Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Choroby cywilizacyjne ludzi miast

Słomka Wojciech

Zieleń Miejska

|

2023

|

Nr 9

26--27

PL

Chorujące miasta ze względu na postępujące zmiany klimatu to również mieszkańcy o nie najlepszej kondycji zdrowia. Dla wielu osób może wydawać się to wręcz nieprawdziwe, ale opublikowane dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) są jednoznaczne. Wzrost zachorowań na określone przypadłości nie dotyczy już tylko mieszkańców dużych miast. Fala udarów, zawałów i zaburzeń psychicznych powoli zalewa już te średnie i małe.

2

Monitorowanie aktywności proteolitycznej jako element diagnostyki chorób cywilizacyjnych

Gruba Natalia, Romanowska Anita, Rejmak Wiktoria, Sikora Honorata, Wysocka Magdalena, Lesner Adam

Wiadomości Chemiczne

|

2022

|

[Z] 76, 5-6

335--347

EN

Proteolytic enzymes are essential for the proper functioning of every living cell. Due to their great importance in controlling metabolic changes in living organisms, they could be used in the diagnosis of civilization diseases. Hence, the search for new methods of determining and controlling their activity is extremely important. Our team, has been studying substrates of proteases and their potential use in detection of biomarkers activity for many years.

3

Influence of motorization development on civilization diseases

Gorzelanczyk Piotr, Jurkovic Martin, Kalina Tomas, Sosedova Jarmila, Luptak Vladimir

Transport Problems

|

2020

|

T. 15, z. 3

53--66

EN

The health style of the population has deteriorated in the last 10 years, given the possibilities offered by an increasingly advanced civilization. The paper attempts to find the answer to the question whether the development of motorization has an effect on civilization diseases. To this end, the paper began with an analysis of the registered numer of means of transport in Poland and an analysis of the number of cases of malignant and respiratory tract cancers. Then, the focus was on the analysis of exhaust toxicity, discussing its definition and determining the limit values for exhaust toxicity occurring in the means of transport. In the next section, the paper was carried out on the toxicity of exhaust gases of lorries and passenger cars affecting human health. Finally, the paper ends by summarizing the results and drawing the appropriate conclusions.

4

Wypalenie zawodowe - epidemią i wyzwaniem społecznym XXI wieku

Białowąs A.

Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych

|

2017

|

R. 1

79--92

PL

Przedmiotem rozważań zawartych w artykule, jest analiza zjawiska wypalenia zawodowego - określanego również jako choroba cywilizacyjna XXI wieku. Niniejszy artykuł, został poświęcony wyjaśnieniu definicji wypalenia, przedstawieniu przyczyn oraz przebiegu syndromu. Ponadto wyeksponowano kompendium elementarnej wiedzy w kontekście skutków i zapobiegania wypaleniu zawodowemu, w oparciu o najnowszą literaturę przedmiotu.

EN

The aim of the present work is to show analysis of the phenomenon of professional burnout - also known as civilization disease of the 21st century. This work, explains the definition of burnout. What is more the article contains the causes and the course of the syndrome. A compendium of elementary knowledge was also collected in the context of the effects and prevention of professional burnout found in the literature of the subject.

5

Nutraceutyki - szansa dla zdrowia współczesnych konsumentów

Kostecka M., Czernecki T., Szot P.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 2

36--40

PL

Nutraceutyk to żywność lub substancja wyizolowana z produktu żywnościowego, która ma udowodnione naukowo działanie prozdrowotne w obszarze terapeutycznym lub profilaktyki zdrowia. Nutraceutyki mogą być otrzymywane z surowców roślinnych, zwierzęcych lub pochodzenia mikrobiologicznego, przy czym w praktyce są to głównie substancje pochodzenia roślinnego – tzw. substancje fitochemiczne. Obecnie obserwuje się wzrost rynku nutraceutyków i żywności funkcjonalnej, która przypomina żywność tradycyjną, lecz wykazuje udowodnione, korzystne działanie w ilościach spożywanych zwyczajowo. W publikacji omówiono probiotyki, prebiotyki, kwasy omega-3 i fitozwiązki, ze szczególnym uwzględnieniem związków polifenolowych i fitoestrogenów.

EN

The word „nutraceuticals” refers to food or a substance isolated from a food product that has scientifically proven health-promoting activity in the field of therapeutic or health preventive effects. Nutraceuticals can be obtained from raw materials of plant, animal or microbial origin. However, in practice they are mainly substances of plant origin – so-called phytochemicals. Nowadays, there is a growth market for nutraceuticals and functional foods, which resembles a traditional food but has proven beneficial effect in the amounts customarily consumed. Probiotics, prebiotics, omega-3 fatty acids and phytochemicals, with particular emphasis on polyphenolic compounds and phytoestrogens, are presented.

