the paper and cardboard packaging materials, coming from recycling as an important source of food contamination with mineral oils. The article presents the legal requirements to be met by paper and paperboard packaging intended to contact with food, including the requirements for composition and tests.

7

Synthesis and studies of novel homodimeric styrylbenzimidazolium dyes applied as photoinitiators for the radical polymerization of acrylic monomers

Jędrzejewska B., Kowalska M.

Polimery

|

2015

|

T. 60, nr 4

242--250

EN

A series of homodimeric styrylbenzimidazolium dyes were synthesized and applied as visible light initiators for the polymerization of acrylic monomer. In the photoinitiating system, hemicyanine dye cation acts as an electron acceptor whereas borate anion is an electron donor. The photochemistry of the series of bichromophoric hemicyanine borates: 1,3-bis{2-[4-(N-alkylamino)styryl]-1-methylbenzimidazolium}propane, 1,5-bis{2-[4-(N-alkylamino)styryl]-1-methylbenzimidazolium}pentane, 1,10-bis{2-[4-(N-alkylamino)styryl]-1-methylbenzimidazolium}decane, was compared to the photochemistry of structurally related monochromophoric hemicyanine borates. The photoinitiating efficiency of the donor-acceptor pairs is discussed based on the free energy change for the photoinduced electron transfer from borate anion to dye cation.

PL

Otrzymano serię homodimerycznych barwników styrylobenzimidazoliowych i zastosowano je jako inicjatory polimeryzacji akrylanów działające w zakresie światła widzialnego. W badanych układach fotoinicjujących kation barwnika pełnił rolę akceptora elektronów, a anion boranowy — donora elektronu. Właściwości fotochemiczne soli boranowych dwuchromoforowych barwników hemicyjaninowych: 1,3-bis{2-[4-(N-alkiloamino)styrylo]-1-metylobenzimidazolo}propanu, 1,5-bis{2-[4-(N-alkiloamino)styrylo]-1-metylobenzimidazolo}pentanu, 1,10-bis{2-[4-(N-alkiloamino)styrylo]-1-metylobenzimidazolo}dekanu porównano z właściwościami ich monochromoforowych odpowiedników. Efektywność fotoinicjowania reakcji polimeryzacji przez badane pary donorowo-akceptorowe oceniono na podstawie zmiany energii swobodnej aktywacji procesu fotoindukowanego przeniesienia elektronu z anionu boranowego na kation barwnika.

8

Solvent-based acrylic pressure-sensitive adhesives of Iow shrinkage

Czech Z., Kowalczyk A., Sowa D., Górka K.

Elastomery

|

2012

|

T. 16, nr 4

29-32

EN

The technology ofsolvent-based acrylic pressure-sensitwe adheswes (PSA) characterized by Iow shrinkage has been developed. The new acrylic PSA arę synthesized using typical acrylate monomers and crosslinked using conventional crosslinking agents and UV-technology. Self-adheswe acrylics ofvery Iow shrinkage arę used for the production ofmounting and splicing tapes, sign and markingfilms or labels with PVC carrier.

PL

Opracowano technologię syntezy rozpuszczalnikowych poliakrylanowych klejów samoprzylepnych charakteryzujących się małym skurczem. Tego rodzaju kleje otrzymywane są przez polimeryzację typowych monomerów akrylanowych i sieciowane za pomocą typowych związków sieciujących oraz z wykorzystaniem technologii UV. Rozpuszczalnikowe kleje poliakrylanowe o małym skurczu stosowane są do produkcji materiałów samoprzylepnych na nośniku PVC, takich jak: taśmy montażowe, taśmy łączące, banery oraz folie dekoracyjne i etykiety.

