Papierowe opakowania i odbitki wśród stosu klisz fotograficznych – przenosiny zbioru po brodnickim zakładzie fotograficznym rodziny Mełnickich do Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu

• Autorzy: Kozielec Tomasz , Nalaskowska Marta , Przybyła Sebastian , Gąsior Weronika , Urbanowicz Julia

Identyfikatory

DOI

10.15199/54.2023.10.2

Warianty tytułu

EN

Paper-based protective boxes and prints among a piles of glass plate negatives – the relocation of the collection from the Brodnica photographic atelier (Mełnicki’s family) to the University Librar y of the Nicolaus Copernicus University in Toruń

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono specyfikę zbioru pobrodnickiego zakładu fotograficznego będącego w posiadaniu rodziny Mełnickich oraz jego przenosiny do Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu. Ten szacunkowo kilkutysięczny zbiór składał się głównie z negatywów żelatynowo-srebrowych na podłożu szklanym, jak również odbitek na papierach fotograficznych oraz znacznej ilości papierowych opakowań na negatywy. Głównie skupiono się na papierowej części zbioru. Opisano opakowania chroniące światłoczułe materiały fotograficzne składające się z tektur, a także ozdobnych oklein wykonanych z różnych materiałów (m. in. kolorowy papier, wyroby syntetyczne). Kolejnymi scharakteryzowanymi rodzajami obiektów na podłożu papierowym były nieotwarte papiery fotograficzne na odbitki, a także czarne i obficie barwione w masie papiery ochronne, towarzyszące materiałom światłoczułym. Opisano również odbitki fotograficzne, należące do zbioru. W końcowej części artykułu przedstawiono uwagi konserwatorskie dotyczące metodyki postępowania w celu zapewnienia ochrony poszczególnym elementom kolekcji.

EN

The article discusses the specificity of the collection of the Metnicki family's photographic atelier in Brodnica and its relocation to the University Library of the Nicolaus Copernicus University in Toruń. This collection, estimated at several thousand items, consisted mainly of silver gelatin negatives on glass, as well as prints on photographic paper and a significant number of paper-based protective boxes for the negatives. The article focuses mainly on the paper part of the collection. Protective boxes for storage of light-sensitive photographic materials, consisting of cardboard and additional layers made of various materials (such as colored paper, synthetic materials) were described. The next characterized types of paper-based objects were unopened photographic papers for prints, as well as black colored (by large quantity of added pigment filling) protective decorative papers accompanying photosensitive materials. Photographic prints belonging to the collection were also described. The final part of the article presents conservator's comments on the recommended procedure for preservation of each elements of the collection.

Słowa kluczowe

PL

zakład fotograficzny Mełnickich w Brodnicy; papier fotograficzny; klisza fotograficzna; opakowania papierowe; odbitka fotograficzna; przenosiny; konserwacja

EN

photographic atelier in Brodnica of Mełnicki’s family; photographic papers; glass plate negatives; photographic protective paper box; collection relocation; conservation

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Papierniczy
• Rocznik: 2023
• Tom: R. 79, nr 10
• Strony: 555--561
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Kozielec Tomasz

• Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Sienkiewcza 30/32, 87-100 Toruń

• https://orcid.org/0000-0002-2955-3931

autor

Nalaskowska Marta

• Katedra Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Sienkiewcza 30/32, 87-100 Toruń

• https://orcid.org/0000-0002-8692-9165

autor

Przybyła Sebastian

• dyplomant Katedry Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Sienkiewcza 30/32, 87-100 Toruń

autor

Gąsior Weronika

• dyplomant Katedry Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Sienkiewcza 30/32, 87-100 Toruń

autor

Urbanowicz Julia

• dyplomant Katedry Konserwacji-Restauracji Papieru i Skóry, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul. Sienkiewcza 30/32, 87-100 Toruń

Bibliografia

• [1] Borek Herbert, Podkowiński Janusz. 1971. “Powlekanie papieru mieszankami pigmentowo-klejowymi”. Łódź.
• [2] Chodyna Ryszard. 2021. “Fotonowska Bydgoszcz”. W: “Bydgoszcz przemysłowa dawniej i dziś. Przemysł bydgoski jako produkt kulturalny i turystyczny”, red. Bartłomiej Bromberk, Adam Kosacki, Sławomir Łaniecki. Bydgoszcz. 140-157.
• [3] Dune Corinne, Grinde Lene, Wiegandt Ralph. 2005. “Characterization of Black-and-White Silver Gelatin Fiber-Based Photographic Prints”. Topics in Photographic Preservation 11: 38-56.
• [4] “Fotochemikalia. Napisy i znaki na opakowaniach”. BN-76 / 6126-18.
• [5] Iliński Mikołaj. 1989. “Materiały i procesy fotograficzne”. Warszawa.
• [6] Lavédrine Bertrand, Gandolfo Jean-Paul, McElhone, Monod Sibille. 2009. “Photographs of the Past. Process and Preservation”. Los Angeles.
• [7] Messier Paul. 2005. “Notes on Dating Photographic Paper”. Topics in Photographic Preservation 11 : 123-130.
• [8] “Photographic Activity Test”. Image permanence Institute. https://www.imagepermanenceinstitute.org/tests/pat.html
• [9] Sarnecki Kazimierz. 1976. „Z dziejów wytwarzania tektury”. Przegląd Papierniczy 32 (12) : 472-474.
• [10] Semkowicz Aleksander. 1948. “Introligatorstwo […]”. Kraków.
• [11] Thiel-Melerska Danuta. „Jan Mełnicki”. http://www.fotorevers.eu/fotograf/Melnicki/2301/ (dostęp: 2023.06.20). Za: Stanny Paweł. 2014. Ziemia Michałowska 3.
• [12] Tillmann Otmar. 2006. „Paper and Board Grades and Their Properties”. W: „Handbook of Paper and Board”, red. Herbert Holik. Weinheim. 446-466.