Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The vascular plants in the “Puszcza Notecka” forest roadside

Mizera P., Grajewski S. M., Kasztelan A.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr IV/1

1143--1156

EN

This paper presents the edge effect of a very low-volume road on the belt of roadside vegetation in the “Puszcza Notecka”, Poland - one of the largest compact forest complexes in Europe. The observations were carried out in the vicinity of pine stands in the fresh coniferous forest and fresh mixed coniferous forest sites. Twelve rectangular experimental sites 30 and 50 meters wide at a distance of 0 to 10 meters from the edge surfaces were established. 75 species characteristic for the 13 phytosociological classes and 20 species associated devoided of the diagnostic value were recognized in the roadside area. Native species dominated, where the most numerous species belonged to meadow communities (Molinio-Arrhenatheretea) and ruderal (Artemisietea vulgaris). Despite the significant participation of synanthropic plants, there was no invasion of alien species.

2

A comparative analysis of the environmental competitiveness of Lubelskie and Zachodniopomorskie voivodeships

Kasztelan A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 1

637--648

PL

Wobec ogólnej dostępności klasycznych czynników produkcji, wynikającej z postępujących procesów globalizacji, jakość środowiska coraz częściej traktowana jest jako czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego, w tym jako istotny element budowania przewagi konkurencyjnej na poziomie mezoekonomicznym. Osiąganie przewagi konkurencyjnej nad innymi regionami w oparciu o istniejący potencjał środowiskowy, umiejętność jego wykorzystania w procesach wzrostu i rozwoju społeczno-gospodarczego oraz niski poziom antropopresji, określić można mianem środowiskowej konkurencyjności regionu. Środowiskowa konkurencyjność regionów to koncepcja, która doskonale wpisuje się w podstawowe założenie zrównoważonego rozwoju. Właściwe wykorzystanie potencjału środowiskowego, po pierwsze, pozwala na wygenerowanie dodatkowych efektów ekonomicznych, po drugie, przyczynia się do dalszej poprawy stanu środowiska i uzyskaniu dzięki temu efektów synergii, po trzecie, sprzyja realizacji celów społecznych, poprzez spadek bezrobocia w regionie i ogólną poprawę jakości życia. W artykule przedstawiono ocenę środowiskowej konkurencyjności województwa lubelskiego i zachodniopomorskiego. Przeprowadzono analizę wskaźników stanu, presji i ochrony środowiska, wykorzystując w tym celu metodę rangowania (punktową). W ramach poszczególnych wskaźników, województwom przypisano punkty od 1 do 16, w zależności od miejsca zajmowanego pod względem danego wskaźnika w kraju. Następnie, punkty te zsumowano, uzyskując łączny wynik dla badanych regionów. Wyniki badań pokazały, że województwa: lubelskie i zachodniopomorskie, należą do regionów charakteryzujących się przeciętnym poziomem środowiskowej konkurencyjności w skali kraju. W 2010 r. zajmowały one odpowiednio 8 i 9 miejsce w rankingu polskich województw, przy czym w porównaniu z rokiem bazowym (2004), województwo lubelskie odnotowało spadek o 2 miejsca, natomiast Zachodniopomorskie poprawiło swoją pozycję o 4 miejsca. W 2010 r. region lubelski uzyskał ponadprzeciętne wyniki w odniesieniu do 15 z 26 wskaźników (prawie 58%), natomiast województwo zachodnio-pomorskie w odniesieniu do 12 wskaźników (nieco ponad 46%). Do mocnych stron województwa lubelskiego, w zakresie kształtowania się wskaźników środowiskowych, można zaliczyć: wysoki stopień redukcji emisji zanieczyszczeń gazowych wytworzonych w zakładach szczególnie uciążliwych dla środowiska, stosunkowo niski poziom zużycia wody w gospodarstwach domowych w przeliczeniu na 1 mieszkańca miast oraz niski udział ścieków przemysłowych i komunalnych odprowadzonych do wód lub do ziemi. Biorąc pod uwagę występowanie na terenie województwa obszarów cennych przyrodniczo dużą różnorodność biologiczną oraz zróżnicowany krajobraz, zasadnym wydaje się promowanie Lubelszczyzny jako regionu turystycznie i rekreacyjnie atrakcyjnego. Dodatkowym atutem w tym zakresie jest także wysoki udział parków i terenów zieleni osiedlowej. Z kolei, województwo zachodniopomorskie charakteryzuje się stosunkowo dobrze rozwiniętym systemem ochrony przed emisją ścieków, wysokim udziałem gruntów pod wodami powierzchniowymi i gruntów leśnych oraz relatywnie wysokim udziałem upraw ekologicznych w powierzchni województwa. Podobnie jak Lubelszczyzna, województwo zachodniopomorskie również powinno szukać szans rozwoju w obszarze produkcji żywności ekologicznej oraz w branży turystycznej. Warto przy tym nadmienić, że w odniesieniu do pierwszego obszaru działalności, województwo zachodniopomorskie dysponuje przewagą w postaci niskiego stopnia zagrożenia gruntów rolnych erozją wietrzną oraz znacznymi zasobami wód podziemnych, charakteryzującymi się wysokimi parametrami jakościowymi. Wykorzystanie przewagi konkurencyjnej w oparciu o środowiskowe czynniki rozwoju będzie możliwe, przy założeniu, że podjęte zostaną odpowiednie działania marketingowe. Samorządy powinny promować ekologiczny wizerunek regionu, a tym samym zachęcać potencjalnych inwestorów do realizacji projektów, wykorzystujących w sposób zrównoważony potencjał środowiska.

