Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Hydro-geochemical analysis of meltwater draining from Bilare Banga glacier, Western Himalaya

Kumar Ramesh, Kumar Rajesh, Singh Atar, Singh Shaktiman, Bhardwaj Anshuman, Kumari Anupma, Kumar Sinha Ravindra, Gupta Akhilesh

Acta Geophysica

|

2019

|

Vol. 67, no. 2

651--660

EN

The changing climate is affecting the melting process of glacier ice and snow in Himalaya and may influence the hydrogeochemistry of the glacial meltwater. This paper represents the ionic composition of discharge from Bilare Banga glacier by carrying out hydro-geochemical analysis of water samples of melting season of 2017. The pH and EC were measured on-site in field, and others parameters were examined in the laboratory. The abundance of the ions observed in meltwater has been arranged in decreasing order for cations as Ca2+> Mg2+ > Na+ > K+ and for anions as HCO3− > SO42− > Cl>− > NO3−, respectively. Analysis suggests that the meltwater is mostly dominated by Ca2+ and 3−. It has been observed that the ionic concentration HCO3− is dominant and Cl>− is the least in the catchment. Piper plot analysis suggests that the chemical composition of the glacier discharge not only has natural origin but also has some anthropogenic input. Hydro-geochemical heterogeneity reflected the carbonate-dominated features (Ca2+–HCO3−) in the catchment. The carbonate weathering was found as the regulatory factor to control the chemistry of the glacial meltwater due to the high enrichment ratio of (Ca2+ + Mg2+) against TZ+ and (Na+ + K+). In statistical approach, PCA analysis suggests that geogenic weathering dynamics in the catchment is associated with carbonate-dominant lithology.

2

Impact of Polyelectrolytes on the Effectiveness of Treatment of Groundwater with Increased Natural Organic Matter Content

Krupińska I.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2018

|

Vol. 28, no. 3

17--29

EN

The article discusses effectiveness of treatment of groundwater with increased natural organic matter content with the use of organic polyelectrolytes. The effects of water treatments were determined by the ionic character of the polyelectrolyte and its dose. Due to the amount of removed general ferric and coloured matters a greater usefulness of anionic and non-ionic polyelectrolytes was shown, while due to decreased turbidity and TOC, cationic flocculants proved more useful. Using the Praestol 2540 semi-anionic polyelectrolyte as the substance aiding the coagulation process decreased the effectiveness of groundwater treatment, especially in terms of the removal of iron and organic substances when using the PIX-112 coagulating agent.

PL

W artykule omówiono skuteczność oczyszczania wody podziemnej o podwyższonej zawartości naturalnej materii organicznej z zastosowaniem polielektrolitów organicznych. O efektach oczyszczania wody decydował charakter jonowy polielektrolitu oraz jego dawka. Ze względu na ilość usuniętego żelaza ogólnego oraz związków barwnych wykazano większą przydatność polielektrolitów anionowych i niejonowego, a z uwagi na obniżenie mętności i OWO flokulantów kationowych. Zastosowanie polielektrolitu średnioanionowego Praestol 2540, jako substancji wspomagającej proces koagulacji, zmniejszyło skuteczność oczyszczania wody podziemnej, a zwłaszcza usuwania żelaza i naturalnej materii organicznej, w przypadku stosowania koagulantu żelazowego PIX-112.

3

Chromatografia jonowa w badaniach farmaceutycznych i biomedycznych

Michalski R., Kończyk J., Błażewicz A.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2017

|

nr 9-10

31--36

PL

Chromatografia jonowa poza rutynowymi zastosowaniami w ocenie jakości wód i ścieków jest coraz częściej wykorzystywana w badaniach bardziej złożonych próbek, takich jak próbki żywności czy próbki farmaceutyczne bądź biomedyczne. Miarodajność wyników w przypadkach takich analiz ma szczególne znaczenie, ponieważ chodzi o zdrowie i życie ludzi. W pracy przedstawiono możliwości zastosowań chromatografii jonowej z różnymi metodami detekcji w badaniach m.in. produktów farmaceutycznych oraz płynów ustrojowych.

