Architektura w dawnym i współczesnym krajobrazie Krakowa - na tle najnowszych przekształceń miast

• Autorzy: Kosiński W.

Warianty tytułu

EN

Architecture in former and contemporary townscape of Cracow - on the background of nowadays transformation in cities

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Kraków stanowi unikatowy przykład wśród historycznych i zabytkowych miast w skali światowej. Jego czołowe bogactwa to: wyjątkowa przeszłość oraz pozostałe po niej zasoby: krajobrazowe, urbanistyczne i architektoniczne. Jego współczesność jest naznaczona i obciążona uwarunkowaniami i trudnościami, które mogą stanowić model szans i zagrożeń dla innych miast poddanych trudnej transformacji. Dla lepszego wydobycia tych zagadnień i dla uwypuklenia analogii, przedstawiono, śladowo i na głębszym tle – istotne zagadnienia, które wystąpiły w najbardziej wyrazistej postaci, na wybranych przykładach miast zagranicznych. Artykuł więc na podstawie głębokiej analizy historycznej, jest zorientowany na zarysowanie najaktualniejszych kwestii, które ujawniają się wskutek progowego przekształcania Krakowa, jako miasta skupiającego, jak w przysłowiowej soczewce, współczesne trudności rozwojowe, zawierające się – pomiędzy chaosem a zrównoważeniem.

EN

Cracow is a unique example of a city in worldwide scale because of its resources: landscape, urban and architectural. Presently the city is marked and burdened by conditionings and difficulties being a model of opportunities and threads for cities of transformation. Problems connected with selected foreign cities are presented for analogy. The article draws, on the basis of historical analysis, actual problems of threshold transformation of Cracow, between chaos and balance.

Słowa kluczowe

PL

miasto; metropolia; historia; kultura; krajobraz; urbanistyka; architektura; transformacja; współczesność; przyszłość

EN

city; metropolis; history; culture; landscape; urban design; architecture; transformation; modernity; future

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 17
• Strony: 9--144
• Opis fizyczny: Bibliogr. 106 poz., rys.

Twórcy

autor

Kosiński W.

• Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Pracownia Projektowania Architektury Krajobrazu

