Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Powiadomienia systemowe
  • Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 20

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  elektroniczny nos
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
This article presents the validity, advisability and purposefulness of using a gas sensor matrix to monitor air deodorization processes carried out in a peat-perlite-polyurethane foam-packed biotrickling filter. The aim of the conducted research was to control the effectiveness of air stream purification from vapors of hydrophobic compounds, i.e., n-hexane and cyclohexane. The effectiveness of hydrophobic n-hexane and cyclohexane removal from air was evaluated using gas chromatography as the reference method and a custom-built gas sensor matrix consisting of seven commercially available sensors. The influence of inlet loading (IL) of n-hexane and cyclohexane on the biotrickling filtration performance was investigated. The prepared sensor matrix was calibrated with use of two statistical techniques: Multiple Linear Regression (MLR) and Principal Component Regression (PCR). The developed mathematical models allowed us to correlate the multidimensional signal from the sensor array with the concentration of the removed substances. The results based on gas chromatography analyses indicated that the elimination efficiencies of n-hexane and cyclohexane reached about 40 and 30 g m-3 h-1, respectively. The results obtained using a gas sensor matrix revealed that it was possible not only to determine concentration reliably of investigated hydrophobic volatile organic compounds in the gas samples, but also to obtain results of a similar high level of quality as the chromatographic ones. A gas-sensor matrix proposed in this work can be used for on-line real-time monitoring of biofiltration process performance of air polluted with n-hexane and cyclohexane.
PL
W artykule przedstawiono zasadność, celowość i sensowność zastosowania matrycy czujników gazowych do monitowania procesów dezodoryzacji powietrza prowadzonych w biofiltrze zraszanym (BTF) z wypełnieniem w postaci torf-perli-pianka poliuretanowa. Celem przeprowadzonych badań była kontrola procesowa skuteczności oczyszczania strumienia powietrza z par związków hydrofobowych, którymi były n-heksan i cykloheksan. Skuteczność usuwania hydrofobowego n-heksany i cykloheksanu z powietrza oceniono przy użyciu chromatografii gazowej jako techniki referencyjnej oraz skonstruowanej matrycy czujników gazowych składającej się z siedmiu komercyjnie dostępnych czujników. Zbadano wpływ obciążenia złoża (IL) n-heksanu i cykloheksanu na wydajności biofiltracji. Przygotowana matryca czujnikowa została skalibrowana z wykorzystaniem dwóch technik statystycznych: Multiple Linear Regression (MLR) oraz Principal Component Regression (PCR). Opracowane modele matematyczne pozwoliły skorelować wielowymiarowy sygnał z matrycy czujników ze stężeniem usuwanych substancji. Wyniki uzyskane na podstawie analiz chromatograficznych wykazały, że wydajność usuwania n-heksanu i cykloheksanu osiągnęły odpowiednio około 40 i 40 gm-3h-1. Wyniki uzyskane z wykorzystaniem matrycy czujników gazowych wykazały, że możliwe było nie tylko wiarygodne określenie stężeń badanych hydrofobowych lotnych związków organicznych w próbkach gazowych, ale również charakteryzowały się podobnie wysokim poziomem jakości jak wyniki chromatograficzne. Zaproponowana w tej pracy matryca czujników gazowych może być wykorzystana do monitorowania procesu biofiltracji powietrza zanieczyszczonego n-heksanem i cykloheksanem w czasie rzeczywistym.
PL
Artykuł powstał na podstawie rozprawy doktorskiej pt.: A comprehensive analytical approach to assessing the quality of edible oils during the frying process using the electronic nose technique supported by real-time proton transfer reaction mass spectrometry nagrodzonej przez Komitet Chemii Analitycznej PAN w 2021 roku w konkursie na najlepsze prace doktorskie, nagroda ufundowana przez firmę Polygen.