6

Lipidy w żywności, żywieniu i zdrowiu człowieka. Cz. II. Aspekty żywieniowe i zdrowotne

Ciborska J., Kłobukowski J., Kłobukowski F.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 9

44--49

PL

W pracy omówiono funkcje żywieniowe i fizjologiczne lipidów w organizmie człowieka. Scharakteryzowano zapotrzebowanie organizmu na tłuszcz oraz aktualne zalecenia spożycia. Przedstawiono znaczenie lipidów w powstawaniu chorób cywilizacyjnych (choroby układu sercowo-naczyniowego, miażdżyca czy choroby nowotworowe).

EN

Nutritional and physiological functions of alimentaries lipids in human organism were discussed in paper. The organism fat requirement and real recommendations of intake were characterized. The significance in increasing the level of people suffering from civilisation diseases (cardiovascular diseases, arteriosclerosis, cancer diseases) were presented.

7

Diagnostyka wybranych chorób cywilizacyjnych z wykorzystaniem badań metabolomicznych

Wojtowicz W.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2015

|

R. 20, nr 3

24--28

8

Kontrowersyjny metal

Ginter-Kramarczyk D., Kruszelnicka I.

Kierunek Wod-Kan

|

2015

|

Nr 1

64--67

PL

Jeszcze do niedawna zawartość glinu w wodzie pitnej była uważana za nieszkodliwą dla zdrowia. Obecnie sądzi się, że glin należy do czynników wywołujących zaburzenia w strukturze i czynnościach komórek nerwowych, przede wszystkim mózgu.

9

Zastosowanie związków fenolowych i ich pochodnych w przemyśle i medycynie

Golonko A., Kalinowska M., Świsłocka R., Świderski G., Lewandowski W.

Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2015

|

Vol. 6, no. 4

161--179

PL

Artykuł jest przeglądem literaturowym dotyczącym zastosowania związków fenolowych pochodzenia naturalnego w przemyśle, budownictwie, medycynie, rolnictwie i inżynierii środowiska. Toksyczne związki chemiczne wprowadzone do środowiska mogą wywoływać wiele szkodliwych skutków zdrowotnych. Ze względu na szerokie spektrum działania, naturalne związki fenolowe (kwasy fenolowe i flawonoidy) mogą stanowić substytuty, na przykład niebezpiecznych dla środowiska preparatów stosowanych w budownictwie – jako inhibitory korozji metali i biokorozji drewna oraz w rolnictwie jako naturalne pestycydy. Właściwości antyoksydacyjne, antyproliferacyjne, proapoptyczne i przeciwzapalne związków fenolowych są podstawą do stosowania ich w terapii chorób nowotworowych, neurodegeneracyjnych, alergiach i stanach zapalnych oraz cukrzycy.

EN

This article presents a review of literature data about practical application of phenolic compounds, which are widely occurring in plants, in: agriculture, building construction and environmental engineering. Toxic compounds in natural enviroment can trigger negative health effects. Due to the broad spectrum, phenolic compounds such as phenolic acids and flavonoids can be a substitute of harmful compounds, such as metal-corrosion protectos and microbiologically influenced corrosion protecors and in agriculture, as natural pesticides. Antioxidant, antiproliferate, proapoptotic and antiinflammatory propeties of phenolic compounds are the basis for their application in therapy of cancer, neurodegeneration, alergy and inflammation or in diabetes.

10

Prevalence of obesity among the inhabitants of South Bohemia

Olišarová V., Šedová L., Tóthová V.

Journal of Ecology and Health

|

2013

|

R. 17, nr 3

148--152

EN

Lifestyle diseases constitute a group of diseases whose prevalence has constantly risen since the 1960s. They are closely associated with lifestyle. The modifiable risk factors that include, for example, eating behaviour, leisure-time activity, physical activity and exposure to stress contribute significantly to that trend. The fact that most of the factors are modifiable underlines the importance of primary and secondary prevention. Overweight, obesity and cardiovascular diseases are diseases that should be paid particular attention. The reason consists in the significant increase in their prevalence and the serious consequences connected with those illnesses. According to the data from the European Health Interview Survey (EHIS), 54% of the adult population of the Czech Republic are overweight. From that number, 17% of the population suffer from obesity [3]. Similar results are presented also by the conclusions of the Health Interview Survey published in January 2011. There is a significant shift in the trend to lower ages [5]. The severity of the consequences of an increasing prevalence of cardiovascular diseases is demonstrated by the fact that every year in the Czech Republic about 600 individuals out of 100 000 inhabitants die as a result of them. That constitutes more than 50% of all deaths [1]. This article draws attention to the results of an investigation carried out within the activities of the Prevention Centre in 2011-2012 that examined a total of 346 people over 18 years of age, 267 of them females and 79 males. The values of blood sugar and cholesterol from peripheral blood, blood pressure, height and weight were observed. Also the BMI value and total amount of body fat were measured using the Omron Body Fat Monitor. This device allows the measuring of the total amount of body fat based on bioelectrical impedance.

