Pierwszeństwo pieszego na przejściu dla pieszych

• Autorzy: Matejko Witold

Identyfikatory

DOI

10.4467/15053520PnD.23.012.18936

Warianty tytułu

EN

The right of way of a pedestrian on a pedestrian crossing

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł niniejszy stanowi kontynuację i rozwinięcie analizy przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym, dotyczących pierwszeństwa pieszego na przejściu dla pieszych. Analizę oparto w szczególności na podstawowych zasadach interpretacji prawa, takich jak zasada pierwszeństwa, wykładni językowej i subsydiarności wykładni celowościowej. Artykuł obejmuje także analizę relacji pojęć pieszego „wchodzącego na przejście” i „znajdującego się na przejściu”, jak również porównanie rozwiązania przyjętego w polskim Prawie o ruchu drogowym z uregulowaniami Konwencji o ruchu drogowym oraz przepisami obowiązującymi w niektórych innych państwach europejskich.

EN

The paper is a continuation and an extension of the analysis of Act on Road Traffic regulations regarding pedestrians’ right of way on a pedestrian crossing. The analysis focuses most notably on the basic principles of interpretation of the provisions of the Act such as the right of way, linguistic interpretation and subsidiarity of purposive interpretation. The author also analyses the relation between the terms of a pedestrian “entering the crossing” and one “on the crossing”, both included in the regulation. A comparison between the solution adopted in the Polish Act on Road Traffic and the corresponding regulations provided in the Vienna Convention on Road Traffic as well as respective regulations valid in some other European countries is also presented.

Słowa kluczowe

PL

przejście dla pieszych; pieszy wchodzący; pierwszeństwo pieszego; ustąpienie pierwszeństwa; nieustąpienie pierwszeństwa; wejście bezpośrednio przed jadący pojazd; bezpieczeństwo pieszych; pieszy

EN

pedestrian crossing; pedestrian entering a crossing; pedestrian’s right of way; failure to give way; pedestrian; pedestrian safety

• Wydawca: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych
• Czasopismo: Paragraf na Drodze
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 3
• Strony: 7--35
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., fot.

