Depositional environment and petrology of Rotliegend deposits from the Unisław-Wałdowo Królewskie region

• Autorzy: Buniak Arkadiusz , Mikołajewski Zbigniew , Protas Aleksander

Warianty tytułu

PL

Środowisko depozycji i petrologia utworów czerwonego spągowca w rejonie Unisław-Wałdowo Królewskie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The Rotliegend deposits have been drilled in following boreholes: Unisław 2, Unisław 4, Unisław IG1, Unisław IG2 and Wałdowo Królewskie 1. In studied area these sediments constitue a differentiated lithological complex, being a product of varied depositional conditions, controlled mainly by tectonics and paleoclimatic factors. Two general facies associations: lacustrine and fluvial ones have been distinguished. Lacustrine facies is dominated by claystones, siltstones and fine sandstones originated in seasonally dried lake basin but fluvial sediments are represented by varigrained sandstones accumulated as channel and sheet flood deposits. Two phases of Rotliegend deposition were defined: the first one of a fluvial character and the second one with expansion of lacustrine facies. Evolution of porosity was controlled by cementation processes and low reservoir properties of lacustrine deposits are a consequence of their development and rich matrix content. Fluvial sediments are considered as a potential reservoir rock, with higher reservoir characteristics.

PL

Utwory czerwonego spągowca przewiercono w otworach wiertniczych Unisław 2, Unisław 4, Unisław IG1, Unisław IG2 oraz Wałdowo Królewskie 1. Na omawianym obszarze stanowią one zróżnicowany kompleks litofacjalny będący efektem zmiennych warunków depozycji, na które decydujący wpływ miały tektonika i warunki paleoklimatyczne. Opisano następujące zespoły facjalne: zespół osadów jeziornych i zespół osadów fluwialnych. Wśród osadów jeziornych dominują iłowce, mułowce i piaskowce drobnoziarniste powstałe w okresowo wysychającym zbiorniku jeziornym, natomiast osady fluwialne reprezentowane są przez różnoziarniste piaskowce powstałe w facjach korytowych oraz jako pozakorytowe zalewy warstwowe. Depozycja utworów czerwonego spągowca przebiegała w dwóch etapach. W pierwszym dominowała działalność fluwialna, w drugim etapie obserwujemy przekraczające występowanie osadów zbiornika jeziornego. Stwierdzono dominujący wpływ procesów cementacji w modelowaniu przestrzeni porowej. Niskie własności zbiornikowe osadów jeziornych związane są z ich wykształceniem oraz obecnością obfitego matriks. Osady fluwialne są potencjalną skałą zbiornikową, posiadają wyższe własności zbiornikowe.

Słowa kluczowe

EN

rotliegend; facies analysis; diagenesis; reservoir properties; Koszalin -Chojnice-Toruń zone

PL

czerwony spągowiec; analiza facjalna; diageneza; właściwości zbiornika; strefa Koszalin-Chojnice-Toruń

• Wydawca: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Instytut Geologii
• Czasopismo: Geologos
• Rocznik: 1999
• Tom: Vol. 4
• Strony: 5--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Buniak Arkadiusz

• Geological Bureau - GEONAFTA Warszawa Regional Division Piła, 9, Staszica Sqr., 64-920 Piła

autor

Mikołajewski Zbigniew

• Geological Bureau - GEONAFTA Warszawa Regional Division Piła, 9, Staszica Sqr., 64-920 Piła

autor

Protas Aleksander

• Geological Bureau - GEONAFTA Warszawa Regional Division Piła, 9, Staszica Sqr., 64-920 Piła

Bibliografia

• Analiza basenów sedymentacyjnych Niżu Polskiego, 1996. Kier. Narkiewicz M. Komitet Badań Naukowych, PZB 02-03.
• Dadlez R., 1978: Podpermskie kompleksy skalne w strefie Koszalin-Chojnice. Kwart. Geol., 22/2: 269-301.
• Dokumentacje wynikowe otworów wiertniczych 1984-1992. Unisław IGI, Unisław IG2, Unisław 2, Unisław 4, Wałdowo Królewskie 1. Arch. Ośr. Reg. BG „GEONAFTA” Piła.
• Gaupp R., Matter A., Platt J., Ramseyer K. & Walzebuck J., 1993: Diagenesis and fluid evolution of deeply buried Permian (Rotliegende) gas reservoirs, Northwest Germany. The American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 77, 7: 1111-1128.
• George G.T. & Berry J.K., 1993: A new lithostratigraphy and depositional model for the Upper Rotliegend of the UK Sector of the Southern North Sea. From North C.P. & Prosser D.J. (eds), 1993, Characterization of Fluvial and Aeolian Reservoirs, Geological Society Special Publication, 73: 291-319.
• Glennie K.W., Mudd G.C. & Nagtegaal P.J.C., 1978: Depositional environment and diagenesis of Permian Rotliegendes sandstones in Leman Bank and Sole Pit areas of the UK southern North Sea Jl geol. Soc. Lond., 135: 25-34.
• Guterch A., Materzok R., Pajchel J. & Perchuć E., 1975: Sejsmiczna struktura skorupy ziemskiej wzdłuż VII profilu międzynarodowego w świetle badań metodą głębokich sondowań sejsmicznych. Prz. Geol., 4:153-174.
• Karnkowski P.H., 1994. Rotliegend lithostratigraphy in the central part of the Polish Permian Basin. Geol. Quarterly, 38, 1: 27-42.
• Kiersnowski H., 1997: Depositional development of the Polish Upper Rotliegend Basin and evolution of its sediment source areas. Ibid., 41, 4: 433-156.
• Maliszewska A.,1996: Wybrane zagadnienia diagenezy skał klastycznych. Prz. Geol., 6: 586-595.
• Maliszewska A. & Kuberska M., 1996: Cementacja piaskowców czerwonego spągowca a ich porowatość i przepuszczalność. Nafta-Gaz, 9: 365-373.
• Matyja H., 1993: Upper Devonian of Western Pomerania. Acte Geol. Polon., 43/1-2: 27-94.
• Miall A.D., 1996: The Geology of Fluvial deposits. Springer-Verlag, 582.
• Muszyński M., 1992: Analiza litofacjalna utworów czerwonego spągowca w rejonie Czarne-Unisław. Nafta-Gaz, 5-6: 154-157.
• Pożaryski W., Tomczyk H. & Brochwicz-Lewiński W., 1982: Tektonika i ewolucja paleotektoniczna paleozoiku podpermskiego między Koszalinem i Toruniem (Pomorze). Prz. Geol., 12: 658-665.
• Protas A., 1990: Czerwony spągowiec w strefie Bielica-Olszanowo w świetle nowych badań. Prz. Geol., 4: 196-201.
• Purvis K., 1992: Lower Permian Rotliegend sandstones, southern North Sea: a case study of sandstone diagenesis in evaporite-associated sequences. Sedim. Geol., 77: 155-171.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).