Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Związki między niezawodnością i bezpieczeństwem lotów

Kaleta Ryszard, Żurek Józef

Journal of KONBiN

|

2023

|

Vol. 53, iss. 4

27--42

PL

Artykuł prezentuje wybrane z dorobku naukowego Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych metody oceny niezawodności i bezpieczeństwa techniki lotniczej. Badanie niezawodności i bezpieczeństwa zostało poprzedzone wdrożeniem własnego systemu informatycznego do wspomagania procesu eksploatacji, zawierającego moduły: ewidencji, banku danych i przetwarzania informacji eksploatacyjnych. System przetwarzania był wzbogacany opracowanymi modelami oraz algorytmami oceny. Ocena niezawodności i bezpieczeństwa wojskowych statków powietrznych odbywa się poprzez ewidencję uszkodzeń odpowiednio poklasyfikowanych ze względu na przyczyny i skutki, które umożliwiają wyznaczanie pewnych wskaźników i ich korelacje z incydentami oraz wypadkami lotniczymi. Istotnymi wskaźnikami oceny są parametr strumienia uszkodzeń, uszkadzalność, prawdopodobieństwo poprawnego wykonania operacji lotniczej z uszkodzeniem i bez uszkodzenia statku powietrznego. Uwzględnia się sprzyjające warunki lotu i występujące zakłócenia. Ocena korelacji między częstością uszkodzeń a prawdopodobieństwem pomyślnej operacji lotniczej pozwala ocenić związki między uszkadzalnością i bezpieczeństwem lotów.

EN

This paper presents methods of dependability assessment and safety of aeronautical engineering selected from scientific achievements of the Air Force Institute of Technology. Studying dependability and safety was preceded by the implementation of the computer system used for the support of the operational process and consisting of the following modules: recording, database and module for processing of operational information. The processing system was provided with the developed models and assessment algorithms. The dependability and safety of military aircraft are assessed by registering defects appropriately classified into causes and effects that determine certain factors and their correlation with aircraft incidents and accidents. A significant assessment factor is a failure flux parameter, damageability, and probability of performing an aircraft operation with or without failure to the aircraft. Favourable flight conditions and the occurring disruptions are taken into consideration. Correlation assessment between failure frequency and the probability of favourable operations enables us to evaluate the relationship between dependability and flight safety.

2

An aviation accident report data-driven approach to scenario design for a centrifuge-based dynamic flight simulator

Lewkowicz Rafał

Journal of KONBiN

|

2023

|

Vol. 53, iss. 4

161--189

EN

The use of flight simulators in investigating an aviation incident or accident related to human errors has been identified as an important part of a strategy to improve safety. This study aimed to replicate a real flight of the MiG-29 aircraft using a centrifuge-based dynamic flight simulator and to determine the simulator’s accuracy in recreating in-flight aircraft performance. A 60-second recording of the real flight of the MiG-29 aircraft, captured by the flight data recorder, was chosen for replication in the HTC-07 human training centrifuge simulator. To evaluate how accurately the simulator replicates the performance of the aircraft, the linear accelerations and angular velocities acting on a pilot during the real flight were compared with those during the replication of that flight in the simulator. The fit of these parameters was assessed using the root mean square percentage error (RMSPE) and the correlation coefficient (r). The highest replication accuracy was achieved for the vertical component of the linear acceleration (RMSPE=2068; r=0.98), while the worst result was obtained for the longitudinal component (RMSPE=14205; r=0.31). Inaccuracies were much more pronounced for the angular velocity. The roll angular velocity had the lowest replication error (RMSPE=12640). However, its correlation with the recorded velocity during the real flight was very weak (r=-0.02). Despite some inaccuracies in replicating other components of the acceleration and angular velocity vectors, the HTC-07 simulator seems valuable for investigating aviation incidents or accidents related to human factors.