9

Zastosowanie chromatografii gazowej do oznaczania wolnych monomerów i fotoinicjatorów w wykończeniach lakierowych na drewnie i materiałach drewnopochodnych

Witczak M., Komorowicz M., Wróblewska H.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2012

|

T. 17, nr 3

71-77

PL

Omawiana praca poświęcona była badaniom wykończonych powierzchni drewna i tworzyw drzewnych (mebli). Celem pracy było sprawdzenie przydatności metody chromatografii gazowej do oznaczania wolnych monomerów i fotoinicjatorów w pokryciach lakierowych utwardzonych promieniowaniem UV. Badaniami objęto drewno sosnowe oraz płyty HDF wykończone akrylowymi lakierami UV. Analiza zawartości wolnych monomerów wykazała, że w badanych materiałach nie zostało przekroczone dopuszczalne stężenie wolnych monomerów 800 mg/m2. Uzyskane rezultaty badań wskazują, że zastosowana metoda chromatografii gazowej jest odpowiednia do jakościowego i ilościowego oznaczania wolnych monomerów i fotoinicjatorów w pokryciach lakierowych UV. Otrzymane wyniki badań służą ocenie jakości i bezpieczeństwa gotowych wyrobów z drewna i tworzyw drzewnych.

EN

The presented research was dedicated to testing the finished surface of the wood and composite wood products (furniture). The aim of this study was to verify the suitability of gas chromatography method for determination of free monomers and photoinitiators for UV cured coatings. The study involved pine wood and HDF board finished with UV acrylic lacquer. Analysis of free monomers showed that in the investigated materials the permissible limit of 800 mg/m2 total concentration of free monomers are not exceeded. The obtained results show that the method of gas chromatography is suitable for qualitative and quantitative determination of free monomers and photoinitiators in paint coatings cured by UV radiation. Results of research serve to assess the quality and safety of finished products of wood and wood materials.

10

Silver-nanoparticles immobilized initiators and co-initiators for free radical polymerization

Ścigalski F., Jędrzejewska B., Pietrzak M., Wiśniewski W., Pączkowski J.

Polimery

|

2011

|

T. 56, nr 4

281-288

EN

The specific properties of silver-nanoparticles immobilized initiator and co-initiators for free radical polymerization have been described. The silver-nanoparticles immobilized mercaptobenzophenone (Bp-MPCs) photoinitiates free radical polymerization in both UV and visible regions. The photoinitiation ability of Bp-MPCs in visible region, e.g. in the region in which benzophenone chromophore does not absorb a light, indicates a possible two-photon action even at low incident light intensity. The co-initiation process caused by silver-nanoparticles immobilized mercaptoamino acids (MA-MPCs) is more efficient in comparison to co-initiation observed for corresponding free mercaptoamino acid. This behavior can be attributed the specific interaction of sulfur electrons with surface plasmon electrons that make an electron transfer from mercaptoamino acid to excited electron acceptor more efficient, or to a high concentration of the electron donor in the ligand shell.

PL

Otrzymano nanocząstki srebra stabilizowane pochodnymi merkaptobenzofenonu (Bp-MPCs) oraz merkaptoaminokwasami (MA-MPCs) (rys. 1-4). Zbadano przebieg fotoinicjowania polimeryzacji triakrylanu 2-etylo-2--hydroksymetylo)-1,3-propanodiolu (TMPTA) za pomocą zsyntetyzowanego fotoinicjatora Bp-MPCs działającego w zakresie promieniowania UV lub światła widzialnego, w układzie z koinicjatorem lub bez (rys. 5-8). Efektywność inicjowania polimeryzacji w obecności koinicjatora w postaci MA-MPCs jest większa niż w przypadku użycia odpowiednich merkaptoaminokwasów, gdyż nanocząstki srebra stabilizowane merkaptoaminokwasami wykazują większą zdolność do oddawania elektronów w procesie polimeryzacji PET. Fotoinicjowanie polimeryzacji TMPTA przez Bp-MPCs w obszarze widzialnym, tj. w obszarze w którym pochodna benzofenonu nie absorbuje promieniowania, może sugerować występowanie absorpcji dwufotonowej, pomimo małego natężenia padającego promieniowania (100 mW/cm²).

