Rachunkowość zarządcza dostarcza narzędzi pozwalających osiągnąć sukces finansowy podejmowanej działalności gospodarczej. Praktyką wielu firm budowlanych jest budżetowanie wykonywanych przedsięwzięć. Na podstawie dobrze opracowanego budżetu na każdym etapie realizacji kontraktu budowalnego możliwa jest jego analiza, zarówno pod względem terminu, jak i ponoszonych kosztów, wykonanej produkcji i jej sprzedaży. W artykule wskazano istotę tworzenia budżetu kontraktu budowlanego oraz zwrócono uwagę na funkcję analizy odchyleń kosztów jako metody kontroli jego wykonania.
EN
Management accounting provides the tools to achieve financial success of the business undertaken. The practice of many construction companies is to budget the projects performed. On the basis of a well-developed budget at each stage of the implementation of a construction contract, it is possible to analyze it, both in terms of timing and costs incurred, production performed and its sales. The article points out the essence of creating a budget for a construction contract and draws attention to the function of cost variance analysis as a method of controlling its execution.
Zjawisko niedotrzymania budżetu w przedsięwzięciach budowlanych jest powszechne na całym świecie. Jednym z wyjaśnień przyczyny tego zjawiska jest błąd poznawczy - mniej lub bardziej świadoma tendencyjność oszacowań dokonywanych przez osoby zaangażowane w planowanie. W tej sytuacji rozwiązaniem ma być eliminacja subiektywizmu w planowaniu przez zastosowanie Reference Class Forecasting - czyli planowania rezerwy budżetowej w oparciu o opisane statystycznie doświadczenia ze względnym przekroczeniem kosztów w podobnych, już zrealizowanych inwestycjach. Artykuł jest dyskusją wad i zalet stosowania RCF z zamiarem poprawy przewidywalności kosztu przedsięwzięć.
EN
Under-budgeting in construction projects is a phenomenon observable worldwide. One of its explanations is cognitive error, so a more or less conscious bias in the estimates provided by the planners. Reference Class Forecasting is proposed to eliminate planning subjectivity. It consists in planning contingencies based on the distribution of relative cost overruns observed in similar completed projects. The paper is a discussion of the merits and demerits of relying on RCF to improve the predictability of project cost.
Zmiany klimatu to sprawa oficjalna. Wielu z nas doświadcza ich pierwszych skutków. Stałe informowanie o pojawiających się nagłych zmianach pogody i obecnych zaskoczeniach atmosferycznych pozwala nam na przyjęcie tego faktu jako stanu rzeczywistego. Jednak ukształtowanie miast i ich struktura w związku z nowymi realiami klimatycznymi każe włodarzom podejmować zdecydowane kroki w celu polepszenia i zagwarantowania stabilnego życia mieszkańcom.
Walka z COVID-19 sporo kosztuje. Wiedzą o tym przedstawiciele miast, którzy od niemal roku zmagają się z problemami związanymi z pandemią koronawirusa i wynikającymi z niej ograniczeniami. Jak obecnie wygląda sytuacja finansowa samorządów? Jak zmieniły się ich plany inwestycyjne?
Artykuł przedstawia podstawowe informacje związane z budżetem gminnym. Czytelnik może pogłębić swoją wiedzę na temat tego, czym jest dokładniej budżet oraz jakie są jego elementy, a także w jaki sposób należy go analizować. W tekście wyjaśniony został także budżet obywatelski. Artykuł zawiera również podstawowe terminy związane z dokumentacją budżetową. Poza tym zostało przedstawione w jaki sposób kształtował się budżet gmin w Polsce w ostatnich latach.
EN
The article presents basic information related to the communal budget. The reader can deepen his knowledge of what exactly is a budget and what its components are, as well as how it should be analyzed. The text also explains citizerns’ budget. The article also includes basic terms related to budget documentation. In addition, it was presented how the budget of communes in Poland has developed in recent years.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wieloletnie Ramy Finansowe - MFF - będą filarem rozwoju Unii Europejskiej w kolejnych latach, stąd konieczny jest udział w konsultacjach, wyrażanie opinii i stanowiska europejskiego sektora usług wodociągowych.
Artykuł przedstawia zmiany dotyczące konsolidacji administracji skarbowej tj. administracji podatkowej, kontroli skarbowej, Służby Celnej i powołanie Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).W dalszej części zawarta jest analiza działalności KAS w zakresie jej wpływu na wielkość dochodów budżetu państwa, z tytułu podatków, w wyniku wprowadzenia nowej struktury organizacyjnej i nowych metod kontroli. W szczególności chodzi o wykazanie zakresu wprowadzonych zmian i rezultatów kontroli w odniesieniu do podatków pośrednich:VAT, CIT, akcyza. Dodatkowym celem jest wykazanie różnic między kontrolą podatkową a kontrolą celnoskarbową.