PL

Choroby cywilizacyjne stanowią grupę chorób, których częstość występowania od lat 60-tych XX wieku stale wzrasta. Są ściśle powiązane ze stylem życia. Modyfikowalne czynniki ryzyka, które przykładowo obejmują nawyki żywieniowe, sposób spędzania czasu wolnego, aktywność fizyczną i narażenie na stres, w sposób istotny wpływają na ten trend. To, że większość tych czynników jest modyfikowalna, podkreśla znaczenie profilaktyki pierwotnej i wtórnej. Należy zwrócić szczególną uwagę na nadwagę, otyłość i choroby sercowo-naczyniowe. Wynika to z istotnego wzrostu częstości występowania oraz poważnych skutków tych schorzeń. Według danych pochodzących z europejskiego ankietowego badania zdrowia ludności (EHIS), 54% dorosłych mieszkańców Czech ma nadwagę. Co więcej, 17% osób należących do tej grupy cierpi na otyłość [3]. Podobne wyniki przedstawiają także wnioski z ankietowego badania zdrowia ludności opublikowane w styczniu 2011 roku. Trend ten uległ istotnemu przesunięciu w kierunku młodszych grup wiekowych [5]. Powagę skutków wzrastającej częstości występowania chorób sercowo-naczyniowych potwierdza fakt, że co roku w Czechach około 600 na 100.000 mieszkańców umiera w ich rezultacie. Liczba ta stanowi ponad 50% całkowitej liczby zgonów [1]. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na wyniki badania przeprowadzonego w ramach działalności Ośrodka Profilaktyki w latach 2011-2012, które objęło ogółem 346 osób powyżej 18. roku życia, z których 267 było płci żeńskiej, a 79 – męskiej. Obserwowano wartości stężenia cukru i cholesterolu we krwi obwodowej, ciśnienia krwi, wzrost i wagę. Mierzono także wartość współczynnika BMI oraz całkowitą ilość tkanki tłuszczowej w organizmie przy użyciu urządzenia do pomiaru tkanki tłuszczowej firmy Omron. Aparat ten pozwala na określenie całkowitej ilości tkanki tłuszczowej w organizmie w oparciu o metodę pomiaru impedancji bioelektrycznej.

11

Techniki sekwencjonowania jako nowej generacji analityka w omice

Szymańska S., Studzińska S., Pareek Ch. S., Buszewski B.

Analityka : nauka i praktyka

|

2012

|

nr 3

27--36

PL

Sekwencjonowanie pozwala na ustalenie kolejności nukleotydów i wymaga dalszych analiz dających możliwości wyciągania inspirujących wniosków pozwalających na odkrycia mogące mieć kluczowe znaczenie podczas walki z chorobami cywilizacyjnymi ludzkości.

12

The risk factors of non-communicable (civilization) diseases and their prevention

Stančiak J., Novotný J.

Journal of Ecology and Health

|

2011

|

R. 15, nr 5

247-253

EN

Non-communicable (civilization) diseases play a crucial role in nowadays hectic world, full of traps and surprises. They have become a world-wide problem. Civilization diseases are chronic and they make the quality of patients life to be worse. It can not be forgotten that this kind of diseases means also great social problem. Civilization diseases are the reason for many temporary and permanent disabilities. However, at the time when some signs of civilization disease appear probably it is too late to solve the problem - prevention is on the first place. At that time one or more organs and organ systems could be affected. Today on the first place there are cardiovascular diseases, but it is completely different situation to the year 1900. At that time infections and malnutrition were most common reason for death, especially when appearing in epidemy. Coronary (atherosclerotic) disease is the most frequent fatality cause in industrially developed countries. Men are more often afflicted than women with the ratio of 4:1, however, at the age up to forty, it is as high as 8:1, and at the age of seventy it is 1:1. The clinical manifestation occurs most frequently at the age of 50-60 years by men, and at the age of 60-70 years by women. Cardiovascular diseases represent more than 10% of all diseases all around the world also at the end of the twentieth century (at the break of the millenniums).Atherosclerosis is a complex pathological process that includes lipoprotein accumulation, its further modification, increased peroxidase stress, as well as inflammatory, angiogenetic and fibroproliferatory responses mixed with extracellular matrix and accumulation of lipids. A typical feature of atherosclerosis is endothelium dysfunction, which is often manifested as a reduced vasodilatory phenotype, contributing to the reduction of translucency of the vessels. Nursing is a scientific branch which integrates knowledge of other sciences dealing with the study of human beings, society and environment. The most characteristic feature of nursing is the complex approach towards man in order to preserve and support health, and in prevention and care of the sick. Nursing also plays a significant and irreplaceable role in prevention, therapy and dispensatory care of cardiovascular diseases.

