Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The Influence of the Gray Forest Soil Moisture Level on the Accumulation of Pb, Cd, Zn, Cu in Spring Barley Grain

Razanov Serhii, Husak Oksana, Hnativ Petro, Dydiv Andrii, Bakhmat Oleh, Stepanchenko Vitalii, Pryshchepa Alla, Shcherbachuk Victor, Mazurak Oksana

Journal of Ecological Engineering

|

2023

|

Vol. 24, nr 7

285--292

EN

Among a number of climate-related factors, moisture has the greatest impact on crop productivity. In recent years, certain changes have been observed under conditions of the Forest-Steppe of Ukraine with regard to precipitation – from low to in some cases – abnormally high, which requires the study of their impact on the yield and safety of cereal grain for its forecasted production. The article examined the effect of a high level of soil moisture (256.2–272.5 mm) and a low level (47.4–52.3 mm) during the growing season (germination→earing) of spring barley grain on the accumulation of heavy metals in it and its productivity under the conditions of gray forest soils of the Right Bank Forest Steppe of Ukraine. Spring barley varieties Helios and Caesar were selected for the research. A decrease in the accumulation coefficient at a high level of soil moisture (256.6–272.5 mm) in spring barley grain Pb from 8.3% to 11.3%, Cd – from 35.0% to 35.5%, Zn was established – by 15% and Cu – from 11.2% to 16.6% compared to the low level of soil moisture (47.1 mm – 53.3 mm). At the same time, it was found that with a high level of soil moisture, there is a decrease in the yield of Helios and Caesar spring barley by 18.0% and 14.1%, respectively.

2

Otoczkowanie nawozów saletrzanych modelowymi substancjami chelatowymi

Grzesik Ryszard, Pankalla Ewa, Kuźnik Nikodem

Przemysł Chemiczny

|

2022

|

T. 101, nr 10

810--814

PL

Przedstawiono badania powlekania nawozów saletrzanych wodnymi roztworami chelatów mikroelementowych dostępnych komercyjnie. Doktorat wdrożeniowy zakłada rozszerzenie portfolio produktowego Grupy Azoty ZAK SA o nawozy z zawartością mikroskładników w formach schelatowanych, zarówno w formie ciekłej, jak i stałej.

EN

An aq. soln. of Cu, Zn or Mn chelate was sprayed into a fluidized bed of CAN fertilizer which was then dried with air at 50°C for 15 min. Total N content, bulk d., granule hardness, content of individual micronutrients and C content were examd. in samples of coated and uncoated fertilizers. The decompn. temp. of NH₄NO₃ in the tested fertilizers were obsd. by DSC anal. The coated fertilizers can be safely produced and stored.

3

Zinc extraction from Ghazouat leach residues by using jarosite method

Begar Abdelhakim, Djeghlal Mohamed El Amine, Ould Hamou Malek

Mining Science

|

2021

|

Vol. 28

117--126

EN

In this paper, it was aimed to select and propose a feasible as well as an applicable method, for the extraction of zinc that was present in the disposed GHAZOUAT leach residues having 17.82 wt. % Zn and 20.82 wt. % Fe. After the determination of the components of the residue, the acid leaching was performed to reclaim Zn sequentially. The acid leaching experiments were carried out for Zn extraction by controlling acid concentration, reaction duration and temperature. At the optimum conditions, 240 g/L H2SO4 at 90 °C for 210 min, 80% of initial iron content was removed, and the resultant overall zinc extraction was usually superior than 96%.

4

Non-reductive acidic leaching as a method for recovery of zinc and manganese from Zn-C and Zn-MnO2 battery waste

Sobianowska-Turek Agnieszka, Banaszkiewicz Kamil, Pasiecznik Iwona, Marcinkowski Tadeusz, Urbańska Weronika

Environment Protection Engineering

|

2021

|

Vol. 47, nr 2

17--29

EN

The dynamic growth of mobile technologies is a driving need for portable power sources. The most popular division of electrochemical cells relies on the type of chemical reaction within the cell. Current data coming from the Polish market show that despite the growth in the sale of secondary power sources, zinc-carbon and alkaline batteries are still the most popular. The results of non-reductive acidic leaching of zinc and manganese from the waste batteries stream have been presented. Manganese was leached with almost 100% yield in an experiment with a solid to liquid ratio equal to 4/1, pH of 1.04, and H2SO4 concentration of 72.5 wt. %. High yields were also obtained for zinc recovery from the waste stream (100% for two series with solid to liquid ratio 4/5, pH of 0.80; H2SO4concentration of 37.2 wt. %, and solid to liquid ratio 1/2; pH of 1.01; H2SO4 concentration of 27.3 wt. %). Besides, the quantitative and qualitative analysis of Zn-C and Zn-Mn batteries introduced to the Polish market and waste generated in the years 2010-2018 has been presented.

5

Oznaczanie zawartości pierwiastków Na, Mg, Fe, Cr, Mn, Zn w próbkach wody oraz mułu z jeziora metodą Atomowej Spektrometrii Absorpcyjnej (ASA)

Żurek Katarzyna, Samek Anna, Jakubas Magdalena

Analit

|

2021

|

Nr 10

46--57

PL

W publikacji opisano zawartość pierwiastków Na, Mg, Fe, Cr, Mn, Zn w próbce wody i mułu pobranego z jeziora utworzonego na hałdzie w zakładzie odzysku surowców w Krakowie. Skupiono się na porównaniu obu próbek pod względem stężenia badanych pierwiastków. Użyto w tym celu metody analizy śladów - atomowej spektroskopii absorpcyjnej, która jest jedną z najczęściej stosowanych metod oznaczania stężenia pierwiastków w próbkach. Wysoka szkodliwość dla środowiska była kryterium wyborów tych pierwiastków do analizy.

