Model Pomorskiej Nagrody Jakości w świetle wyników badań opinii stron zainteresowanych

• Autorzy: Wendt Anna , Grudowski Piotr

Identyfikatory

DOI

10.15199/46.2024.2.1

Warianty tytułu

EN

Model of the Pomeranisn Quality Award in the light of the results of stakeholder opinion surveys

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cel: Prezentacja oryginalnego modelu wykorzystywanego do oceny/samooceny organizacji w regionalnym konkursie o Pomorską Nagrodę Jakości na podstawie oceny dotychczasowych doświadczeń oraz badania opinii i potrzeb głównych interesariuszy tej inicjatywy. Podstawowym założeniem przy opracowaniu tego modelu jest jego dostosowanie do współczesnych trendów dotyczących doskonałości organizacyjnej oraz upowszechnienie jego stosowania jako obiektywnej podstawy ewaluacji skuteczności i efektywności organizacji prywatnych i publicznych. Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: Na podstawie integracyjnego przeglądu literatury określono cel opracowania. Dla osiągnięcia tego celu przeprowadzono badania empiryczne, które wykorzystują studium przypadku (case study) konkursów o Pomorską Nagrodę Jakości. W tym kontekście zastosowano metody badań jakościowych, takie jak: ustrukturyzowane wywiady bezpośrednie, analizę materiałów źródłowych oraz obserwacje uczestniczące. Wyniki/wnioski: Uczestnicy konkursów pozytywnie ocenili proces organizacji konkursu. Dostrzegali jednak problemy związane z wykorzystaniem arkusza samooceny. Były to m.in. zbyt duża pracochłonność związana z wypełnianiem arkusza przez uczestników konkursu oraz niezrozumienie zawartych w nim stwierdzeń i pojęć. Uwagi te potwierdzili także organizatorzy konkursu. W związku z aktualizacją Modelu EFQM, na którego założeniach i zasadach opierały się stosowane dotąd kryteria konkursowe, postanowiono uaktualnić Model Pomorskiej Nagrody Jakości. W tym celu wykorzystano Model EFQM w wersji z roku 2020, aktualną wersję modelu CAF oraz wnioski z przeprowadzonych przez autorów badań jakościowych. Opracowano nową wersję kwestionariusza samooceny oraz dostosowano skalę ocen i punktację stanowiącą podstawę określenia wyników w konkursach. Ograniczenia: W opracowaniu odniesiono się do wyników badań dotyczących wybranej celowo, jednej inicjatywy konkursowej w Polsce. Ocenę stanu rozpatrywanego zagadnienia ogranicza mała liczba publikacji naukowych dotyczących regionalnych konkursów opartych na modelach doskonałości organizacyjnej. Zastosowanie praktyczne: Opracowany w roku 2023 model oceny w ramach Pomorskiej Nagrody Jakości może być stosowany jako podstawa rozwoju systemu zarządzania organizacją. Ankieta samooceny jest narzędziem doskonalenia obejmującym wiele obszarów działalności organizacji. Sam udział w konkursie jest poświadczeniem wysokiego poziomu świadomości projakościowej organizacji oraz sprzyjać może wymianie dobrych praktyk na szczeblu regionalnym oraz krajowym i międzynarodowym. Oryginalność/ wartość poznawcza: Zaproponowano oryginalny model oceny/samooceny możliwy do wykorzystania w ramach konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości. Model ten może znaleźć potencjalne zastosowanie w innych konkursach o nagrody dla organizacji stosujących zasady doskonałości organizacyjnej, zarówno w kraju, jak i za granicą. Warto zwrócić uwagę na potrzebę upowszechnienia holistycznej idei doskonałości organizacyjnej na szczeblu regionalnym, co sprzyjać będzie rosnącej świadomości dotyczącej koncepcji zrównoważonego rozwoju. Zagadnienie to praktycznie nie występuje jako przedmiot badań w literaturze światowej.

