The role and significance of archaeological heritage in the contemporary urban space

• Autorzy: Stala K.

Warianty tytułu

PL

Rola i znaczenie dziedzictwa archeologicznego we współczesnej przestrzeni miejskiej

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Archaeological heritage comes under special protection owing to its subtlety and non-renewability of stratigraphic context and is closely connected with the surroundings. Relics of the past unveiled during archaeological explorations in the centre of a city or within its confines, which by law should remain in situ, may favourably affect the spatial development of the city, improve the economy of the region by increasing or intensifying tourism. The author emphasises the fact that the contemporary approach to the exposition of archaeological heritage need not be restricted to the form of reservation which creates a kind of a separate place of “historical sacrum”, but should incorporate it into the tissue of the city, revitalising the unveiled relics. Recently it has been an increasingly common phenomenon, proving the changes in the approach to the possibility of creation in the historic space of a city. The examples of the latest realizations presented in the article show the present-day tendencies in preservation design and heritage protection as well as a trend in the changes taking place.

PL

Dziedzictwo archeologiczne podlega szczególnej ochronie ze względu na swoją delikatność i nieodnawialność kontekstu stratygraficznego i jest także ściśle związane z otoczeniem. Odkryte w trakcie badań archeologicznych w centrum miasta lub w obrębie jego granic relikty przeszłości, które ze względów formalno-prawnych powinny pozostać in situ, mogą wpłynąć korzystnie na rozwój przestrzenny miasta, poprawić ekonomikę regionu poprzez rozwinięcie ruchu turystycznego lub jego zintensyfikowanie. Autorka zwraca uwagę, że współczesne podejście do ekspozycji dziedzictwa archeologicznego nie musi ograniczać się jedynie do formy rezerwatu tworzącego w przestrzeni publicznej rodzaj wyizolowanego miejsca o charakterze historycznego sacrum, lecz powinno inkorporować je ponownie w tkankę miasta, rewitalizując odsłonięte relikty. Jest to ostatnimi czasy zjawisko coraz częstsze, świadczące o zachodzących zmianach w podejściu do możliwości kreacji w przestrzeni historycznej miasta. Przytoczone w artykule przykłady najnowszych realizacji pokazują obecne tendencje w projektowaniu konserwatorskim i ochronie dziedzictwa oraz kierunek zachodzących przemian.

Słowa kluczowe

EN

archaeological heritage; archaeological-architectural reservation; public space; historic city; preservation; monument protection; adaptation; revitalization

PL

dziedzictwo archeologiczne; rezerwat archeologiczno-architektoniczny; przestrzeń publiczna; miasto historyczne; konserwacja; ochrona zabytków; adaptacja; rewitalizacja

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2015
• Tom: Y. 112, iss. 6-A
• Strony: 197--215
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., il.

Twórcy

autor

Stala K.

• Institute of History of Architecture and Monument Preservation, Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

Bibliografia

• [1] Benevolo L., Miasto w dziejach Europy, Warszawa 1995.
• [2] Bianchini F., Dziedzictwo kulturowe a strategia planowania miejskiego, [in:] Dziedzictwo a turystyka, Conference Materials, 17−20.09.1998, ed. J. Purchla, Kraków 1999.
• [3] Danzi E, Coperture. Metodologie di indagine.Le schedature delle coperture archeologice: alcune riflessioni sull’importazione metodologica del progetto, Archeologia e C ontemporaneo 81, Venezia 2010.
• [4] Kadłuczka A., Przekształcenie przestrzeni historycznej a traktat Witruwiusza; czy utilitas i firmitas może być także venustas?, [in:] Definiowanie przestrzeni architektonicznej, Teoria Witruwiusza we współczesnym kontekście, ed. D. Kozłowski, M. Misiągiewicz, Kraków 2009.
• [5] Kadłuczka A., Przestrzeń publiczna w historycznym mieście, a ochrona pamięci, tradycji i tożsamości, [in:] Architektoniczne tworzywo. Definiowanie przestrzeni architektonicznej, ed. D. Kozłowski, M. Misiągiewicz, Kraków 2005.
• [6] Kadłuczka A., La Piazza del Mercato di Cracovia; il museo sotterraneo nel suo aspetto architettonico e della salvaguardia, [in:] Firenze e Cracovia, citta gemellate in Europa − una comune eredita culturale, Conferenza Intrnazionale organizzata nell’ambito delle celebrazioni del 750simo anniversario della locazione di Cracovia, Kraków 2010.
• [7] Kadłuczka A., Underground musem of the Main Market Square in Krakow, Kraków 2010.
• [8] Kobyliński Z., Ochrona i zarządzanie dziedzictwem archeologicznym w Europie – wprowadzenie, [in:] Ochrona dziedzictwa archeologicznego w Europie, ed. Z. Kobyliński, Warszawa 1998.
• [9] Kobyliński Z., Kryteria wartościowania dziedzictwa archeologicznego, Dziedzictwo Kulturowe Fundamentem Rozwoju Cywilizacji, Conference Materials, Kraków 2000.
• [10] Kosiński W., Miasto i piękno miasta, Kraków 2011.
• [11] Paleari M., Proteggere senza coprire: una tettoia a C artagena, Architettura, Construzioni Metaliche, 13.
• [12] Pawlicki B.M., Techniki budowlane w kompleksach zabytkowych. Słownik terminologiczny, Kraków−Zamość 2011.
• [13] Piccinato G., Specjaliści, mieszkańcy, użytkownicy. Ćwiczenia w zgodnym budowaniu, [in:] Dziedzictwo a turystyka, Conference Materials, 17−20.09.1998, ed. J. Purchla, Kraków 1999.
• [14] Sroczyńska J., Multimedialna podróż do przeszłości, [in:] Rynek Główny w Krakowie, Podziemie Muzeum i Sukiennice, Projekty restauracji, modernizacji i realizacja 2002−2010, ed. A. Kadłuczka, Kraków 2011.
• [15] Stala K., Redefiniowanie przestrzeni archeotektonicznej. Z doświadczeń archeologa w rekonstrukcji architektury odzyskanej, [in:] Definiowanie przestrzeni architektonicznej, Teoria Witruwiusza we współczesnym kontekście, ed. D. Kozłowski, M. Misiągiewicz, Kraków 2009.
• [16] Tomaszewski A., Europa: wartość i świadomość dziedzictwa, [in:] Dziedzictwo a turystyka, Conference Materials, 17−20.09.1998, ed. J. Purchla, Kraków 1999.
• [17] Węcławowicz-Gyurkovich E., Architektura najnowsza w historycznym środowisku miast europejskich, Kraków 2013.