Bibliografia

• [1] Adamczewska-Wejchert Hanna. 1964. Wpływ realizacji na przemiany planu miasta. Redaktor naukowy: Władysław Szulc. Arkady. Warszawa. 80 ss., rozkładówki.
• [2] Adamczewska-Wejchert Hanna, Wejchert Kazimierz. 1995. Jak powstawało miasto. Monografia planowania. Cz. I, Cz. II. Redaktor naukowy: Stefan Wajda. Wydawnictwo Pergamon s.c. Tychy. Brak całościowej numeracji stronic.
• [3] Album fotografii dawnego Krakowa z atelier I. Kriegera. 1989. Redakcja naukowa: Janusz Andruszkiewicz. K.A.W. Krajowa Agencja Wydawnicza. Kraków. 284 s. (nienumerowane)
• [4] Artyści o sztuce: Od van Gogha do Picassa. 1969. Materiały źródłowe do dziejów historii i teorii sztuki. Tom 1. Redaktorki merytoryczne: Elżbieta Grabska i Hanna Morawska. Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa. 508 ss.
• [5] Balcewicz Jacek. 2006. Jaki Kazimierz – wczoraj, dzisiaj, jutro – Liwa na Miodowej. Redaktorka naukowa: Barbara Chęcińska. http://www.jakikazimierz.com/index.php?s=6&u=0&a=3
• [6] Bauman Zygmunt. 2011. Kultura w płynnej nowoczesności. Koordynatorka projektu: Magdalena Kosińska. Agora. Warszawa 144 ss. Plus płyta D.V.D.
• [7] Bernoulli Hans. Die mittelalterliche Kolonialstadt. W: Die Stadt und ihr Boden. Redaktorka naukowa: Erika Bernoulli-Grieß. Birkhäuser Architektur Bibliothek. Bazylea – Berlin – Boston. S. 43– 52.
• [8] Bęczkowska Urszula. 2010. Karol Kremer i Krakowski Urząd Budownictwa w latach 1837-1860. (wg rozprawy doktorskiej) Promotor naukowy: Wojciech Bałus. Universitas. Kraków 676 ss.
• [9] Błaszczyk Dariusz. 2010. Juliusz Żórawski. Przerwane dzieło modernizmu. Seria: Architekci polscy XX wieku. Salix Alba. Warszawa. 200 ss.
• [10] Białkiewicz Andrzej. 2009. Ludomir Ślendziński 1889-1980 pierwszy rektor Politechniki Krakowskiej. Redakcja naukowa: autor opracowania. Biuletyn 1(6) Muzeum Politechniki Krakowskiej. Kraków. 76 ss.
• [11] Biblia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Tom I. 2009. Redakcja naukowa: ks. Michał Peter. Wydawnictwo Święty Wojciech. Poznań. S. 466 – 503, 507 – 536.
• [12] Bochnak Adam. 1953. Kaplica Zygmuntowska. Redaktor naukowy: Rafał Glücksman. P.I.W. Państwowy Instytut Wydawniczy – Drukarnia Narodowa w Krakowie. Kraków. 98 ss.
• [13] Bogdanowski Janusz. 1963. Zachodni rejon wypoczynkowy Krakowa. Redaktor naukowy: Tadeusz Filipczak. Architektura. Zeszyt 8 (190). Arkady. Warszawa. S. 294 – 297.
• [14] Bogdanowski Janusz. 2002. Dawna Twierdza Kraków. Dziś podstawa systemu zieleni miasta. W: Stronghold. Redaktor naukowy: Krzysztof Wilk. 10 ss. http://www.twierdza.art.pl/bogdanowski.htm
• [15] Borowiejska-Birkenmajerowa Maria. 1975. Kształt średniowiecznego Krakowa. Redaktor naukowy: Józef Pociecha. Wydawnictwo Literackie. Kraków. 312 ss.
• [16] Böhm Aleksander. 1994. Architektura krajobrazu – jej początki i rozwój. Redaktor naukowy: Jacek Gyurkovich. Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Kraków. 160 ss.
• [17] Böhm Aleksander. 2010. Wypowiedź wprowadzająca do dyskusji panelowej Udział architektów krajobrazu w realizacji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Forum Architektury Krajobrazu. Przewodnicząca: Barbara Szulczewska. Wrzesień. Warszawa. Materiał w posiadaniu autora wypowiedzi.