EN

Purpose: Presentation of the original model used for the assessment/self-assessment of organizations in the regional contest for the Pomeranian Ouality Award based on the assessment of previous experience and research on the opinions and needs of the main stakeholders of this initiative. The basie assumption in developing this model is to adapt it to contemporary trends in organizational excellence and to popularize its use as an objective basis for evaluating the effectiveness and efficiency of private and public organizations. Design/methodology/approach: Based on an integrative literaturę review, the purpose of the study was determined. To achieve this goal, empirical research was carried out using a case study of competitions for the Pomeranian Ouality Award. In this context, qualitative research methods were used, such as structured interviews, analysis of source materials and participative observations. Findings/conclusions: Participants positively assessed the process of organizing the competition. However, they noticed problems related to the use of the self-assessment sheet. These included: too much work required by the competition participants in completing the form and misunderstanding of the statements and concepts contained therein. These comments were also confirmed by the competition organizers. Due to the update of the EFQM Model, on whose assumptions and principles the competition criteria used so far were based, it was decided to update the Pomeranian Quality Award Model. For this purpose, the EFQM Model in the 2020 version, the current version of the CAF model and conclusions from the qualitative research conducted by the authors were used. A new version of the self-assessment questionnaire was developed and the grading scalę and scoring used to determine the results in competitions were adjusted. Research limitations: The study refers to the results of research on one purposefully selected competition initiative in Poland. The assessment of the status of the issue under consideration is limited by the smali number of scientific publications on regional competitions based on models of organizational excellence. Practical implications: The assessment model developed in 2023 as part of the Pomeranian Quality Award can be used as the basis for the development of the organization's management system. The self-assessment survey is an improvement tool covering many areas of the organization's activities. Participa- tion in the competition itself is a confirmation of the organization's high level of pro-quality awareness and may facilitate the exchange of good practices at the regional, national and International levels. Originality/value: An original assessment/self-assessment model was proposed that could be used in the contest for the Pomeranian Quality Award. This model may find potential application in other contests for awards for organizations applying the principles of organizational excellence, both in Poland and abroad. It is worth paying attention to the need to disseminate the holistic idea of organizational excellence at the regional level, which will support the growing awareness of the concept of sustainable development. This issue practically does not appear as a subject of research in world literature.

Słowa kluczowe

PL

doskonałość organizacyjna; Model Doskonałości Europejskiej Fundacji Zarządzania Jakością; EFQM; Pomorska Nagroda Jakości; konkurs jakości; samoocena

EN

organizational excellence; European Foundation for Quality Management Excellence Model; EFQM; Pomeranian Ouality Award; quality competition; self-assessment

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Problemy Jakości
• Rocznik: 2024
• Tom: R. 56, nr 2
• Strony: 2--9
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys.

Twórcy

autor

Wendt Anna

• Wydział Zarządzania i Ekonomii, Politechnika Gdańska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, Polska

• https://orcid.org/0000-0003-4329-9199

autor

Grudowski Piotr

• Wydział Zarządzania i Ekonomii, Politechnika Gdańska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, Polska