EN

Ion chromatography in addition to routine applications in water and waste water quality assessment is increasingly used in the analyses of more complex samples such as food samples or pharmaceutical or biomedical samples. The quality of the results in such analyzes is of particular importance because it is about the health and life of people. The paper presents the possibilities of the application of ion chromatography with various detection methods in the analyses of pharmaceutical products and body fluids.

4

Badania zawartości wybranych składników mineralnych w europejskich wodach butelkowanych - cz. I

Michalski R., Frymus A., Kończyk J.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2017

|

nr 11-12

12--17

PL

Butelkowane wody mineralne stanowią ważne źródło składników mineralnych dla konsumentów. Ich spożycie systematycznie rośnie, aczkolwiek nie wszystkie z nich mają odpowiednie walory zdrowotne. W związku z tym ich konsumpcja powinna być poprzedzona dobrą znajomością ich właściwości i składu fizykochemicznego. W pierwszej części pracy przedstawiono ogólne informacje na temat klasyfikacji wód mineralnych, ich składu chemicznego i wpływu poszczególnych składników na zdrowie ludzi, a także przegląd literaturowy na temat badań wód mineralnych w różnych krajach europejskich.

EN

Bottled mineral waters are an important source of minerals for consumers. Their consumption is steadily growing, although not all of them offer adequate health benefits. Therefore their drinking should be preceded by a good knowledge of their physicochemical properties. The first part of the paper presents general information on the classification of mineral waters, their chemical composition and the impact of individual components on human health, as well as a literature review of the studies of mineral water in various European countries.

5

Chromatografia jonowa w praktyce. Cz. 1

Michalski R., Krawczyk W. E., Barczyk M., Łyko A.

Analityka : nauka i praktyka

|

2017

|

nr 4

26--31

PL

Oficjalnie za datę powstania chromatografii jonowej uważa się wrzesień 1975 roku. Obecnie chromatografia jonowa jest najpopularniejszą instrumentalną metodą rozdzielania anionów stosowaną w laboratoriach na całym świecie.

6

Jednoczesne oznaczanie nieorganicznych anionów oraz kwasów karboksylowych metodą chromatografii jonowej z elucją gradientową

Kończyk J., Michalski R.

Chemistry, Environment, Biotechnology

|

2016

|

Vol. 19

111--120

PL

Chromatografia jonowa jest referencyjną metodą oznaczania głównych nieorganicznych anionów i kationów w wodach i ściekach. Wraz z jej rozwojem rozszerza się zakres zastosowań o nowe rodzaje analitów i matryc. Przedmiotem badań była możliwość zastosowania chromatografii jonowej z detekcją konduktometryczną w układzie elucji gradientowe j do oznaczania wybranych nieorganicznych anionów oraz kwasów karboksylowych w próbkach żywności na przykładzie naparów herbat ziołowych. Przedstawiono wpływ składu eluentu i jego gradientu na jednoczesne rozdzielanie jonów: F – , Cl– , NO2 – , NO3 – , Br– , PO4 3– , SO4 2– oraz kwasów: mrówkowego, octowego, szczawiowego i cytrynowego w próbkach naparów z herbat.

EN

Ion chromatography is the reference method for determining the major inorganic anions and cations in water and wastewater. Along with the developments its applications expand to the range of new types o f analytes and matrices. The object of the study was the possibility of using ion chromatography with conductivity de tection and gradient elution of selected inorganic anions and carboxylic acids in food samples for example o f herbal tea infusions. The influence of eluent composition and its gradient on the simultaneous separation o f ions: F– , Cl– , NO2– , NO3 – , Br– , PO4 3– , SO4 2– , as well as formic acid, ace tic acid, oxalic acid, and citric acid in samples of teas was tested.