PL

Wykorzystanie symulatorów lotu w badaniach incydentu lub wypadku lotniczego, którego przyczyną mógł być błąd ludzki, zostało uznane za ważną część strategii poprawy bezpieczeństwa lotów. Celem tego badania było odtworzenie rzeczywistego lotu samolotu MiG-29 w dynamicznym symulatorze lotu opartym na wirówce przeciążeniowej oraz ocena, czy symulator ten może dokładnie odtworzyć osiągi samolotu podczas lotu. Do odtworzenia w wirówce przeciążeniowej – symulatorze HTC-07 wybrano 60-sekundowe nagranie rzeczywistego lotu samolotu MiG-29, zarejestrowane przez pokładowy rejestrator danych lotu. W celu oceny, jak dokładnie symulator odtwarza osiągi samolotu porównano przyspieszenia liniowe i prędkości kątowe działające na pilota podczas rzeczywistego lotu z przyspieszeniami działającymi podczas replikacji tego lotu w symulatorze. Dopasowanie tych parametrów oceniono za pomocą średniokwadratowego błędu procentowego (RMSPE) oraz współczynnika korelacji (r). Największą dokładność replikacji osiągnęła składowa pionowa przyspieszenia liniowego (RMSPE = 2068; r = 0,98), podczas gdy najgorszy wynik miała składowa podłużna (RMSPE = 14205; r = 0,31). Niedokładności były znacznie bardziej widoczne w przypadku prędkości kątowej. Prędkość kątowa przechyłu miała najniższy błąd replikacji (RMSPE = 12640), jednak jej korelacja z zarejestrowaną prędkością podczas rzeczywistego lotu była bardzo słaba (r = -0,02). Pomimo niedokładności w odtwarzaniu pozostałych składowych wektorów przyspieszenia i prędkości kątowej, symulator HTC-07 wydaje się cennym narzędziem do badania incydentów lub wypadków lotniczych związanych z czynnikiem ludzkim.

3

Identification and evaluation of ergonomic inconsistencies in the manner of performing control activities by the glider pilot

Berlik Marcin

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 159

39--51

EN

Purpose: The reason for this publication was the opinions of pilots, incident investigation reports indicating problems with the ergonomics of the glider cabin, as well as the author's own experience. Design/methodology/approach: The article attempts to assess the musculoskeletal load of a pilot. The research was carried out using the SWP method, with the help of which the load assessment was performed for selected positions adopted by the pilot in flight. The method allows the identification of the load on separate body segments. Findings: The publication briefly characterizes the method and factors affecting the level of musculoskeletal load. During the study, the positions for which the greatest musculoskeletal load occurs were identified. The effect of incompatibility on operator unreliability was also considered. Based on the results, corrective measures were proposed, the implementation of which could increase pilot comfort, as well as flight safety. Originality/value: The article identifies problems related to the ergonomics of the glider's cabin. A number of corrective measures have been proposed including non-invasive measures as well as minor interventions in the construction of the glider. The recipients of the publication can be pilots, operators and designers alike.

4

Threats to Aviation Safety Caused by Defects in Aircraft Airframe Systems

Balicki Włodzimierz, Głowacki Paweł, Loroch Leszek

Transactions on Aerospace Research

|

2022

|

Nr 1 (266)

18--34

EN

Alongside the increase in air traffic and number of aircraft, the number of reported aviation events has also been increasing. We processed the data included in the European Coordination Centre for Aviation Incident Reporting Systems (RCCAIRS), analyzing small and large aircraft reliability and the safety of their operations, covering events according to ICAO aviation occurrence categories. Airframe systems are the largest contributor to the total number of reported events which occurred in Polish registered aircraft in the years 2008-2020. A detailed study of airframe systems reliability was carried out in order to assess the real reason for the failures. Airframe systems faults were assigned to specific ATA chapters and then to each of their sections. The results of this analysis may support the decisions of supervisory authorities in the areas where security threats are most important. They can also help aircraft operators with identification of the airframe units which require special attention. Identification of significant parts due to the frequency of malfunctions of particular system components may support designers. In short, these results are valuable in terms of further developments in statistical tools facilitating New Product Introduction (NPI).

5

Theoretical and Methodological Approaches to the Information Base for an Airline’s Flight Safety System

Bitiņš Aleksandrs, Bogdane Ruta, Shestakov Vladimir, Stepanova Anastasija

Transactions on Aerospace Research

|

2022

|

Nr 1 (266)

75--83

EN

This article presents a model and an algorithm for identifying, collecting, processing, analyzing and using data on risks at an airline (deviations from the standards in the activities of various airline units and personnel) to minimize them and thereby to achieve an acceptable level of flight safety. A methodology is also presented for formulating the composition of flight safety indicators, based on an expert approach, for the units and personnel of the airline, making decisions in this field in various areas of its activities. The model is based on the quality and flight safety systems that form part of an integrated management system at one of Latvia’s airlines. The system makes it possible to analyze safety aspects on the basis of actual information drawn from various sources into the airline’s information base, where it is collected, classified, stored and analyzed.

