A voice on Polish socialist brutalist architecture: Protection of concrete element surfaces in the context of sustainable development

• Autorzy: Charciarek Marcin , Derkowski Wit

Identyfikatory

DOI

10.48234/WK68SBRUTALIST

Warianty tytułu

PL

Głos w sprawie polskiej socjalistycznej architektury brutalistycznej – ochrona powierzchni elementów betonowych w kontekście zrównoważonego rozwoju

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Half a century after the dominance of Brutalist architecture, the majority of discussions about these buildings concern their continued existence. Sadly today, there is more talk about the demolition of Brutalist buildings than about their protection and preservation. And yet, many Brutalist buildings expressed a progressive vision of community living and sustainable public ownership. The effort to preserve them, therefore, is not merely a fight to defend heritage, but also the idea that through the necessary process of adaptive reuse, maintenance, and preservation of existing buildings, the trend of constant “replacement of the fabric of the building” should be halted. In the era of seeking “sustainable” solutions in architecture, this kind of re-evaluation of the meaning of Brutalism and its concrete matter seems to be more than a will to preserve the legacy of the past. One may say that restoring or even prolonging the life of these valuable reinforced concrete structures, primarily in the form of properly selected protection of the concrete surface, is the core of activities aimed at their conservation.

PL

Pół wieku dominacji architektury brutalistycznej sprawiło, że dyskusję o takich realizacjach zdominowała kwestia dalszego ich istnienia. Niestety, obecnie więcej się mówi o wyburzaniu budynków brutalistycznych niż o ich ochronie i zachowaniu. Należy jednak pamiętać, że wiele obiektów brutalistycznych prezentowało nader istotną w połowie XX wieku ekspresję postępowej wizji życia społecznego i zrównoważonej własności publicznej. Trud ich zachowania nie jest więc jedynie walką o obronę dziedzictwa formalnego, lecz także ochroną konkretnej kulturowej idei. Poprzez konieczny proces readaptacji, utrzymania i zachowania istniejących budynków, należy położyć kres trendowi ciągłego „wymieniania tkanki zabudowy”. W erze poszukiwania „zrównoważonych” rozwiązań w architekturze ten rodzaj ponownej ewaluacji znaczenia brutalizmu i jego materii betonowej zdaje się czymś więcej niż wolą zachowania spuścizny przeszłości. Można powiedzieć, że rewaloryzacja lub przedłużanie życia tych cennych żelbetowych obiektów, głównie w formie odpowiednio dobranej ochrony ich betonowych powierzchni, jest podstawą działań zmierzających do ich konserwacji.

Słowa kluczowe

EN

Brutalism; concrete; reinforced; conservation; corrosion; surface protection; sustainability

PL

brutalizm; beton; żelbet; konserwacja; korozja; ochrona powierzchniowa; zrównoważenie

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2021
• Tom: Nr 68S
• Strony: 45--52
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., il.

Twórcy

autor

Charciarek Marcin

• Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

• https://orcid.org/0000-0001-9634-3902

autor

Derkowski Wit

• Faculty of Civil Engineering, Cracow University of Technology

• https://orcid.org/0000-0001-6133-3624

Bibliografia

• Secondary sources / Opracowania
• 1. Banham Reyner, The New Brutalism: Ethic or Aesthetic?, New York 1955.
• 2. Białkiewicz Andrzej, Stelmach Bolesław, Żychowska Maria, Dobra kultury współczesnej. Zarys problemu ochrony, “Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation” 2020, No. 63.
• 3. Charciarek Marcin, Związki idei i materii w architekturze betonowej, Kraków 2015.
• 4. Czarnecki Lech, Praktyczne reguły napraw konstrukcji z betonu, “Builder” 2018, No. 6.
• 5. Czarnecki Lech, Kaproń Marek, Piasecki Michał, Wall Sebastian, Budownictwo zrównoważone budownictwem przyszłości. “Inżynieria i Budownictwo” 2012, No. 1.
• 6. Frey Patrice, Making the Case: Historic Preservation as Sus- tainable Development, Washington D.C. 2007.
• 7. Kozłowski Dariusz, Figuratywność i rozpad formy w architekturze doby postfunkcjonalnej. Projekty i budynki 1982–1992, Kraków 1992.
• 8. Krier Robert, Modernizm i pamięć, Warszawa 2001.
• 9. Niebrzydowski Wojciech, Wpływ brutalizmu na polską architekturę sakralną, “Architecturae et Artibus” 2016, No. 3.
• 10. Pevsner Nicolaus, Architecture in our Time: the AntiPioneer, “The Listener” 1967, No. 1.
• 11. Porębski Mieczysław, Ikonosfera, Warszawa 1971.
• 12. Urbańska Marta, Polska architektura późnego modernizmu – kategorie stanu zachowania, syntetyczne studia przypadków i dylematy konserwacji, “Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation” 2016, No. 48.
• Legal acts / Akty prawne
• 13. National Historic Preservation Act of 1966, Public Law 89-665, U.S. Statutes at Large, V. 89, 1966.
• Electronic sources / Źródła elektroniczne
• 14. Whiteley Donald Leo, Goethert Kurt, Goodwin Fred, Golter Peter H., Kennedy John, Wattenburg Komas Tanya, Meyer Jessi, Petree Matthew, Smith Bryan, Trepanier Stephan, Whitmore David, Winkler Pat, Sustainability for Repairing and Maintaining Concrete and Masonry Buildings, www. icri.org,http://www.icri.org/resource/collection/1023A08D-21D0-4AE9-8F9A-5C0A111D4AC9/ICRICommittee160 Sustainability_whitepaper.pdf.
• 15. Wiśniewski Michał, Moderna – modernizm – socmodernizm: burzyć czy chronić?, “Autoportret – pismo o dobrej przestrzeni” 2015, No. 3 (215), https://au-toportret.pl/moderna-modernizm-socmodernizm-burzyc-czy-chronic/.
• 16. www.wp.pl.
• 17. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Forum_Krak%C3%B3w_10-2003.jpg.
• Others / Inne
• 18. World Commission on Environment and Development, Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future, Oxford 1987.