Thermal conditions in Bydgoszcz Region in growing seasons of 2011–2050 in view of expected climate change

• Autorzy: Bąk B. , Łabędzki L.

Identyfikatory

DOI

10.1515/jwld-2014-0026

Warianty tytułu

Warunki termiczne w rejonie Bydgoszczy w okresie wegetacyjnym w latach 2011–2050 w świetle przewidywanej zmiany klimatu

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents an analyse of the scenario of expected changes in monthly mean air temperature of months in the growing season (April–September) and growing seasons of 2011–2050 in Bydgoszcz Region. Prediction of thermal conditions is made using regional climate model RM5.1 with boundary values taken from global model ARPEGE. When compared with the reference period 1971–2000, an increase of mean air temperature should be expected in most months and growing seasons of the years 2011–2050. The biggest positive change in the mean monthly temperature is predicted for July (1.5°C) and August (1.2°C). In 2011–2050 significant increase trends of air temperature change can be expected in April, June and August. According to the thermal classification proposed by Lorenc, normal, slightly warm and slightly cool months and growing periods will dominate. The frequency of normal and slightly cool growing periods will decrease and the frequency of slightly warm growing periods will increase.

PL

W pracy przedstawiono analizę scenariusza prognozowanych zmian średniej temperatury powietrza w rejonie Bydgoszczy w miesiącach okresu wegetacyjnego (kwiecień–wrzesień) i okresów wegetacyjnych w wieloleciu 2011–2050. Prognozę wykonano na podstawie wyników obliczeń przeprowadzonych z użyciem regionalnego modelu zmian klimatu dla Polski RM5.1 z warunkami brzegowymi z modelu globalnego ARPEGE. Danymi referencyjnymi w stosunku do okresu prognozowanego były gridowane wartości średniej temperatury powietrza w miesiącach okresu wegetacyjnego w wieloleciu 1971–2000. W wieloleciu 2011–2050 należy oczekiwać wzrostu średniej temperatury powietrza w większości miesięcy i w okresach wegetacyjnych w stosunku do wielolecia referencyjnego 1971–2000. Największe dodatnie zmiany średniej miesięcznej temperatury prognozowane są w lipcu (1,5°C) i sierpniu (1,2°C). W prognozowanym wieloleciu 2011–2050 istotne wzrostowe trendy zmian temperatury wystąpią w kwietniu, czerwcu oraz w sierpniu. Według klasyfikacji termicznej Lorenc, w prognozowanym wieloleciu będą dominować miesiące i okresy wegetacyjne określane jako normalne oraz okresy lekko ciepłe i lekko chłodne. Zmniejszy się częstotliwość okresów wegetacyjnych z warunkami normalnymi i lekko chłodnych, a zwiększy się znacząco udział okresów lekko ciepłych.

Słowa kluczowe

EN

air temperature; climate change; thermal classification

PL

klasyfikacja termiczna temperatury; temperatura powietrza; zmiana klimatu

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 2014
• Tom: no. 23
• Strony: 21--29
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bąk B.

• Institute of Technology and Life Sciences, Kujawsko-Pomorski Research Centre in Bydgoszcz, ul. Glinki 60, 85-174 Bydgoszcz, Poland; tel. [phone]

autor

Łabędzki L.

• Institute of Technology and Life Sciences, Kujawsko-Pomorski Research Centre in Bydgoszcz, ul. Glinki 60, 85-174 Bydgoszcz, Poland; tel. [phone]