PL

Choroby cywilizacyjne odgrywają kluczową rolę w codziennym zabieganym świecie, pełnym problemów i niespodzianek. Stały się one ogólnoświatowym problemem. Choroby cywilizacyjne są przewlekłe i prowadzą do pogarszania standardu życia osób na nie cierpiących. Nie bez znaczenia jest też fakt, iż choroby cywilizacyjne są dużym problemem społecznym. Choroby cywilizacyjne są powodem wielu tymczasowych i długotrwałych utrudnień. Na ogół gdy pojawiają się jakieś znamiona chorób cywilizacyjnych jest już prawdopodobnie za późno, aby je zwalczać. Kluczową zatem staje się ich profilaktyka. W tym czasie choroby te mogą już wywierać wpływ na jeden lub więcej narządów lub układów. Dzisiaj na pierwszym miejscu plasują się choroby układu sercowo-naczyniowego, jednak z zupełnie odmienną sytuacją mieliśmy do czynienia w roku 1900. Wówczas to infekcje i niedożywienie były najczęstszą przyczyną zgonów, zwłaszcza, kiedy osiągały rozmiar epidemii. Choroba wieńcowa jest najczęstszą przyczyną zgonów w krajach wysoko rozwiniętych przemysłowo. Mężczyźni są czterokrotnie bardziej narażeni niż kobiety. Około 40. roku życia stosunek ten wynosi 8:1 natomiast po 70. roku częstość występowania jest porównywalna. Objawy kliniczne pojawiają się u mężczyzn najczęściej w przedziale pomiędzy 50. a 60. rokiem, u kobiet natomiast pomiędzy 60. a 70. rokiem życia. Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią około 10% wszystkich schorzeń na całym świecie również na przełomie XX i XXI wieku. Miażdżyca jest złożonym patofizjologicznym procesem, na który składa się akumulowanie lipoprotein, w następstwie czego dochodzi do wzrostu aktywności peroksydazy. To z kolei prowadzi do występowania stanu zapalnego inicjując angiogenetyczną i fibroproliferacyjną reakcję w macierzy pozakomórkowej i akumulowanie lipidów. Typową cechą miażdżycy jest zaburzenie funkcji śródbłonka, która często przejawia się zespołem ograniczonej wazodilatacji, to z kolei prowadzi do zmniejszenia przepuszczalności ściany naczyń. Pielęgniarstwo jest specyficzną dziedziną nauki, która łączy naukę z wiedzą dotyczącą ludzi, społeczeństwa i środowiska. Najbardziej znamienitą cechą pielęgniarstwa jest złożone podejście do człowieka w celu ochrony jego zdrowia, także profilaktyki i opieki nad chorymi. Pielęgniarstwo pełni znaczącą i niezastąpioną rolę w profilaktyce i leczeniu chorób układu sercowo-naczyniowego.

13

Żywienie w profilaktyce metabolicznych chorób cywilizacyjnych

Szostak W.B.

Przemysł Spożywczy

|

2003

|

T. 57, nr 11

17-19

PL

Otyłość, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i wysokie poziomy lipidów w surowicy, będące głównymi czynnikami ryzyka chorób układu krążenia, stały się największym zagrożeniem zdrowia w drugiej połowie XX wieku. Wadliwe żywienie cechujące się dużym spożyciem nasyconych kwasów tłuszczowych, cholesterolu i soli kuchennej, a małym nienasyconych kwasów tłuszczowych, warzyw i owoców, należy do najważniejszych przyczyn epidemii chorób układu krążenia. Udowodniono, że racjonalizacja żywienia zapobiega przedwczesnemu rozwojowi miażdżycy. Śródziemnomorski sposób żywienia uważany jest za najlepszą metodę profilaktyki. Ponadto bardzo ważne jest zapobieganie otyłości.

EN

Obesity, diabetes, arterial hypertension and high serum lipid levels, being the main risk factors of cardiovascular diseases, constituted the greatest threat to human health in the second half of the 20th century. Incorrect nutrition, characterized by a high level of saturated fatty acids, cholesterol, and salt intake, and also low level of unsaturated fatty acids, vegetable and fruit consumption, is one of the main causes of cardiovascular diseases epidemics. It was demonstrated chat nutrition improvement prevents the premature atherosclerosis development. The Mediterranean diet is regarded as the best prevention method. Preventing the obesity is also very important.