• [18] Bruzda Jan. 1992. Świetność Krakowa. Referat w Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału P.A.N. w Krakowie. Październik. Kraków. Notatki w posiadaniu autora artykułu.
• [19] Budzyński Marek. 2007. Przekształcanie przestrzeni. W: Krajobraz polski a polityka. Redaktor naukowy: Krzysztof Chwalibóg. Urbanista. Warszawa. S. 22 – 29.
• [20] Campanella Angela. 2008. Bona Sforza. Regina di Polonia - duchessa di Bari. Redakcja naukowa: Giuseppe Laterza. Laterza Edizioni. Bari. 256 ss.
• [21] Chrzanowski Tadeusz. 1984. Działalność artystyczna Tomasza Tretera. Redaktorka naukowa: Teresa Karwowska. Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN. 254 ss. Plus tablice 124 il.
• [22] Cieślińska–Lobkowicz Nawojka. 2007. Walka w obronie polskich dóbr kultury w czasie wojny i okupacji hitlerowskiej. W: Kulturgüter im Zweiten Weltkrieg. Feralgerung – Auffindung – Rückführung. Redaktor naukowy: Uwe Hartmann. Koordinierungsstelle für Kulturgutverluste. Magdeburg. S. 159 – 177.
• [23] Czyczuła Włodzimierz, Kosiński Wojciech, Mikuła Janusz, Jeleński Tomasz, z zespołem. 2008. Foresight Małopolska. Scenariusze rozwoju kluczowych obszarów determinujących rozwój infrastruktury. Redaktor naukowy: Jerzy Hausner. UE – PK – AGH. Kraków. 120 ss. Wersja elektroniczna - internetowa: http://www.foresight.msap.pl/download/4.1_PK_Scenariusz%20rozwoju.pdf
• [24] Deńko Stanisław i in. 2012. Wizja rozwoju miasta Krakowa – cele i kierunki rozwojowe. Redaktor naukowy: główny autor opracowania. Biuro Architektoniczne Wizja Sp. z o.o. 83 plansze, tekst 20 ss. Egzemplarz w Archiwum Urzędu Miasta Krakowa.
• [25] Dokumentation Entwurfs-seminar Block 2 Berlin Südliche Friedrichstadt. 1987. Redaktor merytoryczny: Josef Paul Kleihues i inn. I.B.A. Internationale Bauausstellung I.B.A. Berlin GmbH. Berlin (Zachodni). 44 ss.
• [26] Domański Andrzej. 1965. Wypowiedź w ramach wykładu kursowego z przedmiotu „Historia budowy miast” dla 4 roku WAPK. Marzec. Kraków. Notatki w posiadaniu autora artykułu.
• [27] Fischinger Andrzej. 1969. Santi Gucci architekt i rzeźbiarz Królewski XVI wieku. Redaktor naukowy: Jerzy Szablowski. M.K.i S. Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków. Kraków. 196 ss.
• [28] Gałczyński, Konstanty Ildefons. 1979. Wit Stwosz. Redakcja: zespół wydawnictwa. Czytelnik. Warszawa. 46 ss.
• [29] Gąssowski Jerzy. 2008. Prahistoria sztuki. Redaktorka naukowa: Elżbieta Lewczuk. Wydawnictwo Trio. Warszawa. 260 ss.
• [30] Geremek Bronisław. 1997. Europa i Pamięć. Redaktor naukowy: Adam Michnik. Gazeta Wyborcza. Wydanie weekendowe. 20-21.09. Agora. Warszawa., S. 20 – 21.
• [31] Gruszczyński, Włodzimierz. 1964. Wypowiedź w ramach wykładu kursowego dla 3 roku WAPK. Kwiecień. Kraków. Notatki w posiadaniu autora artykułu.
• [32] Gzell Sławomir. 2002. Obszary graniczne. W : Krajobraz architektoniczny Warszawy końca XX wieku. Redaktor naukowy: Sławomir Gzell. T.U.P. Oddział Warszawski – Akapit D.T.P. Warszawa. S. 49 – 66.
• [33] Hajok Dawid. 2009. Cmentarz i synagoga w cieniu apartamentowca Miodowa 33-37. Redaktor prowadzący: Wojciech Pelowski. Gazeta Wyborcza Kraków. 22.08.
• [34] http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=796376&page=54
• [35] Haunfelder, Bernt; Olliges, Ute. 1994. Die Promenade in Münster. Vom Festungsring zum Grüngürtel – Geschichte und Bilder aus drei Jahrhunderten. Redaktor naukowy: Winfried Daut. Aschendorff Buchverlag. Münster. 156 ss.