6

Berlik Marcin, Ewertowski Tomasz

Journal of KONBiN

|

2021

|

Vol. 51, iss. 3

75--86

EN

The purpose of this publication is to discuss the issues related to the operator sleep deficiency, its effects and the resulting risk. The issue is discussed on the example of a pilot, as a position in which the probability of occurrence of the phenomenon is high, with consequences of its occurrence that can be very severe. Despite the fact, the authors try to present the issues in a universal way enabling reference to a wide spectrum of different types of operators. In the article, concepts such as risk and fatigue are characterized. Furthermore, short and long-term fatigue are discussed, as well as the impact of shift work on human health and reliability. The second part presents methods of fatigue monitoring useful in aviation. The summary emphasizes the need for a holistic approach to the issue of crew fatigue in the management and the need for actions before commencing with work.

PL

Celem publikacji jest omówienie zagadnień związanych z niedoborem snu operatora, jego skutków oraz wynikającego z nich ryzyka. Powyższe zagadnienie omawiane jest na przykładzie pilota jako stanowiska, na którym prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska jest wysokie, a konsekwencje jego wystąpienia mogą nieść za sobą bardzo dotkliwe skutki. Mimo to autorzy starali się przedstawić problematykę w sposób uniwersalny, umożliwiając odniesienie treści do szerokiego spektrum różnego rodzaju operatorów. W pierwszej części artykułu scharakteryzowane zostały takie pojęcia jak ryzyko i zmęczenie. Omówiono także rodzaje zmęczenia: krótkotrwałe i długotrwałe oraz wpływ pracy zmianowej na stan zdrowia i niezawodność człowieka. W drugiej części zaprezentowano metody monitorowania zmęczenia użyteczne w lotnictwie. W podsumowaniu podkreślono konieczność holistycznego podejścia do zagadnienia zmęczenia załóg w zarządzaniu oraz podejmowania działań jeszcze przed rozpoczęciem wykonywania pracy.

7

IT support for test flights

Cur Krzysztof, Ćwik Dariusz, Kowalski Mirosław

Journal of KONBiN

|

2021

|

Vol. 51, iss. 4

185--195

EN

The paper reviews the significance of conducting test flights and the statistical analysis of air events in their course. It was demonstrated that it is necessary to support the processes of analysing and evaluating the selection of the crew for tasks conducted using a specific aerial vehicle. The authors presented an IT system supporting superiors supervising test flights, simultaneously increasing the effectiveness of managing safety and preventive actions. The system's design was briefly described and its operation confirmed using selected examples. The results were graphically visualized, in a manner exhibiting high legibility and simplicity of the system's operation.

PL

W artykule przedstawiono znaczenie wykonywania lotów próbnych oraz analizę statystyczną zdarzeń lotniczych podczas ich realizacji. Wykazano, że niezbędne jest wsparcie procesów analizy i oceny doboru załogi do zadań wykonywanych na konkretnym statku powietrznym. Zaprezentowano opracowany system informatyczny wspierający przełożonych podczas prowadzenia nadzoru nad lotami próbnymi, zwiększając jednocześnie skuteczność zarządzania bezpieczeństwem i działaniami profilaktycznymi. W skrócie przybliżono budowę systemu, a jego działanie potwierdzono na wybranych przykładach. Wyniki zobrazowano graficznie, w sposób pokazujący dużą czytelność i prostotę działania systemu.

