Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 28

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  wyrobiska
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Rekultywacja to proces przywracania funkcji i jakości zdegradowanych obszarów naturalnych lub zniszczonych terenów. W przypadku terenów zdegradowanych działalnością górniczą, podlegają one rekultywacji oraz zagospodarowaniu, których głównym celem jest nadanie lub przywrócenie wartości użytkowych lub przyrodniczych. Najpopularniejszą formą rekultywacji jest wypełnienie wyrobisk wodą lub - w przypadku zwałowisk i terenów przyległych - kierunek leśny lub rekreacyjny. Przed dokonaniem wyboru optymalnego kierunku rekultywacji, należy szczegółowo przeanalizować czynniki charakteryzujące zdegradowany obszar, a także wziąć pod uwagę m.in. czynniki ekonomiczne, społeczne, geologiczno-inżynierskie, formalno-prawne i środowiskowe. W niniejszej pracy wykazano, iż metody analizy wielokryterialnej do których można zaliczyć metody hierarchicznej analizy problemu (AHP) mogą być narzędziem, które z powodzeniem można zastosować do optymalnego wyboru kierunku rekultywacji terenów zdegradowanych działalnością górniczą.
EN
Reclamation is the process of restoring the function and quality of degraded natural areas or damaged land. In the case of areas degraded by mining activities, they are subject to reclamation and development, the main purpose of which is to impart or restore use or natural values. The most common form of reclamation is the filling of pits with water or, in the case of dumps and adjacent areas, a forest or recreational direction. Before choosing the optimal direction for reclamation, the factors characterising the degraded area should be analysed in detail and economic, social, geological-engineering, formal-legal and environmental factors, among others, should be taken into account. This paper demonstrates that methods of multi-criteria analysis, which include the hierarchical problem analysis (AHP) method, can be a tool that can be successfully applied to the optimal selection of the direction of reclamation of land degraded by mining activities.
PL
Zapewnienie sprawnej wentylacji wyrobisk jest istotnym elementem wpływającym na efektywność i bezpieczeństwo prowadzonego wydobycia.
EN
In galleries digged for different type of uses, but mostly for extracting coal, hydrotechnical adduction galleries but also for tunnels, after the dislocation of the rocks is done, the tenssions in the rock changes massively. We take for example a metallic structure used as provisory structure until the rock pressure stabilize and used in Petroșani Romania, coal mines. The galleries are digged with explosives and the shockwave gives excessive cracks and disturb the rock pressure and its characteristics. The space between the metallic structure, rock walls and bolt is filled with wood, but this article suggests a rubber band material so the rock pressure to be distributed uniformly and not concentrated in the contact points between the wood and metal profile.
PL
W wyrobiskach wybranych do różnego rodzaju zastosowań, głównie do wydobycia węgla, budowli hydrotechnicznych, tuneli, po zakończeniu wydobycia skal napięcie w skale zmienia się ogromnie. Jako przykład pokazano stabilizowanie się ciśnienia w wyrobiskach w kopalni węgla Petroșani w Rumunii Eksploatacja jest prowadzona za pomocą materiałów wybuchowych, fala uderzeniowa powoduje nadmierne pęknięcia i zaburza ciśnienie w skałach. Przestrzeń między obudowa a górotworem metalową jest wypełniona drewnem, ale w tym artykule przedstawiono zastosowanie gumy dla uzyskania równomiernego nacisku skały.
PL
Po likwidacji kopalni i rekultywacji terenów poeksploatacyjnych problem bezpieczeństwa publicznego na obrzeżach wyrobisk pogórniczych nie zanika - staje się poważniejszy ze względu na zwiększenie dostępności do tych terenów. Jest kilka sposobów, aby zminimalizować zagrożenia wynikające z właściwości terenów czynnej eksploatacji i terenów pogórniczych. Jednym z nich jest zastosowanie naturalnych zakrzewień - kolczastych żywopłotów ochronnych na obrzeżach wyrobisk.
PL
Gmina w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego musi przewidzieć dopuszczalność wypełniania terenów niekorzystnie przekształconych (zapadliska, nieeksploatowane odkrywkowe wyrobiska lub wyeksploatowane części tych wyrobisk) z wykorzystaniem materiałów stanowiących odpady w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach - tak wynika z niedawnego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.
PL
Artykuł podejmuje ważną kwestię roli wyrobisk eksploatacyjnych surowców skalnych w krajobrazie obszarów zurbanizowanych. W obszarach tych występuje znaczny deficyt terenów przydatnych do różnych form zagospodarowania. Problem zilustrowano na przykładzie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (województwo śląskie). Na podstawie terenowego rozpoznania licznych wyrobisk dokonano analizy i klasyfikacji typologicznych wyrobisk z punktu widzenia ich roli krajobrazowej. Zagospodarowanie wyrobisk powierzchniowych nadal jest problemem otwartym, a ich obecna i docelowa rola w kształtowaniu krajobrazów w układzie przestrzennym konurbacji Górnośląskiej (metropolii GZM) jest bardzo istotna, lecz dotąd mało rozpoznana. Zaprezentowane badania oparto na obserwacjach i pomiarach licznych obiektów (kamieniołomów, piaskowni, glinianek i mniejszych wyrobisk surowców skalnych), analizowanych w dużych skalach przestrzennych. Syntezę wyników przedstawiono kartograficzne w wielu ujęciach. Opracowanie stanowi element naukowej dyskusji nad rolą krajobrazową terenów zdewastowanych przez górnictwo powierzchniowe, które cechuje znaczący potencjał i istotne walory przyrodnicze i kulturowe.
EN
This article deals with the important issue of the role excavations left after the extraction of rock raw materials play in the landscape of urban areas. Such areas suffer from a considerable deficit of land usable for various purposes. This problem is discussed on the basis of the GZM Metropolitan Area (the Silesian Province, Poland). Extensive fieldwork carried out on numerous excavation sites has enabled the author to analyse and to classify them into several types according to their role in the landscape. The reclamation of surface excavations remains an open issue. Undoubtedly, their present and future role in shaping the landscape of the Upper Silesian Conurbation is crucial, but it still remains under-researched. This study is based on the observation and measurement of numerous facilities (quarries, sandpits, clay-pits and smaller excavations of rock raw materials), analysed on a large spatial scale. A synthesis of the results is shown in numerous maps. This study contributes to the scholarly discussion on the role in the landscape of land devastated by surface mining, which possesses considerable potential and is valuable from the perspective of nature and culture.
PL
Wypełnianie wyrobiska w sposób określony przepisami Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 maja 201 5 r. w sprawie odzysku odpadów poza instalacjami i urządzeniami nie daje żadnych gwarancji, że pomimo rolnego kierunku rekultywacji, teren będzie się nadawał pod łąkę czy uprawę najmniej wymagającego owsa.
8
Content available Ślady prac górniczych w Libiążu pow. Chrzanów
PL
Przedmiotem artykułu są wyniki nadzoru archeologicznego przeprowadzonego w 1988 r. po odkryciu szybów górniczych w Libiążu. Jest to jeden z rzadkich przykładów badań archeologicznych na reliktach górnictwa kruszcowego, na obszarach pogranicza Górnego Śląska i Zachodniej Małopolski. Podczas nadzoru archeologicznego nad pracami budowlanymi natrafiono na szyb, od którego odchodziły promieniście chodniki poziome w liczbie przynajmniej trzech. Chodniki występowały na głębokości 2,5–3 m, w warstwie skalnej dolomitu o niezbyt zwartej strukturze. Poziome wyrobiska miały płaski spąg, w miarę wyrównane ociosy i łukowato sklepiony strop. Ich szerokość wynosiła około 100 cm a wysokość około 80–100 cm. Jeden z chodników posiadał rozgałęzienie. Prawa odnoga, była ściśle zasklepiona regularnie ułożonymi bloczkami dolomitu. Tajemniczo przedstawia się chronologia znalezisk. Najprawdopodobniej związane są one z wczesnośredniowiecznym górnictwem kruszcowym. Prawdopodobne jest też postawienie hipotezy, że związane są one z okresem halsztackim. Byłyby zatem śladami prac górniczych prowadzonych przez ludność kultury łużyckiej, która na omawianym regionie (cmentarzysko ciałopalne w Żarkach, około 5 km od miejsca odkrycia szybów) eksperymentowała z wytopem ołowiu z lokalnych rud i produkcją z niego ozdób znalezionych pośród darów grobowych.
EN
The article is devoted to the results of archaeological supervision conducted in 1988 afer the discovery of mining shafts in Libiąż. This is one of the rare examples of archaeological studies in the relic of ore mining, in the border areas of Górny Śląsk and Zachodnia Małopolska. During the archaeological supervision and the construction work a vertical shaft was discovered, from which spread at least 3 horizontal drifts projected in a radial manner. The drifts were located at the depth of 2.5–3 m in a dolomite rock layer whose structure was of relatively poor density. The horizontal tunnels (adits) had a flat bottom, relatively straight lateral walls and an arched vault. Their width was about 100 cm and their height was about 80-100 cm. One of the tunnels bifurcated – there was a side tunnel, oriented at about 25 degrees. The chronology of the finds is a source of mystery. Most probably the finds are associated with early medieval ore mining. One may also venture a legitimate hypothesis that they may be associated with the Hallstatt period. Therefore they are the traces of the mining work which was conducted by the people who represented Lusatian culture and experimented with the technology of smelting lead from local ores and with the production (from this material) of ornaments found among the burial gifs in the region in question (a cremation grave in Żarki located about 5 km from the place where the shafts were discovered).
PL
Ze względu na podstawowe znaczenie szybów dla zakładów górniczych, a także z uwagi na znaczącą liczbę czynników negatywnie wpływających na stan obudowy szybów, są prowadzone jej okresowe kontrole i badania. W badaniach wykonywanych dla ustalenia stopnia zagrożenia obudowy szybu określa się naprężenia zredukowane dla przyjętej hipotezy wytężeniowej, które porównuje się z parametrami wytrzymałościowymi obudowy. W artykule przedstawiono wyniki analiz wpływu doboru hipotezy wytężeniowej na stopień zagrożenia obudowy szybu i sformułowano wnioski dotyczące zmian w metodyce oceny bezpieczeństwa betonowej obudowy szybów.
EN
Due to the fundamental importance of shafts for mines, as well as due to a significant number of factors having a negative impact on the condition of shaft casings, their periodical checks and inspections carried out. In tests carried out to determine the degree of hazard to the shaft lining, reduced stresses are determined for the assumed strain hypothesis, which is compared with the strength parameters of the lining. The article presents the results of the analyses of the influence of selection of stress hypothesis on the degree of hazard to the shaft lining and formulates conclusions concerning changes in the methodology of safety assessment of concrete lining of the shafts.
10
Content available remote Sztolnie górnicze na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
PL
Sztolnie związane były przede wszystkim z górnictwem rudnym, ale również górnictwo węgla kamiennego korzystało z tego sposobu udostępnienia złóż kopaliny użytecznej i odwadniania pól eksploatacyjnych. W artykule omówiono najciekawsze obiekty sztolniowe na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz zwrócono uwagę na rolę, jaką pełniły i nadal pełnią w utrzymaniu prawidłowej gospodarki wodnej w rejonach, w których się znajdują. Wskazano również na konieczność monitorowania zagrożenia dla powierzchni terenu ze strony tego typu wyrobisk. Prezentowany temat będzie przedmiotem dalszych badań i analiz, a wyniki będą publikowane na łamach czasopisma.
EN
Galleries were primarily associated with ore mining, but coal mining also benefited from this method of opening up of useful mineral deposits and dewatering of exploitation panels. This article discusses the most interesting galleries in the Upper Silesian Coal Basin and highlights the role they have played and continue to play in the maintenance of correct water management in the areas where they are located. The necessity to monitor the risk to the surface of the area on the side of those underground galleries has also been pointed out. The issued presented in the paper will be the subject of further research and analysis, and the results will be published in the journal.
PL
W pracy przedstawiono przykładową analizę możliwości wystąpienia zapadliska nad płytkim, poziomym wyrobiskiem w warunkach zmiennej miąższości skał nadkładu. Obliczenia przeprowadzono, wykorzystując metodę bazującą na teorii sklepienia ciśnień oraz przy zastosowaniu MES (program Phase2). Przeprowadzone obliczenia i analizy ich wyników wskazały, że stosowanie jako jedynego kryterium powstania zapadliska głębokości pustki i miąższości nadkładu prowadzić może do zbyt pesymistycznych wniosków odnośnie do zagrożenia terenu zapadliskiem.
EN
The paper presents an exemplary analysis of the possibility of occurrence of a sink under a shallow, horizontal excavation in conditions of variable thickness of overburden rocks. Calculations were made using a method based on the theory of pressure vaults and using MES (Phase2 program). The calculations carried out and the analysis of their results indicated that using the depth of the cavity and the thickness of the overburden as the sole criterion of the sink’s occurrence may lead to too pessimistic conclusions regarding the risk of the terrain of being sunk.
PL
W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat nastąpiła istotna zmiana w sposobie przekształceń terenów po eksploatacji górniczej. Początkowo celem przekształceń było odzyskanie ekonomicznej użyteczności terenu. Wymagało to jednak wysokich nakładów nierzadko niwelujących potencjalne korzyści ekonomiczne. Obecnie cel przekształceń jest formułowany nie tylko w kategoriach „czysto” ekonomicznych, ale także środowiskowych, kulturowych, społecznych itd. Równocześnie przewartościowaniu ulega postrzeganie krajobrazu. To, co kiedyś uważane było przez przyrodników i urbanistów za wymagające naprawy, obecnie częściej jest postrzegane jako akceptowalne zmiany, które można wykorzystać do zgodnego z celami lokalnej czy regionalnej społeczności urządzenia terenu. Równolegle obserwuje się w architekturze, urbanistyce, architekturze krajobrazu rozwój nurtu zwanego minimalizmem. Jako świadoma idea kształtowania przestrzeni zyskał na znaczeniu od lat 60. XX wieku. Mimo że kreacja terenów realizujących założenia tej idei znana była już wcześniej, dopiero upadek ciężkiego przemysłu w latach 80. dał wyraźny bodziec do popularyzacji kształtowania krajobrazu w ten właśnie sposób. Zasadniczym wyróżnikiem minimalizmu, jako idei estetycznej, jest formalna asceza, która w tym przypadku podnosi wartość estetyczną. Paradoksalnie rozwiązania tego typu wymagają często głębszych przemyśleń i wysublimowania niż rozwiązania nawiązujące do typowej estetyzacji plastycznej. Może to być realizowane z różnym stopniem zaangażowania środków finansowych, relacją do przyrody rodzimej i formalizmu geometrycznego. Niniejszy artykuł pokazuje uwarunkowania, które sprzyjają akcentowaniu poszczególnych, wymienionych cech.
EN
Within the last few decades the method of post-mining area conversion has significantly changed. Originally, the purpose of reclamation was to regain the economic value of the area. However, it required high level of investment which often neutralized potential economic advantage. At present, the purpose of conversion refers to the environment, culture or society rather than to economic profits only. Simultaneously, the landscape becomes overvalued. Issues previously considered by naturalists and town planners as in want of repair, currently are perceived as acceptable changes which may be used to manage a land in accordance with the objectives of the local and regional community. Alternatively, the idea of minimalism is stepping into the tradition of architecture, landscape architecture and town planning. In the 60s of the 20th century, the stream became a popular way of space creation. Although the creation of lands touched by the impact of this idea was already known, the most distinct stimulus to propagate this way of landscape formation occurred due to the collapse of heavy industry in the 80s. The most crucial feature of minimalism as an aesthetic idea is the formal ascesis which raises the aesthetic value in this case. Paradoxically enough, such solutions often require a profound consideration and refinement than solutions which refer to the traditional aesthetics. The whole process may be implemented with different degree of funds commitment, relation to family nature and geometric formalism. This paper presents the conditions which highlight the importance of the mentioned characteristics.
13
Content available Wyrobiska w krajobrazie Garbu Woźnickiego
PL
Kiedy czynne wyrobisko surowców skalnych zmienia się w wyrobisko nieczynne, jego charakterystyczne cechy nabierają innego znaczenia. Autorzy uważają, że takie obiekty mają pozytywny wpływ na krajobraz i środowisko naturalne. Przedstawiono walory krajobrazowe, geologiczne oraz geoturystyczne związane z wyrobiskami na Garbie Woźnickim. Zestawiono mapę oceny walorów krajobrazowych związanych z wyrobiskami oraz model wysokościowy tego obszaru. Zwrócono uwagę na najciekawsze wyrobiska, a także walory geoturystyczne i potencjalne geostanowiska.
EN
When an excavation of rock raw materials changes from active to abandoned, its accompanying features change their importance. The authors consider these objects to have a positive impact on the landscape and natural envi-ronment. Presented landscape, geological and geotourist values associated with the rock raw materials excavations in the Garb Woźnicki area. Summarizes the map of landscape evaluation associated with the rock raw materials excavation and the model of altitude. Drew attention to the most interesting rock raw materials excavations, as well as advantages and potential geotouristic sites.
PL
Każda techniczna ingerencja w naturalne środowisko jest przyczyną bardziej lub mniej zamierzonych skutków, a także pozytywnych i negatywnych zmian jego otoczenia. Odkrywka powoduje nieodwracalne zmiany terenów eksploatacyjnych. Aby nie pozostawiać po sobie zdegradowanych terenów, podmiot eksploatujący złoże zmuszony jest zamknąć działania wydobywcze poprzez przeprowadzenie procesu rekultywacji terenów pogórniczych.
PL
W artykule omówiono czynniki wpływające na wybór rekreacyjnego kierunku rekultywacji, do których zaliczono czynniki: ekonomiczne i przestrzenne, formalnoprawne, geologiczno-inżynierskie, hydrologiczne, kulturowe oraz środowiskowe. Przedstawiono złoże Gorzuchów, znajdujące się koło Kłodzka, jako przykład wzorowo przeprowadzonej rekultywacji w kierunku rekreacyjnym. Autorki przeanalizowały również możliwość rekultywacji trzech miejsc poboru kruszyw w kierunku rekreacyjnym.
EN
GAD-1 suspended locomotive with battery electric drive equipped with the batteries of New generation can be advantageous alternative to diesel transportation machines. It can significantly improve air quality in underground mine workings, where in the result of increasing number of diesel drives in suspended monorails and floor-mounted railways the workers are exposed to high concentration of exhaust gases and generated heat. The locomotive can also generate pulling force in rack-and-pinion and friction drive system. Design of GAD-1 battery locomotive together with electric system as well as the method of drive replacement are discussed.
PL
Odpady powstające w energetyce, w wyniku spalania węgli kamiennych ibrunatnych z rosnącym udziałem paliw odnawialnych, są w coraz większym stopniu zagospodarowywane, przy jednoczesnym ograniczaniu procesu ich unieszkodliwiania przez składowanie. Jednym ze sposobów wykorzystania ubocznych produktów spalania (UPS) jest ich odzysk w procesie R14, m.in. w podziemnych technikach górniczych. Ważnym aspektem takiego sposobu odzysku UPS jest jego realizacja w sposób bezpieczny dla środowiska i człowieka. Monitorowanie własności chemicznych i radiologicznych odpadów energetycznych wykorzystywanych w podziemnych wyrobiskach górniczych stanowi gwarancję takiego sposobu prowadzenia odzysku. W artykule omówiono uregulowania prawne oraz przedstawiono stan wiedzy dotyczący chemizmu i promieniotwórczości odpadów energetycznych w procesie odzysku R14 w podziemnych technikach górniczych.
EN
Wastes generated by power generation sector in the processes of hard coal and brown coal combustion with increasing share of renewable are to a greater and greater degree managed with simultaneous limitation of the process of their neutralization by storage. One of the way consists in utilization of combustion process by-products (CPBP) and their recovery in R14 process, among others in underground mining techniques. The important aspect of such a way of recovery of combustion process by-products (CPBP) is its realization in a safe manner for the environment and for the human being. The monitoring of chemical and radiological properties of power sector's wastes re-used in underground workings of the mines constitutes a warranty of secure way of recovery's conduct. The article discussed legal regulations and presents the state-of-art. on chemical side and radioactivity of power sector's wastes in the process of R-14 recovery in underground mining techniques.
PL
W artykule przedstawiono stosowane w Kopalni Węgla Kamiennego "Murcki" sposoby utrzymania wyrobisk za frontem eksploatowanych ścian zawałowych wraz z ich porównaniem pod względem poniesionych kosztów oraz uzyskanego efektu. Opisuje ważny problem techniczny dotyczący utrzymania odpowiednich przekrojów wyrobisk chodnikowych za frontem eksploatowanych ścian. Podane są dwa przykłady rozwiązań dla dwóch ścian w kopalni "Murcki", w pokładzie 349 i pokładzie 351.
EN
The artilce discusses the ways of gates maintenance behind the exploitation front at longwalls mined with cave-in at .Murcki" hard coal mine together with a comparison with regard to covered costs and the effects obtained. It discusses an important technical problem connected with maintenance of respective cross-section of roadways behind exploited longwalls. Two examples were given for solution with regard to longwalls at .Murcki" mine in seam 349 and in seam 351.
PL
Wraz z pojawieniem się na rynku nowych gatunków stali do wykonywania kształtowników obudowy wyrobisk korytarzowych oraz nowych typów kształtowników, istnieje możliwość optymalizacji doboru obudowy w kopalniach. Artykuł dotyczy zasad doboru obudowy wyrobisk korytarzowych w kopalni .Murcki. wraz z analizą kosztów drążenia wyrobisk z zależności od dokonanej optymalizacji doboru obudowy, tj. dostosowania rozstawu i typu kształtownika dla minimalizacji kosztu wykonania wyrobiska.
EN
Together with the appearance of new kinds of steel on the market for shaped steel sections production to be used for roadways' support and new types of shaped steel sections there is a possibility to optimise selection of roadways' support in the mines. The article regards the selection principles of roadways' support at .Murcki" mine together with the cost analyses of roadways' drivage depending on selected optimisation of the support's selection. i.e. adjustment of the span and type of shaped steel sections to minimisation of the cost of the working's execution.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.