EN

The publication determines the concentration of the elements Na, Mg, Fe, Cr, Mn, Zn in the samples of water and silt collected from the lake formed in the heap at the raw material recovery plant in Kraków. The focus was put on comparing the two samples in terms of the concentrations of the examined elements. For this purpose, the method of trace analysis was used - Atomic Absorption Spectroscopy, which is one of the most frequently used methods for metals’ determining I various samples. The elements for the determination were selected because of their high toxicity in the environment.

6

Comparison of the Stress Relaxation of Biodegradable Surgical Threads Made of Mg and Zn Alloys and Some Commercial Synthetic Materials

Milenin A., Kustra P., Wróbel M., Paćko M., Byrska-Wójcik D.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2019

|

Vol. 64, iss. 3

1139--1143

EN

The mechanical properties of the commercial synthetic surgical threads (i.e., monofilament MonosynR and polyfilament PolysorbTM) and threads made of pure zinc and selected magnesium alloys were compared. Tensile and relaxation tests of fine fibers/wires without and with a surgical knot were performed on a Zwick 250 tensile machine and on the specially constructed tensile machine dedicated for ultra-thin samples. An about 50% decrease in the maximum tensile load was registered for both synthetic and Mg-based threads due to the presence of a surgical knot while only an about 10% decrease was documented for the zinc threads.

7

Mobilność i biodostępność wybranych metali w ekosystemach trawiastych

Niesiobędzka K.

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Inżynieria Środowiska

|

2018

|

z. 77

1--126

PL

Celem niniejszej pracy była ocena możliwości zastosowania jednostopniowej ekstrakcji z użyciem EDTA jako ekstrahenta do szacowania mobilności i biodostępności miedzi, ołowiu i cynku w trzech zróżnicowanych pod względem stopnia zanieczyszczenia ekosystemach trawiastych. Próbki gleb poddano analizie właściwości fizykochemicznych oraz chemicznych, w wyniku czego określono podstawowe parametry gleb (skład granulometryczny, pH, kwasowość hydrolityczną, zawartość substancji organicznej, sumę zasadowych kationów wymiennych, pojemność sorpcyjną) oraz całkowite stężenia metali i ich form biodostępnych. Przeprowadzono jednostopniową ekstrakcję metali z zastosowaniem 0,05 M roztworu EDTA, a wyniki tych badań wykorzystano do oceny mobilności i biodostępności metali w glebach miejskich, wiejskich i przydrożnych. Dokonano oceny poziomów akumulacji pierwiastków śladowych w glebach i trawach z uwzględnieniem współczynników bioakumulacji. Porównano zachowanie się metali (mechanizm wiązania, formy biodostępne metali, zdolność do migracji w układzie gleba-roślina), warunkujące ich mobilność i biodostępność. Wyznaczono istotne zależności regresyjne pomiędzy stężeniem form biodostępnych metali a ich całkowitym stężeniem w glebach oraz stężeniem metali w trawach. Podjęto próbę określenia parametrów glebowych mających wpływ na bioakumulację metali w materiale roślinnym. Zbadano efekt wymywania rozpuszczalnych form metali z zanieczyszczeń pyłowych, zdeponowanych na powierzchni traw, co w istotny sposób uzupełnia wiedzę na temat możliwości przyswajania pierwiastków śladowych z pyłu atmosferycznego i opadów przez blaszki liściowe roślin, wskazując na kompleksowe ujęcie podjętego tematu.

EN

The aim of this study was to evaluate the possibility of using single stage extraction with EDTA as an extractant for the estimation of mobility and bioavailability of copper, lead and zinc in three, distinctly different grassland ecosystems in terms of pollution. Soil samples were subjected to physico-chemical analysis and atomic absorption spectrometry (AAS) to determine basic soil parameters (particle size, pH, hydrolytic acidity, organic matters, sorption capacity), and metals concentration. The levels of accumulation of trace elements in soilgrass ecosystems and bioaccumulation factors were evaluated. Soils were subjected to single-stage extraction of metals with the 0.05 M solution of EDTA. The results of these extractions were used to evaluate the mobility and bioavailability of metals in urban, rural and roadside soils. Synthesizing the results of this research, the behaviour of metals in three categories of soil-grass eeosystems with varying degrees of anthropogenic pressures (binding mechanism, bioavailable forms, and the ability to migrate to grass conditioned their mobility and bioavailability) were compared. Significant correlations between the concentrations of bioavailable forms and their total concentration in soils, and the concentrations of metals in grass were determined. An attempt was made to determine soil parameters affecting the bioaccumulation of metals in the plant material. The effect of leaching of soluble forms from particulate pollutants deposited on the grass surface was examined. The results of the examination significantly complement knowledge about the possibility of assimilation of trace elements from atmospheric dust and rain through leaf blades of plants, proving the comprehensive approach of the test subject.