8

Analiza możliwości zastosowania kraty z tworzywa sztucznego do poprawy parametru nośności naturalnych nawierzchni lotniskowych

Kowalewska Agata, Włodarski Piotr, Pietruszewski Paweł

Journal of KONBiN

|

2021

|

Vol. 51, iss. 3

135--148

PL

W artykule przedstawiono innowacyjną, zweryfikowaną w warunkach terenowych, metodę poprawy nośności naturalnych nawierzchni lotniskowych, które stanowią jeden z elementów systemu bezpieczeństwa lotów. Są one zabezpieczeniem drogi startowej w przypadku wykołowania statku powietrznego poza jej nawierzchnię. Służą też do prowadzenia operacji startów i lądowań wojskowych statków powietrznych. Z tego powodu wymaga się od nich nośności na odpowiednim poziomie, zapewniającym bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych. Porty lotnicze nie mogą pozwolić sobie na długotrwałe wyłączenie lotniska, zasadne jest więc poszukiwanie skutecznych i szybkich w realizacji rozwiązań poprawiających nośność naturalnych nawierzchni lotniskowych. Autorzy zaproponowali zastosowanie kraty lotniskowej wciskanej bezpośrednio w naturalną nawierzchnię lotniskową.

EN

The article presents an innovative method that was verified in the field. It is aimed to improve the load bearing capacity of airfield pavements, which are one of the elements of the flight safety system. Airfield pavements protect the runway in case when the aircraft is taxiing beyond the runway. Moreover, they are also used to perform starting and landing operations of military aircraft. Due to this, they need to have an adequate load bearing capacity that ensures the safety of performing aircraft flights. Airports cannot afford to be shut down for a long time; thus, it is essential to look for efficient and fast solutions that could improve the load bearing capacity of airfield pavements. The authors suggested to apply geogrid immersed in natural airfield pavement.

9

The process of storing aviation parts in the context of flight safety

Konieczka Robert, Wyderka Bartosz

Journal of KONBiN

|

2020

|

Vol. 50, iss. 2

29--42

EN

The article describes the general principles of storing aviation products as well as a classification of individual groups of stock range. Moreover, the general characteristics of storage processes are covered. The main factors that have an influence on the quality of stored products are discussed. The option to use an IT system for warehouse management is also mentioned. The main part of this manuscript analyzes the risk of storage processes. Based on this analysis, the cause-and-result relationships between product storage errors and authorization of a faulty product to use. Hence, the most probable storage errors and their sources are indicated. This enabled to determine the methods to improve flight safety due to reduction of errors in storage management.

PL

W artykule opisano ogólne zasady magazynowania wyrobów lotniczych oraz podział poszczególnych grup asortymentu magazynowego. Ponadto przedstawiono ogólną charakterystykę procesów magazynowych. Omówiono główne czynniki mające wpływ na jakość przechowywanych wyrobów. Wskazano również możliwość wykorzystania systemu informatycznego do zarządzania magazynem. W części głównej artykułu dokonano analizy ryzyka procesów magazynowania. Na tej podstawie wyszukano związki przyczynowo-skutkowe pomiędzy błędami w magazynowaniu wyrobów i faktem dopuszczenia do użytkowania wyrobu wadliwego. W ten sposób wskazano najbardziej prawdopodobne błędy w magazynowaniu oraz ich źródła. Na tej podstawie określono metody poprawy bezpieczeństwa lotów wynikające z redukcji błędów w gospodarce magazynowej.

10

Selected aspects of phonoscopic examinations of aircraft records. Part II.

Michalak Sławomir, Malanowicz Alicja, Prusik Tomasz, Paszek Sławomir, Rogala Krzysztof, Stępień Grzegorz, Chybowski Maciej

Journal of KONBiN

|

2020

|

Vol. 50, iss. 1

283--303

EN

The article presents crucial aspects related to examinations of records from cockpit voice recorders (CVR) and the possible effects of the application of digital correction of these type of records. It also presents the resulting limitations concerning phonoscopic recognition examinations of speakers and determining the content of their utterances. A method for the real reduction of the described limitations was suggested. Part II of the article describes research experiments conducted at Air Force Institute of Technology.

PL

W artykule omówiono istotne problemy związane z badaniami nagrań pochodzących z pokładowych rejestratorów rozmów, a także możliwe skutki stosowania cyfrowej korekcji tego typu nagrań. Przedstawiono także wynikające stąd ograniczenia fonoskopijnych badań identyfikacyjnych mówców oraz ustalania treści ich wypowiedzi. Zaproponowano sposób realnego zmniejszenia opisanych ograniczeń tych badań. Część II artykułu przedstawia opis eksperymentów badawczych przeprowadzonych w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych.