Bibliografia

• BĄK B., JOŃCZYK K., JURCZUK S., KOWALEWSKI Z., KUŹNIAR A., LIPIŃSKI J., ŁABĘDZKI L., MIATKOWSKI Z., MIODUSZEWSKI W., PIETRZAK S., SZYMCZAK T., ZDANOWICZ A. 2012. Gospodarowanie wodą w rolnictwie w obliczu ekstremalnych zjawisk pogodowych [Agricultural water management in view of extreme weather events]. Warszawa. Fundacja na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju. ISBN 978-83-931653-3-9 ss. 118.
• BEBBER D., RAMOTOWSKI M.A.T., SARAH J., GURR S.J. 2013. Crop pests and pathogens move polewards in a warming world. Nature Climate Change. Vol. 3 p. 985–988 DOI: 10.1038/nclimate1990.
• BŁAŻEJCZYK K., ŻMUDZKA E. 2013. Globalne zmiany klimatu – spojrzenie po 25 latach prac IPCC [Global limate change – a look after 25 years of work IPCC]. Kosmos. Vol. 62. No. 1 p. 1–11.
• CHAOUCHE K., NEPPEL L., DIEULIN C., PUJOL N., LADOUCHE B., MARTIN E., SALAS D., CABALLERO Y. 2010. Analyses of precipitation, temperature and evapotranspiration in a French Mediterranean Region in the context of climate change. Comptes Rendus Geoscience. Vol. 342 p. 234–243.
• CZERNECKI B., MIĘTUS M. 2011. Porównanie stosowanych klasyfikacji termicznych na przykładzie wybranych regionów Polski [Comparison of thermal classification for selected regions of Poland]. Przegląd Geofizyczny. Z. 3–4 p. 201–227.
• DRAGAŃSKA E., SZWEJKOWSKI Z., PANFIL M., ORZECH K. 2008. Wpływ spodziewanych zmian klimatu na fenologię kukurydzy uprawianej na ziarno w Wielkopolsce [Influence of expected climate changes on phenology of maize cultivated for grain in Wielkopolska region]. Acta Agrophysica. Vol. 12(2) p. 327–336.
• ESPADAFOR M., LORITE I.J., GAVILÁN P., BERENGENA J. 2011. An analysis of the tendency of reference evapotranspiration estimates and other climate variables during the last 45 years in Southern Spain. Agricultural Water Management. Vol. 98 p. 1045–1061.
• FILIPIUK E. 2011. Klasyfikacja termiczna miesięcy, sezonów i lat w Lublinie w latach 1951–2010 [Thermal classification of months, seasons and years in Lublin (1951– 2010)]. Prace i Studia Geograficzne. T. 47 p. 129–138.
• ICM 2013. Scenariusze emisji [Emission scenarios] [online]. [Access 20.11.2013]. Available at: http://klimat.icm.edu.pl/sce_emission.php
• IPCC 2013. Near-term Climate Change: Projections and Predictability. Chapter 11. [Access on 15.02.2014]. Available at: https://www.ipcc.ch/report/ar5/wg1/
• IMGW 2012. Wpływ zmian klimatu na gospodarkę, środowisko i społeczeństwo [The impact of climate change on the economy, environment and society] [online]. [Access 20.11.2013]. Available at: http:// klimat.imgw.pl/?page_id=1540
• JUDA-REZLER K., REIZER M. Modelowanie zmian klimatu i jakości powietrza w Europie Środkowej i Wschodniej [Modelling climate change and air quality in Central and Eastern Europe] [online]. [Access on 01.12.2013]. Available at: http://www.ietu.katowice.pl/airclim-net/AIRCLIM_CECILIA_KJR.pdf
• KLEIN TANK A.M.G. 2002. Daily dataset of 20th-century surface air temperature and precipitation series for the European climate assessment. International Journal of Climatology. Vol. 22. Iss. 12 p. 1441–1453. DOI: 10.1002/joc.773
• LIMANÓWKA D. 2010. Warunki termiczne Polski pierwszej dekady XXI wieku [Thermal conditions in Poland in the first decade of the 21st century]. W: Klimat Polski na tle klimatu Europy. Warunki termiczne i opadowe [In: Climate of Poland on the background of European climate. Thermal and precipitation conditions]. Ed. E. Bednorz. Poznań. Bogucki Wydaw. Nauk. p. 27–40.
• LISZEWSKA M. 2000. Examples of reconstruction of Polish climate by CGMS and projections for future. Prace Geograficzne. IG UJ. Z. 107 p. 365–372.
• LISZEWSKA M., KONCA-KĘDZIERSKA K., JAKUBIAK B., ŚMIAŁECKA E. 2012. Opracowanie scenariuszy klimatycznych dla Polski i wybranych regionów. W: Opracowanie i wdrożenie strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu. Etap II [The development of climate scenarios for Poland and selected regions. In: Development and implementation of the Strategic Plan for Adaptation to sectors and areas vulnerable to climate change. Phase II]. Warszawa. IOŚ-PIB pp. 51.
• LORENC H. 2000. Studia nad 220-letnią (1779–1998) serią temperatury powietrza w Warszawie oraz ocena jej wiekowych tendencji [Studies on 220-year air temperature series for Warsaw (1779–1998) and the estimation of its multiyear tendencies]. Materiały Badawcze IMGW. Ser. Meteorologia. Nr 31. ISSN 0239-6262 pp. 104.