11

Photopolymerization of trimethylolpropane triacrylate induced by diselenide derivatives

Jędrzejewska B., Rafiński Z., Pączkowski J.

Polimery

|

2009

|

T. 54, nr 6

417-420

EN

Six diselenides have been evaluated as novel photoinitiators for free radical polymerization induced with an argon-ion laser irradiation. Our studies show that the rate of photopolymerization depends on the structure and concentration of the photoinitiators. The relation between the rate of polymerization and the light intensity shows a linear dependence.

PL

Jako nowe fotoinicjatory polimeryzacji rodnikowej działające w zakresie światła UV zastosowano sześć organicznych diselenków. Scharakteryzowano ich podstawowe właściwości spektroskopowe. W badaniach fotopolimeryzacji triakrylanu trimetylolopropanu (TMPTA) inicjowanej diselenkami określono zależności szybkości tego procesu od budowy i stężenia inicjatora. Wykazano występowanie liniowej zależności szybkości badanej polimeryzacji od natężenia promieniowania emitowanego przez laser argonowo-jonowy.

12

Photopolymerization of multifunctional monomer initiated with redox system dye-sulfur compounds

Pietrzak M., Głuszak A., Wrzyszczyński A.

Polimery

|

2007

|

T. 52, nr 10

768-771

EN

Radical photopolymerization of 2-ethyl-2-(hydroxymethyl)-1,3-propanediol triacrylate (TMPTA), photoinduced with redox system: electron donor-acceptor has been presented. Xanthene dye i.e. 5,7-diiodo-3-pentoxy-6-fluorenone (DIPF) was used as acceptor. Electron donor in the system investigated was benzenesulfinic or (phenylthio)acetic acid tetrabutylammonium salt (BSAAS or PTAAAS). Calculated from Rehm-Weller negative value of the free energy of activation of the photoinduced electron transfer (?Gel) suggests that transfer of the electron from BSAAS to DIPF is possible and that obtained in this proces sulfonyl radicals or products of disproportionation reactions of the ones are the photoinitiating radicals. There is no correlation between the rate of the photopolymerization (Rp) of TMPTA and square root of BSAAS as on electron donor concentration. Rp is approximatelly proportional to the square root of absorbed light intensity (Ia), however some deviation from the fit at low intensity is observed.

PL

Przedstawiono polimeryzację triakrylanu 2-etylo-2-(hydroksymetylo-1,3-propanodiolu) fotoinicjowaną za pomocą układu redoks: donor-akceptor elektronów. Jako akceptor zastosowano barwnik ksantenowy: 5,7-dijodo-3-pentoksy-6-fluorenon (DIPF). Donorem elektronów była sól tetrabutyloamoniowa kwasu benzenosulfinowego lub fenylotiooctowego (BSAAS lub PTAAAS). Obliczona na podstawie równania Rehma-Wellera wartość potencjału termodynamicznego (?Gel) w przypadku BSAAS była liczbą ujemną, co wskazuje, że możliwe jest przeniesienie elektronu z cząsteczki donora (BSAAS) na cząsteczkę akceptora (DIPF). Otrzymane w tym procesie rodniki sulfonylowe (bądź produkty reakcji tych rodników) mogą inicjować fotopolimeryzację monomeru. Stwierdzono, że nie ma zależności pomiędzy szybkością polimeryzacji (Rp) a pierwiastkiem kwadratowym ze stężenia BSAAS użytego jako donor elektronów (rys. 4). Szybkość polimeryzacji jest natomiast proporcjonalna do pierwiastka kwadratowego z zaabsorbowanego promieniowania, chociaż przy małym jego natężeniu zaobserwowano odchylenia od tej zależności (rys. 5).

13

Understanding the reactivity of photoinitiating systems for photopolymerization

Allonas X., Lalevée J., Morlet-Savary F., Fouassier J. P.

