Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 32

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
EN
The article presents the results of corrosion resistance tests of cold-sprayed aluminum coatings onto 4330 steel and Al 7075 aluminum alloy. The coatings were subjected to corrosion tests in a salt chamber. The obtained coatings are characterized by low porosity and very good anti-corrosion properties.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań odporności na korozję natryskiwanych zimnym gazem powłok aluminiowych na podłożu stalowym i stopie Al 7075. Powłoki zostały poddane badaniom korozyjnym w komorze solnej. Uzyskane powłoki charakteryzują się małą porowatością oraz bardzo dobrymi właściwości antykorozyjnymi.
PL
Ocena cyklu życia (LCA) nie jest powszechnie wykonywana w energetyce geotermalnej, można wręcz stwierdzić, że jest ona rzadkością. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż przełożenie wyników z jednej lokalizacji na inną jest niemożliwe do zrealizowania wprost. Złożoność procesu inwestycyjnego, jakim jest realizacja ciepłowni, elektrociepłowni czy elektrowni geotermalnej powoduje, że realny wpływ na środowisko dla każdego projektu będzie inny, co wynika przede wszystkim ze zmiennych warunków geologicznych, topograficznych oraz środowiskowych. Artykuł stanowi przegląd doświadczeń na świecie, które mogą stanowić dobrą praktykę dla implementacji LCA w warunkach polskich.
EN
Life cycle assessment (LCA) is not commonly executed in geothermal energy, and it can be even determined that it is rare. This is mainly due to the fact that the possibility of the results of the application from one location to another is impossible to be implemented directly. The complexity of the investment process, which is the construction of a heating plant, combined heat and power plant or geothermal power plant, results in the real impact on the environment for each project being different. This results primarily from the changing geological, topographical and environmental conditions. The article is a review of world experience and presents the possibility of its implementation in Polish conditions.
PL
Oleje mineralne mogą występować w opakowaniach celulozowych zawierających włókna wtórne otrzymywane w procesie recyklingu papieru gazetowego. Są wykorzystywane jako rozpuszczalniki w farbach drukarskich. Według opinii EFSA oleje mineralne są klasyfikowane jako substancje szkodliwe dla zdrowia człowieka. Obecnie w UE nie ma zharmonizowanych regulacji dotyczących limitów migracji olejów mineralnych z opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Analiza olejów jest złożona, obejmuje następujące etapy: ekstrakcja olejów mineralnych z opakowania, rozdzielanie frakcji węglowodorów alifatycznych MOSH od aromatycznych MOAH oraz ilościowe oznaczenie poszczególnych frakcji z użyciem technik chromatograficznych.
EN
Mineral oils are used as solvents in printing inks and may be present in packages containing cellulose fibers obtained from recycling. According to the EFSA mineral oils are classified as substances harmful to human health. Currently, there are no harmonized regulations at the EU level regarding migration limits of mineral oils, coming from packaging intended for contact with food. The analysis of oils is complex, it includes the following steps: extraction of mineral oils from the package, separation of aliphatic hydrocarbon MOSH fractions from the aromatic MOAH, and quantitative analysis of the particular fractions, using chromatographic techniques.
4
Content available remote Akryloamid w żywności dla dzieci jako realne zagrożenie dla zdrowia
PL
Opisano występowanie akryloamidu w żywności oraz mechanizmy jego powstawania. Przedstawiono szkodliwy wypływ akryloamidu, konsekwencje zdrowotne związane z jego spożywaniem oraz szacowane spożycie ze szczególnym uwzględnieniem dzieci. Wskazano sposoby przetwarzania żywności pod kątem możliwości ograniczania zachodzenia reakcji Maillarda i unikania tworzenia szkodliwych jej produktów, w tym akryloamidu ze szczególnym uwzględnieniem żywności dla małych dzieci.
EN
A review, with 50 refs., of issues related to the formation of acrylamide during processing and storage of food as well as methods used to reduce its content in children food.
PL
Przeprowadzono próby zwiększenia przenikalności tlenu i ditlenku węgla folii z polilaktydu (PLA). Granulat modyfikowano poprzez mieszanie PLA z polimerami biodegradowalnymi lub wprowadzanie napełniaczy mineralnych. Badania miały na celu otrzymanie materiału opakowaniowego, który pozwoli wydłużyć czas przechowywania produktów oddychających, np. świeżych, krojonych owoców i warzyw. Wykazano znaczny wzrost przenikalności gazów dla folii otrzymanej z PLA, do której wprowadzono 10% bentonitu oraz dla blendy polimerowej PLA/PBAT (50/50).