• ŁABĘDZKI L. 2009. Expected development of irrigation in Poland in the context of climate change. Journal of Water and Land Development. No. 13b p. 17–29.
• ŁABĘDZKI L., BĄK B., LISZEWSKA M. 2012. Wpływ przewidywanej zmiany klimatu na warunki agrometeorologiczne i glebowo-wodne [Expected impact of climate change on agrimeteorological and soil moisture conditions]. Materiały XLII Seminarium Zastosowań Matematyki. 9–12.09.2012. Kobyla Góra. Wrocław. UP p. 51–56.
• ŁABĘDZKI L., BĄK B., LISZEWSKA M. 2013. Wpływ przewidywanej zmiany klimatu na zapotrzebowanie ziemniaka późnego na wodę [The impact of expected climate change on water demands in late potatoe]. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 2/I s. 155–165.
• ŁASZYCA E., KUŚMIEREK-TOMASZEWSKA R. 2013. Ocena warunków termicznych w rejonie Bydgoszczy na przykładzie stacji lotnisko Bydgoszcz-Szwederowo [Evaluation of thermal conditions in Bydgoszcz Region – an example of the station Bydgoszcz-Szwederowo airport]. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 1/II p. 73–87.
• MIĘTUS M., OWCZAREK M., FILIPIAK J. 2002. Warunki termiczne na obszarze Wybrzeża i Pomorza w świetle wybranych klasyfikacji [Thermal conditions on the Polish Coast and the Pomerania Region in view of selected classifications]. Materiały Badawcze IMGW. Ser. Meteorologia. Nr 36. ISSN 0239-6262 pp. 56.
• MLADENOVA B., VARLEV I. 2007. Impact of extreme climate years on relative “yield – evapotranspiration” relationships. Journal of Water and Land Development. No. 11 p. 71–77.
• NIERÓBCA A. 2009. Zmiany klimatyczne a rolnictwo w Polsce. Ocena zagrożeń i sposoby adaptacji [Climate change and agriculture in Poland. Threat assessment and ways of adaptation] [online]. [Access 06.05.2013]. Available at: http://zmianyklimatu.pl/images/ prezentacje/4_A.Nierobca_Skutki_zmian_klimatycznych. pdf
• PRZYBYLAK R., MASZEWSKI R. 2007. Zmienność temperatury powietrza w Arktyce Kanadyjskiej w okresie 1951–2005 [Variability of air temperature in the Canadian Arctic from 1951 to 2005]. Problemy Klimatologii Polarnej. Nr 17 p. 31–43.
• PRZYBYLAK R., MASZEWSKI R. 2009. Zmienność cyrkulacji atmosferycznej w regionie bydgosko-toruńskim w latach 1881–2005 [Atmospheric circulation variability in the Bydgosko-Toruński Region in the period 1881–2005]. Acta Agrophysica. Vol. 14(2) p. 427–447.
• SOLOMON S., QIN D., MANNING M., CHEN Z., MARQUIS M., AVERYT K.B., TIGNOR M., MILLER H. L. (eds.) 2007. Climate change 2007: The physical science basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [online]. Cambridge. Cambridge University Press. [Access 20.11.2013]. Available at: http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg1/en/ ch3.html
• Strategia rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego do roku 2020. Plan modernizacji 2020+ [The Kujawsko-Pomorskie Voivodeship development strategy till 2020. The modernization plan 2020+] 2013. Urząd Marszałkowski Woj. Kujaw.-Pomorsk. Toruń pp. 24.
• SZYMCZAK T. 2005. Long-term trends in runoff from small lowland catchements. Journal of Water and Land Development. No. 9 p. 35–57.
• USCKA-KOWALKOWSKA J., KEJNA M. 2009. Zmienność warunków termiczno-opadowych w Koniczynce (Pojezierze Chełmińskie) w okresie 1994–2007 [Variability of temperature and precipitation conditions in Koniczynka (Chełmno Lakeland) in the years 1994–2007]. Acta Agrophysica. Vol. 14(1) p. 203–219.
• ZEBISCH M., GROTHMANN T., SCHRÖTER D., HASSE C., FRITSCH U., CRAMER W. 2005. Climate change in Germany, vulnerability and adaptation of climate sensitive sectors. Dessau. Potsdam Institute for Climate Impact Research. Climate Change. 10/05. ISSN 1611-8855 pp. 205.
• ZIERNICKA-WOJTASZEK A. 2009. Weryfikacja rolniczo-klimatycznych regionalizacji Polski w świetle współczesnych zmian klimatu [Verification of agro-climatic regionalization types in Poland in the light of contemporary climate change]. Acta Agrophysica. Vol. 13(3) p. 803–812.
• ŻARSKI J., DUDEK S., KUŚMIEREK-TOMASZEWSKA R. 2010. Tendencje zmian temperatury powietrza w okolicy Bydgoszczy [Changes of air temperature near Bydgoszcz]. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 2 p. 131–141.
• ŻMUDZKA E. 2007. Zmienność zachmurzenia nad Polską i jej uwarunkowania cyrkulacyjne (1951–2000) [The variability of cloud cover over Poland and determinants of its circulation (1951–2000)]. Warszawa. Wydaw. UW. ISBN 978-83-235-0294-4 pp. 399.
• ŻMUDZKA E. 2009. Współczesne zmiany klimatu [Contemporary climate changes]. Acta Agrophysica. Vol. 13(2) p. 555–568.