• [36] Hrabiec Andrzej. 1977. Wpływ współczesnego rozwoju miasta na ekspozycję historycznej sylwety. Na wybranych przykładach miast południowej Polski. Rozprawa doktorska w WAPK pod kierunkiem promotorskim Barbary Bartkowicz. Egzemplarz w Bibliotece Politechniki Krakowskiej. 280 ss.
• [37] Jamroz Józef. 1967. Układ przestrzenny miasta Krakowa przed i po lokacji 1257 roku. Redaktor naukowy: Wojciech Kalinowski. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki. Zeszyt 12. Komitet Architektury i Urbanistyki - Polska Akademia Nauk. Warszawa. 96 ss.
• [38] Kalicki Włodzimierz i in. 2001. Sztuka zagrabiona. Numer 15: Trzystuletni romans. Redaktor naukowy: Richard Widerynsky. Polish American Congress of Southern California. San Diego. 29 ss. www.poloniacal.org/sztuka/sztuka1.htm
• [39] Karpiński Daniel. 1982. Nazajutrz po modernizmie. Redakcja naukowa: Wojciech Kosiński. Architektura. Zeszyt 7-8. Arkady. Warszawa. S. 32 – 35.
• [40] Katalog dawnych map wielkoskalowych Krakowa XVI–XIX wieku. 1981. Redaktor naukowy: Michał Odlanicki–Poczobutt. Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN. Kraków. S. 30 – 31.
• [41] Kent Fred. 2009. Placemaking. Introduction to The NY Workshop. Wykład w centrum badawczo–edukacyjnym PPS Project of Public Spaces. Listopad. Nowy Jork. Notatki w posiadaniu autora artykułu.
• [42] Kiryk Feliks. 2002.Kazimierz Wielki – budowniczy i reformator. Redaktor naukowy: autor dzieła. Seria: Dzieje Narodu i Państwa Polskiego. Akant Ltd Sp. z o.o. Warszawa. 336 s.
• [43] Koolhaas, Rem. 1994. Thinking big – an interview. Redaktor merytoryczny: John Rajchman. Art. Forum. Zeszyt 12. Nowy Jork. S. 7 – 18.
• [44] Kosiński Jan. 2011. Architektura – przestrzeń ograniczona. Przestrzeń i Forma P-i-F. Zeszyt nr 16. Redaktorka naukowa: Elżbieta Czekiel-Świtalska. Pół-rocznik Naukowy Z.U.T. w Szczecinie i O/P.A.N. w Gdańsku. Wyd. I.A.i P.P. Z.U.T. i „Sfera”. Szczecin. S. 29-58.
• [45] Kosiński Wojciech. 1984. Posłowie. W: Charles Jencks. Architektura postmodernistyczna. Redaktorka merytoryczna : Stefan Muszyński. Arkady. Warszawa. S. 169-171.
• [46] Kosiński Wojciech. 1989. Posłowie. W: Charles Jencks. Architektura późnego modernizmu. Redaktorka merytoryczna : Kornelia Lisowska-Siudek. Arkady. Warszawa. S. 187-190.
• [47] Kosiński Wojciech. 1996. Przykłady pozytywnych realizacji prokrajobrazowych. W: Krajobraz miejski w warunkach demokracji i wolnego rynku. Redaktor naukowy: Aleksander Böhm. Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu. Warszawa. S. 217 – 237.
• [48] Kosiński Wojciech. 1998. Rivers versus towns. Front or back orientation. W: Biopolitics. The bio – environment. Scientific Editor: Agni Vlavianos-Arvanitis. Biopolitics International Organisation. Athens. S. 74 – 77.
• [49] Kosiński Wojciech. 1999. Promenada w Münster. Redaktor naukowy: Edmund Małachowicz. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki. Komitet Architektury i Urbanistyki P.A.N. Warszawa. S. 67 –80.
• [50] Kosiński Wojciech. 2000. Aktywizacja turystyczna małych miast. Aspekty architektonicznokrajobrazowe. Redaktor naukowy: Kazimierz Kuśnierz. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej. Kraków. 400 ss.