EN
Polylactide (PLA) film was studied for O2 and CO2 permeability. The PLA pellet was modified by blending with other biodegradable polymers or by adding mineral fillers. The packaging film was found suitable for packaging fresh cut fruits and vegetables. The incorporation of 10% bentonite into PLA matrix and prepn. of a blend of PLA with poly(1,4- -butylene-co-terephthalate-1,4-butylene adipate) (50/50) resulted in a significant increase in gas permeability.
EN
International transfers of the environmental protection technologies are increasingly important in the international trade and economic development. The article’s aim is to discuss the subject and the level of international transfers in the environmental protection sector in connection with the development of the R&D sector in the chosen European countries. In the framework of selected European Union countries there were analyzed the relationships between the international transfer of eco-technologies and the research and development sector, which turned out to be positive. The methodology was based on the presenting, comparing and measuring the strength of the connection between the international transfers in environmental protection technologies and the R&D sector characteristics. The limitation of the research turned out to be the lack of the data after 2013 year and lack of the data for each European country. The practical implication of the analysis is that the support for the R&D sector can cause better environmental protection technologies exchange between countries and from the social point of view – better natural environment for the society in general.
PL
W artykule przedstawiono perspektywy rozwoju rynku opakowaniowego papieru i tektury. Podkreślono konieczność wykonywania badań sensorycznych opakowań z papieru i tektury przeznaczonych do kontaktu z żywnością, zgodnie z obowiązującymi normami. Przedstawiono przykładowe wyniki analiz sensorycznych uzyskane w Laboratorium Badań Materiałów i Opakowań Jednostkowych, COBRO – Instytutu Badawczego Opakowań.
EN
The article presents the perspectives for development of the market of paper and cardboard packaging. The need to perform tests of sensory analysis of paper and board packaging for food contact according to current standards has been emphasized. The article presents the examples of analysis results obtained in the Laboratory for Packaging Materials and Consumer Packaging Testing.
PL
Opakowania do żywności, poza funkcją zabezpieczającą mechanicznie pakowane produkty i funkcją estetyczną, muszą przede wszystkim zagwarantować bezpieczeństwo zdrowotne przechowywanej żywności. Opakowanie przeznaczone do kontaktu z żywnością nie może uwalniać do przechowywanych produktów, składników materiału opakowaniowego w ilościach, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka lub powodować niekorzystne zmiany w składzie żywności, lub pogorszyć jej właściwości organoleptyczne. Wspólnym kryterium oceny przydatności wszystkich opakowań do żywności jest ocena sanitarno-higieniczna, na którą składa się ocena sensoryczna, badanie migracji globalnej i badanie migracji specyficznej.
EN
Food packaging must first and foremost secure health and safety of stored food. Beyond these, the packaging fulfills functions of protection of mechanically packaged products as well as the aesthetic function. Suitable packaging intended to contact with food must not release into the stored products, the components of packaging material in amounts which may represent a hazard to human health or cause unfavourable changes in the composition of the food or deteriorate its organoleptic properties. The common criterion for the suitability of all food packaging is a sanitary-hygienic assessment, which consists of sensory evaluation, overall migration and specific migration testing.
EN
Objective of the study consisted in the evaluation of the effect of white mustard as a companion plant in the cultivation of broad bean, cultivar Bartek, on the level of plant infestation with black bean aphid Aphis fabae Scop., and also on the occurrence of its natural enemies. The field experiment comprised the following objects: control - broad bean, Bartek cv. as a homogenous crop, sown at 50 cm x 10 cm spacing; broad bean spaced 60 cm x 10 cm with white mustard as the crop intersown between the rows and broad bean spaced 50 cm x 10 cm, with a 50 cm wide mustard stripe surrounding the plot (in this case the width of broad bean stripes was 3 m). Broad bean cultivation in combination with intercropping white mustard, as well as in the form of surrounding sowing contributed to a significant decrease in black bean aphid abundance on the broad bean plants. The effect was visible mainly during the final period of the pest occurrence. The analysis of the occurrence of natural enemies of A. fabae demonstrated a strong relationship between the number of adult Coccinellidae with the number of aphid and their highest numbers in the homogenous broad bean cultivation. On the other hand, the predator to prey ratio in the case of larval stages of the major aphid predators, i.e. Syrphidae and Coccinellidae was more favorable in the presence of mustard as the companion plant.