7

The use of chitosan for removing selected pollutants from water and wastewater – short review

Barbusiński K., Salwiczek Sz., Paszewska A.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2016

|

Vol. 9, no. 2

107--115

EN

Chitosan is a natural product derived from chitin, which is mostly found in exo-skeletons of shrimp, crab and lobster shells. This paper presents a short review of the literature regarding the use of chitosan and its modifications for removing selected pollutants from water and wastewater. In particular, the examples of removal of metal ions, dyes, anions and phenols were described. Furthermore, the possibility of the use of chitosan as a coagulant and flocculant in water and wastewater technologies are also shown. Based on the literature review described in this article it can be concluded that chitosan and especially its modifications is a very promising sorbent for removing a broad spectrum of pollutants from aqueous solutions. It also presents directions for further research in order to obtain a better knowledge of the practical applications of chitosan.

PL

Chitozan jest naturalnym produktem pochodzącym z chityny, która najczęściej występuje w egzo-szkieletach krewetek i krabów oraz w muszlach homarów. W publikacji dokonano krótkiego przeglądu literatury odnośnie zastosowań chitozanu i jego modyfikacji do usuwania wybranych zanieczyszczeń z wody i ścieków. W szczególności, opisano przykłady usuwania jonów metali, barwników, anionów i fenoli. Przedstawiono również możliwości zastosowania chitozanu jako koagulantu i flokulantu w technologii wody i ścieków. Na podstawie przeglądu literatury opisanego w tym artykule, można stwierdzić, że chitozan a zwłaszcza jego modyfikacje, jest bardzo obiecującym sorbentem do usuwania szerokiego spektrum zanieczyszczeń z roztworów wodnych. Przedstawiono również kierunki dalszych badań w celu uzyskania lepszej wiedzy dotyczącej praktycznych zastosowań chitozanu.

8

Zastosowanie chromatografii jonowej i chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas do oznaczania wybranych anionów i ftalanów w wodach smakowych

Piątek M., Powałek I., Oszczudłowski J.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2016

|

T. 21, nr 2

65--70

PL

Obecnie powszechne jest spożywanie różnego rodzaju wód smakowych, a informacje o ich składzie chemicznym nie należą do najbardziej szczegółowych. W związku z tym warto przeprowadzić pełną analizę tych wód w celu określenia ich składu. Założeniem badań przedstawionych w niniejszej pracy było oznaczenie istotnych anionów nieorganicznych i niektórych ftalanów w próbkach rzeczywistych wybranych wód smakowych. Zgodnie z tą koncepcją określono skład ilościowy następujących anionów: fluorkowych, chlorkowych, azotanowych (V), siarczanowych (VI) i fosforanowych (V), z zastosowaniem chromatografii jonowej (IC). Przeprowadzono również jakościowe i ilościowe oznaczenie ftalanów, wykorzystując chromatografię gazową ze spektrometrem mas (GC/MS). Stwierdzono stosunkowo wysokie stężenia jonów siarczanowych (VI) i chlorkowych. W wodach smakowych o pH poniżej 3 wykryto śladowe ilości niektórych ftalanów, które mogły migrować z powierzchni plastikowych butelek.

EN

Much as it is common today to consume different kinds of flavored waters, information about their chemical composition is not the most detailed. Therefore it is worth conducting a full analysis of these waters in order to determine their composition. The assumption of the research presented in this paper was to determine the major inorganic anions and certain phthalates in some real samples of flavored waters. According to this concept, there was estimated the concentration of fluoride, chloride, nitrate (V), sulphate (VI) and phosphate (V) ions, using ion chromatography (IC). The determination of phthalates was conducted by means of gas chromatography mass spectrometry (GC/MS). There were found relatively high concentrations of sulfate (VI) and chloride ions. There were also detected trace amounts of certain phthalates, which may have migrated from the surface of plasti botts in fl voured waters having a pH value below 3.