PL
Zapachy już od wielu tysięcy lat pełniły ważną rolę w kulturze, a olejki zapachowe były nieodzownym elementem tradycyjnej kąpieli podczas obrządku ślubnego w starożytnej Mezopotamii. Popyt na perfumy utrzymuje się do czasów współczesnych, zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn, a noszenie na sobie drogich zapachów wiąże się z niejakim prestiżem. Markowe perfumy uzyskiwane są z naturalnych składników, najczęściej w laboratorium, np. w procesie ekstrakcji czy destylacji. Skomponowanie idealnego zapachu to prawdziwa sztuka. Podróbki perfum często wytwarzane są ze związków chemicznych, których woń jest bardzo zbliżona do oryginalnych kompozycji, lecz są o wiele mniej trwałe. Rozwój technologii komputerowych oraz technik pomiarowych pozwolił na opracowanie specjalnych sensorów-nosów elektronicznych, które umożliwiają odróżnienie oryginalnych perfum od ich podróbek. Elektroniczny nos jest analogicznym do zmysłu powonienia, układem czujników selektywnie reagujących na związki zapachowe bądź ich grupy zawarte w badanej próbce. Nosy elektroniczne konstruowane są najczęściej w oparciu o czujniki konduktometryczne i piezoelektryczne. W niniejszej pracy zaproponowano zastosowanie nosa elektronicznego PEN3, z szykiem dziesięciu różnych czujników tlenków metali z pojedynczą grubą warstwą, w celu rozpoznania markowego produktu, którego wzorzec trzeba uprzednio wprowadzić do bazy danych urządzenia. Sygnał analityczny podrobionych produktów nie będzie pokrywał się z sygnałem pochodzącym od oryginału, ze względu na różny skład chemiczny.
EN
Mould that develops on moistened building barriers is a major cause of the Sick Building Syndrome (SBS). Fungi emit Volatile Organic Compounds (VOC) that can be detected in the indoor air using several techniques of detection e.g. chromatography but also using gas sensors arrays. All array sensors generate particular electric signals that ought to be analysed using properly selected statistical methods of interpretation. This work is focused on the attempt to apply unsupervised and supervised statistical classifying models in the evaluation of signals from gas sensors matrix to analyse the air sampled from the headspace of various types of the building materials at the different level of contamination but also clean reference materials.
PL
Grzyb rozwijający się na ścianach budynków jest głównym powodem zjawiska, które nazwano Syndromem Chorego Budynku. Wolne związki organiczne emitowane przez grzyby mogą być wykryte różnymi metodami, m.in. na podstawie chromatografii, ale także za pomocą matryc czujników gazowych. Wszystkie tego typu narzędzia generują sygnały elektryczne, które można analizować za pomocą odpowiednich technik statystycznych. Praca skupia się na zastosowaniu nadzorowanych i nienadzorowanych technik uczenia maszynowego w ocenie sygnału pochodzącego z elektronicznego nosa.
PL
Na podstawie wyników przeprowadzonych badań można stwierdzić, że elektroniczne nosy mogą być narzędziem użytecznym do klasyfikacji wyrobów tytoniowych.
PL
Wykorzystanie techniki ultraszybkiej chromatografii gazowej w urządzniach typu elektroniczny nos daje nieocenione możliwości zastosowania tych urządzeń do analizy żywności.
PL
Urządzenia z matrycą złożoną z różnych czujników gazu, nazywane również elektronicznym nosem, umożliwiają wyznaczenie dla badanego gazu unikalnego wzoru sygnałów (ang. gas fingerprint). W ściśle określonych warunkach można go skorelować z wieloma parametrami fizykochemicznymi badanych próbek gazowych, jak również cieczy z fazą nadpowierzchniową. Matrycę złożoną z ośmiu półprzewodnikowych rezystancyjnych czujników gazu typu MOS wykorzystano do kontroli poprawności procesu oczyszczania ścieków, prowadzonego w półautomatycznym laboratoryjnym reaktorze SBR. Próbki powietrza pobierane były nad zwierciadłem ścieków z zamkniętej komory reaktora a następnie pozbawiane wilgoci za pomocą osuszacza z rurką nafionową. Do analizy wielowymiarowych wyników pomiarów zastosowano sztuczne sieci neuronowe (SSN), klasyfikujące stany procesu. Wyniki badań wykazały wysoką przydatność matrycy czujników MOS oraz SSN do ciągłej kontroli poprawności prowadzonego procesu. W przypadku podłączenia urządzenia do sieci komputerowej możliwy jest wgląd w stan procesu z dowolnego miejsca.
UK
Пристрої з матрицею, яка складається з різних газових датчиків, звані також електронічний ніс, дозволяють визначити для досліджуваного газу унікальний зразок сигналів (анг. gas fingerprint). У конкретних умовах можна його співвіднести з низкою фізико-хімічних параметрів досліджуваних зразків газу, а також з рідиною із фазою вільного простору. Матриця складається з вісьми напівпровідникових резистивних газових датчиків типу MOS, використовуються для контролю точності процесу очищення стічних вод, який проводиться в напівавтоматичному лабораторному реакторі SBR. Проби повітря були зібрані над поверхнею стічних вод з закритої камери реактора, а потім позбавлені вологи за допомогою осушувача з трубкою nafion. Для аналізу багатовимірних оцінок вимірів використовуються штучні нейронні мережі (ШНМ), які класифікують стан процесу та оцінюють значення постійно вибираних параметрів якості стічних вод. Результати досліджень показали високу користь матриці MOS і ШНМ для безперервного моніторингу правильності проведеного процесу. При підключенні пристрою до комп'ютерної мережі можна побачити стан процесу з довільного місця.
