Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wielkopolskie modernistyczne ośrodki wypoczynkowe w (historycznej) tkance miasta na przykładzie Wągrowca

Bogajewska-Danek Joanna

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 16

243--252

PL

Wągrowiec jest miastem o średniowiecznym rodowodzie, na którym swoją obecność w przestrzeni miasta odcisnęli Prusacy. Zaborcy, na obrzeżach istniejącego miasta, stworzyli na przełomie XIX i XX w. przestrzeń, która rozmachem architektonicznym miała przesłonić historyczne centrum powiatowego miasta. W wolnej Polsce ul. Kościuszki po 1918 r., aż do czasów współczesnych odgrywa ważną rolę w życiu miasta, pomimo pruskiej w większości architektury. To właśnie tam mieszczą się ważne dla mieszkańców instytucje (urząd miasta, starostwo powiatowe, sąd czy szkoły). W latach 60. XX w. na fali budowy ośrodków wypoczynkowych w Wągrowcu wybudowano modernistyczny ośrodek nad Jeziorem Durowskim oraz amfiteatr w sąsiedztwie historycznej zabudowy. W artykule autorka przedstawia historię Wągrowca, ul. Kościuszki. Omawia modernistyczną architekturę i jej relacje z otoczeniem, analizuje jej wpływ na pierwotny kształt ulicy. Ukazuje obecny wygląd ośrodka.

EN

Wągrowiec is a city with medieval origins, on which the Prussians made their mark in the urban space. The invaders, on the outskirts of the existing town, created a space at the turn of the 19th and 20th century, which with its architectural grandeur was to overshadow the historic centre of the county town. In the free Poland of 1918, until the present day Kościuszko Street has played an important role in the life of the city, despite its predominantly Prussian architecture. It is there that institutions important to the inhabitants are located (town hall, district office, court or schools). In the 1960s, in the wave of construction of leisure centres in Wągrowiec, a modernist centre was built on Lake Durowskie and an amphitheatre was built in the neighbourhood of the historic buildings. In the article the author presents the history of Wągrowiec, Kościuszko Street. She discusses modernist architecture and its relationship with the surroundings, and analyses its influence on the original shape of the street. She shows the current appearance of the centre.

2

Wielkopolskie plany termicznego przekształcania odpadów

Łukaszewicz Małgorzata

Przegląd Komunalny

|

2023

|

nr 11

20--22

PL

Polska, tak jak inne kraje członkowskie UE, zobowiązała się do osiągnięcia recyklingu na poziomie minimum 55% odpadów do 2025 roku, do roku 2030 - 60%, a do 2035 roku - 65%. Unijne przepisy regulują także, ile maksymalnie odpadów może trafiać na składowiska. W 2035 r. ma to być nie więcej niż 10% zbieranych odpadów komunalnych.

3

Wielkopolanie sięgają po energię z odpadów

Łukaszewicz Małgorzata

Przegląd Komunalny

|

2023

|

nr 8

36--38

PL

Według danych GUS-u, w 2021 roku w Polsce wytworzono 121 mln ton odpadów, z czego 11,3% (13,7 mln ton) stanowiły odpady powstające w gospodarstwach domowych. W czołówce regionów wytwarzających najwięcej odpadów komunalnych znalazły się województwa: mazowieckie - ponad 1,9 mln ton, śląskie - ponad 1,7 mln ton oraz wielkopolskie - niemal 1,3 mln ton.

4

Historia elektroenergetyki wielkopolskiej

Grzybowski Andrzej

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2022

|

Nr 74

93--98

PL

W artykule przedstawiono skrócony zarys rozwoju elektroenergetyki w Wielkopolsce. Ograniczono się do obecnych granic województwa wielkopolskiego ze szczególnym uwzględnieniem miasta Poznania.

EN

The paper presents the history of the power industry in Wielkopolska region over the last 130 years. The following topics are discussed: the beginnings of the power industry at the time when Wielkopolska was under Prussian rule, later in the interwar period and during the Second World War. The last chapter describes the period from 1945 up to the present day.