3

Eco-innovation as a Factor of Sustainable Development

Kijek T., Kasztelan A.

Problemy Ekorozwoju

|

2013

|

Vol. 8, nr 2

103--112

EN

The article discusses the role of eco-innovations in sustainable development. The first part of the paper pertains to the essence and meaning of sustainable development, with a particular attention paid to the technical dimension. Then a qualitative model of eco-innovations, which are the main factor of green growth, is introduced. The last part of the article contains the analysis of the results of CIS 2008 survey in relation to the propensity and motivations to introduce the eco-innovations, as well as the benefits from the introduction of the eco-innovations in enterprises from EU countries.

PL

W artykule omówiono rolę ekoinnowacji w zrównoważonym rozwoju. W pierwszej części opracowania przedstawiono istotę i sens zrównoważonego rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem wymiaru technicznego. Następnie przedstawiono jakościowy model ekoinnowacji stanowiących główny czynnik zielonego wzrostu. W ostatniej części artykułu przeprowadzono analizę wyników badań – CIS 2008 w zakresie skłonności, przesłanek i korzyści z wprowadzania ekoinnowacji w przedsiębiorstwach z krajów UE.

4

Organizacyjne i ekonomiczne aspekty utylizacji azbestu : studium przypadku gminy Kraśnik

Woźniak Ł., Kasztelan A.

Ekonomia i Środowisko

|

2013

|

nr 1

104--115

PL

W artykule przedstawiono procedury oraz analizę kosztów demontażu, transportu i unieszkodliwiania azbestu w gminie Kraśnik, zlokalizowanej w województwie lubelskim. Oceniono również tempo utylizacji azbestu pod kątem wymagań zawartych w Programie 2002. Badania przeprowadzone w gminie Kraśnik pokazują, że stopień realizacji prac w tym zakresie jest niewystarczający. Należy przypuszczać, iż nie jest to odosobniony przypadek i problem ten dotyczy większości polskich gmin

EN

The aim of this article is to present the procedures and to analyze the costs of dismantling, transporting and disposing of asbestos, using the example of Kraśnik municipality located in Lublin district. The rate of disposal of asbestos was also assessed, in terms of the requirements contained in the “Program of removing asbestos and asbestos-containing products on the Polish territory”, which was elaborated in 2002. In accordance with the objectives of this program, asbestos containing products already introduced on the market, especially construction materials, should have been recycled by the end of 2032. The studies conducted in the municipality of Kraśnik show that the pace of progress in this aspect is insufficient. It can be assumed that this is not an individual case and this problem concerns majority of Polish municipalities.

5

Wpływ przemysłu spożywczego na środowisko w Polsce

Kasztelan A.

Przemysł Spożywczy

|

2012

|

T. 66, nr 11

12-16

PL

Przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego, charakteryzujące się znacznym rozproszeniem i rozdrobnieniem pod względem prowadzonej działalności, mają istotny wpływ na wielkość emitowanych zanieczyszczeń. W artykule przedstawiono zakres oddziaływania przemysłu spożywczego na środowisko w Polsce. Przeprowadzono analizę porównawczą danych statystycznych za lata 2000 i 2010, dotyczących głównych form antropopresji, tj.: wykorzystania wody, wielkości emisji zanieczyszczeń powietrza, emisji ścieków i ilości wytwarzanych odpadów. Wyniki badań pokazały, że najbardziej uciążliwymi dla środowiska branżami przemysłu spożywczego w 2010 r. były: w zakresie ilości wykorzystywanej wody - przemysł mleczarski i przemysł napojowy, w zakresie emisji ścieków - przemysł mleczarski, w odniesieniu do ilości emitowanych zanieczyszczeń powietrza oraz wytwarzanych odpadów - przemysł cukrowniczy.

