Wpływ eksploatacji górniczej na uszkodzenia nawierzchni drogowych i rurociągów – wybrane przykłady

• Autorzy: Kalisz Piotr , Zięba Magdalena , Grygierek Marcin

Warianty tytułu

EN

Mining impact on damage to road pavements and pipelines – selected cases

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podziemna eksploatacja górnicza powoduje na powierzchni terenu deformacje, które mogą negatywnie oddziaływać na drogi i rurociągi znajdujące się w obszarze ich wpływów. Zarówno drogi jak i rurociągi należą do tzw. obiektów liniowych, charakteryzujących się dużą wrażliwością na górnicze deformacje podłoża. Deformacje te wywołują dodatkowe obciążenia i przemieszczenia obiektów liniowych, które mogą powodować ich uszkodzenia. W artykule przedstawiono charakterystyczne uszkodzenia dróg i rurociągów zlokalizowanych na terenach górniczych. Przedstawiono skutki oddziaływania górniczych deformacji podłoża występujące w pasie drogowym, w szczególności na nawierzchni drogowej. Deformacje te prowadzą do pogorszenia równości podłużnej i poprzecznej dróg, powodując dyskomfort jazdy, a nawet mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. W artykule przedstawiono także skutki oddziaływania eksploatacji górniczej na rurociągi. Charakter uszkodzenia rurociągu zależy od rodzaju sieci, konstrukcji rurociągu i zastosowanego materiału do jego budowy, a także stanu technicznego, czy sposobu zabezpieczenia przed skutkami oddziaływania wpływów górniczych deformacji podłoża.

EN

Underground mining causes deformations on the surface of the land that may adversely affect roads and pipelines in the area of their influence. Both roads and pipelines belong to the so-called linear objects that are characterized by high sensitivity to mining ground deformations. These deformations cause additional loads and displacements of the linear objects that can contribute to their damage. The article presents the characteristic damage to roads and pipelines located in mining areas. The effects of underground mining extraction occurring in the roadway, particularly on the road pavement, caused by deformations of the subsoil, were presented. These deformations lead to the deterioration of longitudinal and transverse evenness of roads, causing driving discomfort, and may even pose a threat to road traffic safety. The article also presents the effects of mining extraction on pipelines. The nature of the pipeline damage depends on the type of network, pipeline structure and type of material used for its construction, as well as the technical condition or the method of protection against the effects of mining impact.

Słowa kluczowe

PL

teren górniczy; deformacje górnicze; droga; rurociąg; uszkodzenia

EN

mining area; mining deformations; road; pipeline; damage

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2020
• Tom: T. 76, nr 2
• Strony: 29--35
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., fot., wykr.

Twórcy

autor

Kalisz Piotr

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Zięba Magdalena

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Grygierek Marcin

• Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• [1] FRANCINI R.B. 2011 - A pipeliner’s perspective on longwall mining. W: Proceedings of the 30th International Conference on Ground Control in Mining. July 26-28, 2011, Morgantown, WV: West Virginia University, USA.
• [2] GRYGIEREK M., KALISZ P. 2018 - Influence of mining operations on road pavement and sewer system - selected case studies. Journal of Sustainable Mining, 17(2):56-67. doi: 10.1016/j.jsm.2018.04.001
• [3] GRYGIEREK M. 2010 - Zmienność modułów sprężystości niezwiązanych warstw nawierzchni drogowej w warunkach górniczych odkształceń rozluźniających. „Drogi i Mosty”, 2:17−30.
• [4] JACHIM K., KALISZ P. 2010 - Awarie sieci gazowej na terenach górniczych. Kwartalnik GIG. „Górnictwo i Środowisko” nr 4, s. 95−105.
• [5] JUDYCKI J. i in. 2014 - Katalog typowych nawierzchni podatnych i półsztywnych. Załącznik do zarządzenia Nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 16.06.2014 r. Politechnika Gdańska, Gdańsk.
• [6] KALISZ P., ZIĘBA M. 2014 - Impact of mining exploitation on pipelines. Acta Montanistica Slovaca, 19(3):111–117.
• [7] KOWALSKI A. 2015 - Deformacje powierzchni w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Główny Instytut Górnictwa, Katowice.
• [8] KWIATEK J. i in. 1997 - Ochrona obiektów budowlanych na terenach górniczych. Główny Instytut Górnictwa, Katowice.
• [9] WÓJCIKOWSKI M., MACHOWICZ W. 2008 - Ochrona gazociągów na terenach objętych wpływem naprężeń górotworu wynikających z podziemnej eksploatacji górniczej. „Górnictwo i Geoinżynieria” z. 4, s. 83-84.
• [10] ZHANG J., LIANG Z., HAN C.J. 2015 - Numerical modeling of mechanical behavior for buried steel pipelines crossing subsidence strata. PLoS ONE, 10(6):e0130459. doi: 10.1371/journal.pone.0130459

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).