Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The use of cluster analysis in assessing the sustainability of organic farms. Part 1. Methodical considerations

Sporysz Maciej, Szczuka Maria, Tabor Sylwester, Molenda Krzysztof, Kuboń Maciej

Agricultural Engineering

|

2019

|

Vol. 23, No. 4

69--76

EN

The modern agriculture model is a model based on the principles of sustainable development, i.e. protecting the environment and the cultural landscape on the one hand, and on the other, ensuring adequate income for residents. It is based on three orders: ecological, social and economic. This paper attempts to use cluster analysis to assess the economic and ecological sustainability of organic farms. It also indicates the factors that statistically influenced the assessment of a farm as sustainable, or not. The first part of the work is dedicated to the characteristics of the problem and the methodology of research and analysis. The second part contains the results of the research and discusses them.

PL

Nowoczesny model rolnictwa, to model oparty na zasadach zrównoważonego rozwoju, tzn. chroniący środowisko i krajobraz kulturowy z jednej strony, a jednocześnie zapewniający odpowiednie dochody mieszkańcom. Oparty jest na trzech ładach: ekologicznym, społecznym i ekonomicznym. W pracy podjęto próbę wykorzystania analizy skupień do oceny zrównoważenia ekonomicznego i ekologicznego gospodarstw ekologicznych. Wskazano czynniki, które statystycznie wpływały na decyzję o tym, które gospodarstwo należy uznać za zrównoważone, a które nie. Część pierwsza pracy poświęcona została charakterystyce problemu i metodyce badań i analiz. Część drugą to wyniki badań i ich omówienie.

2

Horse manure granules in the aspect of use as fertilizer in small ecological farms

Zdanowicz A., Chojnacki J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 3

137--140

EN

The paper presents tests on the pressure agglomeration process of horse manure with the addition of chopped barley straw in order to produce fertilizer granules for fertilizing small crops as part of home grown organic vegetable growing. The granulation process was carried out on a laboratory pelletizer. The experiment was carried out with the dry matter content of chopped barley straw in relation to the total dry mass of the mixture containing a straw and a horse manure, amounting to 0; 16,6; 32,7%. Middle relative humidity of the raw material was 15,2; 23,6; 30,4%. The influence of addition of a chopped barley straw and substrate relative humidity on the selected properties of the obtained granulate was determined.

PL

Opisano badania procesu aglomeracji ciśnieniowej obornika końskiego z dodatkiem sieczki słomy jęczmiennej w celu wytworzenia granulatu nawozowego do nawożenia małych upraw w ramach przydomowej ekologicznej uprawy warzyw. Proces granulacji przeprowadzono w granulatorze laboratoryjnym. Doświadczenie wykonano przy zawartości suchej masy sieczki słomy jęczmiennej w stosunku do całkowitej suchej masy mieszaniny zawierającej słomę i koński nawóz, wynoszącej 0; 16,6; 32,7%. Średnia wilgotność względna surowca wynosiła: 15,2; 23,6; 30,4%. Określono wpływ dodatku zawartości sieczki słomy jęczmiennej i wilgotności względnej substratu na wybrane właściwości otrzymanego granulatu.

3

Evaluation of weed infestation of triticale and pea mixtures grown for fodder seeds

Bojarszczuk J., Księżak J., Staniak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

42--48

EN

The aim of the study was to evaluate weed infestation of mixtures of pea with spring triticale with differentiated composition of seeds at sowing, in ecological farming system. Field experiments were carried out in 2014-2016 in split-plot design in 4- replication on good soil rye complex. Two pea cultivars with spring triticale with differentiated share of legume (40, 60 and 80%) were compared. An assessment of species weed composition, each species abundance, fresh and dry weed matter was performed. An assessment of the structure of weed communities in the cultivated crops was carried out using two ecological indicators: Shannon index (H) and Simpson domination index (SI). Analysis has shown that in the first and third year of study, the most competitive with weeds was mixture of the lowest percentage of legumes, while in the second year the mixture with 80% share of pea, as evidenced by significantly lower fresh and dry weeds matter. In all years of study, in the cultivation of all mixtures, weed phytocenoses consisted mainly of dicotyledonous species. The most abundant weed species, regardless of their components, were: Conyza canadensis, Chenopodium album, Eguisetum arvense, Rumex acetosella and Sonchus asper. In the first year of the study, the highest diversity of weeds, expressed by Shannon's diversity index, showed a mixture of triticale with 40% share of pea of Milwa cultivar, in the second year a mixture with 80% share of pea Klif cultivar and 40% of Milwa, while in the third year of study mixtures with 60% share of pea Milwa cultivar and 40% - of Klif cultivar.

PL

Celem badań była ocena zachwaszczenia mieszanek grochu z pszenżytem jarym o zróżnicowanym udziale nasion komponentów przy wysiewie, w ekologicznym systemie gospodarowania. Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2014-2016 w układzie split-plot, w 4 powtórzeniach, na glebie kompleksu żytniego dobrego. Porównywano mieszanki dwóch odmian grochu z pszenżytem jarym o zróżnicowanym udziale rośliny strączkowej (40, 60 i 80%). Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego, liczebności poszczególnych gatunków, oznaczono świeżą i powietrznie suchą masę chwastów oraz wykonano ocenę struktury zbiorowisk chwastów w badanych uprawach za pomocą dwóch wskaźników ekologicznych: indeksu różnorodności Shannona (H’) oraz indeksu dominacji Simpsona (SI). Badania wykazały, że w pierwszym i trzecim roku badań, najbardziej konkurencyjna w stosunku do chwastów była mieszanka o najmniejszym udziale rośliny strączkowej, natomiast w drugim roku mieszanka z 80% udziałem grochu wyróżniała się najmniejszym zachwaszczeniem, na co wskazuje istotnie mniejsza świeża i sucha masa chwastów. We wszystkich latach badań, w uprawie wszystkich mieszanek, fitocenozy chwastów składały się głównie z gatunków dwuliściennych. Najliczniej występującymi gatunkami chwastów, niezależnie od udziału komponentów były: Conyza canadensis, Chenopodium album, Eguisetum arvense, Rumex acetosella oraz Sonchus asper. Największą różnorodnością flory segetalnej, wyrażoną indeksem różnorodności Shannona, w pierwszym roku badań, wykazała się mieszanka pszenżyta z 40% udziałem grochu odmiany Milwa, w drugim roku mieszanka z 80% udziałem grochu odmiany Klif oraz 40% odmiany Milwa, zaś w trzecim roku mieszanka z 60% udziałem rośliny strączkowej odmiany Milwa oraz 40% odmiany Klif.