5

Modernistyczne zespoły wypoczynkowe w Wielkopolsce. Letniska zakładowe

Bogajewska-Danek Joanna

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 10

77--89

PL

Artykuł przedstawia fragment badań prowadzonych w lecie 2021 i 2022 roku nad modernistyczną architekturą i urbanistyką rekreacyjną w Wielkopolsce. Badania przedstawione w artykule dotyczą zagadnienia letniska, czyli miejsca wypoczynku tymczasowego, długotrwałego, atrakcyjnego turystycznie w Wielkopolsce. Autorka prezentuje przekrój letnisk powstałych w Wielkopolsce w latach 1945-1989, obszarowo zgodnej z województwem Wielkopolskim z okresu PRL’u przed reformą administracyjną z 1975 roku. Celem prowadzonych badań było zdefiniowanie cech zabudowy powstałych struktur przestrzennych, a także określenia ich typów. Badania zostały przeprowadzone metodą historyczno-interpretacyjną, w których bardzo ważne były wizje lokalne. W wyniku przeprowadzonych badań zdefiniowano cechy struktury funkcjonalno-przestrzennej oraz zagospodarowanie terenu, które pozwalają na wskazanie typów letnisk (duże - o złożonej funkcji i małe - ograniczonej funkcji). Określono gdzie w Wielkopolsce powstały letniska i do którego typu się zaliczają. Wskazano także na przypadki szczególne, których nie obejmuje zastosowana typologia.

EN

The article presents partial results of research conducted on modernistic architecture and recreational urban planning in Greater Poland in the summer of 2021 and 2022. The study concerns a summer resort: a temporary or long-term recreation facility for tourists in Greater Poland. The author presents comprehensive view of summer houses established in Greater Poland between 1945 and 1989 respective to Greater Poland Voivodeship from the communist period before the administrative reform of 1975. The research aiming to classily recreational structures was carried out using the historical and interpretative method in which local visions were very important. As a result, the common features of buildings were defined, allowing the identification of types of recreational structures: large - providing complex functionality and small - with limited offering). It was determined where in Wielkopolska Voivodeship summer resorts were established and to which type they belong. The study indicates special cases that are not covered by the topology used.

6

Różne sposoby zagospodarowania obszarów pokolejowych w wybranych gminach Wielkopolski

Walczak Natalia, Walczak Zbigniew

Przegląd Budowlany

|

2022

|

R. 93, nr 7-8

116--119

PL

Rewitalizacja obszarów po byłych terenach kolejowych jest bardzo istotnym zagadnieniem. W niektórych przypadkach, ze względów ekonomicznych, linie kolejowe zostały zlikwidowane, a obszary na których znajdowały się m.in. dworce, tory oraz infrastruktura kolejowa przechodzą na własność lokalnych samorządów. Jedną z metod zapobiegania popadania w ruinę tych obiektów jest przekształcenie ich sposobu użytkowania. Nadrzędną zasadą zmiany funkcjonowania tych obszarów powinno być dążenie do poprawy estetycznej obszarów i możliwość rozwoju społecznego. Osiągnąć można to w dwojaki sposób, przekształcając obszary pod zabudowę mieszkaniową lub nadając im inne znaczenie, np. tworząc infrastrukturę rowerową lub wykorzystując pozostałe budynki na cele użyteczności publicznej. W artykule zaprezentowano różne formy przekształcania obszarów pokolejowych.

EN

Revitalization of post-railway areas is a very important issue. In some cases, due to economic reasons, railroad lines were liquidated, and the areas where railroad stations, tracks, and infrastructure were located, become the property of local governments. One of the methods to prevent these facilities from falling into disrepair is to transform their function. The overriding principle of changing the functioning of these areas should be the pursuit of aesthetic improvement of the areas and the possibility of social development. This can be achieved in two ways, transforming the areas for housing or giving them a different meaning e.g. by creating bicycle infrastructure or using the remaining buildings for public purposes. The article presents different forms of transforming post-railway areas.