Twórcy

autor

Matejko Witold

• https://orcid.org/0009-0001-5362-244X

Bibliografia

• 1. Adamski, M. (2022). Ważny wyrok ws. nowej zasady ruchu drogowego. Chodzi o pierwszeństwo pieszych. Rzeczpospolita. https://rp.pl/prawo-drogowe/art37336501-wazny-wyrok-ws-nowej-zasady-ruchu-drogowego-chodzi-o-pierwszenstwo-pieszych.
• 2. Bartosiewicz, M. (2014). Komentarz do art. 241 Konstytucji RP. W: M. Haczkowska (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. LexisNexis.
• 3. Bojarski, T. (2019). Komentarz do art. 1 k.w. W: T. Bojarski (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz. Wolters Kluwer.
• 4. Burtowy, M. (2023). Prawo o ruchu drogowym. Komentarz. Wolters Kluwer.
• 5. Burtowy, M. (2021). Nowe obowiązki pieszych oraz kierujących pojazdami, LEX.
• 6. Daniluk, P. (2016). Komentarz do art. 1 k.w. W: P. Daniluk (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz. C.H. Beck.
• 7. Gajos-Kaniewska, D. (2023). Sąd: pieszy na wysepce między przejściami bez pierwszeństwa. Rzeczpospolita. https://rp.pl/prawo-drogowe/art38970751-sad-pieszy-na-wysepce-miedzy-przejsciami-bez-pierwszenstwa.
• 8. Kosierb, I. (2021). Komentarz do art. 97 k.w. W: J. Lachowski (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz. Wolters Kluwer.
• 9. Kozłowska-Kalisz, P. (2009). Komentarz do art. 1 k.w. W: M. Mozgawa (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz. Wolters Kluwer.
• 10. Kozłowski, P. (2021). Pieszy wchodzący na przejście, czyli jaki? Prawnik z UJ wyjaśnia. https://moto.pl/MotoPL/7,88389,27238113,kiedy-pieszy-jest-wchodzacy-prawdziwy-ekspert-wyjasnia-nowe.html.
• 11. Kruczkowski, K. (2022). Ważny wyrok w sprawie przejść dla pieszych Kierująca dostała drastycznie niską karę. https://moto.pl/MotoPL/7,88389,29113566,precedensowy-wyrok-w-sprawie-przejsc-dla-pieszych-kierujaca.html.
• 12. Krzemień, P. (2022). Fakultatywny obowiązek zmniejszenia prędkości przed przejściem dla pieszych w kontekście zakazu wchodzenia bezpośrednio przed jadący pojazd. Paragraf na Drodze, (1). https://doi.org/10.4467/15053520PnD.22.002.16238.
• 13. Krzemień, P. (2021). Pierwszeństwo pieszego „wchodzącego” na przejście dla pieszych. Paragraf na Drodze, (3).
• 14. Krzemień, P. (2022). Znaczenie pojęcia „pieszy wchodzący” – głos polemiczny. Paragraf na Drodze, (4). https://doi.org/10.4467/15053520PnD.22.021.17417.
• 15. Leciak, M. (2016). Komentarz do art. 97 k.w. W: P. Daniluk (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz. C.H. Beck.
• 16. Łobodziński, M. (2021). Pierwszeństwo pieszych od 1 czerwca: mamy problem, który wywoła chaos. https://autokult.pl/zmiany-od-1-czerwca-w-kwestii-przechodzenia-przez-jezdnie-wyjasniamy-detale,6809465145190017a.
• 17. Małecki, M. (2021). Pierwszeństwo pieszego wchodzącego na przejście dla pieszych. Analiza prawna. Paragraf na Drodze, (4).
• 18. Matejko, W. (2022). Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu. Glosa do wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 26 maja 2022 r., sygn. akt VII W 135/22. Paragraf na Drodze, (4). https://doi.org/10.4467/15053520PnD.22.020.17416.
• 19. Michalska-Warias, A. (2019). Komentarz do art. 97 k.w. W: T. Bojarski (red.) Kodeks wykroczeń. Komentarz. Wolters Kluwer.
• 20. Michalska-Warias, A. (2023). Komentarz do art. 86b k.w. W: T. Bojarski (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz aktualizowany. LEX.
• 21. Morawski, L. (2010). Zasady wykładni prawa. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa.
• 22. N., A. (2020). Od 1988 r. kierowcy w Polsce powinni ustępować pieszym wchodzącym na przejście. Zapomniane prawo. BRD24.pl. http://brd24.pl/prawo/od-1988-r-kierowcy-w-polsce-powinni-ustepowac-pieszym-wchodzacym-na-przejscie-zapomniane-prawo/.
• 23. Oliwniak, S. (2007). Stosowanie prawa. W: A. Jamroz (red.), Wstęp do prawoznawstwa. Temida2.
• 24. Peszkowski, S. (2022). O problemie tak zwanej zmiany doprecyzowującej jako nienormatywnej zmiany legislacyjnej. Acta Iuris Stetinensis, (2).
• 25. Przybysz, P. (2023). Na pytanie „Czy DOSZŁO do WYKROCZENIA” – odpowiedział SĄD REJONOWY Cz. 4. PrzPrzemyślenia. https://facebook.com/PrzPrzemyslenia/posts/pfbid02VyJKXYT3QK5skfZVBDm4KqnWcHEDjxH4LE-zrS7HJMJB2CpGh7jAra6GgK4uKpgyMl.
• 26. Pulka, Z. (2001). Wykładnia prawa i wnioskowania prawnicze. W: S. Kaźmierczyk, Z. Pulka (red.), Wstęp do prawoznawstwa. Korab.
• 27. Stefański, R. A. (2008). Prawo o ruchu drogowym. Komentarz. Wolters Kluwer.
• 28. Stefański, R. A. (2022). Obowiązki kierujących pojazdami i pieszych przechodzących na przejście dla pieszych po nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym. Paragraf na Drodze, (1). 29. https://doi.org/10.4467/15053520PnD.22.001.16237.
• 29. Trzeciak Ł. (2023). Bezpieczeństwo na przejściu dla pieszych w świetle znowelizowanych przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym, Paragraf na Drodze, (1).
• 30. Wchodzić (b.d) W Słownik Języka Polskiego PWN. Pobrano 14.04.2023 r. z https://sjp.pwn.pl/szukaj/wchodzić.html.
• 31. Wronkowska, S. (2003). Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Ars boni et aequi.
• 32. Zawłocki, R. (2004). O metodzie interpretacji przepisów prawa karnego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, (4).
• Orzecznictwo
• 1. Wyrok Sądu Najwyższego z 8.05.1998 r., sygn. I CKN 664/97, OSNC 1999/1/7. LEX nr 34214.
• 2. Wyrok Sądu Najwyższego z 16.10.2012 r., sygn. V KK 423/11, LEX nr 1228654.
• 3. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28.06.2000 r., sygn. K 25/99, OTK 2000/5/141, LEX nr 41212.
• 4. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 24.05.2017 r., sygn. II SA/Bd 175/17, LEX nr 2333721.
• 5. Uchwała Sądu Najwyższego – pełnego składu Izby Cywilnej z 14.10.2004 r., sygn. III CZP 37/04, OSNC 2005/3/42, LEX nr 125609.
• 6. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8.07.2003 r., sygn. P 10/02, OTK-A 2003/6/62, LEX nr 80205.
• 7. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 26.11.2003 r., sygn. SK 22/02, OTK-A 2003/9/97, LEX nr 82401.
• 8. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 30.09.2015 r., sygn. K 3/13, OTK-A 2015/8/125, LEX nr 1800226.
• 9. Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z 26.05.2022 r., sygn. VII W 135/22, Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych.