15 lat centralnego odwadniania wyrobisk zlikwidowanych kopalń rud cynku i ołowiu w niecce bytomskiej

• Autorzy: Kropka J.

Warianty tytułu

EN

15 years of central drainage of liquidated zinc and lead ore mines' workings drainage in Bytom syncline

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zakończeniu eksploatacji górniczej (1978 - 1989) i ostatecznej likwidacji pięciu kopalń rud cynku i ołowiu (1989 - 1991) w niecce bytomskiej, towarzyszyło powstanie Centralnej Pompowni "Bolko" (CPB). Pompownia została wykonana w latach 1985 - 1991 na bazie istniejącego od 1906 r. szybu wentylacyjnego "Bolko" w północnej części Bytomia. CPB ma zabezpieczać przed zagrożeniami wodnymi działające poniżej w utworach karbonu produktywnego kopalnie węgla kamiennego. Prezentowane w artykule problemy związane z odpływem wód z wyrobisk porudnych zlikwidowanej kopalni "Nowy Dwór", grawitacyjnym przepływem wody głównie przez wschodni chodnik wodny oraz odprowadzeniem wód rurociągami do zespołu osadników przy rowie z "Orła Białego", wynikają z intensywnej w ostatnich latach działalności czterech ostatnich kopalń węgla kamiennego w centralnej części niecki bytomskiej.

EN

The end of mining (1978-1989) and final liquidation of five zinc and lead ore mines (1989-1991) was accompanied by the origin of Central Water-drainage Installation "Bolko" (CPB). It has been built in the years 1985-5-1991 on the basis of the existing from-1906 ventilation shaft "Bolko" in the northern part of Bytom. CPB is to protect from water hazards hard coal mines working lower. The presented problems con-nected with the outflow of waters from the ore workings of the liquidated! mine "Nowy Dw6r", the gravitational flow of water mainly through the eastern drainage road as well as waters disposal by means of pipelines to settling ponds complex at the ditch from "Orzeł Biały" result from intensive activity of the last four hard coal mines in the central part of the Bytom syncline in the last years.

Słowa kluczowe

PL

kopalnia; Niecka Bytomska; odwodnienie; rudy cynku; rudy ołowiu; wyrobiska

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 60, nr 6
• Strony: 25--33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kropka J.

• Wydział Nauk o Ziemi, Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej Uniwersytetu Śląskiego

Bibliografia

• 1. Baranowski H.: Bytomski rejon złożowy. [W:] Warunki hydrogeologiczne złóż rud cynku i ołowiu regionu śląsko-krakowskiego. Prace Instytutu Geologicznego 1980, s. 113-139.
• 2. Gałkiewicz T.: Zoża rud cynku i ołowiu. [W:] Warunki hydrogeologiczne złóż rud cynku i ołowiu regionu śląsko-krakowskiego. Prace Instytutu Geologicznego 1980, s. 53-56.
• 3. Kotlicki S.: Ogólna charakterystyka geologiczna. [W:] Warunki hydrogeologiczne złóż rud cynku i ołowiu regionu śląsko-krakowskiego. Prace Instytutu Geologicznego 1980, s. 40-53.
• 4. Kropka J.: Drogi krążenia, zasoby i zagospodarowanie wód podziemnych w triasowym zbiorniku Bytom w warunkach aktywnej działalności górnictwa. Przegląd Geologiczny 1996, nr 8, s. 845-849.
• 5. Kropka J.: Charakterystyka hydrogeologiczna użytkowych poziomów wodonośnych. GZWP Bytom. [W:] Użytkowe wody podziemne Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego obrzeżenia. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego 1997, nr 159, s. 40-42.
• 6. Kropka J.: Quantitative analysis of supply from anthropogenic sources to mine workings of closed zinc-lead ore mines in the Bytom Trough (southern Poland). [W:] Uranium in the Aquatic Environment. Techn. Univ. Bergakademie Freiberg, Germany. Springer, 2002, p. 1075-1082.
• 7. Kropka J.: Hydrogeologia rejonu bytomskiego eksploatacji złóż rud Zn-Pb. [W:] Hydrogeologia polskich złóż kopalin i problemy wodne górnictwa. Wydaw. Nauk. Dyd. AGH [w druku].
• 8. Kropka J., Respondek J.: Problem hydrogeologiczno-górnicze systemu centralnego odwadniania wyrobisk górniczych zlikwidowanych kopalń rud cynku i ołowiu w niecce bytomskiej. Przegląd Geologiczny 2000, nr 48, s. 727-735.
• 9. Kropka J., Dolibóg J., Zdybiewska K.: Zawodnienie i likwidacja kopalń rud cynku i ołowiu w niecce bytomskiej. [W:] Paleozoik północno-wschodniego obrzeżenia Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Przew. 65. Zjazdu Pol. Tow. Geol., 1994, s. 253-262.
• 10. Kropka J., Dolibóg J., Moj H.: Pięcioletnie (1990-1994) doświadcz¬nia związane z centralnym odwadnianiem wyrobisk kopalń rud Zn-Pb w niecce bytomskiej. [W:] Współczesne problemy hydrogeologii, 1995, nr 7, s. 93-100.
• 11. Majorczyk R.: Historia górnictwa kruszcowego w rejonie Bytomia. Piekary Śląskie 1985, s. 1-101.
• 12. Operaty geodezyjne: Pomiary geodezyjne zachodnich i wschodnich wyrobisk odwadniających zroby rudne zlikwidowanych kopalń rud ZGH „Orzeł Biały" i fundamentów rurociągów odprowadzających wody dołowe wraz z analizą wyników pomiarów. Bytom 1999 i Katowice 2003.
• 13. PałysJ.: Uwagi o zawodnieniu triasu niecki bytomskiej. [W:] Biuletyn Instytutu Geologicznego. Z badań hydrogeologicznych w Polsce 1968, nr 5, s. 5-31.
• 14. Paul J. i in.: Program działania w przypadku wystąpienia awarii rurociągów odprowadzających wody z szybu „Bolko" ZGH „Orzeł Biały" S.A. Piekary Śląskie 1998, s.1-35.
• 15. Piątek M. i in.: Studium dotyczące aktualizacji prognozy zagrożenia wodnego w kopalniach węgla kamiennego i sposobu jego ograniczenia w związku z dokonaną likwidacją kopalni cynku i ołowiu ZGH „Orzeł Biały". Zespół Usług Technicznych NOT Katowice 1988, s. 1-144.
• 16. Piątek M. i in.: Studium dotyczące możliwości scentralizowania odwadniania likwidowanych kopalń ZGH „Orzeł Biały" w nawiązaniu do zagrożenia wodnego kopalń węgla kamiennego. Zespól Usług Technicznych NOT Katowice 1989, s. 1-196.
• 17. Piwowarski W., Żeglicki J.: Charakterystyka złóż w rejonie bytomskim. [W:] Charakterystyka rud cynku i ołowiu na obszarze śląsko-krakowskim. Prace Instytutu Geologii Warszawa 1977, s. 19-44.
• 18. Wilk Z., Adamczyk A.F., Nalęcki T. (red): Wpływ działalności górnictwa na środowisko wodne w Polsce. Wydaw. SGGW-AR 1990, 27, s. 1-220.