8

Rola zjawiska wtórnego pylenia na terenie semirekreacyjnym w narażeniu ludności związkami Ni, Fe, Cu i Zn

Musielińska R., Kwapuliński J., Kowol J., Asman M., Nogaj E., Szady A.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2018

|

T. 6

101--111

PL

Zawartość Ni, Fe, Cu, Zn w powietrzu, glebie i opadach w centrum Zawoi oznaczono metodą ICP-AES. Pobór imisji tych metali wykonano za pomocą pyłomierza stałego kierunkowego i ruchomego w sąsiedztwie ulicy i odległości 200m od ulicy. Zjawisko wtórnego pylenia opisano za pomocą współczynników kontaminacji Endler’a, współczynnika wtórnej emisji Steward’a, współczynnika wzbogacenia Endler’a. Dodatkowy udział tego zjawiska i ogólną zawartość metali w przyziemnej warstwie powietrza określono według Szymczykiewicza. Stanowisko Markowe Szczawiny (Babia Góra) może być wykorzystane w badaniach prospektywnych jako układ odniesienia jakości powietrza. Na terenach semirekreacyjnych znaczący okresowy dodatkowy udział ma wtórna emisja pyłów. Współczynniki kontaminacji Endler’a (dwie wersje) oraz Szymczykiewicza i Steward’a dobrze charakteryzują względną zmianę jakości powietrza w sąsiedztwie powierzchni utwardzonych i w funkcji odległości od ruchliwej ulicy.

EN

The content of Ni, Fe, Cu, Zn in the air, soil and rainfall was determined by ICP-AES. The consumption of the imissions of these metals was performed using the fixed and moving direction dust meter in the vicinity of the street and at the distance 200m from the street. The phenomenon of the secondary dust emission was described using Endler’s coefficients contamination, the Steward's coefficient of secondary emission and the Endler’s enrichment factor. The additional part of this phenomenon and the overall content of metals in the ground layer of air was determined by Szymczykiewicz. The position Markowe Szczawiny (Babia Mountain) can be used in prospective studies as a reference air quality. In semirecreational areas the secondary dust emission has influence on the additional significant periodic. The coefficients of contamination of Endler’s (two versions), Szymczykiewicz and Steward’s feature relative change in the air quality in the vicinity of the surface hardened and in the distance function from the busy street.

9

Kontaminacja w przyziemnej warstwie powietrza w Zawoi w aspekcie poszukiwania obszarów odniesienia

Musielińska R., Kwapuliński J., Kowol J., Asman M.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2018

|

T. 6

113--123

PL

Badania przeprowadzono w obszarze administracyjnym Nadleśnictwa Zawoja. Jako układ odniesienia wytypowano schronisko na Babiej Górze (Markowe Szczawiny). Zawartość Ni, Fe, Cu, Zn oznaczono metodą ICP-AES. Pobór imisji tych metali wykonano za pomocą pyłomierza stałego kierunkowego i ruchomego w sąsiedztwie ulicy i odległości 200m od ulicy. Zjawisko wtórnego pylenia opisano za pomocą współczynników kontaminacji Endler’a, współczynnika wtórnej emisji Steward’a, współczynnika wzbogacenia Endler’a. Dodatkowy udział tego zjawiska i ogólną zawartość metali w przyziemnej warstwie powietrza określono według Szymczykiewicza. Stanowisko Markowe Szczawiny (Babia Góra) może być wykorzystane w badaniach prospektywnych jako układ odniesienia jakości powietrza. Na terenach semirekreacyjnych znaczący okresowy dodatkowy udział ma wtórna emisja pyłów. Współczynniki kontaminacji Endler’a (dwie wersje) oraz Szymczykiewicza i Steward’a dobrze charakteryzują względną zmianę jakości powietrza w sąsiedztwie powierzchni utwardzonych i w funkcji odległości od ruchliwej ulicy.

EN

The studies were conducted in the area of the Zawoja Forest District. As a frame of reference the hostel in Babia Mountain (Markowe Szczawiny) was chosen. The content of Ni, Fe, Cu, Zn was determined by ICP-AES. The consumption of the imissions of these metals was performed using the fixed and moving direction dust meter in the vicinity of the street and at the distance 200m from the street. The phenomenon of the secondary dust emission was described using Endler’s coefficients contamination, the Steward's coefficient of secondary emission and the Endler’s enrichment factor. The additional part of this phenomenon and the overall content of metals in the ground layer of air was determined by Szymczykiewicz. The position Markowe Szczawiny (Babia Mountain) can be used in prospective studies as a reference air quality. In semirecreational areas the secondary dust emission has influence on the additional significant periodic. The coefficients of contamination of Endler’s (two versions), Szymczykiewicz and Steward’s feature relative change in the air quality in the vicinity of the surface hardened and in the distance function from the busy street.

10

Walcowanie cynku w warunkach cyklicznie zmiennego stanu naprężeń ściskających

Wróbel J., Bochniak W., Ostachowski P., Łagoda M.