PL
Celem pracy była ocena wpływu gorczycy białej, jako rośliny towarzyszącej, w uprawie bobu (Vicia faba L.), odmiany Bartek na stopień opanowania roślin przez mszycę burakową (Aphis fabae Scop.), jak również na występowanie jej wrogów naturalnych. Doświadczenie obejmowało następujące obiekty: kontrola - bób w uprawie jednogatunkowej wysiany w rozstawie 50 cm x 10 cm; bób w rozstawie 60 cm x 10 cm z gorczycą wsianą między rzędami oraz bób w rozstawie 50 x 10 cm obsiany dookoła pasem gorczycy o szerokości 50 cm (szerokość pasów bobu wynosiła w tym przypadku 3 m). Uprawa bobu wspólnie z gorczycą białą w międzyrzędziach, jak i w postaci obsiewu, przyczyniła się do istotnego zmniejszenia liczebności mszycy burakowej na roślinach bobu. Efekt ten widoczny był głównie w końcowym okresie występowania szkodnika. Analiza występowania wrogów naturalnych mszycy burakowej wykazała silny związek liczebności dorosłych Coccinellidae z liczebnością mszyc i ich najliczniejsze występowanie w uprawie jednogatunkowej bobu. Natomiast stosunek liczbowy drapieżcy do ofiary w przypadku stadiów larwalnych głównych afidofagów, tj. Syrphidae i Coccinellidae korzystniej kształtował się w obecności gorczycy jako rośliny towarzyszącej.
EN
The investigations aimed at an assessment of white mustard effect, as an accompanying crop, cultivated in two variants: parallely and as strips surrounding the main crop - broad bean, Bartek c.v., on the degree of the main crop injuries due to weevil beetles and larvae. The field experiment comprised the following objects: broad bean, Bartek cv. in pure culture, sown at 50 cm x10 cm spacing; broad bean spaced 60 cm x10 cm with white mustard as the crop intersown between the rows and broad bean spaced 50 x 10 cm, with a 50 cm wide mustard stripe surrounding the plot (in this case the width of broad bean stripes was 3 m). The assessment of weevil beetles feeding intensity was conducted by measuring the area consumed, determining the percentage of injured leaves and computing the leaf blade loss due to their feeding. In order to determine the larvae harmfulness, the underground plant parts were analyzed. Broad bean cultivated together with white mustard, both in the interrows and as surrounding stripes contributed to a considerable decrease in broad bean leaves injuries due to Sitona beetles. On the other hand, broad bean cultivation as surrounding stripes contributed to a considerably decreased injury of root nodules caused by weevil larvae.
PL
Celem badań była ocena wpływu gorczycy białej, jako rośliny towarzyszącej, uprawianej w dwóch wariantach: współrzędnie oraz w postaci pasów dookoła rośliny głównej - bobu odmiany Bartek, na stopień uszkodzenia rośliny głównej przez chrząszcze i larwy oprzędzików. Doświadczenie polowe obejmowało następujące obiekty: bób odmiany Bartek w uprawie jednorodnej wysiany w rozstawie 50 cm x10 cm; bób w rozstawie 60 cm x 10 cm z gorczycą wsianą pomiędzy rzędami oraz bób w rozstawie 50 x 10 cm obsiany dookoła pasem gorczycy o szerokosci 50 cm (szerokość pasów bobu wynosiła w tym przypadku 3 m). Ocene intensywności żerowania chrząszczy oprzędzików przeprowadzono mierząc powierzchnie uszkodzeń, określając odsetek liści uszkodzonych oraz wyliczając ubytek blaszki liściowej w wyniku ich żerowania. Dla określenia szkodliwości larw analizowano podziemne części roślin. Uprawa bobu wspólnie z gorczycą biała w międzyrzędziach, jak i w postaci obsiewu, przyczyniła się do istotnego zmniejszenia stopnia uszkodzenia liści bobu przez chrząszcze oprzędzików. Uprawa bobu z gorczycą w postaci obsiewu przyczyniła się natomiast do istotnego zmniejszenia uszkodzenia brodawek korzeniowych przez larwy oprzędzików.