4

Możliwość wytwarzania biogazu na cele energetyczne w gospodarstwach ekologicznych

Sikora J., Szeląg-Sikora A., Cupiał M., Niemiec M., Klimas A.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 1

279--288

PL

Celem pracy było wykazanie możliwości zastosowania małych biogazowni rolniczych w gospodarstwach ekologicznych na przykładzie gospodarstw zlokalizowanych na terenie gmin powiatu staszowskiego. Gospodarstwa te ukierunkowały się na ekologię jeszcze w latach 90. ubiegłego wieku. Rolnictwo ekologiczne oznacza system gospodarowania o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie gospodarstwa oparty na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego, nieprzetworzonych technologicznie. Większość gospodarstw konwencjonalnych na terenie powiatu staszowskiego posiada słabo rozwinięte zaplecze techniczne i prowadzi gospodarkę ekstensywną, co ułatwia ich przestawienie na produkcję ekologiczną. Zasadniczą przyczyną w gospodarstwach ekologicznych zubażania gleby w składniki pokarmowe jest ich „wywożenie” z gospodarstwa wraz ze sprzedawanymi płodami rolnymi. Poza wywożeniem składników pokarmowych z płodami rolnymi następują ich straty poprzez wymywanie. Nawożenie w gospodarstwach ekologicznych oparte jest na masach odpadowych z produkcji zwierzęcej (obornik, gnojówka, gnojowica). Problemem podczas nawożenia nawozami naturalnymi w gospodarstwach ekologicznych jest wprowadzanie w obieg nasion chwastów, które występują w tych masach.

EN

Ecological farming is a system of farming characterized by sustainable plant and animal production within a farm, based on biological and mineral products that are not technologically processed. A majority of conventional farms in Staszów District has a weakly developed technical infrastructure and is engaged in extensive farming, which facilitates adapting to ecological farming. The fundamental reason for soil impoverishment in nutrients in ecological farms is their transfer from the farms while selling crops. The removal of nutrients due to crop selling is followed by their loss through leaching. Fertilizing in ecological farms is based on animal production wastes (manure, liquid manure, slurry). Fertilizing with natural fertilizers is problematic due to introducing into the object weed kernels which are found in these masses.

5

Wielkość produkcji roślinnej a nakłady pracy w gospodarstwach ekologicznych w Polsce południowej

Kwaśniewski D., Kuboń M., Malaga-Toboła U.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2013

|

Vol. 58, nr 4

44--48

PL

Celem badań była ocena wielkości produkcji roślinnej w aspekcie ponoszonych nakładów pracy na tę produkcję w gospodarstwach ekologicznych. Badania przeprowadzono w 50 gospodarstwach ekologicznych z certyfikatem, położonych na terenie Polski Południowej. Wysokość plonów w badanych gospodarstwach była zdecydowanie niższa w porównaniu z plonami roślin uzyskiwanymi w gospodarstwach konwencjonalnych. Średnie plony dla zbóż to 3,0 t*ha-1, dla roślin okopowych to tylko 15,7 t*ha-1, a dla warzyw 17,6 t*ha-1. W badanych gospodarstwach wielkość produkcji roślinnej była średnio na poziomie 30,8 JZ*ha-1. Natomiast poziom nakładów pracy ponoszonych na tę produkcję to odpowiednio: 30,8 rbh*ha-1 zbóż, 206,1 rbha*ha-1 roślin okopowych (ziemniaki) i 495,7 rbha*ha-1 warzyw.

EN

The objective of the paper was to carry out an assessment of the plant production size in the aspect of the incurred work inputs on this production in ecological farms. The scope of the paper covered research carried out in 50 ecological farms with certificate, located in the Southern Poland. The yield in the researched farms was considerably lower than plant yield obtained in conventional farms. Average yield for grains was 3.0 t*ha-1, for root crops it was only 15.7 t*ha-1 and for vegetables 17.6 t*ha-1.In the investigated farms the plant production size was at the average level of 30.8 GU*ha-1. Whereas, the level of work inputs incurred on this production is respectively 30.8 man-hour*ha-1 of grains, 206.1 man-hour*ha-1of root crops (potatoes) and 49.7 man-hour*ha-1of vegetables.

6

Moc zainstalowana i bilans składników pokarmowych w wybranych gospodarstwach ekologicznych

Tabor S., Szczuka M., Malaga-Toboła U., Kwaśniewski D.