EN
The article presents changes concerning tax administration consolidation, i.e. tax administration, fiscal control and Customs Service and establishment of the National Tax Administration( NTA). In the following part the analysis of NTA activity and its impact on the state budget revenues due to taxes as a result of the introduction of a new organizational structure, and new methods of control. In particular, it is about showing the scope of introduced changes and control results in relation to indirect taxes: VAT, CIT, excise tax. An additional goal is to show differences between tax audit and customs and tax control.
One of the most popular ideas behind development at all levels of management in recent years is sustainable development. This study attempts to analysis financial determinants of sustainable development in local governments. The paper included to analyse and evaluate budgetary revenues and expenditures on environmental protection in local government entities, their operational and total sustainability, based on the data obtained from the Central Statistical Office of Poland collected in Local Data Bank. The historical data collected in the study allowed for ex-post analysis, calculation of the necessary indicators and assess them in the years 2008-2014. The analysis was carried out through comparison, and the data for local governments in gminas of the Silesian Voivodeship were compared to arithmetic means of gminas in total in Poland.
PL
Jedną z najpopularniejszych idei przyświecających rozwojowi na wszystkich poziomach zarządzania staje się w ostatnich latach zrównoważony rozwój. W opracowaniu podjęto rozważania na temat finansowych uwarunkowań ekorozwoju samorządów lokalnych. Przeprowadzono badania własne obejmujące analizę oraz ocenę dochodów i wydatków budżetowych JST poniesionych na ochronę środowiska, ich operacyjna i całkowitą zdolność do ekorozwoju na podstawie danych GUS zgromadzonych w Banku Danych Lokalnych. Zebrane dane historyczne umożliwiły podjęcie analizy ex-post, obliczenie wskaźników oraz dokonanie ich oceny w latach 2008-2014. Analiza została przeprowadzona w ujęciu porównawczym, dane samorządów gminnych w województwie śląskim odniesiono do średnich arytmetycznych dla gmin ogółem w Polsce.
The article deals with specific aspects of the issue of city marketing as a part of the budget of the local government. The main aim of the article is to detect possible differences in the weight of selected socio-economic variables on the amount of contributions paid by citizens to the city’s budget. Following the above, the purpose of the article is to formulate a multinomial logical regression model. The studied variables included selected demographic and economic indicators such as age, gender, education, years lived in the city, employment status, income and the amount of paid taxes and fees. The research results are based on answers of 926 respondents - residents of the city. The results of the multinomial logistic regression analysis show that the amount of taxes and fees paid to the city, except the lowest amounts, is directly linked with variables like the employment status, income and years of living in the city. The analysis results show that contributions to the city budget are mainly linked to the age of citizens. The aim of the article is to evaluate the opportunities this issue brings for marketing managers and even the official representatives of cities.
PL
Artykuł dotyczy konkretnych aspektów dotyczących kwestii marketingu miasta jako części budżetu samorządu terytorialnego. Głównym celem artykułu jest wykrycie możliwych różnic wag wybranych zmiennych społeczno-ekonomicznych dotyczących wysokości składek płaconych przez obywateli do budżetu miasta. W związku z powyższym, celem artykułu jest sformułowanie wielomianowego modelu regresji logicznej. Badane zmienne obejmowały wybrane wskaźniki demograficzne i ekonomiczne, takie jak wiek, płeć, wykształcenie, lata życia w mieście, status zatrudnienia, dochód oraz kwotę zapłaconych podatków i opłat. Wyniki badań opierają się na odpowiedziach 926 respondentów - mieszkańców miasta. Wyniki wielomianowej analizy regresji logistycznej pokazują, że kwota podatków i opłat płaconych miastu, z wyjątkiem najniższych kwot, jest bezpośrednio związana ze zmiennymi, takimi jak status zatrudnienia, dochód i lata życia w mieście. Wyniki analizy pokazują, że wkład do budżetu miasta powiązany jest przede wszystkim z wiekiem obywateli. Celem artykułu jest ocena możliwości, jakie kwestia ta przynosi menedżerom ds. marketingu, a nawet oficjalnym przedstawicielom miast.