7

High-resolution mapping to assess risk of groundwater pollution by nitrates from agricultural activities in Wielkopolska Province, Poland

Zabłocki Sebastian, Murat-Błażejewska Sadżide, Trzeciak Joanna Alicja, Błażejewski Ryszard

Archives of Environmental Protection

|

2022

|

Vol. 48, no. 1

41--57

EN

The purpose of this research was to determine the groundwater intrinsic vulnerability to pollution of shallow groundwater in Wielkopolska Province, Poland and to assess the risk of pollution by nitrates. Wielkopolska is known as an area where the problem of water pollution by nitrates has existed for a long time due to intensive agriculture. DRASTIC method and its optimized version as well as four other risk evaluation methods were selected to assess the risk pollution with nitrates. The results of either method did not correlate with nitrate concentrations recorded in the total of 1679 groundwater monitoring points. Therefore a new method of groundwater pollution risk assessment (NV-L) was proposed. The new method is based on optimized results of the DRASTIC system and the L parameter which considers not only land use types, but also the amount of nitrogen loading leached from soil as a result of fertilizer consumption, and from wet deposition. The final results of NV-L method showed that the largest part of the study area is covered by a very low class of pollution risk (30.6%). The high and very high classes occupy 11.6% of the area, mostly in the areas designated until 2012 as the Nitrate Vulnerable Zones. Validation of the results of all methods showed that the other methods than NV-L cannot be used as a basis for reliable assessment of the risk of groundwater pollution by nitrates, as they do not take into account the nitrogen load leached from the soil profile.

PL

Celem badań było określenie podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie płytkich wód podziemnych w województwie wielkopolskim oraz ocena ryzyka zanieczyszczenia azotanami. Województwo wielkopolskie uważane jest za obszar, na którym od dawna znany jest problem zanieczyszczenia wód azotanami z powodu intensywnego rolnictwa. Do obliczenia indeksu podatności naturalnej wybrano metodę DRASTIC i jej zoptymalizowaną wersję, natomiast do oceny ryzyka zanieczyszczenia azotanami cztery metody będące modyfikacjami metody DRASTIC. Wynik żadnej z nich nie był skorelowany ze stężeniami azotanów odnotowanymi w 1679 punktach monitoringu wód podziemnych, dlatego zaproponowano nową metodę oceny zagrożenia wód podziemnych NV-L. Metoda opiera się na zoptymalizowanych wynikach systemu DRASTIC i parametrze L, który uwzględnia nie tylko typ użytkowania gruntów, ale także wielkość ładunku azotu, pochodzącego z wymywania z gleby nawozów mineralnych i organicznych oraz z mokrej depozycji w opadach. Wyniki metody NV-L wykazały, że największy obszar objęty jest bardzo niską klasą zagrożenia zanieczyszczeniami (30,6%). Klasa wysoka i bardzo wysoka zajmują 11,6% powierzchni, głównie na obszarach wyznaczanych do 2012 roku jako obszary szczególnie narażone na wymywanie azotu do wód powierzchniowych. Wyniki wskazują, że w procedurach zastosowanych metod oceny podatności brakowało pewnych ważnych informacji. Dlatego ich wyniki należy traktować jako szacunkowe i nie mogą one być wykorzystywane w dalszych analizach jako użyteczne narzędzie ochrony wód podziemnych. Uwzględnienie innych, nowych elementów do oceny podatności wód podziemnych lub ryzyka zanieczyszczenia, może okazać się kluczowym czynnikiem, jak miało to miejsce w przypadku metody NV-L i wykorzystania danych dotyczących ładunku azotu wymywanego z profilu glebowego.