PL
Niniejszy artykuł jest przeglądem aktów prawnych dotyczących wymagań dla materiałów i wyrobów przeznaczonym do kontaktu z żywnością obowiązujących aktualnie na terenie Unii Europejskiej. Jednolite zasady oceny jakości materiałów i wyrobów gwarantują ich bezpieczeństwo zdrowotne oraz umożliwiają swobodny przepływ towarów. W artykule szczegółowo omówiono wymagania unijne dla grupy materiałów i wyrobów wykonanych z tworzyw sztucznych. Artykuł prezentuje stan prawny na koniec maja 2014 r.
PL
Geotermalny system ciepłowniczy jest to system wytwarzania i dystrybucji ciepła do odbiorców z centralnej ciepłowni geotermalnej. W Polsce funkcjonuje obecnie (2013 r.) sześć takich systemów (Podhale, Pyrzyce, Stargard Szczeciński, Mszczonów, Uniejów, Poddębice) o łącznej mocy zainstalowanej z geotermii 101,9 MWt. W Europie działa 216 geotermalnych systemów ciepłowniczych o łącznej mocy zainstalowanej około 4900 MWt, natomiast do roku 2015 planowane jest uruchomienie 170 nowych instalacji, których moc zainstalowana wyniesie około 4000 MWt. Potencjał geotermii wskazuje na możliwość jej wykorzystania w znacznie większym stopniu niż dotychczas. Znalazło to oddźwięk w niektórych Krajowych Planach Działania dotyczących rozwoju wykorzystania OZE w końcowym zużyciu energii do 2020 roku. W celu zdefiniowania barier rozwoju oraz promowania geotermalnych systemów ciepłowniczych w Europie realizowany jest m.in. Projekt IEE Promote Geothermal District Heating Systems in Europe (GeoDH), w który zaangażowane są zespoły z czternastu państw europejskich (w tym Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN). Obecny stan rozpoznania zasobów geotermalnych w Polsce pozwala określić obszary perspektywiczne dla instalacji geotermalnych systemów ciepłowniczych. Są to przede wszystkim basen wewnątrzkarpacki oraz zbiorniki dolnokredowy i dolnojurajski na Niżu Polskim.
EN
Geothermal district heating system shall be understood as a system of production and distribution of heat to the customers from a central geothermal heating plant. n Poland, there are currently (2013) 6 such systems (Podhale, Pyrzyce, Stargard Szczeciński, Mszczonów, Uniejów, Poddębice) with a total installed geothermal capacity of 101.9 MWth. In Europe, 216 geothermal heating systems with a total installed capacity of ca. 4900 MWth have been operating, while in 2015 it is planned to launch 170 new installations with installed capacity of ca. 4,000 MWth. The potential of geothermal energy indicates the possibility of its use to a much greater extent. This was included in some of the National Renewable Energy Action Plans of European states. In order to define the barriers to the development and promotion of geothermal heating systems in Europe IEE project “Promote Geothermal District Heating Systems in Europe” (GeoDH) has been carried out since 2012, which involves 14 European countries, including Poland. Current state of geothermal resources in Poland let to define prospective areas for the installation of geothermal heating systems, particularly in the Inner Carpathians reservoir and in the Lower Cretaceous and the Lower Jurassic reservoirs in the Polish Lowlands.
PL
Artykuł przedstawia wyniki badań termicznych, takich jak pomiar współczynnika przewodności cieplnej oraz ciepła właściwego, wykonanych na próbkach skał osadowych (piaskowce, wapienie, mułowce) pobranych z głębokich otworów wiertniczych zlokalizowanych w centralnej części Niżu Polskiego. Obszar ten, obejmujący swoim zasięgiem rejon niecki mogileńsko-łódzkiej oraz niewielki fragment wału kujawskiego i monokliny przedsudeckiej, został wytypowany jako potencjalna lokalizacja badawcza dla lokalizacji systemów EGS w skałach osadowych. Potencjalnymi zbiornikami energii petrogeotermalnej są głęboko zalegające utwory triasu dolnego i środkowego, dolnego permu lub karbonu. Z utworów tych pobrano próbki skalne i wykonano na nich badania parametrów termicznych. Współczynnik przewodności cieplnej wyznaczony został dla 24 próbek pobranych z sześciu otworów wiertniczych. Wszystkie wartości pomierzone zostały dla próbek suchych, w dwóch kierunkach: prostopadłym i równoległym. Ciepło właściwe wyznaczono dla 20 próbek pobranych z jedenastu otworów wiertniczych. Najwyższe parametry termiczne uzyskano dla skał piaszczystych.
