Pierwsze mosty żelbetowe na ziemiach polskich 1892–1918

• Autorzy: Biliszczuk J.

Warianty tytułu

EN

First reinforced concrete bridges on Polish territories in the period 1892–1918

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Omówiono proces wprowadzania betonu zbrojonego do polskiej inżynierii mostowej w latach 1892–1918. Szczególne znaczenie w tamtym czasie miał ośrodek naukowy Politechniki Lwowskiej. Znaczącą rolę w popularyzacji mostów żelbetowych odegrała firma „Sosnowski i Zachariewicz”, działająca w Galicji i w Królestwie Polskim w latach 1902–1918. W Warszawie zbudowano wiadukt o konstrukcji żelbetowej długości 700 m, który stanowi do dziś dojazd do mostu im. księcia Józefa Poniatowskiego.

EN

The paper presents the process of introduction of reinforced concrete into Polish bridge engineering in the years 1892÷1918, thus in the period of partitions. The centre around the Technical University of Lviv, with the contemporary scientific leader Maksymilian Thullie, was of special significance at that time. The Sosnowski and Zachariewicz company, active in Galicia and in the Congress Kingdom of Poland in the period 1902÷1918, played a huge role in popularizing reinforced concrete bridges. A similar strong team was active in Warsaw where Wacław Paszkowski designed a 700 m long reinforced concrete viaduct which formed an access way to the Józef Poniatowski Bridge. In 1914, it was one of the biggest reinforced concrete bridges in the world.

Słowa kluczowe

PL

most żelbetowy; wiadukt żelbetowy; inżynieria mostowa; historia; Polska

EN

reinforced concrete bridge; reinforced concrete viaduct; bridge engineering; history; Poland

• Wydawca: Fundacja Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa
• Czasopismo: Inżynieria i Budownictwo
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 72, nr 9
• Strony: 461--467
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Biliszczuk J.

• Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego, Politechnika Wrocławska

Bibliografia

• [1] Biliszczuk J.: Mosty łukowe w Polsce. Historia, współczesność, przyszłość. Wrocławska Seria Wydawnicza Inżynierii Mostowej. Tom 8. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne. Wrocław 2015.
• [2] Budych L., Biliszczuk J.: O najstarszym w Polsce moście żelbetowym. "Inżynieria i Budownictwo", nr 11/1998.
• [3] Chmielowiec A.: Mosty pod byłym zaborem austriackim. Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877-1937. Księga pamiątkowa pod redakcją E. Bratro, Lwów 1937.
• [4] International Bridge Engineering. Edited by Wai-Fah Chen Lian duan. CRC Press Taylor & Francis Group 2014.
• [5] Jankowski J.: Mosty w Polsce i mostowcy polscy. Od czasów najdawniejszych do końca I wojny światowej. Wydawnictwo PAN. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1973.
• [6] Karaś S.: Mosty inżyniera Mariana Lutosławskiego w Lublinie. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014.
• [7] Kuryłło A.: Maksymilian Thullie. "Inżynieria i Budownictwo" nr 11-12/1959.
• [8] Kwasza W., Hnidec B., Panczynko A.: O naprawie zabytkowej kładki dla pieszych w Politechnice Lwowskiej. "Inżynieria i Budownictwo" nr 4/2005.
• [9] Kwasha W., Hnidets B., Salijczuk L.: Rozwój budownictwa mostów łukowych w regionie lwowskim. Seminarium Wrocławskie Dni Mostowe pt. "Mosty łukowe - dzieła kultury. Projektowanie, budowa, utrzymanie". Wrocław 26-27 listopada 2015. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 2015.
• [10] Łagiewski M.: Mosty Wrocławia. Wydawnictwo Dolnośląskie. Wrocław 2004.
• [11] Most i wiadukt imienia Księcia Józefa Poniatowskiego przez Wisłę w Warszawie. Warszawa 1927.
• [12] Orłowicz M.: Ilustrowany przewodnik po Galicyi, Bukowinie, Spiszu, Orawie i Śląsku Cieszyńskim. Wydawnictwo Karol Kwieciński. Lwów 1919.
• [13] Ryżyński A.: 750 lat poznańskich mostów. Instytut Inżynierii Lądowej Politechniki Poznańskiej. Poznań 2002.
• [14] commons.wikimedia.org; i.otzovik.com.
• [15] Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.