Obróbka Plastyczna Metali

|

2018

|

T. 29, nr 2

109--126

PL

Praca podejmuje zagadnienie możliwości zastosowania dużych odkształceń plastycznych (SPD – z ang. Severe Plastic Deformation) w procesie wytwarzania płaskich elementów metalicznych takich, jak blachy, taśmy czy płaskowniki. Koncentruje się na metodach angażujących dynamiczne zmiany drogi odkształcenia, w szczególności na znanej metodzie KOBO oraz niedawno opracowanym procesie złożonego, ciągłego walcowania (CR) realizowanego w warunkach trójosiowego zmiennego stanu naprężeń ściskających. W eksperymencie przeprowadzonym w ramach niniejszej pracy użyto płaskowników z materiału modelowego w postaci cynku domieszkowanego 0,015% wag. aluminium. Dodatek aluminium zastosowano w celu ograniczenia aktywności procesów odnowy strukturalnej cynku, a więc jego zdrowienia i rekrystalizacji generowanych naturalnym zjawiskiem znacznego wzrostu temperatury towarzyszącemu dużym odkształceniom plastycznym. Płaskowniki otrzymano metodą KOBO w procesie niskotemperaturowego wyciskania z bocznym wypływem. Poddano je złożonemu walcowaniu, przy czym obejmowało ono następujące po sobie operacje walcowania, spęczania, cyklicznego ścinania i wyciskania, które realizowano w jednym przepuście. Stwierdzono, że tak odkształcane płaskowniki nie ulegają zniszczeniu (pękaniu), odmiennie niż podczas walcowania konwencjonalnego. Ponadto wykazano, że im wyższy nadany w gniot, tym niższa twardość płaskowników – chociaż wyższa niż przed złożonym walcowaniem. Z kolei struktura płaskowników po tym procesie charakteryzuje się silną włóknistością i sporadycznie występującymi pojedynczymi nowymi ziarnami, których ilość rośnie wraz ze wzrostem zastosowanego gniotu.

EN

In this paper, the possibility of applying Severe Plastic Deformation (SPD) procedures in the production of flat metallic elements, such as sheet metals, tapes or flat bars, is being discussed. It focuses on methods involving dynamic changes of deformation path, particularly on a well-known KOBO method and on a recently developed process of complex, complex rolling (CR), conducted under the conditions of triple-axial, changing compressive stress. During the experiment carried out for this paper, flat bars made from a model material of zinc alloyed with 0,015wt.% aluminum were used. The addition of aluminum was aimed at reducing the activity of structural renovation of zinc, i.e., its recovery and recrystallization taken place as a result of the natural phenomenon of temperature rise accompanying severe plastic deformation processes. The flat bars were obtained via low-temperature KOBO extrusion with a side outflow. They were subjected to complex rolling, consisting of subsequent rolling, upsetting, cyclic shearing and extrusion, carried out as a single pass. It was established that flat bars obtained in this way were not breaking (cracking), unlike after conventional rolling. Moreover, it has been proved that the higher the set compression, the lower the flat bars’ hardness, although it was still higher than before complex rolling. On the other hand, the structure of flat bars obtained as a result of this procedure is highly fibrous and has sporadically occurring new, individual grains, the number of which rises with the increase of compression degree.

11

Zanieczyszczenie metalami ciężkimi przypowierzchniowych warstw gruntu w otoczeniu południowej obwodnicy Krakowa

Klojzy-Karczmarczyk B., Mazurek J.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/2

1296--1300

EN

Significant traffic congestion can lead to contamination of the soil and water environment within the range of its impact, i.a. with mercury, lead, cadmium, chromium and zinc. As a consequence of contamination of the subsurface soil layers, migration of metal ions into groundwater is possible, consequently leading to contamination of local aquifers. In 2015-2016 a soil test was conducted at a depth of 0.4-0.6 m below surface level in the vicinity of about a dozen kilometers from the southern ring road of Kraków. The total contents of mercury, lead, cadmium, chromium and zinc were measured in the collected samples (mainly medium and fine sands) and a leaching test was conducted using the classical batch test 1:10. The mercury content in the soil samples ranged between 0.02 and 0.06 mg/kg, cadmium 0.1 to 0.7 mg/kg, chromium 0.3 to as much as 116 mg/kg, lead from 3.7 to 26.6 mg/kg and zinc from 17 to 102 mg/kg. The conducted leaching tests have shown that in all samples the release of metal ions into the solution may be observed. The solubility of the compounds of the analyzed metals ranges from a fraction of a percentage point (0.01% for zinc) up to a few and even, as in the case of mercury, over a dozen percent (approx. 15.7%) of the total metal content accumulated in the soil.

12

Możliwości zastosowania organiczno-mineralnych odpadów wiertniczych jako składnika budowlanych kompozytów żywicznych

Malata G., Jamrozik A., Gonet A., Wiśniowski R.

Przemysł Chemiczny

|

2016

|

T. 95, nr 8

1506--1509

PL

Zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych zastosowania organiczno-mineralnych odpadów wiertniczych jako substytutu mikrowypełniacza w budowlanych kompozytach żywicznych. Badania prowadzono na najczęściej stosowanej zaprawie żywicznej, w skład której wchodziło spoiwo żywiczne (polimer), wypełniacz drobnoziarnisty (mikrowypełniacz) i piasek. Jako spoiwo żywiczne zastosowano żywicę epoksydową.

EN

Two Zn or Ba-contg. drilling wastes were used for replacing dolomite and quart fillers in epoxy resin-based construction mortars. No substantial deterioration of the mortar properties was obsd.

13

Clopyralid dissipation in the soil contaminated with heavy metals

Kucharski M., Kalitowska O.

Journal of Ecological Engineering

|

2015

|

Vol. 16, nr 1

38--42

EN

The aim of the studies was to determine the influence of copper and zinc contamination on clopyralid dissipation in soil. The experiment was carried out in laboratory conditions (plant growth chamber). Clopyralid was applied to three different soils [similar textures, pH, organic carbon content and contrasting copper and zinc content: soil natural contaminated with Cu and Zn (S1), soil with natural low Cu and Zn concentration (S2) and soil S21 prepared in the laboratory (S2 soil additionally contaminated with Cu and Zn salts in the amounts equivalent to contamination level of S1 soil)]. Soil samples were taken for analyses for 1 hour (initial concentration) and 2, 4, 8, 16, 32, 64 and 96 days after treatment. Clopyralid residue was analysed using GC/ECD (gas chromatography with electron capture detector). Good linearity was found between logarithmic concentration of clopyralid residues and time. The differences in Cu and Zn content influenced the clopyralid decay in soil. The values of DT50 obtained in the experiment ranged from 21 to 27 days. A high concentration of Cu and Zn in soil slowed down clopyralid degradation (the DT50 value was higher – 25–27 days).

