Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Modyfikacja wirnika nośnego śmigłowca Sokół - ruchomy ogranicznik zwisu łopat

Dziadosz P.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2006

|

Nr 1-2 (184-185)

94-98

PL

W trakcie eksploatacji śmigłowca Sokół zdarzały się przypadki uderzenia końca łopaty wirnika nośnego w belkę ogonową. Spowodowane to było najprawdopodobniej nagłym podmuchem wiatru w trakcie rozruchu wirnika w warunkach dopuszczalnych przez Instrukcję Użytkowania w Locie 180. W praktyce piloci wykonują rozruch wirnika tylko przy wietrze z przodu lub z boku. Unikają rozruchu nawet przy dopuszczalnym wietrze z tyłu. W związku z tym w PZL Świdnik S.A. podjęto prace mające na celu wyposażenie śmigłowca w "ruchomy" ogranicznik zwisu łopat. Założenia projektowe były następujące: - urządzenie powinno być montowane na piaście wirnika nośnego przy wymianie minimalnej ilości części, - dotychczasowe, stałe ograniczniki zwisu pozostają w konstrukcji piasty a w trakcie wyhamowywania wirnika pomiędzy nie wchodzą ograniczniki ruchome, które powodują zwiększenie prześwitu pomiędzy belką ogonową a łopatą, - minimalizacja masy konstrukcji. Konstrukcja ruchomych ograniczników zapewniła zwiększenie prześwitu pomiędzy końcem łopaty WN a belką ogonową o około 40 cm. Założenia projektowe zostały spełnione. Urządzenie montuje się na piaście w miejsce podkładki pod nakrętkę czopa przegubu pionowego. Montażu można dokonać u użytkownika. Masa wprowadzanego ogranicznika wynosi 0,5 kg, (0,4% masy ramienia piasty i łopaty) a jego moment statyczny względem osi obrotu wirnika nośnego wynosi 0,16 kGm (0,07% momentu statycznego ramienia piasty i łopaty). Tak mała masa ograniczników nie wpływa na dotychczasowe ograniczenia eksploatacyjne piasty. W trakcie prób naziemnych przeprowadzonych z użyciem ruchomych ograniczników badano przypadki awarii urządzenia. Zarówno w przypadku kiedy wkładki jednego ogranicznika nie wyjdą spomiędzy ograniczników stałych w trakcie rozruchu wirnika, jak i kiedy te wkładki nie wejdą pomiędzy stałe ograniczniki w trakcie hamowania wirnika, nie występują żadne niepokojące zjawiska. Ponadto w trakcie prób naziemnych opracowano procedurę sprawdzenia, czy wkładki na wszystkich czterech ramionach piasty wyszły spomiędzy ograniczników stałych w trakcie rozruchu wirnika. Ruchome ograniczniki zwisu łopat obecnie poddawane są eksploatacji nadzorowanej na śmigłowcu. W ramach tej eksploatacji wykonano już 265 uruchomień i zatrzymań wirnika i za każdym razem wszystkie ograniczniki działały prawidłowo. W trakcie tych prób ograniczników wylatano 103 godziny.

EN

During operation of the Sokol helicopter, instances of the main rotor blade edge impacting with the tail boom occurred. It is highly probable that this was caused by a sudden gust of wind during start-up of the rotor in conditions, which are allowable in the in-flight operating Manual 180. In practice, the pilots carry out a rotor start-up only in head - or sidewind conditions. They avoid start-up even during an allowable tailwind. Because of this, in PZL Świdnik SA research was undertaken with the intention of equipping the helicopter with a "mobile" limiter of blade overhang. The requirements of the project were as follows: The device should be fitted on the main rotor hub with a minimal number of parts to be changed. The existing fixed limiters of overhang remain in the hub structure, and during rotor deceleration, mobile limiters do not come in between, which causes an increase in clearance between the tail boom and the blade. The structure of mobile limiters ensured an increase of clearance between the end of the main rotor blade and the tail boom by around 40 cm. The project requirements were fulfilled. The device is fitted on the hub in the location of the washer pod under the nut of the journal of the alpha hinge. The assembly can be performed by the operator. The mass of the added limiter is 0.5 kg (0.4% of the mass of the arm of the hub and blade, and its static moment with respect to the main rotor axis of rotation is 0.16 daNm (0.07% of the static moment of the arm of the hub and blade). Such a small mass of the limiters does not influence the existing operating limits of the hub. In the process of ground tests carried out with the aid of mobile limiters, cases of system failure were analyzed. In both the case when the pads of one limiter will not come out of between the fixed limiters during rotor start-up, as well as when these pads do not come in between the fixed limiters during deceleration of the rotor, no phenomena of concern occur. Furthermore during ground testing a procedure was designed to check if the pads on all 4-hub arms did not come in between the fixed limiters during start-up of the rotor. Mobile blade overhang limiters are currently being monitored in operation on the helicopter. During this operation, already 265 starts and stoppages of the rotor were carried out, and in every case all the limiters functioned correctly. During these tests, the limiters flew for 103 hours.