EN
The paper presents the results of thermal analyzes such as thermal conductivity and specific heat, carried out on samples of sedimentary rocks (sandstones, limestones, siltstones) taken from deep boreholes located in the central part of the Polish Lowlands. This area, covers the Mogilno-Łódź Trough region and a small part of the Kujawy Swell and Fore-Sudetic regions, was selected as a potential location for EGS installation in sedimentary rocks. In the selected area, prospects for building closed geothermal systems have been indicated in the Middle Triassic, Lower Triassic, Lower Permian and Carboniferous rocks. Thermal analyzes on the rock samples were performed. Thermal conductivity was designated for 24 samples from six wells. All values were measured for dry samples in two directions: perpendicular and parallel. Specific heat was designated for 20 samples from eleven wells. Sandstones are characterized by a maximum thermal parameters.
PL
Badaniom geostatystycznym poddano parametry niezagospodarowanego złoża węgla brunatnego Gubin i aktualnie eksploatowanego złoża siarki rodzimej Osiek. Scharakteryzowano podstawowe cechy geologiczne złóż, sposób ich rozpoznania oraz obliczono statystyczne miary zmienności parametrów złożowych. W ramach analizy geostatystycznej wyznaczono semiwariogramy uśrednione i kierunkowe oraz określono zasięgi autokorelacji parametrów i maksymalne udziały składników nielosowych w ich obserwowanej zmienności. Większych trudności nastręcza modelowanie semiwariogramów parametrów złoża węgla brunatnego, co można tłumaczyć jego złożoną genezą, a w szczególności wpływem zlodowacenia na ostateczne uformowanie złoża. Wyniki badania anizotropii zmienności parametrów zilustrowano za pomocą map semiwariogramów kierunkowych (indykatrysy zmienności). Stwierdzono, że anizotropia zmienności parametrów złożowych jest słaba lub co najwyżej umiarkowana. Geostatystyczne modele anizotropowe i izotropowe zastosowano do interpolacji wartości parametrów złoża siarki i konstrukcji map izoliniowych z wykorzystaniem procedury krigingu punktowego. Weryfikacja dokładności interpolacji nie wykazała zauważalnych różnic w wynikach tej procedury przy zastosowaniu modelu anizotropowego i izotropowego. Stwierdzono, że najlepsze rezultaty interpolacji uzyskuje się przy uwzględnianiu danych z czterech obserwacji, najbliższych kolejnym węzłom interpolacji.
EN
Geostatistical analysis was performed on the undeveloped Gubin lignite deposit and the currently operational Osiek sulphur deposit. This paper characterizes the geological position and state of the exploration of the deposits. The basic statistical measures of deposit parameters were calculated. The paper geostatistically describes the structure of 2D spatial variation of deposit parameters by means of omnidirectional and directional semivariograms. The modeling of the semivariograms enabled a definition of the range of parameters' autocorrelation and the maximal contributions of non random components of parameter variability. Modeling the sample semivariograms of the lignite deposits is very difficult due to the complex genesis of this deposit. The results of the anisotropy study were presented by maps of directional semivariograms. The isotropic and anisotropic models of variability were applied to the construction of contour maps using the geostatistical procedure of ordinary kriging. It was found that the anisotropy of deposit parameters is weak or moderate. Because of this, the contour maps made for isotropic and anisotropic geostatistical models are very similar.
15
Content available remote Unmanned mine-cleaning underwater vehicle numerical drag prediction
EN
At the beginning of the XXI century unmanned underwater vehicles such as ROV or AUV became common in use around the world. They are useful, practical and helpful in many underwater works. Moreover, in many cases they can be a good replacement for men. But to secure good man-machine cooperation or substitution high reliability is required as well as safety in everyday use – especially in the Navy. Therefore, beyond functionality, these two main factors are the most important in designing and then operating such vehicles. It can be achieved in many different ways, but one of the most sensitive and prone to damage elements is vehicle propulsion system. Commonly in use bare propellers are in danger of being damaged by many different things floating under the surface. To try to avoid such situation and find an alternative solution, there was an idea to design and build the ROV powered by a waterjet drive. This paper focuses on numerical drag prediction for underwater vehicle with two different propulsion systems. The pros and cons for each solution are also presented.