14

Assessment of degree of trace element pollution of soil and root vegetables

Rogóż A., Wiśniowska-Kielian B., Tabak M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2014

|

Vol. 21, nr 1

69--78

EN

The investigations were focused on determining the level of trace element pollution of soil and root vegetables cultivated for human consumption in the Miechowski county. The collected soils differed in view of their floatable particles, colloidal clay and organic matter content, as well as pH value. Differences in the total content of trace elements and the content of their soluble forms extracted with 0.1 mol • dm–3 HCl solution also occurred. The total content of trace elements in the analysed soils and their soluble forms were determined by soil reaction. Geometric mean of total heavy metals content in the studied soils was as follows: 55.08 mg Zn • kg–1, 8.08 mg Cu • kg–1, 10.05 mg Ni • kg–1, 19.85 mg Pb • kg–1 and 0.46 mg Cd • kg–1. The assessment of heavy metals content in the analysed soils was conducted according to the framework guidelines for agriculture elaborated by IUNG. In this respect 44 of analysed samples were classified as soils with natural heavy metals contents. The content of trace elements in cultivated root vegetables was determined by the species, analysed plant part and soil pH. The content of these elements was much higher in plant tops than in roots. For instance, if one assumes geometric mean of cadmium and lead content in parsley roots grown in soil with pH • 6.5 as 100, cadmium concentration in leaves was higher by 64 %, and lead content was higher by 36 %. On the basis of the obtained results, content of trace elements in vegetable roots was assessed assuming the critical levels of trace element in agricultural products stated by IUNG. Taking into consideration these criteria was stated that all samples of the vegetable roots fulfilled the requirements of usefulness for human consumption in respect of copper and nickel contents, and majority of them in respect of lead content. However, 7.6 % of samples did not fulfil these requirements because of excessive content of lead (> 1 mg • kg–1), 52.5 % of zinc (> 50 mg • kg–1), and as much as 81.6 % samples because of cadmium excess (> 0.15 mg • kg–1), despite their being cultivated in majority in soils with natural these metals content. Excessive content of copper and nickel was registered only in 1.3 % of tops samples, lead in 51.3 %, zinc in 79.7 %, and cadmium in 98.1 % of tops samples, in which 7.6 % of tops samples did not meet fodder requirements for zinc, and as much as 65.8 % for cadmium. Taking in to account all roots and tops samples, only 0.6 % of them did not meet criteria of usefulness for human consumption, because of copper and nickel excess, 29.4 % for lead, 66.1 % for zinc, and as much as 89.9 % of samples contained excessive amount of cadmium. Moreover, in 3.8 % of samples Zn content exceeded admissible values in fodder and in 32.9 % contained excessive amount of Cd.

PL

Badania dotyczyły określenia stopnia zanieczyszczenia gleb oraz warzyw korzeniowych uprawianych na cele konsumpcyjne pierwiastkami śladowymi na terenie powiatu miechowskiego. Zebrane gleby były zróżnicowane pod względem zawartości części spławialnych, iłu koloidalnego, materii organicznej, wartości pH, całkowitej zawartości pierwiastków śladowych oraz ich form rozpuszczalnych w roztworze 0,1 mol HCl • dm–3. O całkowitej zawartości pierwiastków śladowych, jak i ich formach rozpuszczalnych w badanych glebach decydował odczyn gleb. średnie geometryczne całkowite zawartości metali ciężkich w badanych glebach wynosi ły: 55,08 mgZn • kg–1, 8,08 mgCu • kg–1, 10,05 mgNi • kg–1, 19,05 mgPb • kg–1 i 0,46 mgCd • kg–1. Zanieczyszczenie badanych gleb metalami ciężkimi oceniono w oparciu o ramowe wytyczne dla rolnictwa opracowane przez IUNG. Pod tym względem 44 badane próbki glebowe zaliczono do gleb o naturalnej zawartości metali ciężkich. O zawartości pierwiastków śladowych w uprawianych warzywach korzeniowych decydował gatunek, analizowana część rośliny oraz pH gleby. Zawartość tych pierwiastków była znacznie większa w częściach nadziemnych niż w korzeniach. Przyjmując np. średnią geometryczną zawartość kadmu i ołowiu w korzeniach pietruszki wyrosłych na glebach o pHKCl • 6,5 za 100, zawartość kadmu w naci była większa o 64 %, a ołowiu o 36 %. Na podstawie uzyskanych wyników oceniono zawartości metali śladowych w warzywach korzeniowych, przyjmując ich poziomy krytyczne w płodach rolnych opracowane przez IUNG. Biorąc pod uwagę te kryteria stwierdzono, że wszystkie próbki korzeni spichrzowych badanych warzyw spełniały wymagania przydatności konsumpcyjnej dla ludzi pod względem zawartości miedzi i niklu, a większość pod względem zawartości ołowiu. Natomiast 7,6% próbek nie spełniało tych wymagań z powodu nadmiernej zawartości ołowiu (> 1 mg • kg–1 s.m.), 52,5% cynku (> 50 mg • kg–1 s.m.), a aż 81,6 % próbek z powodu nadmiaru kadmu (> 0,15 mg • kg–1 s.m.), pomimo że warzywa były w większości uprawiane na glebach o naturalnej zawartości tych metali. Nadmierne zawartości miedzi i niklu zanotowano tylko w 1,3 % próbek, ołowiu w 51,3 %, cynku w 79,7 %, a kadmu aż w 98,1 % próbek naci tych warzyw, w tym 7,6 % próbek nie spełniało wymagań paszowych pod względem zawartości cynku, a aż 65,8 % – kadmu. Z ogółu próbek korzeni i naci nie spełniało wymagań konsumpcyjnych z powodu nadmiernej zawartości miedzi i niklu tylko 0,6 % próbek, ołowiu 29,4 % próbek, cynku 66,1 %, a kadmu aż 89,9 % próbek, w tym w 3,8 % próbek wykazywało przekroczenia dopuszczalnych zawartości Zn i 32,9% Cd w paszach.