2

Podatność konstrukcyjna śmigłowca PZL Sokół na modernizacje

Kochanowski R.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2004

|

Nr 2-3 (177-178)

35-46

PL

Kilkunastoletnie doświadczenie w eksploatacji śmigłowca PZL Sokół wpłynęło na stwierdzenie, że konstrukcja dobrze sprawdza się w użytkowaniu, zarówno u odbiorców cywilnych, jak też wojskowych. Zebrano doświadczenia, tak w umiarkowanej strefie klimatycznej, jak i w tropikach (w strefach suchych, jak też wilgotnych). W ciągu tak długiego okresu czasu spotkano się z wieloma, często bardzo specyficznynii wymaganiami odbiorców. Dotyczyły one zarówno szeroko rozumianej awioniki, jak też wyposażenia specjalnego, w tym: ratowniczego, przeciwpożarowego, wojskowego. Praktycznie wszystkie wymagania byliśmy w stanie spełnić. Co więcej okazuje się, że czas rzeczywistej realizacji najczęściej nie przekraczał jednego roku, a tylko niektóre programy wojskowe trwały dłużej. Z doświadczeń wynika, że w każdym programie modernizacyjnym sprawy organizacyjne i zaopatrzeniowe zajmowały co najmniej tyle samo czasu, co i prace konstrukcyjne. Jak widać, bazowa konstrukcja śmigłowca jest "przyjazna modernizacyjnie". Zastosowany podział technologiczny, struktura wytrzymałościowa, węzły mocujące, jak też zbudowane źródła energii czynią śmigłowiec podatnym na modernizację.

EN

More than ten years of operational experience of the PZL Sokół helicopter proves that the design operates well for both for civilian and military customers. The experience has been gained in both temperate climate zones and in the tropics (in dry and humid zones). During such a long period of time many, very often specific, customer requirements have been met. These concerned avionics and also special equipment, for instance rescue, fire-fighting, military devices. We were able to meet the requirements to all intents and purposes. Moreover the time period of realization usually did not exceed one year and only a few military projects have been running for a longer period of time. The experience shows that within every modernization project organizational and logistic work lasts as long as design work. It appears that the basic design of the helicopter is "modernization friendly". The method of division of the structure into assemblies, strength structure, hard points and the designed power units make this helicopter flexible to modernization.

3

O pewnym zadaniu odwrotnym dynamiki belki ogonowej

Dymitruk J., Laudański L.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2004

|

Nr 2-3 (177-178)

68-71

PL

Artykuł stanowi krótką prezentację obszernej pracy eksperymentalnej [11], wykonanej przy zasadniczym finansowaniu z funduszy KBN (grant promotorski) w Laboratorium Badań Wytrzymałościowych Instytutu Lotnictwa w Warszawie na przestrzeni ostatnich trzech i pół lat. Obiektem badań była belka ogonowa krajowego śmigłowca Sokół, a główny cel tych badań stanowiło opracowanie metody, pozwalającej dobierać zewnętrzne wymuszenie drgań harmonicznych obiektu w taki sposób aby wywoływały one w strukturze - określonych przekrojach belki - zadane obciążenia wewnętrzne. Powyższy cel udało się zrealizować a z uwagi na skąpość miejsca, tylko niektóre szczegóły rozwiązania tego problemu zostały zawarte w przedstawionym artykule.

EN

The paper presents an extract of [11] - the extend experimental research made due a grant of the KBN (National Scientific Research Council) in the Fatigue Laboratory of the Aviation Institute in Warsaw during the last three and half years. The tail beam of the Sokol helicopter was under investigation going to work out a method enabling to determine such external loads which may produce within the tail beam structure (at given cross sections) a priori given stresses. Such problem has been successfully solved. Unfortunately due to the space restrictions presented paper contains merely a schematic idea and few numerical results belonging to this research. Hopefully some other details shall be presented orally during the Conference presentation.

4

Analiza możliwości poszerzenia obszarów użytkowania śmigłowca PZL Sokół

Piłat M.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2004

|

Nr 2-3 (177-178)

218-223

PL

W artykule przedstawiono ilustrację możliwości poszerzenia obwiedni użytkowania śmigłowców na przykładzie śmigłowca PZL Sokół. Podstawą była analiza długoletniej eksploatacji oraz wynikające z niej realne możliwości modyfikacji konstrukcji uzasadnione opracowanymi i przygotowanymi modyfikacjami rozwiązań konstrukcyjnych. Poniższe opracowanie oparto na badaniach typu modelowania symulacyjnego. Wykorzystano gotowe modele matematyczne oraz stworzone na ich podstawie programy komputerowe umożliwiające badania i prowadzenie eksperymentów na drodze obliczeniowej. W zależności od rozpatrywanego problemu posługiwano się modelami śmigłowca o różnym stopniu dokładności.

EN

Possibilities of broadening helicopters' envelope of operational use are described in the article. The PZL Sokół helicopter is presented as an example. The base for the investigations was an analysis of long operational use and the resulting possibilities of the design modifications substantiated by modifications of design solutions, some of which are already elaborated and many of the solutions are in process. The present paper is based on simulative modeling. Complete mathematical models and computer programs based on them were applied, what enabled tests and numerical analysis. Models of different accuracy relevant to the analyzed problem were in use.

5

Zamiana autopilota 4-osiowego śmigłowca Sokół. Próba optymalnego wyboru

Karnkowski J.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2002

|

z. 1-2 (168-169)

116-119

PL

W artykule przedstawiono rozwiązanie problemu wyboru układu automatycznego sterowania lotem w sytuacji braku możliwości kontynuacji programu z dotychczasowym producentem. Zaprezentowano kryteria wyboru nowego układu i przedstawiono zakres zmian śmigłowca wymaganych przez proponowane rozwiązanie. Przedstawiono rezultaty wyboru z uwzględnieniem różnych uwarunkowań programu Sokół. Podjęto próbę wykazania optymalności wyboru i potrzeby stosowania podobnych sposobów przy modernizacji innych układów śmigłowca.

EN

In the article the solution of the problem of selection of an automatic flight control system in a situation, when continuation of the program with existing producer is impossible. Criteria of a new system selection and the range of design changes in helicopter required for the new solution are presented. The results of the selection including various conditions of the Sokol program are described. The attempt of proving the optimality of the selection and necessities of the use of similar methods when other helicopter systems are developed is undertaken.