Investments made by local government units, especially inputs into infrastructure, are a major factor of sustainable socio-economic development. These are the most important tasks faced by local governments. Investments in infrastructure are necessary for people, for the proper functioning of economy, and to facilitate the circulation of goods and capital. A decision to carry out an investment project requires skillful financial management by a given local government and should generate some socio-economic benefits. The execution of investment projects in rural areas mainly involves the construction and modernisation of technical and social infrastructure. As a rule, high costs incurred by such investments will be covered in part by the local government unit where they are implemented. The local government has to seek additional funds from external sources. The aim of the study was to analyse the sources of financing of infrastructure investments and to evaluate their implementation in a selected rural community. The rural commune of Lidzbark Warmiński, located in the district of Lidzbark Warmiński, was used in this case study.
Mieszkańcy polskich miast głosują na zieleń w budżetach obywatelskich. Ich głosy wspierają tworzenie nowych parków, sadzenie drzew przy ulicach, rewitalizacje skwerów i podwórek, a nawet miejskie winnice, wycinkę jemioły czy szkolenie urzędników. Jeśli uznać, że budżety partycypacyjne wskazują na preferencje rozwojowe, to samorządy czeka radykalna zmiana podejścia do przyrody w mieście.
Celem artykułu jest zaprezentowanie zasad finansowania oświaty przez jednostki samorządu terytorialnego. Przedstawiony zostanie sposób finansowania szkolnictwa na szczeblu gminnym. Omówione zostaną zasady funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego (gminy) oraz jednostek budżetowych, jakimi są szkoły i przedszkola.
EN
The purpose of this article is to present the principles of education funding by territorial self-government entities. The way of education financing at the community level is presented. Discussed are the operating principles of territorial authorities (municipalities) and budgetary units such as schools and kindergartens.
Publikacja w skrócie opisuje jak transformacja ustrojowa Polski z lat 1989-1993 i rozwiązanie Układu Warszawskiego wpłynęło na miejsce WP i system politycznym państwa. Implikacją tych procesów była zmiana usytuowania Sił Zbrojnych RP w państwie oraz przeznaczenia WP i jego struktur organizacyjnych w latach 1989-1994. W latach 1994-1999 Polska podejmuje szereg działań, prowadzących ją do NATO, opisano przy tym najważniejsze strukturalne i osobowe zmiany WP z lat 1989-2009, a także zmiany strukturalne w WP w latach 1999-2010 wynikające z wstąpienia Polski do NATO, oraz o strukturach w latach 2013-2014. Opisano też aktualne organy kierownicze WP. W tabelach statystycznych opisano: udział wydatków budżetowych MON w PKB w latach 1989-2014; ilość żołnierzy WP w latach 1989-2014; strukturę budżetów MON w latach 2000-2014; wydatki obronne nowych członków NATO w latach 2000-2003 na tle pozostałych państw europejskich Sojuszu (w przeliczeniu na 1 mieszkańca w USD).
Artykuł dotyczy problematyki związanej z zarządzaniem przedsiębiorstwem. Szczególną uwagę zwrócono na decyzje podejmowane w obszarze zaopatrzenia. Przedstawiono zadania realizowane w tym obszarze. Jako narzędzie wspomagające realizację tych zadań zaproponowano budżet zakupów. Opiera się on na prognozie popytu. Prognozę popytu oparto na dwóch podzbiorach. Jeden z nich obejmuje okres świąteczny, natomiast drugi jest bez okresu świątecznego. Jako narzędzie prognostyczne wykorzystano model Wintera oraz sztuczne sieci neuronowe.
EN
The paper concerns the issues related to enterprise management. Particular attention was paid to the decisions taken in the area of supply. It presented tasks performed in this area. As a tool to support the implementation of these tasks was proposed purchasing budget. It is based on demand forecast. The demand forecast is based on two subsets. One of them includes the festive period, while the other is without the festive period. As a forecasting tool was used Winter’s model and artificial neural networks.
Istotną przeszkodą dla rozwoju przedsiębiorstwa może być bariera absorpcji technologii, czyli niewystarczający potencjał uniemożliwiający efektywną adaptację dostępnego na rynku rozwiązania; są one wysokie w przypadku podmiotów mniejszych (szczególnie mikroprzedsiębiorstw i MSP) dysponujących w większości przypadków niewielkimi zasobami ludzkimi, bardzo ograniczonym potencjałem kapitałowym, całkowitym brakiem bądź ograniczonym wielkościowo zapleczem badawczo-rozwojowym, utrudnionym dostępem do źródeł finansowania pochodzących z UE. W artykule przedstawiono zasady aplikowania i zarządzania projektami innowacyjnymi w małych przedsiębiorstwach, absorbowanych ze sfery nauki.