Inżynieria Rolnicza

|

2013

|

R. 17, nr 4, t. 1

375--381

PL

Podstawowym celem opracowania jest analiza bilansu składników pokarmowych w 4 wybranych gospodarstwach ekologicznych, charakteryzujących się zbliżonym areałem (ok. 5 ha UR) oraz zróżnicowanym kierunkiem produkcji i wyposażeniem w mechaniczną siłę pociągową. Gospodarka nawozowa w zrównoważonym systemie produkcji ma zaspokoić potrzeby pokarmowe roślin uprawnych oraz podtrzymywać lub poprawiać żyzność gleby. Umiejętne wykorzystanie zasobów siedliska pozwoli uzyskać dobre wyniki produkcyjne przy możliwie najmniejszym zużyciu nawozów. Przy poborze składników nawozowych zauważamy, że najwyższy wskaźnik poboru azotu występuje w gospodarstwie B o kierunku produkcja zwierzęca (-188,8 kg ha-1) oraz w gospodarstwie A2 o kierunku produkcja roślinna sadownicza (-168,6 kg ha-1). Analogicznie dotyczy to także poboru fosforu i potasu. Pomimo wprowadzenia tych składników do gleby, bilans NPK we wszystkich gospodarstwach jest ujemny. Analizując rozkład mocy, zarówno w ujęciu ogólnym, jak i jednostkowym można zauważyć, że najwyższą mocą zainstalowaną w ciągnikach charakteryzował się obiekt jednobiegunowy o kierunku produkcja roślinna polowa (A1) – 38,2 kW. Natomiast wskaźnikiem najniższym obiekt jednobiegunowy o kierunku produkcja roślinna sadownicza (A2) –18,4 kW.

EN

The basic objective of the paper is the analysis of nutrients balance in 4 selected ecological farms, which are characterized with a similar acreage (approx. 5 ha AL) and a varied production trend and equipment with mechanical tractive force. Fertilizer management in the sustainable production system has to satisfy nutritious demands of cultivation plants and to support or improve the soil fertility. Skilful use of resources of habitat shall allow obtaining good production results at possibly lowest consumption of fertilizers. At the uptake of fertilizer components, we may notice that the highest index of nitrogen uptake occurs in the animal production farm B (-188.8 kg ha-1) and in A2 orchard plant production farm (-168.6 kg ha-1). By analogy, it also concerns phosphorus and potassium uptake. Despite introduction of these components to soil, NPK balance in all farms was negative. When analysing power distribution, both in the general as well as unitary view, one may notice that the single-polar field plant production object (A1) was characterised with the highest power installed in tractors - 38.2 kW. Whereas, a single-polar orchard plant production object (A2) with the lowest index -18.4 kW.

7

Wyposażenie techniczne wybranych gospodarstw ekologicznych ukierunkowanych na produkcję mleka

Malaga-Toboła U.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 2, t. 2

185-192

PL

Celem pracy było określenie poziomu wyposażenia gospodarstw ekologicznych w maszyny i narzędzia rolnicze oraz budynki gospodarskie. Do badań przyjęto 12 gospodarstw ekologicznych, położonych na terenie górskiej gminy Uście Gorlickie. Głównym kierunkiem prowadzonej działalności w tych obiektach była produkcja mleka. W pracy przedstawiono stan badanych gospodarstw pod względem powierzchni, struktury użytkowania gruntów i zasiewów oraz obsady i struktury inwentarza żywego. Obliczono wydajność mleczną, odnosząc wielkość produkcji mleka zarówno do 1 sztuki krowy jak i do hektara użytków rolnych. Podano liczbę i wiek poszczególnych grup maszyn, powierzchnię użytków rolnych przypadającą na 1 sztukę maszyny oraz powierzchnię i wiek budynków gospodarskich. Osobno dokonano charakterystyki maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji zwierzęcej. Średnio badane gospodarstwo dysponowało 24,25 szt. środków technicznych, a średni ich wiek wynosił 22 lata. Najmłodsze były maszyny do zbioru zielonek. Łączna powierzchnia budynków w gospodarstwie wynosiła 302 m2, a na 1 sztukę zwierząt przypadało 7,40 m2. Średni wiek budynków to 26 lat.

EN

The purpose of the work was to determine the equipment level of ecological farms with machinery and agricultural tools and farm buildings. Research covered 12 ecological farms located on the territory of a mountainous district Uście Gorlickie. Milk production was the main business orientation in these facilities. The work presents a condition of the researched farms in relation to surface area, structure of using lands and crops as well as livestock and its structure. Milk efficiency was calculated, relating the seize of milk production both to 1 cow as well as to 1 hectare of arable lands. Number and age of particular groups of machines , surface area of arable lands per one unit of machine and surface area and age of farm buildings were given. Characteristics of machines and devices used in animal production was carried out separately. On the average the researched farm had 24.25 units of technical means and their average age was 22 years. Green forage harvesting machines were the youngest. Total surface area of buildings in the farm was 302 m2, and 7.40 m2 per one animal. Average age of buildings was 26 years.

8

Wpływ mocy zainstalowanej w ciągnikach rolniczych na wielkość produkcji roślinnej w gospodarstwach ekologicznych

Kowalski J., Kuboń M.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 4, t. 1

193-201

PL

W pracy przedstawiono wpływ wielkości mocy zainstalowanej w środkach technicznych w gospodarstwach ekologicznych Małopolski na wielkość globalnej produkcji roślinnej. Wielkości produkcji jak również moc zainstalowaną w ciągnikach odniesiono do gospodarstwa (JZ*gosp.-1; kW*gosp.-1) oraz jednostki obszarowej produkcji (JZźha-1 UR; kW*ha-1 UR). W celu przeprowadzenia analizy werbalnej badane obiekty zostały podzielone na 8 grup obszarowych. W przypadku mocy, z łącznej liczby pracujących w gospodarstwach ciągników, wyodrębniono trzy najczęściej występujące typy ciągników. Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała istotne dodatnie powiązania korelacyjne pomiędzy wielkością mocy zainstalowanej w ciągnikach rolniczych (przeliczonej na powierzchnię 1 ha UR) a wielkością produkcji roślinnej również odniesioną do jednostki powierzchni. Podobnie istotny statystycznie dodatni wpływ ma suma mocy zainstalowanej w ciągnikach badanych gospodarstw na jednostkową wielkość produkcji.