11

Mathematical model of optimisation the selection of aviation personnel to perform flying drills

Jemielniak Mirosław

Journal of KONBiN

|

2020

|

Vol. 50, iss. 3

297--306

EN

The report presents the rules of a criterial optimisation of crew selection to execute a specific aviation drill. A typical approach to mathematical analysis has been adopted, describing the problem of verifying and evaluating the flying personnel to execute aviation drills on a particular type of aircraft. Fundamental input data and criteria for potential evaluation of the flight personnel selection for a crew performing a selected task on a given type of aircraft are developed and presented. It was necessary to single out and describe the boundary conditions of this flight crew selection system that determine the system’s effectiveness. The report concludes that it is essential to make use of complex systems of management and training completed in military aviation as well as civil.

PL

W sprawozdaniu przedstawiono zasady kryterialnej optymalizacji doboru personelu do wykonywania określonego ćwiczenia lotniczego. Przyjęto typowe podejście do analizy matematycznej, opisujące problem weryfikowania i oceniania personelu lotniczego pod kątem wykonywania ćwiczeń lotniczych na określonym typie statku powietrznego. Opracowano i przedstawiono podstawowe dane wejściowe oraz kryteria służące potencjalnej ocenie doboru personelu lotniczego do wykonania określonego zadania na danym typie statku powietrznego. Konieczne było wyodrębnienie i opisanie warunków brzegowych systemu doboru personelu lotniczego, które decydują o skuteczności systemu. W raporcie stwierdza się, że niezbędne jest wykorzystywanie złożonych systemów zarządzania i szkoleń odbywanych w lotnictwie wojskowym i cywilnym.

12

Selected aspects of shaping the competence of civil and military air transport crew using Crew Resource Management (CRM) training

Kułakowski G., Nowakowski H.

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2019

|

z. 102

85--97

EN

In this article, the Crew Resource Management (CRM) is described as an important element of the flight safety system aimed at preparing and supplying the aircraft crews with the necessary knowledge and competencies in the area of personal and group performances and limitations (Human Factor – HF). It also presents the CRM training requirements for both flight and cabin personnel in commercial aviation, as well as selected issues regarding the training of the military aviation personnel in the field of human factors and CRM. This paper identifies the common CRM training areas in the field of civil and military, and also presents the fundamental differences and challenges faced by the military aviation in the area of CRM training, based on one of the five key factors of the “5M model” by James Reason influencing the aviation incidents – “Media” (Environment).

13

Comprehensive aviaton system of flying crew improving safety in the aircraft operation

Rodak Arkadiusz

Transactions on Aerospace Research

|

2019

|

Nr 1 (254)

1--16

EN

The article describes 10 known programmes of practical flight training in military aviation – specialization: Multi-Mission Tactical Jet Pilot, which is the highest level of military pilot training in all types of military and civil aviation – comparable only to the level of training and experience of the pilot-instructor of the Military Aviation School. The presented comparison was developed on the basis of literature research from the point of view of, among others, an aircraft operation engineer and a pilot-instructor.

PL

W artykule Kompleksowy system kształcenia personelu latającego podnoszący bezpieczeństwo w eksploatacji statków powietrznych opisano 10 systemów praktycznego szkolenia lotniczego występujących w świecie lotnictwa wojskowego – specjalność: Pilot Samolotu Odrzutowego – Wielozadaniowego (PSO-W) – jest to najwyższy poziom wyszkolenia pilota wojskowego ze wszystkich rodzajów lotnictwa wojskowego i cywilnego – porównywalny jedynie z poziomem wyszkolenia i doświadczenia pilota-instruktora Wojskowej Szkoły Lotniczej) na podstawie badań literaturowych z punktu widzenia m.in. inżyniera eksploatacji statków powietrznych i pilota-instruktora.