9

Badania składu jonowego płynu do dializ otrzewnowych oraz dializatów

Michalski R.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2015

|

nr 5-6

38--45

PL

Choroby nerek dotyczą już ponad 10% populacji ludzkiej. Schyłkowa niewydolność nerek wymaga u chorego zastosowania technik nerkozastępczych, takich jak hemodializa lub dializa otrzewnowa. W dializie otrzewnowej stosuje się płyny dializacyjne, które wprowadzone do otrzewnej pozwalają usuwać toksyny z organizmu chorego. Ich skład i jakość mają kluczowe znaczenie dla efektów leczenia. W pracy przedstawiono wyniki oznaczania głównych nieorganicznych anionów (Cl-, NO3-, PO4(3-), SO4(2-)) i kationów (Na+, K+, Mg(2+), Ca(2+)) w płynie stosowanym do dializ i kationów w płynie dializacyjnym oraz dializatach pobieranych od pacjenta leczonego tą metodą. Okres badań obejmował 7 dni, a dializaty były pobierane 4 razy na dobę zgodnie z cyklem wymian. Zastosowane zwalidowane metodyki oparte na chromatografii jonowej z detekcją konduktometryczną pozwoliły na określenie zmian stężeń poszczególnych jonów w analizowanych próbkach oraz udowodniły przydatność chromatografii jonowej do analiz próbek o tak złożonych matrycach, jak próbki płynów dializacyjnych.

EN

Kidney disease relate to more than 10% of the human population. End-stage renal failure in a patient requires renal replacement techniques such as hemodialysis or peritoneal dialysis. In peritoneal dialysis fluids are used, which are introduced into the peritoneal help remove toxins from the body of the patient. Their composition and quality are crucial for the effects of treatment. The results of the determination of the major inorganic anions (Cl-, NO3-, PO4(3-), SO4(2-)) and cations (Na+, K+, Mg(2+), Ca(2+)) in the fluid used for dialysis and cations in the dialysate and the dialysate collected from a patient to be treated by this method. The study period included the seven days, and dialysate were collected 4 times a day in the cycle of exchanges. Validated methodology applied based on ion chromatography with conductivity detection enabled the determination of changes in the concentration of various ions in the samples analyzed and proved the usefulness of ion chromatography for the analysis of samples with complex matrices such as dialysis fluid samples.

10

Zastosowania chromatografii jonowej w przemyśle

Michalski R.

Chemik

|

2014

|

Vol. 68, nr 5

478--485

PL

Do najważniejszych zastosowań chromatografii jonowej, która stanowi odmianę wysokosprawnej chromatografii cieczowej, należy oznaczanie nieorganicznych anionów takich jak: F-, Cl-, NO2-,NO3-, Br-, PO43-, SO42- oraz kationów, takich jak: Na+, K+, NH4+, Ca2+ i Mg2+ w różnego rodzaju wodach i ściekach. Wprowadzanie nowych wysokowydajnych i selektywnych wymieniaczy jonowych do kolumn jonowymiennych, a także nowych metod przygotowania próbek i czułych sposobów detekcji, pozwolił rozszerzyć zakres tych zastosowań do praktycznie wszystkich substancji tworzących formy jonowe, a także takich, które mogą być pośrednio wykrywane tą metodą, po odpowiednich reakcjach derywatyzacji. W pracy przestawiono wybrane zastosowania chromatografii jonowej w badaniach próbek pochodzących z różnych gałęzi przemysłowych, takich jak przemysł spożywczy, farmaceutyczny, energetyczny, chemiczny, metalurgiczny czy papierniczy.

EN

The most important applications of ion chromatography, which is a variation of high performance liquid chromatography, is determination of inorganic anions (e.g. F-, Cl-, NO2-,NO3-, Br-, PO43-, SO42-) and cations (e.g. Na+, K+, NH4+, Ca2+ i Mg2+) in various types of water and wastewater. The introduction of new highly efficient and selective stationary phases for ion-exchange columns, as well as new methods of sample preparation and sensitive detection methods, allow to broaden the scope of these applications for all ion-forming substances, as well as those that can be indirectly detected by this method after appropriate derivatization reactions. The paper describes selected applications of ion chromatography in different industry branches, such as food, pharmaceutical, energy, chemical, metallurgical and paper industry.

11

VoltIC pro - woltamperometria oraz chromatografia jonowa

Wiklak M.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2013

|

nr 3-4

74--75

PL

VoltIC pro jest idealnym połączeniem techniki woltamperometrycznej z chromatografią jonową do jednoczesnego oznaczania anionów, kationów oraz metali ciężkich. Oprogramowanie MagIC Net™ steruje chromatografem jonowym oraz uruchamia oznaczenia woltamperometryczne, a następnie zbiera wszystkie wyniki z obu analiz, generując jeden raport końcowy z analizy.