• [51] Kosiński Wojciech. 2002. The Vistula river between Cracow and Warsaw – landscape and townscape. W: Kulturlandschaft-Entwicklung und Planung-Ausgabe. Europäische Flüße. Herausgebung und Wissenschaft Redaktion: Herman Hahn-Herse. Technische Universität Dresden. Dresden. S. 41 - 48.
• [52] Kosiński Wojciech. 2003. Czy kompozycja urbanistyczna ma sens dzisiaj i jutro. W: Kazimierz Wejchert. Teoria kompozycji urbanistycznej. Urbanistyka. Międzyuczelniane Zeszyty Naukowe. Rok VII. Redaktor naukowy: Sławomir Gzell. Akapit D.T.P. Warszawa. S. 69 – 81.
• [53] Kosiński Wojciech. 2003. Zabudować miejskie place? W: Okiem profesora Kosińskiego. Cykl artykułów i wywiadów internetowych. Redaktor: Kazimierz Kwasek. Portal studentów Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej: www. W-A.pl, afiliowany przy Politechnice Krakowskiej.
• [54] Kosiński Wojciech. 2004. Die Landschaft ohne Grenzen. Während der Globalisierung und der Europa-Vereinigung. Jahresgabe 2005. Herausgeben und Vertrieb: Heinrich Klose. Eigenverlag der Hessische Akademie der Forschung und Planung im Ländlichen Raum. Kassel. S. 91 – 114.
• [55] Kosiński Wojciech. 2004. Krajobraz jurajski – walory, zniszczenia, perspektywy. W: Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Tom 2. Kultura. Redaktor naukowy: Józef Partyka. Ojcowski Park Narodowy, Komitet Ochrony Przyrody P.A.N. i inni. Ojców. S. 47 – 74.
• [56] Kosiński Wojciech. 2005. Urban Aesthetics and Composition Today – a Nostalgia or the Need. In: Aesthetics & architectural composition. Scientific editors: Ralf Weber, Matthias Ammann. TU Dresden & Pro Literatur Verlag. Dresden. P. 367 – 371.
• [57] Kosiński Wojciech. 2007. Globalizacja i ponowoczesność a tożsamość miasta. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Redaktorka naukowa: Hanka Zaniewska. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej. Poznań. S.31 – 42.
• [58] Kosiński Wojciech. 2008. Kontekst i Kontrast. W: Definiowanie przestrzeni architektonicznej. Dzieło architektoniczne w przestrzeni współczesnego miasta. Redakcja naukowa: Dariusz Kozłowski, Maria Misiągiewicz. Czasopismo Techniczne. Seria Architektura. Zeszyt Specjalny. Nr 6-A. Rok 105. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej. Kraków. S. 79 - 85.
• [59] Kosiński Wojciech. 2008. Public spaces as the quality of life. Referat zamykający Międzynarodową Konferencję Great Places – Great Cities. Organizatorzy: PPS Project for Public Spaces New York City oraz Międzynarodowe Centrum Kształcenia Politechnika Krakowska. Redakcja naukowa: Fred Kent, Tomasz Jeleński. 9 listopada. Zespół Konferencyjny, Hotel Royal. Kraków. Materiał w posiadaniu organizatorów i autora.
• [60] Kosiński Wojciech. 2008. Raport o architekturze Krakowa w nowych zespołach urbanistycznych – na tle współczesnych tendencji w estetyce miast. Redaktor naukowy: Wojciech Kosiński i Agata Zachariasz. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału P.A.N. w Krakowie. Wydawnictwo Oddziału P.A.N. w Krakowie. Kraków. S. 7 – 26.
• [61] Kosiński Wojciech. 2009. Krajobrazy krakowskie - tradycje i perspektywy. W: „Tu wszystko jest Polską…”. Eseje krajoznawcze o Krakowie i Małopolsce. Redaktor naukowy: Józef Partyka. Oficyna Wydawnicza Wierchy. Kraków. S. 93 – 104. (Na artykule tym, oparta jest prezentowana niniejszym praca).