EN
Devices with a array composed of various gas sensors, also called electronic noses, allow to determine the unique pattern of signals (gas fingerprint) for the analyzed gas samples. When the strict measurement conditions are obeyed, signals can be correlated with several physico-chemical parameters of the gas samples, as well as liquids with a headspace phase. The array composed of eight MOS type resistive semiconductor gas sensors was used to control wastewater treatment process regularity, conducted in semi-automated laboratory SBR reactor. Gaseous phase was sampled above the wastewater surface in closed reactor chamber and afterward dehumidified using a nafion tube dryer. For the analysis of multidimensional data there were used artificial neural networks (ANN) which evaluated the status of the process. The research results revealed high usefulness of MOS sensors and SSN for continuous monitoring of wastewater treatment process regularity. In case of the devices connected to world wide web, there is a possibility of remote viewing of the process status.
EN
Gas-analyzing systems based on gas sensors, commonly referred to as electronic noses, are the systems which enable the recognition of volatile compounds in their working environment and provide the online results of analysis. The most commonly used type of sensors in such systems is semiconductor gas sensors. They are considered to be the most reliable in the long-term applications (more than 1 year), however, their signal tends to drift. Instability of semiconductor gas sensors is one of the most challenging issues to solve in order to get reliable e-nose systems. There are a few causes of drift phenomenon, like i.e. sensors poisoning or aging. On the other hand, drift-like effects are also connected with the influence of environmental parameters such as temperature, humidity or the parameters connected with measurement systems - such as gas flow rate in sensors measurement chamber. In the case of devices for air-quality monitoring, which are exposed to varying environmental conditions it is crucial to develop the robust sensor signals processing system, which is insensitive to the variation of environmental conditions. In this article we present the calibration model for an array of four semiconductor sensors which is able to eliminate the influence of temperature and gas flow rate effect from the sensor responses.
PL
Systemy rozpoznawania lotnych związków oparte na czujnikach gazu umożliwiają identyfikację składu mierzonej mieszaniny gazowej w środowisku pracy i zapewniają uzyskanie wyników w czasie rzeczywistym. Najczęściej wykorzystywanym w takich urządzeniach typem czujników są półprzewodnikowe rezystancyjne czujniki gazu. Pomimo faktu, że czujniki półprzewodnikowe są uważane za najbardziej stabilne i niezawodne, występuje w nich zjawisko dryftu. Istnieje kilka przyczyn tego zjawiska, jak np. starzenie się, bądź zatrucie czujnika. Dryft sygnału jest również związany z wpływem czynników takich jak temperatura, wilgotność bądź prędkość przepływu gazu w komorze pomiarowej. W przypadku urządzeń służących do monitoringu jakości powietrza, niezbędne jest uwzględnienie wpływu tych czynników i eliminacja dryftu z nimi związanego. W artykule przedstawiono propozycję modelu kalibracyjnego dla matrycy czterech półprzewodnikowych czujników gazu, który umożliwia eliminację dryftu związanego z wpływem czynników środowiskowych.
9
Content available remote Analysis of VOCs in the indoor environment
EN
Volatile organic compounds have been studied over recent years in many countries. However, construction processes, building materials, building types and the methods used for the collection and analysis of VOCs vary from one country to another. At the same time constant technical and scientific progress has brought new materials that can emit completely different VOCs than older materials. Building materials represent significant source of organic compounds’ emissions and we are in direct contact with these compounds at work, school or home every day. Short-term or long-term exposure to these substances can bring many health problems. Therefore, this study is focused to determine the current state of occurrence and concentrations level of VOCs. The studied building is located in eastern Slovakia. The results were compared with the guide values of other countries, because there are no guideline values for TVOC concentrations and limits are set only for a small amount of VOCs in Slovakia. The results from this study demonstrated that flooring installation together with painting caused the highest contribution to the TVOC levels in the indoor air of studied apartment. On the other hand, high levels of TVOC were not found after furnishing.