EN

VoltIC pro is the perfect combination of voltammetry and ion chromatography for the simultaneous determination of anions, cations and heavy metals. MagIC Net ™ controls IC devices, starts voltammetric determination, and summarizes the results of both analyses.

12

Zastosowanie chromatografii gazowej i elektroforezy kapilarnej do analizy napojów orzeźwiających

Wideł D., Oszczudłowski J., Witkiewicz Z.

Aparatura Badawcza i Dydaktyczna

|

2012

|

T. 17, nr 3

79-84

PL

Wykonano analizę wybranych lotnych związków organicznych w czterech napojach orzeźwiających metodą chromatografii gazowej ze spektrometrią mas. Dodatkowo zbadano zawartość wybranych anionów nieorganicznych oraz organicznych we wspomnianych napojach metodą elektroforezy kapilarnej. Lotne związki organiczne wyizolowano z fazy nadpowierzchniowej napojów techniką mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej. We wszystkich próbkach wykryto D-limonen, odpowiedzialny za aromat cytrynowy.

EN

Gas chromatography-mass spectrometry method was applied for selected volatile organic compounds analysis of four similar refreshing drinks. The presence of selected inorganic and organic anions in mentioned drinks were additionally determined by capillary electrophoresis method. Solid phase microextraction was applied to isolate volatile organic compounds from drinks head space. D-limonene, responsible of lemon flavour, was determined in all samples.

13

Usuwanie anionowych mikrozanieczyszczeń ze środowiska wodnego z zastosowaniem technik membranowych

Bodzek M.

Technologia Wody

|

2011

|

Nr 3 (11)

22-30

PL

Szereg związków nieorganicznych, w tym aniony (głównie: azotany, nadchlorany, bromiany, arseniany, borany i fluorki), jak również metale tworzące w określonych warunkach aniony (np. chrom), występuje w potencjalnie szkodliwych stężeniach w licznych źródłach wody do picia. Maksymalne dopuszczalne wartości ich stężeń w wodzie do picia, ustalone przez WHO i szereg krajów, są bardzo niskie i w związku z tym, większość z nich może być zaliczona do mikrozanieczyszczeń. Kilka tradycyjnych technologii, które stosuje się obecnie do usuwania zanieczyszczeń nieorganicznych ze źródeł wody naturalnej, stwarza poważne problemy eksploatacyjne. Procesy membranowe, odwrócona osmoza (RO), nanofiltracja (NF), ultrafiltracja (UF) i mikrofiltracja (MF) w systemach zintegrowanych, dializa Donnana (DD) i elektrodializa (ED) oraz bioreaktory membranowe (MBR), właściwie dobrane, umożliwiają produkcję wody do picia o wysokiej jakości i pozbawioną anionów nieorganicznych.

14

Metale ciężkie oraz nieorganiczne jony w herbatach zielonych

Łyko A., Szopa S., Michalski R.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2009

|

nr 6

26--29

PL

Chromatografia jonowa, przeznaczona głównie do badania wody i ścieków, znajduje coraz częściej zastosowanie do oznaczania nieorganicznych jonów w innych matrycach, takich jak napoje, np. herbata. Niniejszy artykuł zawiera wyniki badań zawartości wybranych nieorganicznych anionów oraz kationów, a także wybranych metali, w 6 herbatach zielonych dostępnych na rynku polskim.

EN

Ion chromatography, which is dedicated mostly to water and waste water analysis, recently has been used for the determination of inorganic ions in other matrix samples, such as beverages, for example teas. The results of determination of selected inorganic anions and cations, as well as selected metals, in 6 green teas available on the Polish market are described in the paper.

15

Redoks aktywne receptory kationów i anionów

Zięba K., Taraszewska J.