EN

The influence of the size of the power installed in technical means in ecological farms of Małopolska region on the global size of plant production. The production size as well as the power installed in tractors was referred to a farm (JZ*farm-1; kW*farm-1) and an area unit of production (JZ*ha-1 UR; kW*ha-1 UR). In order to carry out a verbal analysis, the researched objects were divided into 8 area groups. In case of power, out of a total number of tractors operating in farms, three types of the most frequently occurring tractors were selected. The statistical analysis, which was carried out proved significant correlation relations between the size of the power installed in agricultural farms (calculated per area on 1 ha of arable lands) and the plant production size also referred to an area unit. The sum of the power installed in tractors in the researched farms has also a statistically significant impact on a unitary production size.

9

Relacje pomiędzy liczbą ciągników i mobilnych środków transportowych a wielkością produkcji w gospodarstwach ekologicznych

Kowalski J., Kuboń M.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 4, t. 1

181-192

PL

Głównym celem opracowania była ocena wzajemnych powiązań pomiędzy wielkością i strukturą produkcji wyrażonej w JZźgosp.-1 oraz JZźha-1 a wyposażeniem w ciągniki rolnicze i mobilne środki transportowe. Za zmienne niezależne przyjęta została liczba sztuk poszczególnych mobilnych środków, przypadających na gospodarstwo i na 1ha UR. Z badań wynika, że średnio na jedno gospodarstwo przypada 541,9 JZ produkcji roślinnej oraz 214,0 JZ produkcji zwierzęcej. W przeliczeniu na 1 ha UR daje to odpowiednio 47,9 oraz 19,3 JZ, czyli wielkość produkcji roślinnej jest ponad 2,5-krotnie większa. Średnio na jedno gospodarstwo ekologiczne przypadało 1,58 szt. ciągnika rolniczego, a odchylenie standardowe to 0,89 szt*gosp.-1. W przeliczeniu na ha UR było to 0,27 szt. Wyposażenie badanych gospodarstw ekologicznych w samochody ciężarowe i dostawcze należy ocenić jako słabe. Średnio na jedno gospodarstwo przypadało zaledwie 0,11 szt, a odchylenie standardowe wynosiło 0,35 szt. Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała istotne związki korelacyjne- regresyjne pomiędzy wielkością produkcji ogółem w gospodarstwie a liczbą ciągników w sztukach zarówno na gospodarstwo, jak i na 1ha UR, jak również liczbą ciągników wraz z pozostałymi mobilnymi środkami transportowymi na gospodarstwo oraz na 1ha UR.

EN

The main objective of the paper was an assessment of mutual relations between the production size and the structure expressed in JZźfarm.-1 and JZźha-1 and equipping with farm tractors and mobile transport means. The number of particular mobile means per a farm and 1 ha of arable land was assumed as independent variables. The research proves that on average 541.9 JZ of plant production and 214.0 JZ of animal production is for one farm. It is respectively 47.9 and 19.3 JZ per 1 ha of arable lands. Thus, the size of plant production is over 2.5 times higher. On average, per one ecological farm there was 1.58 of a farm tractor and a standard deviation was 0.89 itemźfarm.-1. It was 0.27 item per 1 ha of arable lands. Equipping the selected ecological farms with trucks and delivery trucks shall be assessed as weak. Per one l farm there was only 0.11 item on average and a standard deviation was 0.35 item. The statistical analysis, which was carried out proved significant correlation and regression relations between the size of the total production in a farm and the number of farms in items both per a farm as well as per 1 ha of arable lands, as well as the number of tractors along with the remaining mobile transport means per a farm and per 1 ha of arable lands.

10

Ocena intensywności wykorzystania środków technicznych w wybranych gospodarstwach ekologicznych

Kowalski J., Nowak M.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 2, t. 2

131-139

PL

Dokonano porównania wyposażenia technicznego oraz oceny intensywności wykorzystania potencjalnych zdolności produkcyjnych maszyn rolniczych w gospodarstwach ekologicznych. Zakres pracy obejmował badania wykonane w piętnastu gospodarstwach ekologicznych pięciu powiatów woj. Małopolskiego oraz woj. Świętokrzyskiego. Gospodarstwa podzielono na trzy grupy: grupa I - 3 gospodarstwa o powierzchni do 5 ha, grupa II - 6 gospodarstw o powierzchni od 5 ha do 10 ha, grupa III - 6 gospodarstw o powierzchni powyżej 10 ha. Do oceny wykorzystania zdolności produkcyjnych parku maszynowego w badanych gospodarstwach oszacowano "stopę wykorzystania zdolności produkcyjnych": Uzyskane w trakcie badań wyniki jednoznacznie wskazują, że gospodarstwa grupy I (do 5 ha UR) nie spełniają warunków do zastosowania i wykorzystania sprzętu technicznego ani starej, ani nowej generacji. Obliczone wskaźniki intensywności wykorzystania maszyn, poza nielicznymi wyjątkami, są na poziomie minimalnym a czasami wręcz zbliżonym do zera. Wraz ze wzrostem powierzchni gospodarstwa następuje zwiększanie wartości tych wskaźników. Niemniej jednak nawet w największych badanych gospodarstwach (powyżej 15 ha UR) nie gwarantują one całkowitej efektywności ekonomicznej stosowania środków technicznych.

EN

A comparison of technical equipment and evaluation of intensity of using potential production capacities of agricultural machines in ecological farms was carried out. The scope of work covered research that was carried out in fifteen ecological farms of five poviats of Małopolskie voivodeship and Świętokrzyskie voivodeship. The farms were divided into three groups: group I-3 farms - of surface area up to 5 ha, group II - 6 farms - of surfaced area from 5 ha up to 10 ha, group III - 6 farms - of surface area over 10 ha. "Rate of using production capacities" was determined for evaluation of using production capacities of a machinery park in the researched farms: Results obtained during the research explicitly prove that farms of group I (up to 5 ha of arable land) do not meet the conditions for applying and using technical equipment of old as well as new generation. The rates of intensity machines use, which were calculated, except for rare exceptions, are at the minimum level and sometimes even close to zero. Increase of values of these rates occurs along with the increase of the farm surface area. However, even in the biggest researched farms (above 15 ha of arable land) they do not guarantee a total economic efficiency of using technical means.