PL
Ostatnimi laty, lotne związki organiczne VOCs były studiowane badane w wielu krajach. Jednakże, procesy budowlane, materiały budowlane, typy budów i metody wykorzystane przy pobieraniu i analizie VOCs w zależności od kraju różniły się od siebie. W tym samym czasie ciągły postęp naukowy i techniczny przyniósł nowe materiały, które mogą emitować całkowicie inne VOCs niż starsze materiały. Materiały budowlane stanowią znaczące źródło emisji związków organicznych, a my jesteśmy codziennie w bezpośrednim kontakcie z tymi związkami chemicznymi w pracy, szkole czy w domu. Krótko- lub długoterminowe działanie tych substancji może powodować wiele problemów zdrowotnych, dlatego, badania skupione są na ustaleniu bieżącego stanu występowania i poziomu stężenia VOCs. Analizowany w artykule budynek znajduje się we wschodniej Słowacji. Skutki wyniki były porównywane z wartościami wyszczególnionymi w innych państwach, ponieważ na Słowacji nie ma żadnych wytycznych co do wartości całkowitego stężenia VOCs a limity stężenia są podane jedynie dla niektórych związków VOCs. Wyniki analizy wykazały, że instalacja podłogi wraz z malowaniem ma najwyższy udział na poziom TVOC w powietrzu wewnętrznym badanego mieszkania. Z drugiej strony, nie odnotowano wysokich poziomów TVOC po meblowaniu.
PL
Problem jakości powietrza jest przedmiotem coraz większego zainteresowania ze względu na wpływ na środowisko, komfort życia i zdrowie ludzi. Substancje złowonne, zwane odorami, wywołują najwięcej skarg i zażaleń ze strony ludzi, głównie tych, którzy mieszkają i/lub pracują na terenach leżących w zasięgu oddziaływania takich emiterów.
EN
To methods of analysis of odor of volatile organic compounds have been compared: classical sensory analysis and electronic nose technique. Eight volunteers participated in two-week classical sensory tests. The instrumental odor analysis involved a prototype of 6-sensor electronic nose designed by the authors. This device provided higher reproducibility and reliability of the results as compared to the ones obtained via the sensory analysis. Three compounds of specific odor and differing in chemical structure were utilized in the studies: 1-propanol, benzaldehyde and 2,3-butanedione. Aqueous solutions of the compounds and their mixtures were prepared at three concentration levels: 50 ppb, 1 ppm, 50 ppm v/v. The electronic nose technique, unlike the classical sensory analysis, made it possible to differentiate between particular solutions below the level of odor perceptibility and also allowed differentiation between the solutions of similar odor intensity reported by the volunteers.
PL
Do zapewnienia bezpieczeństwa i jakości żywności wykorzystywane są coraz bardziej zaawansowane techniki i instrumenty analityczne. Niektóre, jak elektroniczny nos i język, starają się odwzorować ludzkie zmysły węchu i smaku. Jak każde urządzenia analityczne, mają wady i zalety, o których w tym przypadku decydują sensory i System procedur klasyfikacyjnych. Sztuczne zmysły są szeroko stosowane w różnych gałęziach przemysłu, m.in. w przemyśle spożywczym. Wykorzystywane są do optymalizacji procesów, stałego monitoringu i wykrywania określonych substancji oraz oceny jakości towarów.
EN
New innovative analytical methods and devices are available to assure food safety and quality. Some of them try to imitate human senses of taste and smell. From among them, electronic nose and tongue may be mentioned. Like any analytical devices they have advantages and disadvantages, which depend in this case on sensors and system of classification procedures. Artificial senses have a wide range of applications in various industrial sectors such as e.g. food industry. They are used for process optimization, on-line monitoring and detection of certain substances and quality evaluation of the goods.
PL
Niektóre współczesne instrumenty analityczne projektowane są na wzór ludzkich zmysłów. Naśladowaniem mechanizmów odbierania i przetwarzania informacji z otoczenia przez człowieka zajmuje się dziedzina nauki nazywana bioniką. Postęp w elektronice i mechanice przyczynia się do miniaturyzacji i ciągłego udoskonalania budowy bionicznych zmysłów nosa i języka. Szeroki zakres wyboru czujników w matrycach detekcyjnych oraz metod przetwarzania sygnału decyduje o olbrzymim potencjale tych urządzeń. Sztuczne zmysły z powodzeniem mogą być łączone z innymi technikami analitycznymi.