15

Eutectic Structures Competition in the Stripes Strengthening the (Zn) – Single Crystal

Wołczyński W., Kjelstrup S., Bedeaux D., Szajnar J., Billia B.

Archives of Foundry Engineering

|

2014

|

Vol. 14, iss. 4

95--102

EN

Some eutectic stripes have been generated in a hexagonal (Zn) - single crystal. The stripes are situated periodically with the constant inter stripes spacing. The eutectic structure in the stripes consists of strengthening inter-metallic compound, Zn16Ti, and (Zn) – solid solution. The rod-like irregular eutectic structure (with branches) appears at low growth rates. The regular lamellar eutectic structure is observed at middle growth rates. The regular rod-like eutectic structure exists exclusively in the stripes at some elevated growth rates. A new thermodynamic criterion is recommended. It suggests that this eutectic regular structure is the winner in a morphological competition for which the minimum entropy production is lower. A competition between the regular rod-like and the regular lamellar eutectic growth is described by means of the proposed criterion. The formation of branches within irregular eutectic structure is referred to the state of marginal stability. A continuous transitions from the marginal stability to the stationary state are confirmed by the continuous transformations of the irregular eutectic structure into the regular one.

16

Stewia (Stevia rebaudiana Bertoni) jako źródło wybranych mikroelementów

Gęsiński K., Majcherczak E., Gozdecka G.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2013

|

Nr 2

74-75

PL

W pracy analizowano zawartość wybranych mikroelementów (Fe, Cu, Mn i Zn) w produktach stewii, będących w sprzedaży: tabletek oraz suszonych, w pełni wykształconych liści, które porównywano z młodymi liśćmi oraz cukrem. Stewia charakteryzuje się dużą zawartością badanych mikroelementów. Największą stwierdzono w młodych liściach stewii. Starsze liście zawierają mniejsze ich ilości, ale stanowią również bogate ich źródło. Z analizowanych produktów stewii tabletki zawierają znacznie mniej mikroelementów niż produkt nieprzetworzony w postaci suszonych liści. Cukier zawiera tylko śladowe ilości mikroelementów.

EN

The study analyzed a content of selected trace elements (Fe, Cu, Mn and Zn) in stevia products such as tablets and dried, fully developed leaves being on sale, which were then compared with young leaves and sugar. Stevia is characterized by a high content of micronutrients. The highest content was found in young leaves of stevia. Older leaves contain smaller quantities of micronutrients but still represent a rich source of them. Among analyzed stevia products the tablets contain much less micronutrient than the raw product in a form of dried leaves. Sugar contains only a trace amount of micronutrients.

17

Przydrożne zbiorniki ścieków opadowych jako element ochrony jakości wód

Wiśniowska-Kielian B., Niemiec M., Arasimowicz M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 34

62--75

PL

W pracy przedstawiono ocenę jakości ścieków opadowych z odwodnienia drogi krajowej nr 4 na odcinku Sułków - Łysokanie oraz wpływ zmiany intensywności ruchu na zawartość Zn i Pb w tych ściekach. Do badań pobrano próbki ścieków bezpośrednio spływających z drogi oraz gromadzonych w 16 zbiornikach retencyjnych, usytuowanych po obydwu jej stronach (w lipcu 2011 r. w czasie trwania opadu). Oznaczono parametry fizyko-chemiczne (pH, przewodnictwo elektrolityczne, ChZT oraz ogólną zawartość azotu i chlorków) oraz zawartość cynku i ołowiu. Wyniki porównano z uzyskanymi w latach 2007 i 2008 dla ścieków z tych samych obiektów. Stwierdzono znaczne zróżnicowanie parametrów fizyko-chemicznych oraz zawartości obydwu metali w ściekach dopływających do zbiorników oraz stagnujących w nich. Średnie stężenia metali w ściekach spływających z drogi i nagromadzonych w zbiornikach były podobne, ale wykazywały mniejszą zmienność i mniejsze maksymalne zawartości, zatem budując zbiorniki osiągnięto zamierzony cel, jakim jest retardacja degradacji zasobów wodnych. Porównując ścieki zgromadzone w tych samych zbiornikach retencyjnych w latach 2007-2011 wykazano, że średnie stężenie Zn w ściekach opadowych z odwodniania drogi Nr 4 zmniejszyło się od 2007 r. od 1,2 do 4 razy, co należy uznać za pozytywny skutek zmniejszenia intensywności ruchu pojazdów, głównie ciężarowych, po dopuszczeniu do użytku w 2009 r. autostrady A4 na odcinku Kraków-Szarów. Stężenie Pb od 2008 r. nie zmieniło się znacząco, co może wynikać z tego, że nie zmieniło się znacząco nasilenie ruchu pojazdów, zwłaszcza samochodów osobowych, którymi poruszają się mieszkańcy tego terenu. Stężenie Zn w badanych ściekach opadowych spływających z drogi było skorelowane z wartością ChZT, a w przypadku zbiorników usytuowanych po południowej stronie drogi z wartościami pH i ChZT. Stężenie Pb w ściekach spływających z drogi do wszystkich zbiorników i położonych po północnej stronie było skorelowane z objętością zbiorników oraz powierzchnią szczelną i całkowitą zlewni. Zawartość Pb w ściekach dopływających do zbiorników położonych po stronie południowej drogi i zgromadzonych w nich była skorelowana z wartością ChZT, a w zgromadzonych w zbiornikach po północnej stronie zależała od wartości pH.