14

Ocena zasięgu cieplnego strug wylotowych z kominów przemysłowych w kontekście ograniczenia lotów w ich pobliżu

Łapka Piotr, Wasik Michał, Ziółkowski Dariusz

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 5

757--760

PL

Przedstawiono analizę numeryczną rozkładów temperatury w strugach wylotowych z kominów przemysłowych. Obliczenia wykonano na przykładzie tłoczni gazu, na terenie której znajdują się trzy agregaty sprężające TUCO o mocy 25 MW każdy. Podobne instalacje są zlokalizowane na terenach wielu elektrowni i elektrociepłowni oraz zakładów przemysłowych, w tym chemicznych. W celu wykonania analizy opracowano trójwymiarowy model obliczeniowy, w którym odwzorowano geometrię tłoczni gazu oraz zasymulowano pracę zespołu agregatów latem i zimą. Wyniki obliczeń posłużyły do wyznaczenia zasięgu termicznego strug wylotowych z kominów przy różnych prędkościach wiatru. Uzyskane wyniki wskazują na zasadność wprowadzenia ograniczeń lotów w pobliżu analizowanego obiektu.

EN

Numerical simulation of temp. distributions in outlet streams from chimneys of turbines was carried out on the example of a gas compressor station in Ciechanów equipped with 3 turbo compressors with a capacity of 25 MW each. The 3-D numerical model was developed by using the com. software for computational fluid dynamics. The anal. were carried out for various weather conditions (winter, summer) and for different wind speeds (0, 5 and 10 m/s) measured at the height of the chimney outlet. The objects flying 100 and 200 m above the chimney outlet were exposed to contact with exhaust gases at 80 and 40°C, resp.

15

Selected aspects of phonoscopic examinations of aircraft records. Part I

Michalak Sławomir, Malanowicz Alicja, Prusik Tomasz, Paszek Sławomir, Rogala Krzysztof, Stępień Grzegorz, Chybowski Maciej

Journal of KONBiN

|

2019

|

Vol. 49, iss. 4

187--201

EN

The article presents crucial aspects related to examinations of records from cockpit voice recorders (CVR) and the possible effects of the application of digital correction of these type of records. It also presents the resulting limitations concerning phonoscopic recognition examinations of speakers and determining the content of their utterances. A method for the real reduction of the described limitations was suggested. Part 1 of this paper provides a theoretical introduction to the subject matter under consideration.

PL

W artykule omówiono istotne problemy związane z badaniami nagrań pochodzących z pokładowych rejestratorów rozmów, a także możliwe skutki stosowania cyfrowej korekcji tego typu nagrań. Przedstawiono także wynikające stąd ograniczenia fonoskopijnych badań identyfikacyjnych mówców oraz ustalania treści ich wypowiedzi. Zaproponowano sposób realnego zmniejszenia opisanych ograniczeń tych badań. Część I artykułu przedstawia wprowadzenie teoretyczne do poruszanej problematyki.

16

Overview of the workload assessment methods in the aspect of improvement of the operator-technical subsystem relations on the example of a pilot

Berlik Marcin, Ewertowski Tomasz, Sławińska Małgorzata

Journal of KONBiN

|

2019

|

Vol. 49, iss. 3

97--114

EN

The aim of the paper is to provide an overview of the pilot workload assessment methods taking into account their applicability, reliability and use in shaping flight safety. This article discusses some subjective and objective methods, and also discusses the role of observation and audit of the crew during the flight. The analysis performed was based on the concept of monitoring the safety and quality of performing the operations. Based on Heinrich's Law, which differentiates between three basic safety approaches: reactive, proactive and predictive, the possibilities of applying particular methods in the above-mentioned safety approaches have been presented.

PL

Celem publikacji jest dokonanie przeglądu metod oceny obciążenia zadaniowego pilota z uwzględnieniem możliwości ich zastosowania, wiarygodności oraz wykorzystania w kształtowaniu bezpieczeństwa lotów. W artykule omówiono niektóre metody subiektywne, obiektywne, a także rolę obserwacji i audytu załogi w trakcie trwania lotu. Analizę wykonano w oparciu o koncepcję monitoringu stanu bezpieczeństwa i jakości wykonywania operacji. Bazując na prawie Heinricha, charakteryzującym trzy podstawowe podejścia do bezpieczeństwa: reaktywne, proaktywne oraz predyktywne, zaprezentowano możliwości zastosowania poszczególnych metod w wyżej wymienionych podejściach do bezpieczeństwa.