8

Przedsiębiorczość kobiet – przegląd wieloletnich badań prowadzonych wśród studentek wielkopolskich uczelni

Rembiasz Małgorzata, Siemieniak Paulina

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie

|

2021

|

Nr 83

167--179

PL

Przedsiębiorczość kobiet zalicza się do względnie nowych kierunków badawczych. Zrozumienie jej specyfiki wydaje się szczególnie istotne ze względu na to, że liczba kobiet rozpoczynających działalność gospodarczą w ostatnich dekadach stale rośnie. W licznych opracowaniach wskazuje się jednak na istnienie wielu ograniczeń ich przedsiębiorczości przy współistnieniu stosunkowo dużego potencjału, który może mieć realne znaczenie dla rozwoju gospodarczego kraju oraz regionów. Celem artykułu jest przedstawienie wniosków płynących z wybranych badań prowadzonych w ostatnim dziesięcioleciu na terenie województwa wielkopolskiego, które były często inspirowane lub stanowiły swoistą kontynuację wieloaspektowych badań prof. Teresy Łuczki na temat uwarunkowań rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce i na świecie. Badano następujące problemy: postawy przedsiębiorcze, bariery ograniczające chęć założenia i prowadzenia własnej firmy oraz deklarowany przez respondentów poziom wiedzy biznesowej. Dalsze badania nad przedsiębiorczością młodych kobiet mogą dostarczyć wiedzy na temat potrzeb edukacyjnych, wdrażania skutecznych instrumentów wsparcia oraz możliwości wpływania na wzrost motywacji do podjęcia aktywnej postawy przedsiębiorczej.

EN

Women’s entrepreneurship is one of relatively new research directions. Understanding its specificity seems to be particularly important due to the fact that the number of women start- ing a business in recent decades has been steadily increasing. However, numerous studies indicate the presence of many limitations to female entrepreneurship and the coexistence of a relatively large potential that may have real significance for the economic development of the country and regions. The aim of the paper is to present the conclusions drawn from selected studies conducted in the last decade in the Wielkopolska region, which were often inspired or constituted a kind of continuation of the multifaceted research by Professor Teresa Łuczka on the conditions for the development of the small and medium-sized enterprise sector in Poland and in the world. The following problems were investigated: entrepreneurial attitudes, barriers limiting the willingness to start and run one’s own business and the level of business knowledge de- clared by the respondents. Further research on the entrepreneurship of young women can provide knowledge about educational needs, the implementation of effective support instruments and the possibility of influencing their motivation to take up an active entrepreneurial attitude.

9

Odwodnienie Wielkopolski

Kasprzak Krzysztof

Przegląd Komunalny

|

2020

|

nr 8

32--33

PL

Przekształcanie stosunków wodnych w czasach historycznych związane jest w dużej mierze z postępującym odwodnieniem obszaru. Zachodzące na Nizinie Wielkopolskiej w czasach historycznych, a zwłaszcza po X w., procesy osadnicze i towarzyszący im rozwój rolnictwa spowodowały duże zmiany warunków obiegu wody.

10

Pro-environmental actions of agricultural farms - example of holdings from the Wielkopolska region

Grzelak Aleksander, Borychowski Michał, Staniszewski Jakub

Management

|

2020

|

Vol. 24, no. 2

236--250

EN

The main aim of the article is to identify pro-environmental actions in farms in the Wielkopolska region. The article uses the results of surveys carried out in 2020 in a group of 120 agricultural holdings from Wielkopolska running agricultural accounting according to the FADN (Farm Accountancy Data Network) system. The time scope of the analyses referred to the period 2016-2019, and in the case of economic data to 2018. The issue of proenvironmental activity on farms is complex due to the integration of the economic and environmental dimensions, which requires further scientific knowledge. It was found that the investigated farms in Wielkopolska, which undertook pro-environmental actions, most often realized it in the area of land improvement. The farms which showed the highest activity in terms of undertaken pro-environmental measures were more strongly connected with the market. The managers of these farms are open to innovative ecological solutions despite their quite high age (e.g. half of them are planning to install photovoltaics). It was also found that it was easier for larger farms to carry out pro-environmental measures due to the wider possibilities of income creation. In the case of smaller farms, there is a greater need to implement measures from the area of pro-environmental investments. In turn, in larger units, measures reducing production intensity, and in all groups concerning land improvement.