EN

Food industry enterprises, characterized by a high dispersion and fragmentation of the business, have a significant impact on the level of emitted pollutants. The article presents the scale of the impact of the food industry on the environment in Poland. For these purpose a comparative analysis of statistical data for the years 2001 and 2010 was carried out, including especially: water use, air emissions, wastewater emissions and waste generation. Results showed that the most burdensome for the environment of food industry sectors in 2010 were: the quantity of water - dairy and beverage industries, in waste water emissions - the dairy industry, in relation to the amount of emissions of air pollutants and waste - the sugar industry.

6

Środowiskowa konkurencyjność regionów - próba konceptualizacji

Kasztelan A.

Problemy Ekorozwoju

|

2010

|

vol. 5, nr 2

77-86

PL

W artykule zaprezentowano teoretyczne podstawy koncepcji środowiskowej konkurencyjności regionów. Wskazano, że regiony słabiej rozwinięte znajdują się w posiadaniu bardzo cennego waloru, jakim jest relatywnie czyste środowisko naturalne. Środowisko naturalne może być tutaj rozpatrywane jako swoisty znak handlowy, który może decydować o rozwoju gospodarczym. To przyczynia się do wzrostu dobrobytu w regionach oraz wpływa na dalszą poprawę jakości środowiska. Podejmowanie aktywnych działań na rzecz ochrony środowiska sprzyja pogłębianiu tzw. "zielonej" specjalizacji regionów, a tym samym zwiększaniu ich konkurencyjności na szczeblu krajowym lub nawet międzynarodowym.

EN

This paper presents the theoretical basis for the conception of environmental competitiveness of regions. It was pointed out, that the less developed regions are in a possession of a very precious commodity, i.e. their natural environment. There are wide possibilities to use their natural environment as a trading mark and in this way to spur their economic development. This could both stimulate the economic prosperity of the regions and contribute to enhancing the quality and quantity of their natural environment; in order to sell a product one has to be sure that it is of the best quality. Taking better care of the natural environment would further contribute to deepening the regions' green specialization and enhancing their level of competitiveness on the national or even international scale. In fact, it is capable to use a new term for this idea - environmental competitiveness of regions.

7

Skuteczność rynków uprawnień zbywalnych na przykładzie doświadczeń zagranicznych

Kasztelan A.

Ekonomia i Środowisko

|

2010

|

nr 2

22--30

PL

Stosunkowo nowatorskim rozwiązaniem regulującym poziom emisji zanieczyszczeń są zbywalne prawa do emisji, określane często mianem certyfikatów emisyjnych, uprawnień zbywalnych lub kredytów redukcji emisji. Rosnące zainteresowanie uprawnieniami zbywalnymi wynika z przeświadczenia, że jest to skuteczny instrument realizacji założeń polityki ekologicznej oraz zasad zrównoważonego rozwoju.

EN

The paper reviews experiences of the OECD countries in applying tradable permit systems (emission certificates). Special attention is focused on the innovative solution comprising certificates for renewable energy sources (TREC’s).

8

Motywacyjność wybranych opłat i podatków ekologicznych

Kasztelan A.

Ekonomia i Środowisko

|

2009

|

nr 1

83--93

PL

W artykule zaprezentowano przykłady motywacyjnego oddziaływania opłat i podatków ekologicznych na działalność podmiotów gospodarczych w krajach OECD. Przedstawione doświadczenia państw OECD w zakresie wykorzystania tych opłat pokazują, że instrumenty te mogą być istotnym źródłem dochodów, a także stanowić mogą bodziec do podejmowania działań proekologicznych.

EN

The main purpose of this article is to present examples of the motivating influence of ecological fees and taxes on economic activities in the OECD countries. In addition, an attempt was made to indicate factors which determine the stimulating function of the instruments.

9

Oddziaływanie przemysłu spożywczego na środowisko naturalne

Kasztelan A.

Przemysł Spożywczy

|

2008

|

R. 62, nr 10

60-65

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę oddziaływania przemysłu spożywczego na środowisko naturalne w Polsce. W tym celu przeprowadzono analizę porównawczą danych statystycznych z 2000 i 2006 r. dotyczących wykorzystania wody, emisji zanieczyszczeń powietrza, emisji ścieków i ilości wytwarzanych odpadów. Wyniki badań pokazały, że najbardziej uciążliwymi dla środowiska branżami przemysłu spożywczego są: w zakresie ilości wykorzystywanej wody - przemysł napojowy; w odniesieniu do ilości emitowanych zanieczyszczeń powietrza – przemysł cukrowniczy; w zakresie emisji ścieków - przemysł cukrowniczy i mleczarski, natomiast w dziedzinie gospodarki odpadami - przemysł cukrowniczy.