PL
Na początku XXI bezzałogowe pojazdy podwodne stały się powszechne w użyciu, a ich wykorzystywanie w różnych typach prac nikogo już nie dziwi. Bez względu na to, czy mamy do czynienia ze zdalnie sterowanymi ROV, czy pływającymi swobodnie AUV są one bardzo praktyczne i pomocne w pracach na dowolnych głębokościach, czy wielkich obszarach, jak morze, czy ocean. Z powodzeniem współpracują z człowiekiem lub, niejednokrotnie, są w stanie zastąpić go całkowicie, czy wykonać pracę dla niego niedostępną. Jednak warunkiem dobrej kooperacji jest niezawodność oraz bezpieczeństwo użytkowanego urządzenia. Poza funkcjonalnością, wspomniane dwa czynniki wydają się być kluczowe dla procesu projektowania, a następnie użytkowania pojazdu. Można to zrealizować na wiele sposobów, jednak jednym z kluczowych elementów, bez wątpienia, jest napęd. Powszechnie stosowane śruby są niestety bardzo podatne na różnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne, dlatego podjęto próbę znalezienia rozwiązania alternatywnego, jakim okazać się może napęd strugowodny. W poniższym artykule przedstawiono prognozę oporową dla pojadu podwodnego wyposażonego w dwa różne typy napędu, a następnie porównano je przedstawiając wady i zalety obu rozwiązań.
PL
W artykule dokonano próby oceny wpływu jednego, rzeczywistego polderu na redukcję wezbrania. Nie rozpatrywano natomiast problematyki ekonomicznej, konstrukcyjnej i ekologicznej, które są równie ważne przy ocenie możliwości wykorzystania polderów jako suchych zbiorników retencyjnych.
EN
The article is an attempt to assess the influence of one, existing polder on raised water stage reduction. It does not analyse the economic, construction and ecological issues, which are equally important while assessing the possibilities to use polders as dry retention reservoirs.
PL
Elektrownie geotermalne, w których produkcja prądu elektrycznego oparta jest na Obiegu Organicznym Rankine'a (ang. Organic Rankine Cycle- ORC) lub Cyklu Kaliny stają się coraz bardziej powszechnym rozwiązaniem wykorzystania energii geotermalnej. Na świecie działa obecnie 75 tego typu elektrowni, z czego tylko w trzech wykorzystano Cykl Kaliny. Są to instalacje w Husaviku (Islandia), Unterhaching i Bruchsal (Niemcy). Co godne uwagi, aż 37 elektrowni geotermalnych wykorzystujących ORC działa w USA. Niniejsza praca zawiera opis najbardziej interesujących według autora elektrociepłowni binarnych na świecie.
EN
Geothermal power plants, in which electricity production based on the Organic Rankine Cycle (ORC) or Kalina' Cycle are becoming common solution to use geothermal energy. There are currently 75 such kind of geothermal power plants in the world, of which only three operates on the base of Kalina' Cycl. These are installations in Husavik (Iceland), Unterhaching (Germany), Bruchsal (Germany). Remarkably, 37 ORC geothermal power plants working in the United States. The paper also presents the most interesting, in author opinion, binary power plants in the world.
PL
Polietylen, wykorzystywany dotychczas w przemyśle spożywczym, w budowie rurociągów wodnych i gazowych, czy nawet jako części maszyn, okazuje się materiałem o dużo większych możliwościach zastosowania. Jedna z możliwości to budowa małych i średnich jednostek pływających – w Polsce, w tej dziedzinie, materiał zupełnie nieznany i niestosowany.
EN
The most common use of polyethylene we can notice nowadays are areas like water supply systems, gas industry (esp. gas piping), food industry, small-scale, light and consumer goods industries. But that material has far more applications. One of them is shipbuilding – especially small inland or offshore vessels.