PL

Głównym celem pracy jest rozpoznanie działań prośrodowiskowych w gospodarstwach rolnych w Wielkopolsce. W artykule wykorzystano wyniki badań ankietowych zrealizowanych w 2020 roku w grupie 120 gospodarstw rolnych z Wielkopolski prowadzących rachunkowość rolną według systemu FADN. Zakres czasowy analiz odnosił się do okresu 2016-2019, a w przypadku danych ekonomicznych do roku 2018. Problematyka aktywności prośrodowiskowej gospodarstw rolnych jest złożona ze względu na integrację wymiaru ekonomicznego i środowiskowego, co wymaga dalszego poznania naukowego. Stwierdzono, że badane gospodarstwa rolne w Wielkopolsce, które podejmowały działania prośrodowiskowe najczęściej realizowały to w obszarze dotyczącym poprawy stanu gruntów. Gospodarstwa, które wykazywały się najwyższą aktywnością w zakresie podejmowanych działań prośrodowiskowych były silniej powiązane z rynkiem. Kierownicy tych gospodarstw pomimo dość wysokiego wieku są otwarci na innowacyjne rozwiązania ekologiczne (np. połowa z nich planuje zainstalowanie fotowoltaiki). Stwierdzono również, że większym gospodarstwom łatwiej jest prowadzić działania prośrodowiskowe ze względu na szersze możliwości kreacji dochodów. W przypadku gospodarstw mniejszych istnieje większa potrzeba realizacji działań z obszaru inwestycji prośrodowiskowych, w większych jednostkach z kolei działania obniżające intensywność produkcji, a we wszystkich grupach dotyczące poprawy stanu gruntów.

11

Social attitudes towards planned lignite mining - the case of south-western Wielkopolska region

Bernaciak Anna, Kisiała Wojciech, Sołtysiak Natalia, Suszyńska Katarzyna

Ekonomia i Środowisko

|

2020

|

nr 4

104--121

EN

Lignite is a raw material considered a strategic fuel in the Polish energy sector. One of the prognostic lignite deposits is located in the south-western Wielkopolska (Krobia, Miejska Górka and Poniec communes). However, the perspective of exploitation causes concern to the local community. In this context, the paper aimed to identify the attitudes towards lignite mining in this area. In the research procedure aimed at statistical verification of factors differentiating these attitudes, a survey was conducted. The results of the study showed that the inhabitants of the analysed communes had indecisive attitudes, yet with a very clear tendency towards negative assessments of the subject issue. Farmers and rural residents were the most sceptical, while entrepreneurs, town dwellers and young people had the most conciliatory attitudes. Moreover, it has been proved that professional status, place of residence (town-village) and age can be considered as factors affecting these attitudes.

XX

Węgiel brunatny jest surowcem, który w polskiej energetyce od lat pełnił rolę strategicznego paliwa. Jedno z prognostycznych złóż węgla brunatnego położone jest w południowo- -zachodniej Wielkopolsce (gminy Krobia, Miejska Górka oraz Poniec). Jednak plany eksploatacji wywołują duże obawy społeczności lokalnej. W tym kontekście celem pracy była diagnoza postaw społeczności lokalnej wobec planów eksploatacji węgla brunatnego na tym terenie. W postępowaniu badawczym zmierzającym do statystycznej weryfikacji czynników różnicujących te postawy, wykorzystano dane zgromadzone w wyniku sondażu diagnostycznego. Wyniki badania wskazują, że mieszkańców badanych gmin cechowały niezdecydowane postawy, jednak z bardzo wyraźnymi tendencjami do negatywnych ocen analizowanego zagadnienia. Najbardziej sceptycznie do planów eksploatacji węgla brunatnego nastawieni byli rolnicy oraz mieszkańcy wsi, a do grup respondentów o postawach najbardziej przychylnych zaliczono przedsiębiorców, mieszkańców miast oraz ludzi młodych. Dowiedziono ponadto, że status zawodowy, miejsce zamieszkania (miasto-wieś) oraz wiek można uznać za czynniki kształtujące postawy społeczności lokalnej wobec planów eksploatacji węgla brunatnego na badanym terenie.

