Zaufanie w kontekście funkcjonowania współczesnych sieci teleinformatycznych. Część I

• Autorzy: Perlicki Krzysztof

Identyfikatory

DOI

10.15199/59.2019.8.1

Warianty tytułu

EN

Trust in modern ICT networks. Part I

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono, jak jest postrzegane zaufanie w relacjach społecznych i w środowiskach technicznych. Omówiono sposoby modelowania zaufania w kontekście jego zastosowania w rozwiązaniach technicznych. Opisano budowanie godnych zaufania relacji w infrastrukturze społeczno-wirtualno-fizycznej sieci teleinformatycznych. Pokazano koncepcję architektury sieci teleinformatycznych zorientowanych na zaufanie zgodną z zaleceniem ITU-T Y. 3053.

EN

This paper describe trust in social and technological environments. A survey of trust modeling for technological solutions is presented. Trust relationships in trustworthy social-cyber-physical infrastructure of ICT networks are described. It also presents architectural overview of trustworthy networking with trust-centric network domains according to ITU-T Y. 3053.

Słowa kluczowe

PL

sieci teleinformatyczne; zaufanie; modelowanie zaufania; reputacja; bezpieczeństwo; odporność

EN

ICT networks; trust; trust modeling; reputation; security; resilience

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 8
• Strony: 715--725
• Opis fizyczny: Bibliogr. 48 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Perlicki Krzysztof

• Instytut Telekomunikacji, Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej

Bibliografia

• [1] Luhmann N.: Trust and Power, J. Wiley, New York 1979.
• [2] Clark H.H.: Arenas of Language Use, University of Chicago Press, 1993.
• [3] Stivers R.: The Culture of Cynicism: American Morality in Decline, J. Wiley, New York, 1994.
• [4] Hardin R.: Zaufanie. Wydawnictwo Sic!, Warszawa, 2009.
• [5] Sztompka P.: Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków, 2007.
• [6] Szymczyk J.: "Zamiast wprowadzenia. W stronę socjologii zaufania z perspektywy wartości". W książce: Zaufanie społeczne. Teoria-idee- -praktyka. Redakcja naukowa J. Szymczyk, Oficyna Naukowa, Warszawa, 2016.
• [7] Grudzewski W.M., I.K. Hejduk, A. Sankowska, M. Wańtuchowicz: Zarządzanie zaufaniem w organizacjach wirtualnych, Wydawnictwo Difin, Warszawa, 2007.
• [8] Zieliński T.: Zaufanie jako regulator decyzji ekonomicznych (analiza literatury), Management and Business Adminstration. Central Europe, Vol. 20, No 4, pp. 73-91, 2012.
• [9] Luhmann N.: Familiarity, Confidence, Trust: Problems and Alternatives in Trust: Making and Breaking Cooperative Relations, Department of Sociology, University of Oxford, chapter 6, pp. 94-107, 2000.
• [10] Borowik R., B. Borowik: "Kapitał społeczno-kulturowy - rola zaufania jako czynnika wzmacniającego efektywność polityczną, gospodarczą i cywilizacyjną". Prakseologia, nr 143, 161-178, 2003.
• [11] Nowakowski K.: "Wymiary zaufania i problem zaufania negatywnego w Polsce", Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Rok LXX, Zeszyt 1, str. 213-233, 2008.
• [12] Lewicki R., B. B. Bunker (1996), "Developing and Maintaining Trust in Work Relationships, w: Trust in Organisations: Frontiers of Theory and Researc, Sage Publications Inc., 1996.
• [13] Skowron P.: "Zaufanie i ryzyko jego utraty jako determinanty współczesnych przedsiębiorstw", Journal of Management and Finance, Vol. 14, No. 2/3, pp.217-235, 2016.
• [14] Krot K., D. Lewicka: Zaufanie w organizacjach innowacyjnych, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa, 2006.
• [15] Ping Li P.: "Toward a geocentric framework of trust: An application to organizational trust". Management and Organization Review, Vol. 4, No. 3, pp 413-439, 2008.
• [16] Hirsch D.: Budowanie zaufania jako podstawa funkcjonowania społecznie odpowiedzialnego biznesu, materiały Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Warszawie, 2010.
• [17] McKnight D.H., M. Carter: "Trust in a specific technology: An investigation of its components and measures", ACM Transaction on Management Information Systems, Vol. 2, No. 2, pp. 1-25, 2011.
• [18] Li X., Hess T.: "Why do we trust new technology? A study of initial trust formation with organizational information systems", The Journal of Strategic Information Systems, Vol. 17, No. 1, pp. 39-71, 2008.
• [19] Sollner M., A. Hoffmann: Understanding the Formation of Trust in IT Artifacts. Thirty Third International Conference on Information Systems, Orlando Florida, USA, 2012.
• [20] Deliverable D2.2 Trust model, Project 5G Enablers for Network and System Security and Resilience, 2016.
• [21] Djedjig N., D. Tandjaoui: Trust Management in Internet of Things, Security and Privacy in Smart Sensor Networks, Edition, 1st Edition, IGI Global, 2018.
• [22] Airehrour D., J. Gutierrez: "Secure routing for internet of things: A survey", Journal of Network and Computer Applications, Vol. 66, No. 1, pp. 198-213, 2016.
• [23] Nunoo-Mensah H, K. O. Boateng: "The Adoption of Socio and Bio- Inspired Algorithms for Trust Models in Wireless Sensor Networks: A Survey", International Journal of Communication Systems, Vol. 31, No. 4, p. e3444 , 2017.
• [24] Yu H., Z. Shen: "A survey of trust and reputation management systems in wireless communications". Proceedings of the IEEE, Vol. 98, No. 10, pp.1755-1772, 2010.
• [25] Guo J., I.R. Chen: A Classification of Trust Computation Models for Service-Oriented Internet of Things Systems, IEEE International Conference on Services Computing, New York, USA, pp. 324-331, 2015.
• [26] Cho J.H., K. Chan, S. Adali: "A Survey on Trust Modeling", ACM Computing Surveys, Vol. 48, No. 2, pp. 28.1-28.40, 2015.
• [27] Jřsang A., R. Ismail: "A Survey of Trust and Reputation Systems for Online Service Provision", DecisionSupportSystems, Vol. 43, No. 2, pp. 618-644, 2007.
• [28] Abdul-Rahman A., S.Hailes: A distributed trust model, Proceedings of the 1997 Workshop on New Security Paradigms, pp. 48-60, Langdale, Cumbria, UK, 1997.
• [29] Kłopotek M.: Teoria Dempstera-Shafera: Świeże spojrzenie po ćwierćwieczu, Metody formalne w inteligentnych systemach informatycznych, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach, str. 35-58, 1994.
• [30] Nafi K.W., T. S. Kar: "An Advanced Certain Trust Model Using Fuzzy Logic and Probabilistic Logic theory", International Journal of Advanced Computer Science and Applications, Vol. 3, No. 12, pp. 164-173, 2012.
• [31] Manchala D.W.. Trust Metrics, Models and Protocols for Electronic Commerce Transactions, In Proceedings of the 18th International Conference on Distributed Computing Systems, Amsterdam, Netherlands, 1998.
• [32] Abdelghani W., C.A. Zayani: Trust Management in Social Internet of Things: A Survey, A Survey. In Social Media: The Good, the Bad, and the Ugly, Proceedings of the 15th IFIP WG 6.11 Conference on E-Business, E-Services, and E-Society, Swansea, UK, 2016.
• [33] Guo J., I. R. Chen: "A Survey of Trust Computation Models for Service Management in Internet of Things Systems", Computer Communications, Vol. 97, No. 1, pp. 1-14, 2017.
• [34] ITU-T Technical Report: Standardization of Trust Provisioning Study, 2015.
• [35] https://www.johnhaydon.com/how-make-people-trust-your-nonprofit/.
• [36] ITU-T Technical Report: Trust Provisioning for future ICT infrastructures and services, 2016.
• [37] Liu G., Y. Wang: Quality of trust for social trust path selection in complex socil networks, 9th International Conference on Autonomous Agents and Multiagent Systems, Vol. 1-3, pp. 1575-1576, Toronto, Canada, 2010.
• [38] Varalakshmi P., T. Judgi: "Multifaceted trust management framework based on a trust level agreement in a collaborative cloud", Computers and Electrical Engineering, Vol. 59, pp. 110-125, 2017.
• [39] Simon Dobson F. M.: "A Survey of Autonomic Communications", ACM Transactions on Autonomous and Adaptive Systems, Vol. 1, No. 2, p. 223-259., 2006.
• [40] Sztompka P.: Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków, 2007.
• [41] Lewicki R., B.B. Bunker (1996), "Developing and Maintaining Trust in Work Relationships", w: Trust in Organisations: Frontiers of Theory and Researc, Sage Publications Inc., 1996.
• [42] Lewicka D., A. Zakrzewska-Bielawska: Rola zaufania w relacyjnej orientacji przedsiębiorstwa, Projekt badawczy UMO-2015/17/B/HS4/00982 Narodowe Centrum Nauki, 2016.
• [43] Lewicka-Strzałecka A.: "Zaufanie w relacji konsument-biznes", Prakseologia nr 143, str. 195-208, 2003.
• [44] Barber B.: "The Logic and Limits of Trust". Rutgers University Press, New Brunswick 1983.
• [45] Chun W.: "Trust based trustworthy network architecture", The Journal of The Korean Institute of Communication Sciences (Information and Communications Magazine), Vol. 33, No. 2, pp.28-38 , 2016.
• [46] Kwak B., T. Chung: Self-certifying ID based trustworthy networking systems, Summer General Conference, KICS, pp.1423-1424, 2017.
• [47] Kwank B.O., T.S. Chung: Trust Domain Based Trustworthy Networking, International Conference on Information and Communication Technology Convergence, pp. 1247-1249, Jeju, South Korea, 2017.
• [48] Zalecenie ITU-T Y.3053: Framework of trustworthy networking with trustcentric network domains, 2018.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).