Wiadomości Chemiczne

|

2008

|

[Z] 62, 3-4

237-267

EN

The electrochemical recognition of cationic, anionic and neutral guests is a fast expanding research area on the interface of electrochemistry and supramolecular chemistry. Its aim is the development of highly sensitive and selective receptors [2, 3]. The redox-active receptors usually consist of two units: the guest binding site and the redox-active unit. After complexation of a guest at the binding site, the changes of the electrochemical properties of redox-active center give information about the complexation. The idea of redox-active receptors is presented in Scheme 1. The present review is devoted to different types of redox-active receptors for cationic and anionic guests. Receptors able to recognize cations are presented according to the mechanism of a communication between redox-active and binding units. These mechanisms are: through bonds communication, through space communication, direct coordination of a cation to redox-active center and the conformational change of redox-center mechanism. In the next chapter are discussed the redox-active receptors for anions according to the type of the redox-active center. In complexation of anionic guests the major role plays the possibility of the creation of hydrogen bonds between anion and receptor. The most extensively studied redox center was ferrocen. Nowadays, in the construction of redox-active receptors more often complexes of metal cations are used [53, 54].

16

Korozja wiejskich instalacji wodnych

Laszczak R., Salamon J.

Inżynieria Rolnicza

|

2003

|

R. 7, nr 3, t. 2

417--423

PL

Na podstawie zebranych danych o jakości wody w ujęciach wykorzystywanych w gospodarstwach wiejskich oraz o materiałach użytych do wykonania instalacji wodnych, przedstawiono zagadnienia związane z zachowaniem się stali, stali ocynkowanych, miedzi i tworzyw sztucznych w środowisku wodnym. Główną uwagę zwrócono na zagrożenia korozyjne materiałów użytych w instalacjach do przesyłu wody zimnej oraz wody o temperaturze do 600°C. Przedstawiono środki zaradcze mające na celu zwiększenie trwałości instalacji wodnych.

EN

On the basis of collected data on water quality in water intakes used by rural households and about materials used for water supply system construction some problems of behaviour of steel, zinc-plated steel, copper and plastics in water environment was presented. Threats posed by corrosion to materials used for construction of installations used for transport of cold water and water of the temperature up to 60°C were mainly emphasised. Remedial measures aimed at improvement of water supply system durability were presented.

17

Rozpoznawanie anionów

Wojciechowski K., Brzózka Z.

Wiadomości Chemiczne

|

2002

|

[Z] 56, 5-6

417-447

EN

The article deals with the anion recognition. The aim of this review was to stress that the anion recognition is becoming more and more rapidly expanding field of the ion recognition and modern chemistry in general. First, the general characteristic of the anions was given, including the size, shape, pH dependence and hydration. These parameters were compared with the respective ones for cations. The importance of the anions for the biological processes was shown on some most representative examples, like inorganic phosphate ions. The biological mechanisms of the "arginine fork", and phosphate/sulfate recognition selectivity were used to show the importance of hydrogen bonding. The synthetic cycle of the ATP exemplified the uniqueness of the rotary synthesis based on anion recognition [24]. The discovery of the mechanism of the rotary synthesis was awarded the Nobel Prize in chemistry in 1997. The biological membranes and their role in the ion recognition (binding and transportation) were briefly introduced. The most spectacular examples of the molecular recognition were compared with the current achievements of supramolecular chemists. Starting from the pioneering work of Park and Simmons to the very recent dendrimeric structures, the anion receptors were reviewed. The authors were not trying to introduce any artificial classification of receptors, because in most of the cases at least two types of non-covalent interactions participate in the recognition process. The usefulness of this approach was discussed on the example of polyammonium receptors recognizing the anions by inseparable electrostatic and H-bonding interactions. The following groups of receptors were described: guanidinium, polyamines/polyammonium, metaloorganic (tin, boron, mercury, ferrocenium, cobaltocenium), metal complexes, porphyrines, expanded porphyrines (saphyrines), calix[n]arenes, catenane, cyclodextrine, and gold nanoparticles.

18

Zastosowanie porfirynowych faz stacjonarnych w HPLC

Biesaga M.

Analityka : nauka i praktyka

|

2002

|

nr 4

13--19

PL

Jednym z podstawowych problemów chemii analitycznej jest selektywność metody oznaczania danego związku, zwłaszcza gdy występuje on w niskim stężeniu w próbce o skomplikowanej matrycy.