• [62] Kosiński Wojciech. 2009. Wartości „Projektu Czterech” (A. Boratyński, W. Kosiński, Z. Kuchta, Z. Zuziak) – po 35 latach. W: Przestrzeń ziem górskich. Redaktorka naukowa: Elżbieta Węcławowicz-Bilska. Czasopismo Techniczne. Zeszyt specjalny, nr 10. Rok 106. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. Kraków. S. 35 – 48.
• [63] Kosiński Wojciech. 2009. Water in Townscape and in Cityscape – the Great and a Plural Factor. In: Water in the Townscape. Volume 2. Scientific editor: Anna Januchta-Szostak. Publishing House of Poznan University of Technology. Poznan. P. 7 – 68.
• [64] Kosiński Wojciech. 2010. Granice ingerencji architektoniczno-urbanistycznej na obszarach chronionych: zagrożenia, zasady, modele. Podstawowe uwarunkowania. W: Prądnik – Prace i Materiały Muzeum im. Prof. Władysława Szafera. Tom 20. Redaktor naukowy: Józef Partyka. Ojcowski Park Narodowy. Ojców. S. 21 – 62.
• [65] Kosiński Wojciech. 2010. Zespół krajobrazowy Kazimierz Dolny – Janowiec. Park Wiślany Dwa Brzegi. Przestrzeń i Forma P-i-F. Zeszyt nr 14. Redaktorka naczelna: Elżbieta Czekiel-Świtalska. Pół-rocznik Naukowy Z.U.T. w Szczecinie i O/P.A.N. w Gdańsku. Wyd. I.A. i P.P. Z.U.T. i „Sfera”. Szczecin. S. 7 – 32.
• [66] Kosiński Wojciech. 2011. Est-ce que, ou comment – La Défense à Cracovie? Wypowiedź podczas międzynarodowej konferencji pt. La Défense à Cracovie. Filharmonia Krakowska. 20 października. Kraków. Notatki w posiadaniu autora. 6 ss.
• [67] Kosiński Wojciech. 2011. Miasto i piękno miasta. Redaktor naukowy: Dariusz Kozłowski. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. T. Kościuszki. Kraków. 200 ss.
• [68] Kosiński Wojciech. 2011. Od Tatr do Wawelu – krajoznawstwo i krajobraz. W: Mijające krajobrazy Polski. Małopolska. Redaktor naukowy: Józef Partyka. Oficyna Wydawnicza Wierchy. Kraków. S. 53 – 78.
• [69] Kosiński Wojciech. 2011. Perpendicular urban waterfront design. Water plays the first role in composition. In: Sensitive approach to water in urban environment. Water in the Townscape. Volume 4. Scientific editor: Anna Januchta-Szostak. Publishing House of Poznan University of Technology. Poznan. P. 41 – 67.
• [70] Kosiński Wojciech. 2011. Piękno i brak piękna zielonej szaty miejskich osiedli II RP, PRL oraz III RP – w stronę urbanistyki krajobrazu. Przestrzeń i Forma P-i-F. Zeszyt nr 16. Redaktorka naukowa: Elżbieta Czekiel-Świtalska. Pół-rocznik Naukowy Z.U.T. w Szczecinie i O/P.A.N. w Gdańsku. Wyd. I.A.i P.P. Z.U.T. i „Sfera”. Szczecin. S. 9 – 98.
• [71] Kosiński Wojciech. 2011. Trwanie i przemijanie architektury – stymulacje twórczości. W: Definiowanie przestrzeni architektonicznej. Trwanie i przemijanie architektury. Redakcja naukowa: Dariusz Kozłowski, Maria Misiągiewicz. Czasopismo Techniczne. Seria Architektura. Zeszyt Specjalny. Nr 4-A. Rok 108. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej. Kraków. S. 196 - 207.
• [72] Kosiński Wojciech. 2011. Zieleń w polskich osiedlach mieszkaniowych z lat 1920-2010. Analiza oraz ocena wartościowych rozwiązań i porażek. W: Przestrzeń przyrodnicza i społeczna osiedli mieszkaniowych w XX i XXI wieku. Redaktorka naukowa: Barbara Szulczewska. SGGW. Warszawa. S. 61 –92.
