Jak zarządzać ryzykiem w wodociągach i kanalizacji?

• Autorzy: Tchórzewska-Cieślak B. , Rak J. R.

Warianty tytułu

EN

Principles of risk management in water and sewage systems?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pojęcie ryzyka ma charakter interdyscyplinarny. W wielu dyscyplinach nauki jest ono różnie definiowane. W pracy przedstawiono 12 wybranych opisowych definicji ryzyka. Standard ISO 31000 poświęcony jest metodyce zarządzania ryzykiem. W normie tej zaprezentowano 31 metodyk analizy i oceny ryzyka. Wszystkie, w zależności od potrzeb można zastosować w branży wodociągowej i kanalizacyjnej. Ogólne metody oceny ryzyka dzieli się na jakościowe, ilościowe i jakościowo-ilościowe. Przy szczegółowych analizach preferowane są dwie ostatnie z wymienionych powyżej. W Polsce istnieje bogata literatura naukowa w zakresie ryzyka w systemach wodociągowych i widoczny jest postęp w odniesieniu do systemów kanalizacyjnych.

EN

The notion of risk is interdisciplinary. In many disciplines it is defined differently. The paper presents 12 selected descriptive definition of risk. Standard ISO 31000 is dedicated to the methodology of risk management. This standard presents 31 techniques of the risk analysis and assessment. All depending on the needs of the industry can be used in water supply and sewage systems. In general risk assessment methods are divided into qualitative, quantitative and qualitative-quantitative. With the detailed analysis the last two are preferred. In Poland rich scientific literature connected with risk in water supply systems exists and visible progress in relation to sewage systems is seen.

Słowa kluczowe

PL

definicja ryzyka; metody oceny ryzyka; systemy kanalizacyjne; systemy wodne

EN

definitions of risk; risk assessment methods; water supply and sewage systems

• Wydawca: Ośrodek Informacji "Technika instalacyjna w budownictwie''
• Czasopismo: Instal
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 6
• Strony: 63--67
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys.

Twórcy

autor

Tchórzewska-Cieślak B.

• Politechnika Rzeszowska

autor

Rak J. R.

• Politechnika Rzeszowska

Bibliografia

• [1] Bernstein P. L.: Przeciw bogom – niezwykłe dzieje ryzyka. Wydawnictwo WIG-Press. Warszawa, 1997.
• [2] Chapagain A., Hoekstra A.Y.: Water footprint of Nations. vol.1. Main Report UNESCO-IHE Delft. The Netherlands 2003
• [3] Dymaczewski W.; Sozański M.M.; Wodociągi i kanalizacja w Polsce, tradycja i współczesność. Wydawnictwo Polskiej Fundacji Ochrony Zasobów Wodnych. Poznań – Bydgoszcz, 2002.
• [4] Gleick P. H.: The human right to water. t.1, nr 5, s. 487-503. „Water Policy” 1999
• [5] Hoekstra A. Y.: Virtual water trade. Water Research Report, Series IHE Nr 12. Rzym 2003
• [6] Krasiński P.; Instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem przedsiębiorstw. Warszawa 2006
• [7] ISO 14001, Environmental management systems – Requirements with guidance for use(2004), International Organization for Standardization. Geneva
• [8] ISO/IEC 27001, Information technology – Security techniques – Informationa security management systems – Requirements (2005), International Organization for Standardization. Geneva
• [9] ISO 9001 Quality management systems – Requirements (2008), International Organization for Standardization. Geneva
• [10] ISO 31000 Risk management – Principles and guidelines (2009), International Organization for Standardization. Geneva
• [11] IEC/ISO 31010 Risk management – Risk assessment techniques, (2010) International Electrotechnical Commission. Geneva
• [12] Kwietniewski M., Rak J. R.; Niezawodność infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej w Polsce. Polska Akademia Nauk. Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej. Instytut Podstawowych Problemów Techniki. Warszawa 2010.
• [13] Piegdoń I., Tchorzewska-Cieślak B.: Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwach wodociągowych z wykorzystaniem nowoczesnych systemów informatycznych. z. 10, s.401-404, 2013. Gaz, Woda i Technika Sanitarna
• [14] PN-EN ISO 14040 Zarządzanie Środowiskowe ocena cyklu życia – zasady i struktury
• [15] Rak J.; Bezpieczeństwo systemów zaopatrzenia w wodę. Instytut Badań Systemowych PAN. Warszawa 2009
• [16] Rak J. R.; Istota ryzyka w funkcjonowaniu systemów zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2004
• [17] Rak J.; Podstawy bezpieczeństwa systemów zaopatrzenia w wodę. PAN, Komitet Inżynierii Środowiska, t. 28. Lublin 2005
• [18] Rak J. R.; Problematyka ryzyka w wodociągach. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2014
• [19] Rak J. R.; Wybrane aspekty bezpieczeństwa systemów wodociągowych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2015
• [20] Rak J. R.; Wybrane zagadnienia niezawodności i bezpieczeństwa w zaopatrzeniu w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2008
• [21] Rak J. R.; Zarządzanie ryzykiem w systemie zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2009
• [22] Rak J. R., Kwietniewski M.; Bezpieczeństwo i zagrożenia systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2011
• [23] Rak J. R., Tchorzewska Cieślak B.; Czynniki ryzyka w eksploatacji systemów zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2007
• [24] Rak J. R., Tchorzewska-Cieślak B.; Metody analizy i oceny ryzyka w systemie zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2005
• [25] Rak J. R., Tchorzewska-Cieślak B.; Ryzyko w eksploatacji systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Wydawnictwo Seidel – Przywecki i Spółka z o.o. Warszawa 2013
• [26] Rak J. R. i in.; Metody oceny niezawodności i bezpieczeństwa dostawy wody do odbiorców. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2013
• [27] Rak J. R. i in.; Niezawodność i bezpieczeństwo systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. Rzeszów 2012
• [28] Rak J., Tchorzewska-Cieślak B., Studziński J.; Bezpieczeństwo systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Instytut Badań Systemowych Polskiej Akademii Nauk. Warszawa 2013
• [29] Tchórzewska-Cieślak B., Szpak D.: Zarządzanie miejską infrastrukturą wodociągową. Journal Of Civil Engineering, Environment And Architecture, z.61(1/14), s.343-355, 2014.
• [30] Tchórzewska-Cieślak B.: Analiza akceptacji kosztów redukcji ryzyka awarii systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Instal, z.3. s.50-52, 2013.
• [31] Yoffe S. B.; Giordano M.; Wolf A. T.: International Waters: Identifying Basins at Risk. Water Policy No 1 (5), 2003
• [32] http://www.wwf.pl/mozesz_pomoc/dzialaj_teraz/slad_ekologiczny/

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).