19

Stopień chemicznego zanieczyszczenia wód gruntowych w rejonach glebowo-rolniczych Opolszczyzny

Sadowski S.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2001

|

Vol. 8, nr 6

629-633

PL

W latach 1998-1999 zbadano stopień zanieczyszczenia chemicznego wód gruntowych gruntów ornych i użytków zielonych w dwóch regionach glebowo-rolniczych Opolszczyzny. W rejonie rolniczym opolskim użytki rolne zlokalizowane były na glebach lekkich, a w rejonie głubczyckim - na glebach ciężkich. Próbki wody pobierano co miesiąc z piezometrów i rowu melioracyjnego oznaczając w nich poszczególne kationy i aniony. Uzyskane wyniki wskazują, że pH badanych wód gruntowych na polu ornym rejonu opolskiego kwalifikowało wodę do niskiej klasy jakości, zawartość azotu azotanowego, amonowego i potasu pozwala zaliczyć badaną wodę do klasy niskiej i średniej, natomiast zawartość wapnia, magnezu, sodu, wodorowęglanów, siarczanów, fosforanów i chlorków kwalifikowała wodę do wysokiej i najwyższej klasy czystości. Wymienione cechy wód w rejonie głubczyckim są lepsze i pozwalają zaliczyć tamtejsze wody gruntowe do średniej i wysokiej klasy jakości. Wody gruntowe z użytków zielonych odznaczały się wyższą klasą czystości niżwody z gruntów ornych.

EN

Between 1998 and 1999 the level of the chemical pollution of ground water on arable ground and grasslands in two soil-agricultural regions of the Opole Province was examined. In the Opole agricultural region the arable land was located on light soil, whereas, in the Głubczyce region - on heavy one. The samples of water were taken every month from piezometers and a drainage ditch and their ionic composition was determined. The obtained results indicate that the pH of the ground water in the arable ground of the Opole agricultural region place the examined water into a law class of quality, the amount of nitrate nitrogen, ammonia nitrogen and potassium may classify the examined water into a law or average class - on the other hand - the amount of calcium, magnesium, sodium, bicarbonate, sulphates, phosphates and chlorides may classify this water into a high quality as well as the highest qualily of cleanliness. The mentioned features of the ground water of the Głubczyce region are better and let that ground water rank among an average or high class of cleanliness. The ground water from the grassland was much cleaner than the one from the arabIe ground.

20

Wear behaviour and tribochemical reactions of low molecular alcohols under boundary lubrication of the steel-on-aluminium system.

Kajdas Cz., Obadi M.

Tribologia

|

1999

|

nr 3

273-287

EN

Tribochemistry of Alcohols is very complex and important from the practical piont of view. This paper relates to the research aiming at better understanding of the aliphatic alcohol tribochemistry.Using mostly the steel ball-on-alluminium disc friction system experiments were carried out to generate tribochemical reaction s on the aluminium discto analyse the formed deposits FTIR surface analysis was used.New adsorptionbandsmostly in the region of 1530-1550 cm-1 were found They are asssigned to the specific structure of organometallic compounds with -in many cases-include duble bonding in the reion of 1600-1650 cm-1.It was also found that the dissocitation constant (pKa)values of C1-C$alcohols control the steel ball wear for both steel-on-aluminium and steel-on-steelsystems.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań, mających na celu zrozumienie tribochemii alkoholi alifatycznych. Eksperymenty, polegające na generowaniu reakcji tribochemicznych na powierzchni dysku aluminiowego, przeprowadzano głównie w układzie tarciowym stal-aluminium. Do analizy odłożonych depozytów zastosowano mikrospektrofotometrię FTIR. Stwierdzono obecność nowych pasm absorpcyjnych zwłaszcza w obszarze 1530-1550 cm-1.Są one przypisywane specyficznej strukturze związków organometalicznych które w wielu przypadkach posiadaja wiązanie podwójne 91600-1650cm-1) Stwierdzono również że wartośc stałej dysocjacji pKa) dla alkoholi C1-C4 wpływa na wielkość zużycia kulki stalowej zarówno w układzie tarciowym stal-aluminium jak również w układzie sta-stal.