17

Evaluation of direct current electric power systems of the aircraft based on characteristics of a transient state

Tokarski Tomasz Henryk

Diagnostyka

|

2019

|

Vol. 20, No. 1

81--91

EN

This publication describes the aim and essence of testing transient states of direct current electric power systems in relation to normative characteristics of a transient state. The above diagnostic tests of the given direct current nodes of the aircraft enable to quickly and efficiently determine the capability of its electric power systems to the selfregulation of direct current voltage. Many years of research of aircraft conducted in the Air Force Institute of Technology (ITWL) confirm that the ageing of power network elements impacts the deterioration of the parameters of voltage of transient state. On the basis of the results of on-ground tests of the Su-22 aircraft engine, the obtained model parameters of transient states were presented in subsequent years of its operation, which confirms the abovementioned statement. There were also presented the selected results of tests performed during the follow-up overhaul of Su-22 aircraft with exceeded permissible normative thresholds of the change of voltage amplitude values by the step increase of load (decaying impulses). The determined reasons for detected malfunctions were the incorrect operation of the aircraft electrical system, the inefficiency of voltage regulators RN-180M and the defectiveness of direct current generators GS-12T 3s. In the case of GS-12T 3s, the malfunction was due to the incorrect adjustment of the brushes’ angle in relation to the magnetically neutral zone of the commutating generator of a direct current, the above-mentioned generators were adjusted. Verification on the measurement stand and in real conditions (during engine test of Su-22) of transient state parameters of a direct current generators GS-12T 3s after the regulation, confirmed the airworthiness of the examined generators. It proves the efficiency and usefulness of the applied method in the operation process of aircraft. The described issues are essential in view of guaranteeing the airworthiness in aircraft operation and ensuring flight safety.

PL

W publikacji przedstawiono cel oraz istotę badania stanów przejściowych systemów elektroenergetycznych prądu stałego w odniesieniu do normatywnych charakterystyk stanu nieustalonego. Powyższe badania diagnostyczne poszczególnych węzłów prądu stałego statku powietrznego pozwalają na szybkie i skuteczne określenie zdolności ich układów zasilania elektrycznego do samoregulacji napięcia prądu stałego. Wieloletnie badania statków powietrznych wykonywane w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (ITWL) potwierdzają, że starzenie elementów sieci elektroenergetycznej wpływa na pogorszenie parametrów napięcia stanu nieustalonego. Na przykładzie wyników z prób naziemnych silnika wybranego samolotu Su-22 przedstawiono uzyskane przykładowe parametry stanów przejściowych w kolejnych latach jego eksploatacji, które potwierdzają powyższe stwierdzenie. Przedstawiono również wybrane wyniki badań realizowanych w czasie remontu weryfikacyjnego samolotów Su-22z przekroczonymi dopuszczalnymi progami normatywnymi zmian wartości amplitudy napięcia przy skokowym zwiększeniu obciążenia(impulsów zanikowych). Stwierdzonymi przyczynami wykrytych niesprawności były: niesprawna instalacja elektryczna samolotu, źle działające regulatory napięcia RN-180M oraz wadliwe działanie prądnic prądu stałego GS-12T 3s. W przypadku prądnic GS-12T 3s niesprawność wynikała z nieprawidłowego ustawienia w prądnicy kąta położenia szczotek względem strefy magnetycznie obojętnej. W oparciu o opracowaną w ITWL nową metodę pomiaru i korygowania kąta położenia szczotek względem strefy magnetycznie obojętnej komutatorowej prądnicy prądu stałego wykonano regulację powyższych prądnic. Weryfikacja na stanowisku pomiarowym i w warunkach rzeczywistych (w czasie próby silnika na samolocie Su-22) parametrów stanów przejściowych prądnic prądu stałego GS-12T 3s po regulacji potwierdziła zdatność do lotu badanych prądnic. Świadczy to o skuteczności i przydatności zastosowanej metody w procesie eksploatacji statków powietrznych. Przedstawiona problematyka jest istotna z punktu widzenia zapewnienia zdatności do lotu w procesie eksploatacji statków powietrznych i zapewnienia bezpieczeństwa lotów.

