Zakopane - Tradycja i tożsamość

• Autorzy: Kęsek Z.

Warianty tytułu

EN

Zakopane - Tradition and identity

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Współczesny wizerunek miasta charakteryzują dwa trendy w architekturze i urbanistyce, wyrażają się one tym, co było „wczoraj", i tym, co jest „dziś”. Miasto doskonale i umiejętnie kształtuje swą kulturę – kulturę miejsca, nie wykluczając tych wydawać by się mogło skrajnych wartości. Nowoczesność wprowadza nowy wizerunek tego, co niedawno było tylko wyobrażeniem jutra, przeszłość natomiast wyzwala uczucie nostalgii, tęsknoty za tym, co kiedyś było czymś wspaniałym. Nabierający tempa postęp sprawić może, że przeszłość przejawiać się będzie jako tajemnica, którą będziemy chcieli odkrywać na nowo. Regionalizm współczesnych miast zbliża nas do wartości, które już kiedyś doceniono tak bardzo, że obecne „dziś” decyduje o tożsamości i kulturze miejsca. Zakopane to miasto, w którym rozważania Umberta Eco są wciąż żywe. Przejście od współczesnej estetyki do architektury z przeszłości można porównać do przejścia od estetyki nowości do estetyki powtórzenia w sztuce. Ten sposób rozumienia teraźniejszości staje się zaproszeniem do twórczej realizacji powtórzeń w architekturze, urbanistyce i kulturze masowej, często przywoływane obrazy z przeszłości sprawiają, że łatwiej zrozumieć to, co jest teraźniejszością. W artykule zaprezentowane będą, na przykładach współcześnie realizowanych obiektów na terenie Zakopanego, poszukiwania regionalnej architektury, nawiązującej do kultury i tradycji miejsca, będących wynikiem twórczej kontynuacji.

EN

The contemporary image of a city is characterized by two tendencies in architecture and urban planning which manifest themselves between what was “yesterday” and what is “today”. A city perfectly and skillfully shapes its culture – the culture of a place – without excluding these seemingly extreme values. Modernity introduces a new image of what was just a notion of tomorrow, while the past arouses the feeling of nostalgia, a longing for something once great Clearly accelerating progress may make the past seem as a mystery we will wish to rediscover. The regionalism of contemporary cities brings us closer to certain values which used to be appreciated so much that the present “today” determines the identity and culture of a place. Zakopane is a town where Umberto Eco’s ruminations are still vital. A transition between contemporary esthetics and the architecture of the past could be compared to a transition from the esthetics of novelty to the esthetics of repetition in arts. This manner of comprehending the present becomes an invitation to the creative realization of repetitions in architecture, city planning and mass culture – recalled images from the past make it easier to understand what the present means. This article will present a search for regional architecture which refers to the culture and tradition of a place being the result of creative continuation exemplified by some objects contemporarily implemented on the ground of Zakopane.

Słowa kluczowe

PL

miasto; przeszłość; regionalizm; tożsamość; współczesność

EN

city; contemporaneousness; identity; past; regionalism

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 23/2
• Strony: 21--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys., tab., zdj.

Twórcy

autor

Kęsek Z.

• Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego

Bibliografia

• [1] Kęsek Z., Środowisko Mieszkaniowe, Architektura Interaktywna, Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Politechnika Krakowska, Housing Environment 2009, vol. 7.
• [2] Kęsek Z., Architektura mieszkaniowa w regionie. Podhale, Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Politechnika Krakowska Housing Environment 2005, vol. 3.
• [3] Kęsek Z., Architektura Sakralna Zakopanego i Skalnego Podhala, praca doktorska, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie, Wydział Architektury, Kraków 2004.
• [4] Włodarczyk J.A., Literacki słownik architektury. Wybór subiektywny, Katowice, Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach 2007.
• [5] Ciarkowski B., Neo – Folklor, wernakularyzm i architektura wernakularna, Kraków, Green2 2009.
• [6] Trzeciak P., Historia, psychika, architektura, Warszawa, PIW 1987.