EN

The paper presents the impact of food industry on natural environment in Poland. To this end, the comparative analysis of the statistic data for 2000 and 2006, concerning the utilization of water, air pollution emission, wastewater emission and the produced wastes, was carried out. The results of the studies revealed that the following sectors of food industry occurred to be most troublesome for the environment: drinks-manufacturing industry – in respect of the quantities of the utilized water; sugar industry - in respect of the emitted quantities of air pollutants, sugar and dairy industries -in respect of wastewater emission and sugar industry – in respect of waste management.

10

Skuteczność funkcji bodźcowej instrumentów ekonomicznych ochrony środowiska w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego

Kasztelan A.

Ekonomia i Środowisko

|

2008

|

nr 1

108--117

PL

W artykule przeprowadzono identyfikację uwarunkowań decydujących o podejmowaniu przez przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego przedsięwzięć proekologicznych, w tym przede wszystkim określenie znaczenia instrumentów ekonomicznych ochrony środowiska. W celu zbadania powyższych aspektów, w okresie od marca do sierpnia 2006 roku zostały przeprowadzone badania ankietowe w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego w województwie lubelskim. Wyniki badań potwierdziły niską motywacyjność dotacji bezpośrednich w ochronie środowiska. Relatywnie nisko oceniono również funkcję bodźcową pożyczek i kredytów preferencyjnych. Stosunkowo wysoko oceniono natomiast motywacyjność ulg podatkowych i celnych związanych z realizacją przedsięwzięć proekologicznych.

EN

The main objective of this article is to present the effectiveness of economic instruments in environmental protection in terms of their stimulating function, that is their influence on the proenvironmental operations of entities. The effectiveness of economic instruments is examined on the example of the food industry in the Lubelskie Voivodeship. Assessment of the effectiveness of economic instruments was conducted on the basis of the punctual method and the analysis of structure and dynamics of costs of environmental protection and ecological fines allowing for a relationship between payments and fines and capital expenditures on protective undertakings. From a chosen sample of 120 enterprises, 67 responded to the questionnaire inquiries. As a result of the conducted verification of completeness and correctness of empirical data, the questionnaires from 63 enterprises were accepted for analysis.

11

Poziom i struktura nakładów inwestycyjnych na ochronę środowiska w przemyśle spożywczym i tytoniowym

Kasztelan A.

Ekonomia i Środowisko

|

2006

|

nr 2

171--184

PL

Nie wszystkie gałęzie przemysłu spożywczego w jednakowy sposób oddziaływują na środowisko naturalne. Wśród gałęzi wywierających niewielki ujemny wpływ na środowisko wymienić należy przemysł zbożowo-młynarski oraz produkujący koncentraty spożywcze. Zakłady te w małym stopniu korzystają z zasobów naturalnych oraz nie stanowią istotnego źródła zanieczyszczeń powstających w procesach technologicznych. Do gałęzi mających duży wpływ na środowisko naturalne zalicza się: mleczarstwo, przetwórstwo mięsne i drobiowe, przemysł piwowarski, tłuszczowy, spirytusowo-drożdżowy i cukrowniczy. Jedną z form przeciwdziałania powstawaniu lub ograniczania ilości powstających zanieczyszczeń jest realizacja inwestycji proekologicznych, które stanowią narzędzie praktycznego wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju przez przedsiębiorstwa. W świetle powyższego, autor opracowania podjął próbę analizy rozmiarów i struktury nakładów inwestycyjnych na ochronę środowiska przemysłu spożywczego w Polsce i wybranych państwach Unii Europejskiej.

EN

An article presents an analysis of both food and to tobacco industry environment protection investment input size and structure in Poland and chosen EU countries. Taking 2002 year as base – the most money per capita on above mentioned was spent by Dutch enterprises – almost 3,9 euro and Spanish ones – 3 euro. As far as polish enterprises concerned, they spent only 0,6 euro per capita. In gender structure of enterprises (branches 15-16) investment input an author noticed the domination of investment input reducing contamination. Regarding the directions of investment – the most money was spent on industrial wastes and water protection. Dutch enterprises were an exception – they spent the greater part of money on air and climate protection.