Paleogen i neogen południowej Warmii

• Autorzy: Piwocki M.

Warianty tytułu

EN

Paleogene and Neogene of Southern Warmia Region (Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W okolicach Orłowa na N od Nidzicy poznane zostały osady paleogenu (paleocen, eocen, oligocen) oraz neogenu (miocen, niższy pliocen). Ich podłoże stanowi górny mastrycht a grubość waha się w szerokich granicach (140–400 m). Paleocen reprezentuje formacja puławska (piaskowce kwarcowo-glaukonitowe z wkładkami wapieni i margli) z fauną danu. Eocen środkowy i górny tworzy formacja pomorska (piaski kwarcowo-glaukonitowe, wyżej iłowce i mułowce). Do oligocenu należy formacja mosińska dolna (piaski kwarcowo-glaukonitowe ze żwirem i fosforytami), formacja czempińska (mułowce piaszczyste z cienkimi pokładami węgla brunatnego) oraz formacja mosińska górna (piaski kwarcowo-glaukonitowe). Formacje te tworzyły się w rupelu. Do środkowego i górnego miocenu należy formacja adamowska (piaski kwarcowe z przeławiceniami węglistych iłów) oraz formacja poznańska (iły i mułki z wkładkami piasku, w dolnej części profilu zwykle pokłady węgla brunatnego). Najwyższe partie formacji poznańskiej należą zapewne do pliocenu. Paleogen i neogen okolic Nidzicy jest mocno zaburzony glacitektonicznie.

EN

In the vicinity of Orłowo (N of Nidzica, S Warmia region, Fig. 1) Paleogene (Paleocene, Eocene, Oligocene) and Neogene (Miocene, Lower Pliocene) sediments were recognized. Their basement is composed of Upper Maestrichtian sediments (predominantly marls). Thickness of Paleogene and Neogene deposits vary from about 140 m to 400 m. The Paleocene is represented by the Pulawy Formation (quartz-glauconitic sands with limestone and marl intercalations) containing Danian faunal remains. The Pomorze Formation of Middle and Upper Eocene is composed of quartz-glauconitic sands in the lower part of the succession and in the upper part of claystones and mudstones with characteristic faunal assemblages. Oligocene sediments are represented by the Lower Mosina Formation (quartz-glauconitic sands with gravels and phosphorite nodules), Czempin Formation (sandy mudstones with a thin lignite seam) and Upper Mosina Formation (quartz-glauconitic sands). These formations are of the Rupel age. The Middle and Upper Miocene is represented by the Adamów Formation (quartz sand with coaly clays) in the lower part and by the Poznań Formation (clays and muds with sandy intercalations and lignite) in the upper part. The lignite seams commonly occur in the lowermost part of the Poznań Formation succession. The upper part of the Poznań Formation probably belongs to the Lower Pliocene (Fig. 2.) Age of Neogene sediments is determined by pollen and spores assemblages. Paleogene and Neogene sediments from the Nidzica vicinity show very strong glaciotectonic deformations.

Słowa kluczowe

PL

litostratygrafia; paleogen; neogen; południowa Warmia

EN

lithostratigraphy; Neogene; Paleogene; S Warmia Region

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Prace Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2005
• Tom: T. 181
• Strony: 55--72
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz.

Twórcy

autor

Piwocki M.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• 1. Areń, B. (1957). Atlas Geologiczny Polski.
• 2. Beyrich, E. (1856). Über Den Zusammenhang Der Norddeutschen Tertiärbildungen, Zur Erläuterung Einer Geologischen Obersichtkarte, 27, 1-20.
• 3. Ciuk, E. (1974). Schematy litostratygraficzne paleogenu Polski poza Karpatami i Zapadliskiem Przedkarpackim. Biul.Inst.Geol., 281(7), 7-48.
• 4. Ciuk, E. (1970). Schematy litostratygraficzne trzeciorzędu niżu polskiego. Kwart.Geol., 14(4), 754-771.
• 5. Ciuk, E. (1972). Syntetyczny profil stratygraficzny utworów trzeciorzȩdowych rejonu olsztyńskiego. Kwart.Geol., 16(4), 1029-1031.
• 6. Ciuk, E. (1968). Utwory trzeciorzȩdowe i czwartorzȩdowe w okolicy Orłowa na północ od Nidzicy (woj. olsztyńskie). Biul.Inst.Geol., 208, 67-93.
• 7. Giel, M. D. (1972). Charakterystyka mikrofauny paleoceńskiej z rejonu olsztyńskiego. Kwart.Geol., 16(4), 1032-1033.
• 8. Girard, H. (1855). Die Norddeutsche Ebene Insbesondere Zwischen Elbe Und Weichsel, , 265.
• 9. Girard, H. (1849). Ueber die geognostischen verhältnisse des nordöstlichen deutschen tief-landes. Z.Dtsch.Geol.Ges., 1, 339-352.
• 10. Grabowska, I. (1972). Palinologiczne opracowanie profili trzeciorzȩdowych z obszaru woj. olsztyńskiego. Kwart.Geol., 16(4), 1009-1010.
• 11. Jentzsch, A. (1913). Das tertiär des nordöstlichen Deutschlands. Abh.Preuss.Geol.L.-A., 72, 49-86.
• 12. Lewiński, J., & Samsonowicz, J. (1918). Ukształtowanie powierzchni, skład i struktura podłoża dyluwium wschodniej czȩści niżu północnoeuropejskiego. Pr.Tow.Nauk.Warsz., 31, 1-118.
• 13. Łyczewska, J. (1958). Stratygrafia paleogenu i neogenu Polski północnej. Kwart.Geol., 2(1), 127-160.
• 14. Nehring, W., & Kornowska, J. (1966). Orzeczenie Geologiczne o występowaniu złoża wȩgla brunatnego w rejonie Orlowa.
• 15. Piwocki, M. (2001). Nowe pogla̧dy na litostratygrafiȩ paleogenu w Polsce północnej. Polskie Towarzystwo Geologiczne, Streszczenia Referatów, 10, 50-60.
• 16. Piwocki, M., & Kasiński, J. R. (1995). Outline of development of the Lower Oligocene transgression in Northern Poland. Tech.Poszuk.Geol., 34(3), 47-52.
• 17. Piwocki, M., & Ziembińska-Tworzydło, M. (1997). Neogene of the Polish Lowlands - lithostratigraphy and pollen-spore zones. Kwartalnik Geologiczny, 41(1), 21-33.
• 18. Pozaryska, K. (1965). Foraminifera and biostratigraphy of the Danian and montian in Poland. Palaeont.Pol., 14(14), 1-156.
• 19. Rühle, E. (1955). Review of the data concerning the substratum of the quaternary in the northeastern part of the Polish Lowland. Biul.Inst.Geol., 70, 159-173.
• 20. Rükle, E. (1974). Skały platformy prekambryjskiej w Polsce. Pr.Inst.Geol., 74(186-226), 257-259.
• 21. Tornquist, A. (1910). Geologie von ostpreussen. Geologie Von Ostpreussen.