• [73] Kosiński Wojciech. 2012. Miasto 2000 plus. W: Przyszłość miasta – miasto przyszłości. Redakcja naukowa: Jacek Gyurkovich, Mateusz Gyurkovich. Czasopismo Techniczne. Architektura. 1-A. Zeszyt 1. Rok 109. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej. S. 427 – 446.
• [74] Kosiński Wojciech. 2012. Na historycznym tle – śmiała nowoczesność. W: Ochrona Zabytków. Dyplomy inżynierskie 2010-2012. Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Redakcja naukowa: Andrzej Kadłuczka, Jolanta Sroczyńska, Barbara Zin. Wyd. Politechniki Krakowskiej. Kraków. S. 7–8.
• [75] Kozłowski Dariusz. 1992. Projekty i budynki 1982-1992; Figuratywność i rozpad formy w architekturze w architekturze doby postfunkcjonalnej. 2 projekty – Droga Czterech Bram – Wyższe Seminarium Duchowne Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców, Dom Alchemików – Wytwórnia kosmetyków Hean. Redaktor naukowy: autor monografii. Instytut Projektowania Architektonicznego – Wydział Architektury – Politechnika Krakowska, Kraków. 96 ss.
• [76] Kraków – Szklane Domy 1983-2003. 20-lecie Parafii Matki Bożej Częstochowskiej. 2004. Redaktor merytoryczny: Niward Karsznia OCSO. Pracownia A.A. s.j. Kraków. 164 ss.
• [77] Łapa Ewa. 2010. Zamieszkać w Śródmieściu. Redaktorka merytoryczna: Marta Kołpanowicz. Krakowski Rynek Nieruchomości. Zeszyt 16. K.R.N. Media. Kraków.
• [78] Łysiak Waldemar. 1976. Rejestr grzechów głównych wieżowca. Kultura 18 stycznia. W: tenże. 1988. Łysiak na łamach. Redakcja merytoryczna: autor publikacji. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza. Warszawa. S. 7 – 12.
• [79] Łysiak Waldemar. 1981. W sprawie „woskowej kukły”. W.T.K. 28.06, 12.07, 19.07, 11.10. Redaktor naukowy: Jan Wagner. P.A.X. (Wrocław) - Warszawa. 16 ss.
• [80] Malraux André. 1967. Antimémoires. Redakcja naukowa: zespół wydawnictwa Gallimard. Gallimard. Paris. 608 ss.
• [81] Mielnik Anna. 2011.Współczesne tendencje minimalistyczne w architekturze domów jednorodzinnych.(na podstawie dysertacji doktorskiej wykonanej pod kierunkiem Dariusza Kozłowskiego, w W.A.P.K.). Przestrzeń i Forma P-i-F. Zeszyt nr 16. Redaktorka naukowa: Elżbieta CzekielŚwitalska. Pół-rocznik Naukowy Z.U.T. w Szczecinie i O/P.A.N. w Gdańsku. Wyd. I.A. i P.P. Z.U.T. i „Sfera”. Szczecin. S. 235 – 274.
• [82] Mikułowski Pomorski Jerzy. 2006. Problemy społeczne rozwoju miasta Krakowa. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału P.A.N. w Krakowie. Tom XXXVI-XXXVII. Rocznik 2004-2005. Redaktor naukowy: Wojciech Kosiński. Wydawnictwo Oddziału P.A.N. Kraków. S. 19 – 26.
• [83] Pablo Picasso a dit.W: Citations. 2012. Redakcja merytoryczna: zespół wydawnictwa Evene. Paryż. http://www.evene.fr/citations/pablo-picasso?page=3
• [84] Pevsner Nicolaus, i in. 1983. The Dictionary of Architecture. Redakcja naukowa: autorzy książki. Penguin Books Ltd. Harmondsworth, Middlesex. 364 ss.
• [85] Purchla, Jacek. 2011. Gry w miasto. Redaktor naukowy: Adam Lejczak. Księgarnia Akademicka. Kraków. 368 ss.
• [86] Rolle Karol i in. 1931. Kraków – rozszerzenie granic 1909 – 1915. Redaktor naukowy: główny autor pracy. Nakładem Gminy Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. Kraków. 666 ss.
• [87] Rybczynski Witold. 1995.City Life: Urban Expectations in a New World. Redaktor naukowy: autor książki. A Touchstone Book -Simon & Schuster. Nowy Jork – oraz Londyn, Toronto, Sydney, Tokio, Singapur. 256 ss.