EN
Real barrier in development of enterprise can be technology absorption barrier, that means non suitable potential, that make un possible effective adaptation right technical solution from market, are higher in the cause small enterprises (a specially in micro enterprises and SME), most of that without human resources, capital limiting, loose or limit base of development and difficult achievement to financial sources from EC. In the article were shown principles of application and management with innovation projects in small enterprises, that are absorption from science sphere.
It has become almost impossible to have engineering and construction projects completed within the initial time and cost; this is a result of many factors the industry is being plagued with ranging from estimating time and cost. This paper presents strategic methodology that fosters effective engineering and construction projects management with respect to duration/time - cost. The project success is a two-faced phenomenon. On the one hand, project success can be approached from a triangular point of view of project objectives. Performance, cost, time, quality, and safety of a given particular project should be in accordance with the strategic objectives of work logics and methodology at the workflow organization. The main objective of this research is to develop methodology that will help company or individual construction practitioners achieve profitable objectives in the execution of construction projects. For this reason, use of multiple methods of work organization and their competitive model involving several considerations of a wide range of factors, (besides profit maximization and competition) that affect the margin-size decision; use of qualitative and subjective appropriate work organization, to more realistically capture the decision-making process were suggested. The defined optimum construction project works duration should be made in view of all major influential factors as pointed out in this paper (determinate and indeterminate) resulting into deviation of the estimated time and budget cost. At the consideration of the factors the most likely project duration time and it corresponding cost should be regulated (controlled) and some part of the estimates should be saved in form of insurance, and consequently profitable project would be achieved despite the influences of all factors affecting the project.
Partycypacja społeczna w kształtowaniu budżetu jednostki samorządu terytorialnego przyj-muje w Polsce postać budżetu partycypacyjnego. Zamierzonym efektem wprowadzenia tej formy demokracji uczestniczącej jest zwiększony poziom zadowolenia mieszkańców z usług publicznych. W związku z brakiem analiz tego zagadnienia na gruncie polskiej nauki celem artykułu była próba dokonania analizy konstrukcji budżetu partycypacyjnego na przykładzie miasta stołecznego Warszawy w trzech aspektach: procedury tworzenia budżetu partycypacyjnego w świetle dotychczasowych doświadczeń z jego wdrażaniem; zestawienia popytowo – podażowego na projekty w ramach budżetu partycypacyjnego; zestawienia szans i zagrożeń wynikających z implementacji budżetu partycypacyjnego. Przy opracowaniu artykułu korzystano z materiałów źródłowych Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu miasta stołecznego Warszawy, literatury przedmiotu dotyczącej budżetu partycypacyjnego oraz ekonomii wspólnego dobra, danych uzyskanych w wywiadzie z naczelnikiem Wydziału Konsultacji Społecznych i Partycypacji Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy.
EN
Social participation in shaping the budget of a local Polish government takes the form of the participatory budgeting. The intended effect of the introduction of this form of participatory democracy is the increased level of citizen satisfaction with public services. In view of the lack of analysis of this issue on the basis of Polish science, the goal of this article was to analyze the structure of the participatory budget on the example of the capital city of Warsaw in three aspects: the procedure of creating a participatory budget in the light of experience with its implementation; the supply-demand collation of projects within the participatory budget; the analysis of opportunities and threats resulting the implementation of the participatory budget. The following materials were used during the preparation of this article: source materials from the Centre for Social Communications of Warsaw, literature on participatory budgeting and the economics of common good, data from the interview with the chief Department of Public Consultation and Participation Warsaw office.
Artykuł jest kontynuacją rozważań autorów na temat istoty zmian regulacji prawnych i instytucjonalnych w zakresie gospodarowania środkami publicznymi w świetle teorii i praktyki zarządzania publicznego. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim zakresie budżet zadaniowy jest innowacyjnym narzędziem zarządzania środkami publicznymi. Czy może on przyczynić się do poprawy efektywności wydatkowania środków publicznych oraz czy i w jakim zakresie umożliwia realizację zasady jawności i przejrzystości wykorzystania środków publicznych?
EN
The article is a continuation of deliberations of authors about the changes in institutional regulations in the scope of managing public funds in the light of practise and theory of public management. In the article an attempt to answer to a question was made, whether and what scope performance-based budgeting is an innovative tool of management of public funds. Whether it can contribute to improve the efficiency of disbursing public funds and whether and what scope enables the realization of the principle of openness and transparency of the utilization of public funds.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.