11

Level of equipment with the machinery park and activities related to supporting ecological farms with the EU funds

Szeląg-Sikora A., Kowalski J.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 4, t. 2

129-137

EN

The paper presents analysis of equipment with the machinery park in 30 ecological farms. Area of arable land was accepted as a grouping variable. Activities related to integration of our country with the European Union constituted the second aspect of the paper. In order to fully realize the accepted objective of the paper, replacement value of the machinery park, which was at the average 16.44 thousand PLN*ha-1 AL, was calculated. Quantitative machinery equipment proved that each examined farm possessed inter alia one tractor and a farm trailer as a transport mean. Characteristics of tractors proved that they were at the average 16 years old and their average power was of 5.91 kW*ha-1 AL. 24 out od 30 responders, declared that they additionally used available subsidies within structural funds both preaccession and after integration with the EU.

PL

W pracy przeprowadzano analizę wyposażenia w park maszynowy 30 gospodarstw ekologicznych. Jako zmienną grupującą przyjęto powierzchnię użytków rolnych. Drugim aspektem pracy były działania gospodarstw związane z integracją naszego kraju z Unia Europejską. Aby w pełni zrealizować przyjęty cel pracy, obliczono m.in. wartość odtworzeniową parku maszynowego, która średnio dla całej grupy wyniosła 16,44 tys. PLN*ha-1 UR. Zamieszczone ilościowe wyposażenie w maszyny wykazało, że każde badane gospodarstwo posiadało min. jeden ciągnik oraz przyczepę rolniczą jako środek transportowy. Charakterystyka ciągników wykazała, że miały one średnio 16 lat oraz średnią moc 5,91 kW*ha-1 UR. Spośród 30 respondentów 24 zdeklarowało, że dodatkowo aktywnie korzystało z dostępnych dopłat w ramach funduszy strukturalnych zarówno tych przedakcesyjnych, jak i po integracji z UE.

12

Efektywność rolniczej produkcji ekologicznej w zależności od kierunku produkcji gospodarstwa rolnego

Szeląg-Sikora A., Kowalski J.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 4, t. 1

421-429

PL

Celem pracy było określenie efektywności produkcji w badanych gospodarstwach ekologicznych. Zakres pracy obejmował gospodarstwa o kierunku produkcji roślinnym, zwierzęcym i mieszanym. Badaniami objęto łącznie 30 gospodarstw położonych w województwie małopolskim. Badania przeprowadzono w formie wywiadu kierowanego. Na etapie analizy wyników gospodarstwa te zostały pogrupowane według kierunku produkcji. Średnio dla wszystkich gospodarstw wskaźnik nadwyżki bezpośredniej był na poziomie 85,80 tys. PLN.gosp.-1, zaś w poszczególnych grupach mieścił się w przedziale od 43,00 do 109,17 tys. PLN. gosp.-1. Po uwzględnieniu uzyskanej wartości nadwyżki bezpośredniej oraz subwencji unijnych w badanych obiektach efektywność jednego hektara użytków rolnych wyniosła 8,72 tys. PLN. Uzyskane wyniki pozwalają wnioskować, iż istotną rolę w efektywności prowadzonej ekologicznej produkcji rolniczej odgrywają subwencje unijne. Sumując otrzymane dopłaty bezpośrednie oraz dopłaty do produkcji ekologicznej gospodarstwo otrzymywało ok. 14 tys. PLN przy średniej powierzchni gospodarowania 11,55 ha UR.

EN

The objective of the paper was to determine the production efficiency in the researched ecological farms. The paper scope covered plant, animal and mixed production farms. 30 farms located in the Małopolskie region were covered by the research. The research was carried out in the form of a guided survey. At the stage of the results analysis, the farms were grouped according to the production orientation. On average, for all farms, the rate of the standard gross margin was on the level of PLN 85.80 thousand.farm.-1, whereas in particular groups it was between PLN 43.00 to PLN 109.17 thousand.farm-1. Upon including the obtained value of the standard gross margin and the EU funds in the researched objects, the efficiency of one hectare of arable lands was PLN 8.72 thousand. The obtained results allow to assume that EU funds play a significant role in ecological agricultural production. In total, a farm obtained direct funds and funds for ecological production in the amount of approx. PLN 14 thousand at an average area of farming of 11.55 ha of AL.

13

Charakterystyka wyposażenia technicznego i technologii uprawy roli w gospodarstwach ekologicznych

Tabor S., Szczuka M.

Inżynieria Rolnicza

|

2012

|

R. 16, nr 2, t. 2

295-302

PL

Celem pracy było określenie relacji pomiędzy wyposażeniem technicznym a technologią uprawy roli w gospodarstwach ekologicznych. Spośród 100 objętych badaniami obiektów, z uwagi na strukturę użytkowania ziemi i kierunek produkcji, zostały wybrane 88 gospodarstwa, w których stosowano technologię uprawy roli. Wyniki uzyskane w tych obiektach poddano analizie w poniższym artykule. Ze względu na areał użytków rolnych gospodarstwa podzielono na 4 grupy: (I) do 5 ha - 26 obiektów, (II) 5,01-10 ha - 28 obiektów, (III) 10,01-15 ha - 13 obiektów , (IV) powyżej 15 ha - 21 obiektów. W gospodarstwach ekologicznych średnich i większych (powyżej 10 ha) obserwuje się wysokie wyposażenie w brony talerzowe i glebogryzarki, przy jednocześnie malejącym wyposażeniu w kultywatory. Wskazuje to na rosnące znaczenie technologii uprawy uproszczonej i kombinowanej w tych gospodarstwach. W porównaniu do klasycznych pługów, zastosowanie bron talerzowych umożliwia także szybsze i płytsze przykrycie obornika. Ten ostatni czynnik nie jest bez znaczenia dla procesu mineralizacji substancji organicznej, która w warunkach produkcji ekologicznej odgrywa dominującą rolę. Agregaty uprawowe stanowią niewielką ilość w porównaniu do innych maszyn, szczególnie w gospodarstwach najmniejszych, co wskazuje na stosowanie jeszcze tradycyjnych oraz pracochłonnych technologii uprawy roli.