Polimery

|

2006

|

T. 51, nr 7-8

491-498

EN

The reactivity of photoinitiating systems (PIS) of polymerization reactions is the subject of many research works. Investigation of primary processes involved in PIS is largely based on time resolved laser spectroscopy techniques, mainly through the well known transient absorption spectroscopy (TRAS). Recently, transient infra-red spectroscopy, laser induced photoacoustic calorimetry, photoconductivity were introduced in order to collect useful information on the excited states which were not easily accessible by TRAS. By now, molecular modelling calculations performed at high level of theory are shown to provide unique thermodynamical data on the processes that govern the overall efficiency of PIS. A new approach that combines both experimental and theoretical aspects was found very promising for the understanding of the photochemical and chemical processes involved in photopolymerization reactions.

PL

W artykule o charakterze monograficznym przedstawiono przegląd publikacji (w istotnym stopniu - prac własnych z ostatnich kilku lat) poświęconych metodom i wynikom badania mechanizmu reakcji elementarnych w procesie inicjowania fotopolimeryzacji przez układy fotoinicjujące (PIS). Omówiono wybrane wyniki uzyskiwane metodami TRAS (Time-resolved absorption spectroscopy), z uwzględnieniem nowej metody indukowanej laserem kalorymetrii fotoakustycznej (LIPAC). Sporo uwagi poświęcono zagadnieniu zależności reaktywności rodników od ich budowy oraz własnemu sposobowi bezpośredniej obserwacji rodników (na przykładzie rodników akrylanowych), a także ocenie ich reaktywności na podstawie metody TRAS (rys. 6-8).

14

Synthesis of new solvent-borne acrylic pressure-sensitive adhesives with low shrinkage

Czech Z.

Polimery

|

2005

|

T. 50, nr 11-12

831--838

EN

Polyacrylic pressure-sensitive adhesives based on 2-ethylhexyl acrylate, ethyl acrylate, methyl acrylate or acrylic acid were synthesized in ethyl acetate. The effects of kind and amount of crosslinking agent on peel adhesion and shear strength of the adhesives crosslinked with the compounds selected from the groups of metal chelates, multifunctional propylene imines or amine resins were investigated. Dependences of peel adhesion as well as shear strength of UV-crosslinked adhesives on the kind and amount of photoinitiator, crosslinking time and UV radiation dose were determined. On the basis of the results obtained the crosslinking agents were selected and their minimal amounts were found, ensuring acceptable value of film shrinkage (<0.5 %). The amount of selected crosslinking agents, needed to keep the shrinkage below this level, was determined.

PL

Badane poliakrylanowe kleje samoprzylepne na podstawie akrylanu 2-etyloheksylu, akrylanu etylu, akrylanu metylu oraz kwasu akrylowego (tabela 1) syntetyzowano w octanie etylu. Badano wpływ rodzaju i ilości środków sieciujących na adhezję oraz wytrzymałość na ścinanie klejów sieciowanych wybranymi związkami z grupy chelatów metali (rys. 2 i 3), wielofunkcyjnych propylenoimin (rys. 4 i 5) oraz żywic aminowych (rys. 6 i 7). Określono także zależność adhezji i wytrzymałości na ścinanie usieciowanych ultrafioletem klejów od ilości i rodzaju fotoinicjatora (rys. 8 i 9), czasu sieciowania (rys. 10 i 11) oraz dawki promieniowania UV (rys. 12 i 13). Na podstawie przeprowadzonych badań wybrano rodzaje związków sieciujących i wskazano ich minimalne ilości (rys. 14 i 15) potrzebne do zapewnienia akceptowalnej wartości skurczu folii (<0,5 %). Określono ponadto jakiej ilości wybranych środków sieciujących należy użyć, by skurcz klejów nie przekraczał wspomnianego poziomu (rys. 16).

