Propozycja zakresu monitoringu hydrogeoekologicznego źródeł regionu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej

• Autorzy: Okoń D. , Różkowski J.

Warianty tytułu

EN

Proposition of scope of springs hydrogeoecological monitoring in Kraków-Częstochowa Upland region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2008–2011 badaniami geologicznymi, hydrogeologicznymi i biotycznymi objęto 13 nisz źródliskowych źródeł drenujących głównie wody poziomu jury górnej na obszarze Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Zasygnalizowano możliwości zastosowania w badaniach wskaźników biotycznych. Przedstawiono propozycję zakresu monitoringu hydrogeoekologicznego stref źródliskowych obejmującą zespół wskaźników geomorfologicznych, hydrogeologicznych i biologicznych (mszaki, rośliny naczyniowe, okrzemki i fauna bezkręgowców), nawiązującą do przepisów Dyrektywy 2000/60/WE.

EN

The paper presents the study of 13 spring niches, draining mainly the Upper Jurassic aquifer in the Kraków-Częstochowa Upland, performed during 2008–2011, using geological, hydrogeological and biotic methods. Possibility of biotic indices application is shown and proposition of the scope of hydrogeoecological monitoring of spring niche zones is presented. Such monitoring should include the geomorphologic, hydrogeological and biological indices (moss, vascular plants, diatoms and invertebrate fauna), according to Directive 2000/60/WE.

Słowa kluczowe

PL

źródła; monitoring hydrogeoekologiczny; Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

EN

springs; hydrogeoecological monitoring; Kraków-Częstochowa Upland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 456 Hydrogeologia z. 14/2
• Strony: 437--442
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Okoń D.

• Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego, ul. Krasickiego 25, 42-500 Będzin

autor

Różkowski J.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec

Bibliografia

• [1] ALLAN J.D., 1998 — Stream Ecology. Structure and Function of Running Waters. Chapman and Hall, London.
• [2] CANTONATI M., GERECKE R., BERTUZZI E., 2006 — Springs of the Alps – sensitive ecosystems to environmental change: from biodiversity assessments to long-term studies. Hydrobiologia, 562: 59–96.
• [3] CZACHOROWSKI S., 2007 — Fauna źródeł – stan poznania i perspektywy badań. W: Źródła Polski. Wybrane problemy krenologiczne (red. P. Jokiel i in.): 55–61. Wydz. Nauk Geogr. UŁ, Łódź.
• [4] DUMNICKA E., 2009 — New for Poland Tubificid (oligochaeta) species from karstic springs. Pol. J. Ecol. 57, 2: 395–401.
• [5] DYREKTYWA 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (DzU UE L z dnia 22.12.2000).
• [6] GILBERT J., I IN. (red.), 1994 — Groundwater Ecology. Academic Press, INC.
• [7] HUMPHREYS W.F., 2009 — Hydrogeology and groundwater ecology: Does each inform the other? Hydrogeol. J., 17,1: 5–17.
• [8] OKOŃ D., 2012 — Przyrodnicze i antropogeniczne uwarunkowania reżimu źródeł Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej [pr. doktor.]. Arch. WNoZ UŚl, Sosnowiec.
• [9] OKOŃ D., RÓŻKOWSKI J., 2010 — Ocena oddziaływania czynników geogenicznych i antropogenicznych na środowisko stref źródliskowych i jego biotycznych elementów w obszarze Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd. W: Granice ingerencji człowieka na obszarach chronionych. Zasady i modele gospodarowania (red. J. Partyka). Prace i Materiały Muzeum im. prof. Szafera „Prądnik”, 10, 275–290. OPN, Ojców.
• [10] PIETRZAK L., 2004 — Współczynniki naturalności biocenoz. Trichopteron, 4, 11: 12–16.
• [11] SPRINGER A.S., STEVENS L.E., 2009 — Spheres of discharge of springs. Hydrogeol. J., 17,1: 83–94.
• [12] WOJTAL A. Z., 2006 — Use diatoms for monitoring springs in Southern Poland. W: 6th International Symposium on “Use of algae for monitoring rivers” Hungary 2006, Program, Abstracts & Extended Abstracts (red. E. Acs i in.): 179–183. Hungarian Algological Society, Göd, Jávorka.
• [13] ŻELAZOWSKI E., MAGIERA M., KAWECKA B., KWADRANS J., KOTOWICZ J., 2004 — Use of algae for monitoring rivers in Poland – in the light of a new law for environmental protection. Oceanol. Hydrobiol. Stud, 33, 4: 27–39.