EN

The purpose of the work was to determine relation between technical equipment and cultivation technology in ecological farms. From among 100 facilities which were covered by the research, in consideration of the structure of land use and production orientation, 88 farms were selected where technology of farming was applied. The results obtained in these facilities were subjected to analysis in the following article. The farms were divided into 4 groups because of the area of arable land: (I) up to 5 ha - 26 facilities, (II) 5.01-10 ha - 28 facilities , (III) 10.01-15 ha - 13 facilities, (IV) more than 15 ha - 21 facilities. Considerable equipment of average and big ecological farms (above 10 ha) in disc harrows and soil millers is reported at the simultaneous decrease of cultivators equipment. It proves an increasing significance of the simplified and combined farming technology in these farms. Moreover, in comparison to classical ploughs, using disc harrows enables faster and shallow coverage of manure. The last factor is not insignificant for the process of mineralization of organic substance, which in the conditions of ecological production plays a dominant role. Farming aggregates constitute a small amount in comparison to other machines, especially in the smallest farms, which proves application of yet traditional and labour consuming farming technologies.

14

Zawartość bioaktywnych składników mleka w zależności od modelu żywienia krów w certyfikowanych gospodarstwach ekologicznych

Kuczyńska B., Nałęcz-Tarwacka T., Puppel K., Gołębiewski M., Grodzki H., Slósarz J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2011

|

Vol. 56, nr 4

7-13

PL

Żywienie krów odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu produkcyjności i jakości mleka. Celem badań było ustalenie wpływu różnych modeli żywienia krów utrzymywanych w certyfikowanych gospodarstwach ekologicznych województwa mazowieckiego na zawartość bioaktywnych składników mleka (BSM). Przeanalizowano żywienie oraz produkcyjność krów w dwóch sezonach żywienia: letnim i zimowym w 2010 roku w dwóch gospodarstwach specjalistycznych. W badanych gospodarstwach dawki żywieniowe w okresie letnim i zimowym różniły się rodzajem stosowanych pasz. Badania przeprowadzono na 20 krowach. W mleku oznaczono LKS, witaminy A, D3, E i K2, profil kwasów tłuszczowych, białka serwatkowe, Ca, P i Mg. Najlepsze efekty produkcyjne w gospodarstwach ekologicznych wykazano w sezonie żywienia letniego u krów wypasanych na pastwisku, dokarmianych sianokiszonką i paszą treściwą w gospodarstwie G1. Mleko krów pochodzące z sezonu żywienia letniego z gospodarstwa G2 wyróżniało się statystycznie wyższą zawartością składników o właściwościach antyoksydacyjnych, głównie ?-karotenu i witaminy D3 oraz CLA w porównaniu z mlekiem z sezonu żywienia zimowego, odpowiednio o 78% i 14% oraz 437%. Najwyższą koncentrację BSM w sezonie żywienia zimowego wykazano w mleku krów żywionych dawką z udziałem dyni pastewnej (G2).W trakcie trwania żywienia zimowego w mleku z gospodarstwa G2 vs. G1 wykazano większą zawartość ?-karotenu (0,355 vs. 0,195mg/l)i TAS-u (1,759 vs. 1,721 mmol/l), oraz bioaktywnych kwasów tłuszczowych takich, jak:CLA, TVA i LNA odpowiednio(0,946 vs. 0,381, 2,20 vs. 0,89 i 0,956 vs. 0,734 g/100g tłuszczu. Zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA) w sezonie żywienia zimowego również była statystycznie wyższa w mleku w gospodarstwie G2 niż w G1 o 24,2%. Uzyskane wyniki wskazują na korzystniejszą jakość prozdrowotną mleka, które pochodzi od krów mających w dawce zimowej dynię pastewną, a w dawce letniej - od krów żywionych zielonką pastwiskową do woli.

EN

Cow feeding plays a crucial role in shaping of their productivity and milk quality. The aim of the research was to examine the influence of different feeding models for cows kept in certified ecological farms of Mazovian voivodeship on bioactive milk components (BMC). Cow feeding and productivity in two feeding seasons (summer and winter) in 2010 in two specialist farms were analyzed. In examined farms feeding rations differed in type of feedstuffs used. The experiment was carried out on 20 cows. Somatic cell count (SCC), vitamins A, D3, E and K2, fatty acids profile, whey proteins, Ca, P as well as Mg were determined in milk. The best productivity effects in ecological farms were proved in summer feeding season season in case of cows grazed in the pasture and additionally receiving hay silage and a concentrate at the farm G1. Cow milk collected during summer feeding season at the farm G2 had statistically higher content of antioxidant components, mainly ßcarotene and vitamin D3, as well as CLA comparing with milk collected in winter season by 78%, 14% and 437% respectively. In winter feeding season the highest BMC concentration was proved in milk of cows fed the ration containing fodder pumpkin (G2). During winter feeding, in milk from G2 vs. G1 farms, it was observed highest content of ß-carotene (0.355 vs. 0.195mg/l) and TAS (1.759 vs. 1.721 mmol/l) as well as bioactive fatty acids like CLA, TVA and LNA (0,946 vs. 0.381, 2.20 vs. 0.89 and 0.956 vs. 0.734 g/100g of fat respectively). The content of PUFA during winter feeding season was also statistically higher in milk from G2 than G1 farm by 24.2%. The results obtained show more health-profitable quality of milk from cows receiving fodder pumpkin in winter ration and the animals fed ad libitum pasture green forage in the summer.