12

Zagospodarowanie i wykorzystanie turystyczne Wielkiej Pętli Wielkopolski na odcinku od Jeziora Pątnowskiego do Rogalinka (widziane okiem wodniaka)

Sroka Z., Baranowska K.

Gospodarka Wodna

|

2018

|

Nr 8

244--246

PL

Wielka Pętla Wielkopolski w ciągu ostatnich kilkunastu lat została znacznym nakładem prac oraz środków finansowych wypromowana jako marka o znaczeniu regionalnym, a nawet krajowym. Autorzy odbyli krótki rejs na wybranym odcinku tego szlaku wodnego, aby przekonać się o faktycznym jego wykorzystaniu. Odnotowano mały ruch turystyczny pomimo dużych walorów przyrodniczych i wielu ciekawych miejsc do zwiedzania. Zauważalna jest potrzeba aktywniejszego podejmowania działań prowadzących do pobudzenia tego ruchu. Bardzo pomocne w tym zakresie byłoby utworzenie systemu jego monitorowania.

EN

During the last dozen of years, a lot of efforts and financial outlays were involved in order to promote the Great Waterway Loop of Wielkopolska as a regional or even a nationat brand. The authors went on a short cruise atong the selected section of this waterway to see for themselves how it was actually used. Despite the great natural values and many interesting places to visit along the trail, there was little tourist traffic. It clearly needs more active promotion in order to be stimulated. The establishment of a tourist traffic monitoring system would be very helpful in this regard.

13

Zastosowanie programów GIS w analizie historycznych założeń zieleni

Wilkaniec A., Gałecka-Drozda A., Walerzak M., Rosada A.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2017

|

T. 45

233--244

PL

Programy GIS służą do gromadzenia i przetwarzania danych geograficznych, jednak są przydatne również w badaniach historycznych założeń zieleni. Ich zastosowanie pozwala pełniej wykorzystywać materiały kartograficzne, gromadzić dane dotyczące poszczególnych obiektów, dokonywać precyzyjnych pomiarów powierzchni, śledzić zmiany w użytkowaniu i pokryciu terenu. Artykuł prezentuje przykłady zastosowania oprogramowania GIS w badaniach związanych z historycznymi założeniami zieleni z terenu Wielkopolski.

EN

GIS programs are used for the collection and processing of geographic data, however, they are also useful in the study of historical greenery. GIS allows better use of the archival and contemporary cartographic materials, collect data on individual objects, make precise measurements of the areas, track changes in use and land cover. The paper presents examples of the GIS software use, based on research related to the historical greenery in Wielkopolska region.

14

Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodzią w nadwarciańskich miastach Wielkopolski

Januchta-Szostak A., Florkowska A.

Przegląd Budowlany

|

2017

|

R. 88, nr 9

40--44

PL

W nadwarciańskich miastach Wielkopolski obszary szczególnego zagrożenia powodzią nie przekraczają zwykle 15% powierzchni miasta, ale w znacznym stopniu kształtują ich wizerunek. Funkcjonalnie przeważają tam tereny użytków zielonych, choć występują też sporadycznie funkcje przemysłowe i mieszkaniowe. W połowie miast nadwarciańskich występują wały przeciwpowodziowe, a tereny potencjalnie zagrożone powodzią zajmują około 20% powierzchni. Obszary zagrożone powodzią w badanych miastach są w różnym stopniu pokryte miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Zapisy MPZP w znacznym stopniu chronią tereny zieleni nadwodnej, jednak nie są w pełni wykorzystywane dla kształtowania miejskich terenów nadrzecznych w oparciu o współczesne standardy europejskie.