15

Fotochemiczne badania S-(4-benzoilo)fenylotiobenzoesanu jako inicjatora fotopolimeryzacji rodnikowej monomerów akrylowych

Wrzyszczyński A., Pączkowski J.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2003

|

Vol. 52, nr 25

295-298

EN

S-(4-Benzoyl)phenylthiobenzoate (BpSBz) and 4-benzoyl-phenyl benzoate (BpOBz) in acetonitrile were photolyzed under steady-state and laser-flash conditions. Analysis absorptions and final products from the photolysis BpSBz showed that 4-benzoylphenylthiyl and 4-benzoyl radicals were formed with an initial quantum yield of 0,45. Benzaldehyde was the main final product. In contrast, photolysis of BpOBz did not yield benzaldehyde, and nanosecond laser-flash photolysis of BpOBz showed only long-lived triplet state. These results sugget that C-O bond cleavage does not occur as primary photochemical reaction of BpOBz.

16

Sieciowanie samoprzylepnych poliakrylowanych wodnych klejów dyspersyjnych

Czech Z.

Polimery

|

2002

|

T. 47, nr 4

234-241

PL

W artykule o charakterze referatowym przedstawiono ogólną charakterystykę wodnych, dyspersyjnych klejów poliakrlylanowych (właściwości, kierunki zastosowania, monomery używane w syntezie). Szczegółowo omówiono procesy sieciowania takich klejów za pomocą czynników chemicznych (monomerów nienasyconych, monomerów z grupami funkcyjnymi, innych monomerów nieakrylanowych, wielofunkcyjnych propylenoimin, acetyloacetonianów metali oraz soli kwasów organicznych). Omówiono też sieciowanie klejów samoprzylepnych pod wpływem promieniowania UV. Skoncentrowano się przy tym na stosowanych do tego celu typach fotoinicjatorów rodnikowych (konwencjonalnych lub nienasyconych - zdolnych do udziału w polimeryzacji), a także na fotoinicjatorach zdolnych do udziału w addycji. Opisano też źródła promieniowania UV, wyróżniając lasery ekscymerowe.

EN

This review presents general characteristics of water-based crylate pressure sensitive adhesive dispersions (properties, pplications, monomers used for synthesis). Detailed discussion as been given of cross-linking processes of such adhesivesusing chemical agents (unsaturated monomers, monomers with unctional groups, other non-acryl monomers, multifunctional ropyleneimines, metal acetylacetonates and organic acid alts). Cross-linking of pressure sensitive adhesives under UV adiation was also discussed, concentrating mainly on the types f radical photoinitiator types used (conventional orunsaturated - capable of participating in the polymerization), s well as photoinitiators capable of participating in the ddition process. UV sources were described, with special ttention to excimer lasers.

17

Hexaarylbisimidazoles and ketocyanine dyes as effective lectron transfer photoinitiating systems

Bendyk M., Jędrzejewska B., Pączkowski J., Linden L. A.

Polimery

|

2002

|

T. 47, nr 9

654-656

EN

Four different hexaarylbisimidazoles (HABIs) and 5 ketocyanine yes (JAWs) have been synthetized. Chemical structures and asic spectroscopic properties of JAWs obtained have been haracterized. Free energy changes (DeltaG(el)) of the process f electron transfer between HABIs and JAWs tested have been experimentally determined for 20 pairs of HABI + JAW. The dependence of the rate of 1,1,1-tri(acryloxymethyl)propane photopolymerization, initiated with HABI + JAW systems in the presence of mercaptobenzoxazole, on the DeltaG(el) value and on the radiation wavelength (488 nm and 355 nm or 365 nm, Fig. 1) has been determined. It was found that chemical structures of HABI and JAW do not affect considerably the rate of polymerization.

