Sektor przetwórstwa ryb i owoców morza w Polsce należy do działów przemysłu spożywczego o znacznym stopniu koncentracji. Mimo że liczbę podmiotów ogółem szacuje się na ok. 310-320, to kilkanaście największych jednostek odpowiada za ok. 75% wartości produkcji sprzedanej ogółem. Firmy te w dużej części są finansowane kapitałem zagranicznym. Sytuacja ekonomiczno-finansowa przetwórni była w latach 2010-2021 dobra lub bardzo dobra, ale wykazywała dużą zmienność, która wynikała przede wszystkim z wahań cen zakupu surowców na rynkach światowych. Średnie tempo wzrostu wartości sprzedawanych wyrobów rybnych wyniosło w analizowanym okresie 10,5% i było zdecydowanie wyższe niż w innych branżach w przemysłu spożywczego (średni wzrost o 6,4%). Miało to jednak miejsce przy relatywnie niskiej rentowności. Sektor przetwórstwa ryb w latach 2010-2021 zawsze osiągał dodatni wynik finansowy. Skokowy wzrost kosztów produkcji i ogólne czynniki inflacyjne obserwowane w gospodarce od końca trzeciego kwartału 2021 r. spowodowały, że w 2022 r. prawdopodobnie po raz pierwszy od momentu akcesji Polski do Unii Europejskiej, sektor ten odnotował stratę.
EN
The fish and seafood processing branch is featured with a high degree of concentration. Despite relatively high number of enterprises (approx. 310-320), only a few companies account for roughly 75% of total sales of the branch. In addition the companies are largely financed by foreign capital. The economic and financial situation of the branch over the period of 2010-2021 was fairly stable, but showed large fluctuations reflecting the volatility of raw material prices on the world markets. In the discussed period the growth rate of sales averaged 10,5%, which was considerably higher than in other branches of food industry where it amounted to 6,4%. At the same time, profitability ratios were quite low, but the branch continued to generate positive financial results. A rapid increase of production costs along with inflationary pressure that started at end of the 3rd quarter of 2021 are likely to cause a negative financial result in 2022, i.e. for the first time since Poland joined the EU.
The subject of the research presented in this paper were financial results of mining industry enterprises (PKD 5 – Polish Classification of Activity – “Mining of coal and lignite”) in 2007–2019. The research was conducted using relative and absolute financial measures, forming an extensive and coherent set of features characterizing their financial condition. The purpose was to measure and evaluate the efficiency of examined enterprises operation, considered as an attribute of development as well as factors describing and determining it. This evaluation was made against the background of ongoing restructuring processes taking into account their potential effects. The article presents the course of the process of adapting Polish hard coal mining to market economy conditions after 1989. The process can be conventionally divided into several periods. The scope and intensity of changes in the mining industry followed the subsequent government programs for mining industry restructuring. The lignite mining has not implemented any specific restructuring programs. The remedy processes were mainly related to organizational and ownership changes. In relation to operation efficiency and value creation three turning points in the development path of enterprises were highlighted – 2011, 2015 and 2017, while the period of strong deterioration of results occurred in 2011–2015. It was proved that restructuring processes did not affect the operating return on sales. However, there was a strong relation between changes in economic conditions on the coal market (prices) and the accumulation rate.
PL
Przedmiotem badań przedstawionych w artykule były wyniki finansowe przedsiębiorstw wydobywczych (PKD 5 „Górnictwo i wydobywanie węgla kamiennego i brunatnego”) za lata 2007–2019. Badania przeprowadzono z zastosowaniem względnych i bezwzględnych miar finansowych, stanowiących rozległy i spójny zbiór cech charakteryzujących ich kondycję finansową. Celem był natomiast pomiar i ocena efektywności funkcjonowania badanych przedsiębiorstw, uznawana za atrybut rozwoju oraz czynniki ją opisujące i kształtujące. O cena ta prowadzona była na tle przebiegających procesów restrukturyzacyjnych z uwzględnieniem ich potencjalnych efektów. W artykule przedstawiono przebieg procesu dostosowywania polskiego górnictwa węgla kamiennego do warunków gospodarki rynkowej od 1989 roku. Wyróżniono kilka okresów restrukturyzacji, a zakres i intensywność zmian w górnictwie postępowała w ślad za kolejnymi rządowymi programami restrukturyzacji górnictwa. W przypadku górnictwa węgla brunatnego nie zostały wdrożone żadne szczególne programy restrukturyzacyjne. Procesy naprawcze dotyczyły przede wszystkim zmian organizacyjnych i własnościowych. W zakresie efektywności działania i kreacji wartości wyróżniono punkty zwrotne ścieżki rozwoju przedsiębiorstw – lata 2011, 2015 i 2017, a okres silnego pogorszenia osiągniętych wyników wystąpił w latach 2011–2015. Wykazano, że procesy restrukturyzacyjne nie miały wpływu na rentowność operacyjną sprzedaży. Natomiast w wyraźny sposób uwidocznił się związek między zmianami koniunktury na rynku.
The aim of the article is to identify the criteria and methods for the evaluation of medical institutions. The article uses economic analysis, comparative analysis, and methods of descriptive statistics. The analysis of existing regulations, source materials, and the specific business character of health care entities indicates the need to evaluate these units with particular regard to the criteria such as costs, quality of assets (level of consumption, i.e., wear and tear and modernness), employment, financial liquidity or the level of debt. The results of the study are the basis for the evaluation of the healthcare sector. The value of the article is in showing the direction taken by the evaluation of the financial standing of entities. The ability to use specific criteria and methods of evaluation for health care entities in business practice.
W artykule poddano analizie wybrane spółki z sektora elektroenergetycznego funkcjonujące w USA i Polsce. Celem artykułu jest ocena kondycji finansowej tych podmiotów pod kątem źródeł ich finansowania, uzyskiwanej rentowności oraz płynności finansowej. W oparciu o przeprowadzoną analizę można stwierdzić, że spółki amerykańskie stosują w praktyce bardziej agresywne strategie finansowania, w większym zakresie korzystając z dźwigni finansowej. Przedsiębiorstwa funkcjonujące w Polsce do finansowania majątku wykorzystują przeważnie kapitał własny, co wynika głównie z uwarunkowań prawnych oraz struktury właścicielskiej. Istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że takie czynniki jak: istniejący stan techniczny, polityka klimatyczna UE oraz rozwój energetyki rozproszonej, mogą spowodować zmianę obecnych strategii finansowania polskich przedsiębiorstw.
EN
The article shows the analysis of selected companies from the electric power industry in the USA and Poland. The purpose of this article is to assess the financial condition of these entities in terms of their sources of financing, profitability and liquidity. Based on the analysis it can be concluded that U.S. companies use in practice more aggressive strategies, to a greater extent by using financial leverage. Enterprises operating in Poland use mostly equity. It is mainly due to legislative framework and ownership structure. However, there is a high probability that factors such as: existing technical infrastructure, EU climate policy and the development of distributed energy, may change the current financing strategies of Polish companies.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.