EN

This paper presents an assessment of the quality of rain wastewater from the drainage of the national road No. 4 between Sułków - Łysokanie and the impact of changes in the intensity of traffic on their content of Zn and Pb. Material consisted of samples of sewage flowing out directly of the road and collected in 16 reservoirs, located on both its sides, taken in July 2011 during the precipitation. Physicochemical parameters (pH, electrolytic conductivity, COD and total nitrogen and chloride) as well as zinc and lead were analysed. The results were compared with those obtained in 2007 and 2008 for wastewater of the same objects. There were found significant differences of physico-chemical parameters and of both metals content in the wastewater flowing into reservoirs and stagnant in them. The average concentration of metals in the wastewater flowing out of the road and accumulated in the reservoirs were similar, but showed less variability and lower maximum levels, so build reservoirs reached the intended target of retardation of water resources degradation. Comparing the waste collected in the same reservoirs in 2007-2011 showed that the average Zn concentration in rain wastewater draining from the road No. 4 has decreased since 2007, from 1.2 to 4 times, which should be regarded as a positive effect of reducing the amount of traffic vehicles, mostly trucks, after being put into use in 2009, the A4 motorway between Kraków-Szarów. The concentration of Pb since 2008 has not changed significantly, which may result from the fact that has not changed significantly traffic intensity, especially cars, which are moving residents of the area. The Zn concentration in the studied rain wastewater flowing out of the road was correlated with the value of COD, and in the case of reservoirs located on the south side of the road with the values of pH and COD. Pb concentration in the effluent flowing out of the road into all reservoirs and located on the north side was correlated with the volume of reservoirs and sealed surface and total their catchment area. Pb content in the wastewater flowing into reservoirs located on the south side of the road and gathered them was correlated with the value of COD, and stored in reservoirs on the northern side depend on the pH value.

18

Contents of Iron, Manganese and Zinc in the Sediments of Rainwater Reservoirs Situated along the National Road No. 4

Niemiec M., Arasimowicz M., Wiśniowska-Kielian B.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 10

1221--1228

EN

The research aimed at identification and assessment of iron, manganese and zinc contents in bottom sediments of retention reservoirs – the receivers of rainwater runoff from the national road No. 4. The samples were collected in 2007 and 2008 from the top layer 0–10 cm of the sediments accumulated on the bottom of the reservoirs situated on both sides of the road along the section of about 10 km between the Sulkow and Suchoraba villages. Heavy metal concentrations were determined with ICP-AES method in solutions after the previous mineralization of the sediments in a muffle furnace and in a mixture of concentrated HClO4 and HNO3 acids (2:3, v/v). The contents of individual metals in the analyzed sediments ranged from 7.25 to 18.11 gFe kg-1 d.m., from 283 to 3225 mgMn kg-1 d.m. and from 60.06 to 507.5 mgZn kg-1 d.m. Average contents of Fe, Mn and Zn were: 11.84 g, 761 mg and 187 mg kg-1 d.m., respectively. Iron content in the analyzed sediments depended on the sampling date, but no effect of the reservoirs localization on this metal content in the sediments was registered. Neither unambiguous influence of sampling date nor the reservoir distance from Krakow on manganese content in the analyzed sediments was noted. On the other hand, considerable differences in zinc content in the sediment taken from the individual reservoirs and dependant on sampling date were observed. Successive diminishing of zinc amount in the sediments was noted with increasing distance from Krakow.

PL

Celem badań było oznaczenie i ocena zawartości żelaza, manganu i cynku w osadach dennych zbiorników wód deszczowych usytuowanych wzdłuż drogi krajowej nr 4. W 2007 i 2008 r. pobrano próbki osadów ze zbiorników będących odbiornikami spływów deszczowych z jezdni i drogi krajowej nr 4 na odcinku 10 km, pomiędzy Sułkowem i Suchorabą. Osady pobrano z ich wierzchniej warstwy ((0–10 cm) z każdego zbiornika. Zawartość metali ciężkich w osadach oznaczono po uprzedniej mineralizacji materiału w piecu muflowym oraz w mieszaninie kwasów HClO4 i HNO3 (2:3, v/v), metodą ICP-AES. Zawartości poszczególnych metali w analizowanych osadach wahały się od 7,25 do 18,11 gFe kg-1 s.m., od 60,05 do 507,5 mgZn _ kg-1 s.m. oraz od 283 do 3225 mgMn kg-1 s.m. Średnie zawartości Fe, Zn, Mn wynosiły odpowiednio: 11,84 g, 187,5 mg oraz 761 mg kg-1 s.m. Zawartość żelaza w analizowanych osadach była zależna od terminu pobrania próbek, nie stwierdzono natomiast wpływu usytuowania zbiorników na zawartość tego metalu w osadach. Nie stwierdzono jednoznacznego wpływu terminu pobrania ani oddalenia zbiornika od Krakowa na zawartość manganu w osadach. Stwierdzono znaczne różnice zawartości cynku w osadach z poszczególnych zbiorników oraz w zależności od terminu pobrania próbek. Zaobserwowano sukcesywne zmniejszanie się ilości cynku w osadach w miarę oddalania się od Krakowa.