EN
Certain modern analytical devices are designed on human senses’ example. Scientific discipline called bionics deals with mimic mechanisms of collecting and processing information by man from his environment. Progress in electronics and mechanics contributes to miniaturization and continuous improvement in construction of bionic nose and tongue senses. A wide range of selection of sensors in detection matrices and of signal processing methods determines a tremendous potential of the discussed devices. Artificial senses can be successfully coupled with other analytical techniques.
PL
Zmysł węchu to jeden z dwóch, oprócz smaku, zmysłów chemicznych. Jego istota działania opiera się na umiejętności rozpoznawania zapachu określonych związków chemicznych lub ich mieszanin w otoczeniu.
PL
Przegląd teorii i technologii pomiaru zapachów. Omówiono miary odczuwanego zapachu i ustalone w ostatnich latach zasady olfaktometrii (pomiary przy wykorzystaniu do detekcji zapachu węchu człowieka) jako precyzyjnej dziedziny metrologii a w szczególności nowe pojęcia jak Europejski Wzorzec Zapachu EROM oraz Europejska Jednostka Zapachowa ou E . Pomiary stężenia zapachowego odorantów z użyciem zaawansowanych technik analizy fizykochemicznej i Elektronicznego Nosa, wspomaganego na etapie przetwarzania danych pomiarowych metodami rozpoznawania obrazów.
EN
A review of the theory and technology of Odor Measurement. Measurable parameters of odor's perceived intensity and a specified by European Standard olfactometry principle (the panelists sniffs a dilute sample of the odor) especially new definitions of European Odor Unit, ou E and European Reference Odor Mass, EROM are presented. Determination of chemical odorants by means of Electronic Nose and another odor pollution Detection Instrumentation need to be processed by pattern analysis techniques.
PL
W pracy przedstawiono system umożliwiający ocenę jakości nasion rzepaku z wykorzystaniem elektronicznego nosa wyposażonego w matrycę 32 sensorów wykonanych z przewodzących polimerów. Sygnały generowane przez sensory stanowiły dane wejściowe do sieci neuronowej typu backpropagation. Zmiany zapachu nasion rzepaku, spowodowane zmianą wilgotności przekraczającą dopuszczalny limit 6%, rozpoznawane były już po 24 godzinach.
EN
This paper presents a system permitting the assessment of rapeseed quality with an electronic nose equipped with a 32 conductive polymer sensor matrix. Signals generated by the sensors were the input data into the backpropagation neural network. The changes in the seed odour, produced by a change in the moisture content over the permitted limit of 6%, were detected within 24 hours.
PL
Urządzenia typu elektroniczny język stanowią nowy kierunek rozwoju analityki chemicznej, który może być użyteczny w szybkiej zautomatyzowanej analizie jakościowej, a także w rozpoznawaniu wybranych grup produktów.
PL
Elektroniczne nosy to zespoły czujników gazowych przeznaczone do wykrywania i kontroli zapachów. Zależnie od rodzaju matrycy sensorowej różnią się pomiędzy sobą optymalnymi warunkami funkcjonowania. Pomimo że kalibracja ich jest trudna i tylko niektóre dorównują pod względem czułości nosom ludzkim czy psim, nosy elektroniczne stwarzają możliwość szybkiej i obiektywnej analizy zapachu w przemyśle spożywczym. Współczesne badania naukowe i rozwiązania technologiczne zmierzają w kierunku obniżenia kosztów produkcji, polepszenia powtarzalności pracy i czasu efektywnego działania, jak również miniaturyzacji celem rozpowszechnienia tych urządzeń.
EN
Electronic noses can be viewed as arrays of gas sensors for detection and control of various odors. Optimal condi-tions for their functioning change according to the sensor matrix applied. Electronic noses permit fast and reliable odor analysis in food industry in spite of some limitations related to difficulty in calibration and deficient sensitivity when compared to human and dog noses. In order to widen scope of their practical applications, present scien-tific research and technological development aim at improvement of reproducibility and effective lifetime, miniaturization and reduction of production costs.
PL
Termin elektroniczny nos, jako urządzenie do analizy związków lotnych, pojawił się około dwadzieścia lat temu, lecz przydatność laboratoryjna oraz możliwości zastosowania tych instrumentów sięgają kilku ostatnich lat. W pracy przedstawiono obecnie stosowane technologie elektrochemicznych sensorów w konstrukcji elektronicznych nosów i ich zastosowanie w analizie związków lotnych żywności.
EN
The term electronic nose appeared 20 years ago but laboratory usefulness and possibilities of application this instruments have been extended during only the last few years. Currently used sensors technologies have been presented. Application of artificial noses in the food industry has also been presented.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.