EN

The areas of the special flood hazard in the riverside towns of the Wielkopolska Region usually do not exceed 15% of the total area of each town, but they make a significant contribution to their image. Considering their function the grassland prevails there, although there are also occasional industrial and residential functions. The floodbanks can be found in the moiety of towns but approximately 20% of their area can be potentially flooded. The flood hazard areas in the examined cities are covered by local spatial development plans (MPZP) to a varying extent. The local acts of law (MPZP) usually protect waterside green areas, but they are not fully used to shape urban waterfronts according to European standards.

15

Stan i potrzeby inwestycyjne wielkopolskich gmin w zakresie gospodarki ściekowej w latach 1999–2015

Zbierska A., Oliskiewicz-Krzywicka A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 5

27--35

PL

Artykuł przedstawia rozwój oraz stan sieci kanalizacyjnej na terenie gmin województwa wielkopolskiego w latach 1999–2015 w kontekście wymagań stawianych w Dyrektywie EWG 91/271 (1991). Podstawą analizy były dane z roczników statystycznych GUS, a także z raportów wdrażania Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK). Przestrzenne zróżnicowanie sytuacji na terenie województwa obrazują kartogramy wykonane w programie QGIS. Przeprowadzona analiza potwierdziła systematyczną poprawę stanu gospodarki ściekowej w gminach województwa wielkopolskiego. Zaobserwowano jednak duże zróżnicowanie poziomu infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej, szczególnie na obszarach wiejskich. Widoczny jest wyraźny przyrost ludności, korzystającej z oczyszczalni ścieków oraz z sieci kanalizacyjnej. Obserwuje się przy tym tendencje do wzrostu ilości ścieków, oczyszczanych w wysokosprawnych technologiach. Niestety nie przekłada się to na znaczącą poprawę jakości wód w regionie. Pomimo wyraźnej poprawy stanu gospodarki ściekowej nie udało się również w pełni osiągnąć założeń wynikających z KPOŚK zarówno w skali województwa jak kraju.

EN

The article presents the development and condition of the sewage system in the cities and municipalities of Wielkopolska Voivodeship in the years 1999–2015. The data from Statistical Yearbook from Central Statistical Office – Environment Protection and Local Data Bank, and from National Programme for Municipal Waste Water Treatment implementation reports constituted the basis for the analysis. Over the last 16 years, the system of sewage management in municipalities has steadily improved. The study showed a heterogeneous state of development of the sewage network and wastewater treatment plant (WWTP), different growth of network, as well as variability in the share of the population using the sewage network. In last years the number of people who use the WWTP and sewage network has clearly increased. Moreover, the tendency for increasing amount of sewage treated in high performance technologies is observed. Unfortunately, this does not translate into significant improvements in the water quality in the region. Despite the clear improvement of the state of the sewage economy, it was not possible to fully achieve the assumptions arising from the National Programme for Municipal Waste Water Treatment, both in the voivodship and in the country.

16

Regional Culinary Heritage Europe network as a factor of culinary tourism development – Wielkopolska Region (Greater Poland) case study

Buczkowska-Gołąbek Karolina

Geography and Tourism

|

2017

|

Vol. 5, No. 1

19--29

EN

The main objective of the Regional Culinary Heritage Europe network is to develop regions through regional food and culinary traditions. Its objective is also to show consumers and tourists how to find local and regional food in Europe. Therefore, the initiative can be considered as an important factor for the culinary tourism development. For the purpose of this paper, the author has decided to present some network members, their functioning and local coordination activities undertaken to develop and promote the idea of the network, also in tourism, as exemplified by Wielkopolska Region (Greater Poland).The network of Regional Culinary Heritage Europe is a well-known and recognisable initiative in the food and tourismsectors, but the author of this paper has decided to investigate, using a short interview questionnaire, whether touriststravelling around Wielkopolska are also familiar with the network’s logo and objectives. Unfortunately, they are not.