PL

Zsyntetyzowano 4 różne HABI a także 5 typów JAW. Scharakteryzowano budowę chemiczną oraz podstawowe właściwości spektroskopowe otrzymanych JAW (tabela 1). Określono doświadczalnie wartości zmiany energii swobodnej (ΔGel) procesu przeniesienia elektronu pomiędzy badanymi HABI i JAW w odniesieniu do 20 par HABI + JAW (tabela 2). W fotopolimeryzacji 1,1,1-tris(akryloksymetylo)propanu inicjowanej układami HABI + JAW w obecności merkaptobenzoksazolu określono zależność szybkości tego procesu od wartości ΔGel i od długości fali promieniowania (488 nm oraz 355 nm lub 365 nm, rys. 1). Stwierdzono, że budowa chemiczna HABI i JAW nie wywiera istotnego wpływu na szybkość polimeryzacji.

18

Modeling of the kinetics of linear and crosslinking photopolymerization. Part III

Jakubiak J., Rabek J. F.

Polimery

|

2001

|

T. 46, nr 1

10-23

EN

A review with 135 references continuing the comparison of modeling of linear and crosslinking photopolymerizations and covering the gel formation during crosslinking, the gel effect (autoacceleration of polymerization), modeling of the overall rate of polymerization, the rate of polymerization in the photoinduced electron/proton transfer mechanism, the kinetic treatment of photopolymerization by photo-differential (isothermal) scanning calorimetry, and reactivities of radicals and monomers.

PL

Przegląd (135 odsyłaczy) zagadnień kontynuujących porównanie modelowania kinetyki zjawisk fotopolimeryzacji obejmujących procesy liniowe i sieciowanie. Omówiono szczegółowo zjawisko powstawania żelu podczas sieciowania, wpływ żelowania na przebieg polimeryzacji (samorzutne jej przyspieszanie) modelowanie ogólnej szybkości polimeryzacji, opis tej szybkości na podstawie mechanizmu fotoindukowanego przenoszenia elektron/proton, kinetyczne ujęcie fotopolimeryzacji w świetle danych uzyskiwanych metodą foto-różnicowej (izotermicznej) kalorymetrii skaningowej oraz reaktywność rodników i monomerów.

19

Three-dimensional (3D) photopolymerization in stereolithography. Part I. Fundamentals of 3d photopolymerization

Jakubiak J., Rabek J. F.

Polimery

|

2000

|

T. 45, nr 11-12

759-770

EN

A review with 77 refs. covering the fundamentals of three-dimensional photopolymerization (3DP), viz., resin formulations (photoinitiators and monomers) for Stereolithography, layer-by-layer space-resolved 3DP process, multiphotonic 3DP, optimization of 3DP parameters, volume contraction (shrinkage) and curl distortion in 3DP and applications of 3DP stereolithographic models.

PL

Dokonano przeglądu (77 odsyłaczy) podstaw trójwymiarowej fotopolimeryzacji (3DP) ze szczególnym uwzględnieniem receptur żywic (fotoinicjatory i monomery) przeznaczonych dla stereolitografii, multifotonowej 3DP, optymalizacji parametrów 3DP, skurczu objętościowego (kontrakcji) i zniekształcenia kłębków oraz zastosowań 3DP do modeli stereolitograficznych.

20

Modeling of the kinetics of linear and crossinking photopolymerizations. Part I

Jakubiak J., Rabek F. J.

Polimery

|

2000

|

T. 45, nr 7-8

485-495

EN

A review with 100 references covering the kinetics of photoinicjation by alfa-clevage photoinitiators, photoinitiation by photoinitiators acting as direct hydrogen atom transfer agents and through photoinduced electron/proton transfer (EPT) mechanism, the kinetics of propagation, termination by trapping radicals in crosslinked networks, termination of polymerization by oxygen.

PL

Dokonano przeglądu (100 pozycji literaturowych do 1999 roku włącznie) zagadnień fotoinicjacji wobec fotoinicjatorów alfa-rozszczepienia albo fotoinicjatoró działających jako czynniki powodujące bezpośrednie przeniesienie atomu wodoru badź na drodze mechanizmu fotoindukowanego przeniesienia elektron/proton. Omówiono także kinetykę reakcji propagacji i terminacji przez wychwyt rodników w sieciach oraz zakończenie polimeryzacji w wyniku reakcji z tlenem.