• [88] Samsonowicz Henryk; Bogucka, Maria. 1986. Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej. Redakcja naukowa: Teresa Wąsowiczowa. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław-Warszawa- Kraków- Gdańsk- Łódż. 676 ss.
• [89] Stoeltie Barbara; Stoeltie, René. 2001. Country Houses in Sweden. Redaktorka naukowa: Angelika Taschen. Kolonia. 192 ss.
• [90] Świszczowski Stefan. 1977. Krakowski Gródek. Redaktor naukowy: Józef Pociecha. Wydawnictwo Literackie. Kraków. 122 ss.
• [91] Tischner Józef. 2004. Myślenie w żywiole piękna. Redaktor naukowy: Wojciech Bonowicz. Znak. Kraków. 356 ss.
• [92] Tobiasz Mieczysław. 1961. Wypowiedź w ramach wykładu kursowego dla 1 roku WAPK. Październik. Kraków. Notatki w posiadaniu autora artykułu.
• [93] Treter Bogdan i inn. 2000. Dzienniki konserwatorskie Bogdana Tretera 1931-1944. Redakcja naukowa: Olga Dyba, Andrzej Gaczoł, Marian Kornecki, Roman Marcinek. R.O.S.i.O.Ś.K. Kraków. 182 ss.
• [94] Wejchert Kazimierz. 1947. Miasteczka polskie jako zagadnienie urbanistyczne. Redaktor naukowy: Tadeusz Tołwiński. Trzaska Evert Michalski - Eugeniusz Kutchan. Warszawa. 290 ss.
• [95] Wejchert Kazimierz. 1984. Elementy kompozycji urbanistycznej. Redaktor naukowy: Stefan Muszyński i in. Arkady. Warszawa. 280 ss.
• [96] Wilson Peter. 1984. Recent own works and a teaching in the A.A. London. Wykład w ramach letniej szkoły E.A.S.A. European Architecture Students Assembly. Sierpień. Aarhus. Notatki w posiadaniu autora artykułu.
• [97] Wit Stosz. Studia o sztuce i recepcji. 1986. Redaktor naukowy: Adam S. Labuda. Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa-Poznań. 188+1 ss.
• [98] Wodziczko Adam. 1946. Na straży przyrody. Redaktor naukowy: autor dzieła. Oświata. Poznań 36 ss.
• [99] Z dziejów Kleparza. W 600 rocznicę nadania praw miejskich przez króla Kazimierza Wielkiego. Redakcja naukowa: Józef Buszko, Józef Mitkowski. W.A.G. Wydawnictwo Artystyczno – Graficzne. Kraków. 94 ss., plus tablice ilustracyjne.
• [100] Zin Wiktor. 1965. Wypowiedź w ramach wykładu kursowego dla 5 roku WAPK. Grudzień. Kraków. Notatki w posiadaniu autora artykułu.
• [101] Zin Wiktor. 1977. Wypowiedź w ramach dyskusji naukowej, nad rozprawą doktorską – jak w przypisie 6. Listopad. Kraków. Notatki w posiadaniu autora artykułu.
• [102] Ziobrowski Zygmunt i in. 1995. Plan Ogólny Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Krakowa. Plansze, maszynopis, załączniki, – plik. Egzemplarz w Archiwum Urzędu Miasta Krakowa.
• [103] Ziobrowski Zygmunt. 1992. Mierniki jakości przestrzeni miejskiej. Redakcja naukowa: Hanka Zaniewska i in. IGPiK. Warszawa. 156 ss.
• [104] Złota Era w dziejach Krakowa XIV – XVI w. 2010. W: Wirtualny Kraków. Redakcja naukowa: zespół Artmatica. http://www.wk.pl/glowny/kalenpl/r03.htm
• [105] Zuziak Zbigniew. 2008. O tożsamości urbanistyki. Redaktor serii: Dariusz Kozłowski. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. Kraków. 190 ss.
• [106] Żychowska Maria Jolanta. 1991. Między tradycją a awangardą: problem stylu w architekturze Krakowa lat międzywojennych. Monografia. Redaktor naukowy: Andrzej Kadłuczka. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki. Kraków. 168 ss.