17

Huty szkła na obszarze ziem polskich w średniowieczu i czasach nowożytnych

Lis A.

Świat Szkła

|

2016

|

R. 21, nr 11

40--43

18

Wielkopolska przeciw nowym odkrywkom węgla brunatnego

Kasprzak K.

Przegląd Komunalny

|

2016

|

nr 4

56--57

PL

Społeczeństwo województwa wielkopolskiego od lat wyraża zdecydowany sprzeciw wobec uruchomienia kolejnych miejsc powierzchniowej eksploatacji węgla brunatnego. Stanowisko to podzielił Sejmik Województwa Wielkopolskiego.

19

Geologia złóż węgla brunatnego w południowo-zachodniej Wielkopolsce

Urbański P., Widera M.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 10

791--798

EN

The south-western Wielkopolska territory belongs to the richest lignite-bearing areas in Poland. In total, there are estimated over 6.4 billion Mg of lignite possible to extraction. The largest deposits are located in tectonic grabens. Many of currently used lithostrati- graphic units of the Paleogene and Neogene were created in this area. The major lignite seams are of the Middle Miocene age and occur within the Ścinawa Formation - the 2nd Lusatian group, and within the Grey Clays Member (Mid-Polish Member) - the 1st Mid-Polish group. The discussed in detail “Poniec-Krobia” and “Oczkowice’” deposits have very favorable geological and mining as well as chemical and technological parameters. Similarly, large resources, reaching nearly 1 billion Mg of lignite and the average calorific value exceeding 10 MJ/kg, have been determined in the most recent documentation for the “Oczkowice” lignite deposits.

20

Peatlands and their protection: select landscape parks of the Wielkopolska region

Ilnicki P., Górecki K., Lewandowski P.

Journal of Water and Land Development

|

2016

|

no. 31

53--61

EN

In the context of five significantly different landscape parks in Wielkopolska (30,413 ha) 243 peatlands have been presented in terms of their characteristics, stratigraphy, change in means of utilisation and localisation. Thus trends in the change of peatland utilisation means in the period 1970–2016 were established and the resulting negative effects indicated. For this purpose the process of peatland protection established was analysed in the context of management plans carried out for both the protection of landscape parks and Natura 2000 sites within their territory. The above management plans, however, do not provide information as to localisation data, stratigraphy and to what purpose peatlands are used, which in all cover 2,690 ha – 4.2% of parks’ area. Most often this means there are no formal applications for their protection. This could be said to be a biproduct of a lack of discussion as to the major threat to the environment presented by the increasing disappearance of peatlands – a result of the mineralisation and moorsh process of peat soils. To a large extent the former has resulted from a lack of scientific expertise in respect to soils, peats and land reclamation in research teams preparing landscape management plans.

PL

Na przykładzie pięciu różniących się istotnie parków krajobrazowych Wielkopolski (30 413 ha) przedstawiono charakterystykę, stratygrafię, zmianę sposobu użytkowania i lokalizację 243 torfowisk. Określono trend zmiany sposobu użytkowania torfowiska w latach 1970–2016 i wskazano wynikające z tego negatywne skutki. Analizowano sposoby ochrony torfowisk ustalone w ramach ostatnio sporządzonych planów ochrony parków krajobrazowych i wchodzących w ich skład obszarów Natura 2000. We wszystkich istniejących planach brak danych o lokalizacji, stratygrafii i sposobie użytkowania torfowisk, które zajmują łącznie 2690,1 ha, czyli 4,2% powierzchni parków. Skutkuje to najczęściej brakiem wniosków na temat ich ochrony. Nie wspomina się o głównym zagrożeniu, którym jest stale postępujące zanikanie torfowisk w wyniku mineralizacji i murszenia torfu. W znacznej mierze jest to wynikiem braku gleboznawców, torfoznawców i meliorantów w zespołach autorskich przygotowujących plany ochrony.