18

Trendy zmian w lotniczych rejestratorach w zakresie możliwości ich wykorzystania

Kaleta Ryszard, Niczyj Janusz, Winiarski Ryszard

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 6

303--310

PL

W artykule zostały opisane możliwe kierunki dalszego rozwoju systemów rejestracji parametrów lotu zabudowanych na statkach powietrznych. Dokonano tego w oparciu o analizę przebiegu rozwoju pokładowych rejestratorów lotniczych, ewolucji podejścia do rejestracji parametrów podczas lotu i wykorzystania zgromadzonych danych wraz z wyartykułowaniem czynników wywołujących zmiany. Analiza została wykonana na bazie doświadczeń ekspertów Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych w opracowywaniu rejestratorów parametrów i oprogramowania analizującego zgromadzone dane oraz udziału w wykorzystaniu danych ewidencjonowanych w pokładowych rejestratorach zabudowanych w statkach powietrznych eksploatowanych w lotnictwie Sił Zbrojnych RP.

EN

In the article were described the possible directions of further development of the flight data recording systems installed on aircraft. This was done based on the analysis of the course of development of on-board aircraft recorders, the evolution of the attitude to recording parameters during the flight and the use of collected data with the factors of the changes. The analysis was made based on the experience of experts of the Air Force Institute of Technology in developing recorders and software analyzing the collected data and share in the utilization of this data recorded in the on-board recorders built on aircraft operating in the Air Forces.

19

Rejestratory parametrów lotu współczesnych samolotów wielozadaniowych eksploatowanych w Polskich Siłach Zbrojnych

Janeba-Bartoszewicz Edyta, Zadencki Rafał, Misztal Wojciech

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 1-2

255--260

PL

W eksploatacji samolotów wielozadaniowych wykorzystywanych w Polskich Siłach Zbrojnych stosuje się różne systemy rejestracji parametrów lotu co wynika z dywersyfikacji dostaw statków powietrznych eksploatowanych w Wojsku Polskim. Pierwsze technologie, sprowadzane ze wschodu stopniowo wzbogacane były o rozwiązania hiszpańskie, aż do amerykańskich zamontowanych na samolotach F-16. Bardzo ważna jest również rodzima działalność naukowo badawcza, która znalazła zastosowanie w polskich konstrukcjach płatowców oraz modyfikacjach konstrukcji starszych typów eksploatowanych w Polskich Siłach Zbrojnych na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat. W artykule zestawiono systemy rejestracji samolotów F-16 oraz MiG-29.

EN

In the operation of multi-purpose aircraft used in the Polish Armed Forces, various flight parameter registration systems are used, which results from the diversification of supplies of aircraft used in the Polish Army. The first technologies, imported from the east, were gradually enriched with Spanish solutions, up to the American ones mounted on F-16 airplanes. The indigenous research and scientific activity is also very important. It has found application in Polish airframe structures and modifications of older types of structures used in the Polish Armed Forces over the last decades. The article lists the systems for recording aircraft F-16 and MiG-29.

20

Komputerowy system zarządzania niezawodnością i gotowością operacyjną zintegrowanego systemu łączności dla śmigłowców wojskowych

Lewitowicz Jerzy, Szelmanowski Andrzej, Pazur Andrzej, Janik Paweł

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 1-2

303--308

PL

W artykule przedstawiono wybrane wyniki prac analitycznych realizowanych w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych (ITWL) w zakresie możliwości komputerowego systemu ewidencji danych, zbudowanego w Zakładzie Awioniki ITWL, wykorzystywanego m.in. do zarządzania niezawodnością i gotowością operacyjną zintegrowanego systemu łączności ZSŁ. Wykazano, że dane zgromadzone w bazie mogą być wykorzystane do wyznaczania i oceny parametrów eksploatacyjnych, w tym oceny niezawodności i gotowości operacyjnej, co jest jednym z niezbędnych elementów pozwalających na efektywną eksploatację systemu ZSŁ, który zabudowany jest na śmigłowcach wojskowych w Siłach Zbrojnych RP.

EN

Paper presents the possibilities of computer-based data recording system, constructed and maintained in the Air Force Institute of Technology (AFIT) Division for Avionics, used among others to manage the operational readiness of the integrated communication system ZSŁ. It was shown that the data collected in the database can be used to determine and evaluate operational parameters, including reliability and operational readiness, which is one of the necessary element when it comes to an effective operation of the ZSŁ system, built on board Polish Armed Forces helicopters