PL
W celu charakteryzacji kropek kwantowych, QDs, niestacjonarną spektroskopią głębokich poziomów (DLTS) przy użyciu standardowych procedur identyfikacja procesów emisji nośników ze stanów skwantowanych jest niezbędna. W niniejszej pracy traktując kropki kwantowe z InAs/GaAs jako obiekty przykładowe oraz stosując DLTS do ich charakteryzacji prezentujemy metodę, która taką identyfikację umożliwia. Polega ona na pomiarze sygnału DLTS, S, w stałej temperaturze, T, w funkcji częstotliwości repetycji impulsów elektrycznych, f, (FS-DLTS)i napięcia polaryzacji zaporowej. V(sub)R, oraz prezentcji danych w postaci konturowych wykresów na płaszczyźnie (f, V(sub)R). Pokazujemy że na tego typu wykresach procesy tunelowania nośników mogą być identyfikowane poprzez odpowiadające im kontury dodatnio nachylone i mogą być łatwo rozróżnione od procesów termicznych, z którymi wiążemy kontury o nachyleniu ujemnym. Kiedy metodę stosujemy do badań QDs z InAs/GaAs kontury (f. V(sub)R, S) wykazują wysoki stopień skomplikowania z uwagi na dużą złożoność procesów emisji. W celu interpretacji otrzymanych wyników wykonano symulację widm, wykorzystując przy tym model, którego funkcjonalność sprawdzono wcześniej badając te QDs techniką DLTS w modzie przemiatania temperatury (TS-DLTS).
EN
A method is presented, which enables to differ between various emission processes for charge carriers leaving quantum confined energy states in quantum dots (QDs). It is based on measurements of DLTS signal, S, as a function of the repetition frequency of electrical pulses, f, and reverse bias voltage, V(sub)R, with data representation as contour maps on a (f, (sub)R)-plane. In such a plot, tunneling processes should give rise to contours with positive slopes, whereas thermal processes should reflect in negatively sloped contours. When using the method to study the processes in InAs/GaAs QDs a more complex plot is obatined as a result of a complexity of the emission phenomena. In order to interpret the data theoretical calculations were performed with a model, the validity of which was confirmed when studying the InAs/GaAs QDs by themperature scanned DLTS (TS-DLTS). It takes into account thermal processes, pure tunneling and mixture of these, which occur in the two energy system with the ground slates s and excited states p. On the basis of teoretical results and comparison with experimental data at 45 K on the same (f, (sub)R, S)-plot it was concluded that a two-step thermal emission from s to p and further to the conduction band and thermal s to p processes followed by tunneling to the conduction band are the main proceses, that occur in the InAs/GaAs QDs. The method presented here is an alternantive approach to that earlier presented for identification of emission processes in QDs based on TS-DLTS.
PL
Przedmiotem badań w niniejszej pracy były głębokie pułapki w strukturach z GaAs:Si, które stanowiły odniesienie dla struktur z kropkami kwantowymi (quantum dots, QDs) z InAs/GaAs. Struktury te wykonano podobnie jak struktury z QDs, tj. epitaksją z wiązek molekularnych (molecular beam epitaxy, MBE) stosując technikę przerwy wzrostu w nadmiarze arsenu, jedynie wykluczając depozycję In. Pułapki charakteryzowano spektroskopią głębokich poziomów (deep level transient spectroscopy, DLTS), techniką pomiarów pojemności w funkcji napięcia polaryzacji, C-V, oraz wykorzystując obie te techniki w modzie profilowań wgłębnych. Profilowanie C-V włącza opis teoretyczny, który uwzględnia wyniki DLTS, tj. wysoką koncentrację defektów R4 i R5 i ich niejednorodny rozkładach przestrzenny. Umożliwił on interpretację tych zarówno już znanych, jak i nowych anomalii zaobserwowanych w takiej sytuacji w eksperymentalnych rozkładach koncentracji nośników. Zaproponowany model teoretyczny wraz z wynikami pomiarów w szerokim zakresie temperatury i ich prezentacją w postaci konturowych wykresów koncentracji nośników, Ncv, na płaszczyźnie we współrzędnych napięcia, VR i temperatury, T, (VR, T) stanowi alternatywne podejście w zakresie charakteryzacji defektów. Prezentowana metodologia profilowania C-V ma charakter ogólnego zastosowania i może być wykorzystana w diagnostyce zdefektowanych materiałów i struktur.
EN
Deep level transient spectroscopy, DLTS, and capacitance versus voltage measurements, C-V, as well as both techniques in their profiling modes, were used to study electron traps in MBE-grown GaAs structures. The structures were reference samples for devices containing InAs/GaAs quantum dots and were prepared by an identical technique, except for the introduction of the quantum dots. C-V profiling includes theoretical description and interpretation of new anomalies in the carriers concentration profiles found in the presence of the defects with high concentrations and inhomogeneous distributions. The theoretical model together with experimental results of free-carrier concentrations in a wide temperature range and their presentation in a contour representation on a (VR T)- plane is a novel approach for defect characterization. The methodology can be used for diagnostics and characterization of defected semiconductor materials and structures.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.