• https://orcid.org/0000-0003-0283-7544

Bibliografia

• [1] Belvedere Valeria, Alberto Grando, Herve Legenvre. 2018. „Testing the EFQM model as a framework to measure a company’s procurement performance”. Total Quality Management & Business Excellence 29(5-6): 633-651.
• [2] Biuletyn Informacyjny Pomorskiej Bady Federacji Stowarzyszeń Naukowo - Technicznych NOT w Gdańsku. 2023. Wydanie specjalne, czerwiec.
• [3] Borys Tadeusz. 2012. Kluczowe wymiary orientacji na wyniki. W Orientacja na wyniki, modele, metody i dobre praktyki. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 33-43. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• [4] Dahlgaard Jens J., Chi-Kuang Chen, Jiun-Yi Jang, Leonardo A.Banegas, SuMiDahlgaard-Park. 2013. „Business excellence models: Limitations, reflections and further development”. Total Quality Management & Business Excellence 24(5-6): 519-538.
• [5] Gimenez Espin Juan Antonio, Daniel Jimenez-Jimenez, Micaela Martlnez-Costa. 2023. „Effects of the organizational culture and knowledge exploration and exploitation on results in the EFQM model framework”. Journal of Knowledge Management 27(6): 1607-1636.
• [6] Grigoroudis Evangelos, Yannis Siskos. 2010. Customer Satisfaction Evaluation. Methods for Measuring and Imple- menting Service Quality. International Series in Operations Besearch & Management Science. Nowy Jork: Springer Science + Business Media.
• [7] Grudowski Piotr. 2020. Perspektywa jakości w szkolnictwie wyższym. O modelu QualHE. Warszawa: PWE.
• [8] Grudowski Piotr, Anna Wendt. 2017. System polskich regionalnych nagród jakości opartych na modelach doskonałości. Diagnoza i ocena porównawcza. W Nowe aspekty zarządzania organizacjami, 175-181. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
• [9] Lisiecka Krystyna, Aleksandra Kostka-Bochenek. 2009. „Case study research jako metoda badań naukowych”. Przegląd Organizacji 10(837): 25-29.
• [10] Martusewicz Joanna, Witold Szumowski. 2018. „Modele dojrzałości a modele doskonałości. Niezależność czy współzależność na drodze do rozwoju organizacji”. Organizacja i Kierowanie 180: 63-78.
• [11] Materiały Fundacji Rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. 2013. Bezpłatna broszura dotycząca Modelu EFQM 2013.
• [12] Materiały Fundacji EFQM. 2020. Bezpłatna broszura dotycząca Modelu EFQM 2020.
• [13] Mielcarek Paweł. 2014. „Metoda case study w rozwoju teorii naukowych”. Organizacja i Kierowanie 161: 105-117.
• [14] „Nowy Model EFQM - zmiany komentuje dr hab. Arkadiusz Wierzbic, Wiceprezes Fundacji Rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Krajowej Organizacji Partnerskiej EFQM”. 2019. Problemy Jakości (12): 11-13.
• [15] QMAG - magazyn dla praktyków. 2023. „Nowe Rozdanie w 26. Polskiej Nagrody Jakości”. QMAG (14): 8-9.
• [16] QMAG - magazyn dla praktyków. 2023. „Polska Nagroda Jakości kreuje wizerunek. Rozmowa z dr. hab. inż. Markiem Roszakiem, prof. PS, przewodniczącym Kapituły Polskiej Nagrody Jakości”. QMAG (14): 10.
• [17] Regulamin 23 edycji Konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości.
• [18] Regulamin 26 edycji Konkursu o Pomorską Nagrodę Jakości.
• [19] Ulewicz Robert, Joanna Rosak-Szyrocka. 2017. „Rola Modelu EFQM w postrzeganiu jakości w polskich przedsiębiorstwach”. Przegląd Organizacji 5: 10-16.
• [20] Wiśniewska Małgorzata Z., Piotr Grudowski. 2019. Kultura jakości, doskonałości i bezpieczeństwa w organizacji. Warszawa: CeDeWu.
• [21] Wiśniewska Małgorzata Z., Piotr Grudowski. 2014. Zarządzanie jakością i innowacyjność w świetle doświadczeń organizacji Pomorza. Gdańsk: InnoBaltica Sp. z o.o.
• [22] Wiśniewska Małgorzata Z. 2016. Jakość usług medycznych, Instrumenty i modele. Gdańsk: CeDeWu.
• [23] https://efqm.org/case-studies/ [dostęp: 23.09.2023].
• [24] https://gdansk.enot.pl/pomorska-nagroda-jakosci7page=1 [dostęp: 23.09.2023].
• [25] https://kig.pl/polska-nagroda-jakosci-startuje-nowe-otwar- cie/ [dostęp: 23.09.2023].
• [26] https://www.gov.pl/web/sluzbacywilna/CAF2020-w-polskiej-wersji-jezykowej, PodręcznikCAF 2020, [dostęp: 23.09.2023].