19

Tolerance of White Mustard (Sinapsis alba L.) to Soil Pollution with Several Heavy Metals

Stanisławska-Glubiak E., Korzeniowska J.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 3

445-450

EN

A strict experiment on simulated copper, zinc and nickel soil contamination has been performed in concrete-framed microplots, 1 m3 in capacity. White mustard proved to be the most sensitive to nickel contamination of soil and most tolerant to excess copper in the substrate. The concentration of nickel in aerial parts of white mustard increased up to 30-fold, whereas the level of copper was twice as much as in the control. The translocation factors computed for the analysed metals in plants showed that copper was the least transferable from roots to shoots and, as its level rose, increasing quantities of this metal were retained in roots. At higher rates of nickel pollution in soil, white mustard transferred more of this metal to shoots. White mustard is only suitable for phytostabilisation of soils moderately contaminated with copper.

PL

Przeprowadzono doświadczenie ścisłe w obetonowanych mikropoletkach, o pojemności 1 m3, z symulowanym zanieczyszczeniem gleby miedzią, cynkiem oraz niklem. Gorczyca biała okazała się najbardziej wrażliwa na zanieczyszczenie gleby niklem, a najbardziej tolerancyjna na nadmiar miedzi w podłożu. Zawartość niklu w częściach nadziemnych wzrastała nawet trzydziestokrotnie, podczas gdy zawartość miedzi zaledwie dwukrotnie w stosunku do kontroli. Na podstawie obliczonych współczynników translokacji badanych metali w roślinie stwierdzono, że miedź najtrudniej przemieszczała się z korzeni do pędów i wraz ze wzrostem poziomu zanieczyszczenia gleby była zatrzymywana w korzeniach w coraz większym stopniu. W przypadku wzrastającego poziomu zanieczyszczenia gleby niklem gorczyca przemieszczała ten pierwiastek w coraz większym stopniu do pędów. Gorczyca biała nadaje się do wykorzystania jedynie w procesie fitostabilizacji gleb średnio zanieczyszczonych miedzią.

20

Assessment of Heavy Metals Contamination in Recreational Parks of Poznan

Diatta J., Przygocka-Cyna K., Biber M., Łukowiak R.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 9-10

1211-1218

EN

City Recreational Parks (RP) exert important functions for inhabitants of great agglomerations. They create peculiar ecosystem subjected to high pressure of anthropogenic factors (ie, motorization, maintenance, dusts), which may be a source of heavy metal contamination. Four parks located within the city Poznan have been: RP Marcinkowski (RPM), RP Solacki (RPS), RP Wodziczko (RPW) and RP Piatkowo (RPP). The aim of the work was to apply different quantitative methods for assessing heavy metal contamination state of these parks and to outline the encountered difficulties in the choice of the appropriate method. On the basis of the assessment made by the IUNG suggestion [16], it appeared, that soils of all Recreational Parks may be considered as not contaminated by Pb, Cu and Zn. Cadmium was the main contaminant of RPM, RPS and RPW soils. The use of data representing the geochemical background [17], classifies soils of all parks as contaminated to polluted, even, whereas the evaluation made on the basis of mean heavy metal contents of Polish soils [18], stated that cadmium solely exceeded the reference value. Criteria reported in the Minister of Environment Directive [19] dealing with heavy metal thresholds seem to be less restrictive. The resulting assessment revealed that soils of investigated parks are free of any contamination.

PL

Rekreacyjne Parki (RP) miejskie spełniają ważne funkcje dla mieszkańców wielkich aglomeracji. Tworzą swoisty ekosystem, który jest poddany silnej presji czynników antropogenicznych (motoryzacja, prace pielęgnacyjne, pyły) mogących być źródłem zanieczyszczenia metali ciężkimi. Badaniami objęto cztery parki mieszczące się w mieście Poznań: RP Marcinkowskiego (RPM), RP Sołacki (RPS), RP Wodniczki (RPW) i RP Piątkowo (RPP). Celem pracy było zastosowanie różnych metod ilościowej oceny stanu zanieczyszczenia gleb tych parków metalami ciężkimi oraz wskazanie na trudności wyboru odpowiedniej metody. Z oceny przeprowadzonej metodą zaproponowaną przez IUNG [16] wynika, że gleby wszystkich parków są niezanieczyszczone Cu, Zn i Pb. Kadm był głównym czynnikiem zanieczyszczającym gleby RPM, RPS i RPW. Gdy zastosowano jako kryterium tło geochemiczne [17], gleby parków zaliczono do grup od zanieczyszczonych do skażonych, natomiast według oceny dokonanej w oparciu o średnie zawartości metali ciężkich dla gleb polskich [18], tylko zawartość kadmu znacznie przekraczała wartość referencyjną. Kryteria zamieszczone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska [19] odnośnie progowych zawartości metali ciężkich wydają się być "mniej restrykcyjne". Ocena przeprowadzona w oparciu o te wartości progowe wykazała, że gleby badanych parków są wolne od zanieczyszczeń.