15

Występowanie oraz szkodliwość ważnych gospodarczo szkodników zbóż w gospodarstwach ekologicznych na Podkarpaciu w latach 2008-2010

Kaniuczak Z., Bereś P., Kowalska J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2011

|

Vol. 56, nr 3

189-195

PL

Zasiewom zbóż w gospodarstwach ekologicznych na Podkarpaciu zagraża wiele agrofagów, pośród których ważną pozycję zajmują szkodniki. Celem prowadzonych badań było rozpoznanie składu gatunkowego szkodników uszkadzających rośliny oraz określenie ich szkodliwości dla wybranych zbóż. Na podstawie wykonanych analiz stwierdzono, że najważniejszymi szkodnikami pszenicy jarej, pszenicy ozimej i orkiszu w rejonie badań były: skrzypionki, mszyce, wciornastki, niezmiarka paskowana oraz pryszczarki źdźbłowe.

EN

Cereal crops in ecological farms in Podkarpackie province are threatened by numerous a grophages, amongst which pests have an important position. The aim of the studies was to determine the species composition for pests damaging plants and their harmfulness for selected plants. On a basis of performed analyses it was found that the most important pests for spring, winter and spelt wheat in the studied region were: cereal leaf beetles, aphids, thrips, barley gout fly and saddle gall midges.

16

Skuteczność zwalczania larw skrzypionek (Oulema spp.) w pszenicy w gospodarstwie ekologicznym w latach 2008-2010

Kaniuczak Z., Bereś P. K., Kowalska J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2011

|

Vol. 56, nr 3

196-199

PL

Zasiewom zbóż w gospodarstwach ekologicznych na Podkarpaciu zagraża wiele szkodników, wśród których za najważniejsze uznaje się skrzypionki (Oulema spp.). Żerowanie larw oraz chrząszczy skrzypionek powoduje zmniejszenie powierzchn asymilacyjnej roślin, co w konsekwencji prowadzi do osłabienia roślin i obniżenia wysokości plonu, a także do spadku zdrowotności zasiewu wskutek porażania roślin przez sprawców chorób. Z uwagi na wysoką szkodliwość skrzypionek dla pszenicy uprawianej w gospodarstwach ekologicznych w latach 2008-2010 wykonano w okolicach Rzeszowa badania nad możliwością ich zwalczania za pomocą wybranych preparatów. Celem prowadzonych badań była ocena skuteczności biologicznej wybranych środków do zwalczania larw skrzypionek (Oulema spp.) w gospodarstwie ekologicznym.W doświadczeniu wykorzystano następujące bioinsektycydy: NeemAzal T/S + Trifolio S-Forte (azadyrachtyna), Biospin 120 SC (spinosad) oraz SpinTor 240 SC (spinosad).

EN

Cereals crops in ecological farms in Podkarpackie province are threatened by numerous agrophages, amongst which cereal leaf beetles (Oulema spp.) are considered to be the most important. Feeding of cereal leaf beetle larvae and beetles reduces the assimilative surface of leaves, resulting in consequence in weakening of plants and yield reduction, as well as in reduced healthiness of crops due to infection of plants with pathogens. Considering high harmfulness of cereal leaf beetles to wheat grown at organic farms, in the years 2008-2010 the studies were conducted in the Rzeszów area concerning possibilities for their control with selected plant protection products. The aim of those studies was to verify biological effectiveness of selected insecticides in control of cereal leaf beetle (Oulema spp.) larvae at the organic farm. The following insecticides were used in the experiment: NeemAzal T/S + Trifolio S-Forte (azadirachtin), Biospin 120 SC (spinosad) and SpinTor 240 SC (spinosad).

17

Założenia do projektu aplikacji wspomagającej prowadzenie sprawozdawczości w gospodarstwach ekologicznych

Cupiał M.

Inżynieria Rolnicza

|

2011

|

R. 15, nr 6

7-12

PL

Realizatorzy projektu badawczo-rozwojowego postanowili przygotować aplikację umożliwiającą prowadzenie w formie elektronicznej, sprawozdawczości wymaganej przez jednostki certyfikujące. Projekt takiej aplikacji opracowany zostanie w ramach projektu NCBiR Nr NR12-0165-10/2010 pt.: "Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych". W niniejszym artykule przedstawiono założenia do projektu takiej aplikacji.

EN

Producers of research-development projects decided to prepare an application programme, which would enable maintenance of reporting in electronic form required by certification bodies. The design of such application programme will be prepared within the National Centre for Research and Development (NCBiR) project No NR12-0165-10/2010 titled: "Innovative influence of technology and information management supporting system on production efficiency in ecological farms". The article herein presents assumptions for design of such application programme.

18

Przychody gospodarstw ekologicznych w regionach funkcjonalnych obszarów wiejskich Dolnego Śląska

Golinowska M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2010

|

Vol. 55, nr 3

86-94

PL

W 2008 r. na Dolnym Śląsku zarejestrowanych było 879 gospodarstw ekologicznych, z czego 11,7% gospodarstw położonych było w I regionie funkcjonalnym obszarów wiejskich, 12,6% w II, 46,8% w III, 17,6% w IV i 11,3% w V. Badaniami dotyczącymi dochodów objęto 39 gospodarstw ekologicznych, co stanowiło 4% populacji generalnej. Gospodarstwa podzielono według grup obszarowych: do 9,99 ha, 10,00 - 29,99 ha, 30,00 - 49,99 ha i powyżej 50,00 ha. Doboru gospodarstw w regionach i grupach obszarowych dokonano za pomocą metody celowo-losowej. Średnia wielkość gospodarstwa wynosiła 50,43 ha, a grunty dzierżawione stanowiły ok. 50% powierzchni gospodarstwa. Zróżnicowanie powierzchni gospodarstw wahało się od 2,2 ha do 266,4 ha. Gospodarstwa ekologiczne przyjęte do badań w 84,6% posiadały certyfikat gospodarstwa ekologicznego, a pozostałe 15,4% było w okresie przestawiania. Uzyskane przychody z 1 ha były zróżnicowane i wahały się od 295 do 2559 zł/ha. W strukturze przychodów dopłaty do produkcji stanowiły od 11,6% do 36,8% w zależności od wielkości gospodarstwa, a średnio dla całej próby badawczej wynosiły 25,5%. Dopłaty do produkcji ekologicznej badani rolnicy określili w 35,9% jako wystarczające, a pozostali (64,1%) za zbyt małe i proponowali by były one od 40 do 400% wyższe niż są obecnie.

EN

In 2008 in Lower Silesia there were registered 879 ecological farms, out of which 11,7% farms located in I functional region of rural areas. 12,6% in II region, 46,8% in III, 17,6% in IV and 11,3% in V functional region. Investigation regarding incomes involved 39 ecological farms, which constituted 4% of general population. The farms were divided according to the following area groups: to 9,99 ha, 10,00 - 29,99 ha, 30,00 - 49,99 ha and over 50,00 ha. Selection of farms in particular regions and area groups was done due to purposive - random method. Average farm size amounted 50,43 ha, while leasehold covered about 50% of farm area. Diversification of farm areas ranged from 2,2 ha to 266,4 ha. Among ecological farms subjected to examination 84,6% were the holders of ecological farm certificate, while the remaining 15,4% were in the course of their transformation. Incomes obtained from 1 ha varied considerably, ranging from 295 to 2559 zł/ha. Within incomes structure, agricultural production subsidies amounted from 11,6% to 36,8% , depending on farm size and average value for the whole examined sample was w 25,5%. 35,9% of farmers involved in investigation stated that ecological production subsidies were sufficient, while the remaining group (64,1%) estimated that subsidies were too low and they proposed from 40 to 400% higher sums than the current ones

19

Ocena możliwości zwalczania Ostrożenia polnego z wykorzystaniem grzybów patogenicznych w rolnictwie ekologicznymi konwencjonalnym

Ratajkiewicz H., Kierzek R., Karolewski Z., Werner M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2010

|

Vol. 55, nr 4

61-66

PL

Ostrożeń polny (Cirsium arvense (L.) Scop.) jest uciążliwym chwastem upraw roślin w gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych w Polsce, który może być zwalczany z wykorzystaniem grzybów patogenicznych. Zastosowanie patogenów ostrożenia polnego wprawdzie budzi poważne wątpliwości epidemiologiczne, wynikające z możliwości zakażenia roślin uprawnych, jest jednak możliwe. Wykorzystanie bioherbicydów na pastwiskach i łąkach jest docelowo jednym z najodpowiedniejszym sposobów bezpośredniego zwalczania ostrożenia polnego i innych chwastów. Zastosowanie P. punctiformis na gruntach ornych nie budzi wątpliwości epidemiologicznych, jednak, ze względu na konieczność manualnej aplikacji patogena, jego wykorzystanie będzie najodpowiedniejsze w uprawach prowadzonych w gospodarstwach ekologicznych. Inne grzyby, odpowiednio dobrane do upraw roślin, tak, aby nie stwarzać zagrożenia epidemiologicznego, mogą być podstawowym czynnikiem zwalczania ostrożenia polnego lub wspomagać zwalczanie tego chwastu prowadzone z użyciem tradycyjnych herbicydów.

EN

Creeping thistle is a burdensome weed of crop plants in ecological and conventional farms, which can be controlled using pathogenic fungi. Although using pathogens of creeping thistle can stir up important doubts from epidemiological point of view, resulting from an opportunity to inoculation of crop plants, it can be possible. Application of bioherbicides on pastures and meadows is ultimately one of the most suitable method of direct control of creeping thistle and other weeds. A use of P. punctiformis on arable land can not raise doubts, however, due to necessity of manual application this method, should be the best in ecological farms. Other fungi appropriately selected to a crop can be a basic method of creeping thistle control or assist a control of it weed with traditional herbicides.

20

Wydajność pracy w gospodarstwach ekologicznych ukierunkowanych na produkcję mleka

Malaga-Toboła U., Sęk S.

Inżynieria Rolnicza

|

2010

|

R. 14, nr 5

151-158

PL

Określono wyposażenie techniczne gospodarstw, wartość odtworzeniową parku maszynowego, wartość produkcji, nakłady pracy oraz wydajność pracy. Wielkości te odniesiono zarówno do jednostki powierzchni pola jak i do dużej jednostki przeliczeniowej (DJP). Celem pracy było określenie wpływu wielkości stada krów mlecznych na wydajność pracy. Badania przeprowadzono w 24 gospodarstwach położonych na terenie górskiej gminy Hańczowa. Dobór gospodarstw do badań był celowy - wybrano gospodarstwa ekologiczne zajmujące się produkcją mleka. Badane obiekty podzielono na 3 grupy: utrzymujące do 10, od 11 do 20 i powyżej 20 krów mlecznych. Wydajność pracy rosła wraz z wielkością stada. W grupie gospodarstw utrzymujących powyżej 20 krów wynosiła 46,64 zł*rbh-1 i była średnio 2-krotnie wyższa od uzyskanej w dwóch pozostałych grupach o mniejszej obsadzie.

EN

The technical equipment of farms, the replacement value of the machinery fleet, the value of production, work expenditures and work productivity were determined. These values were referred both to the field area unit and to the livestock unit (LU). The aim of the work is to determine the impact of the size of a diary cow herd on work productivity. Tests were carried out in 24 farms situated in the mountainous commune Hańczowa. The selection of farms for tests was focused on ecological farms specializing in milk production. Tested objects were divided into 3 groups: farms maintaining up to 10, from 10 to 20 and more than 20 dairy cows. The productivity of work rose together with the size of a herd. In the group of farms maintaining more than 20 cows, it amounted to 46.64 PLN rbh-1; on average, it was twice as high as the productivity in two other groups with smaller herds.