Zanik jezior okolic Gardei (Pojezierze Iławskie)

• Autorzy: Ptak M. , Małecka I.

Warianty tytułu

EN

The disappearance of lakes near Gardeja (Iława lake district)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jeziora należą do jednych z najmniej trwałych elementów przyrody nieożywionej w środowisku. Od momentu powstania podlegają ciągłej ewolucji, która zmierza ostatecznie do ich zaniku. Tempo i skala tego procesu są zróżnicowane i zależą od splotu czynników naturalnych (np. fluktuacje klimatyczne) jak i sztucznych (antropopresja). W pracy w oparciu o kartograficzną metodę badania zmian środowiska przedstawiono sytuację dotycząca sześciu jezior na Pojezierzu Iławskim, które w okresie kilkudziesięciu lat przestały całkowicie istnieć. Za fakt ten odpowiedzialne są głównie przeprowadzone prace melioracyjne, które spowodowały obniżenie poziomu wody a tym samym zanik jezior.

EN

Lakes are one of the least durable inanimate elements of the natural environment. From the moment of their inception, they are constantly evolving, which ultimately leads to their disappearance. The pace and scale of this process vary depending on the combination of natural (e.g. climate fluctuations) and artificial (anthropogenic impact) factors. Based on the cartographic method of examining environmental change, the paper describes the situation of six lakes in the Iława Lake District, which, over decades, ceased to exist completely. This was mainly caused by land improvement works, which resulted in the lowering of the water level, which, in turn, led to the disappearance of the lakes.

Słowa kluczowe

PL

jeziora; antropopresja; pojezierze iławskie

EN

lakes; human impact

• Wydawca: Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej "Euroexbud" ; Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej Zarząd Oddziału Ziemi Kaliskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 10
• Strony: 43--50
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ptak M.

• Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

autor

Małecka I.

• Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej „Euroexbud” w Kaliszu

Bibliografia

• 1.Babiński Z., 1988. Wpływ melioracji na zmiany zwierciadła i powierzchni wody jeziora Pniewite [w:] Z. Churski (red.), Naturalne i antropogeniczne przemiany jezior i mokradeł w Polsce, UMK, Toruń, 101-104
• 2.Choiński A., Ptak M., 2009. Lake infill as the main factor leading to lake’s disappearance. Polish Journal of Environmental Studies 18, 3: 347-352
• 3.Choiński., Ptak M., Strzelczak A., 2012. Examples of lake dissapearnce as an effect of recla¬mation works in Poland, Limnological Review, 12, 4: 161-167
• 4.Geognostisch- Agronomische, 1:25000, arkusz: Garnsee, Niederzehren
• 5.Jędryka E., Kamińska A., 2006. Możliwości renaturyzacji zmeliorowanych dolin rzecznych wyłączonych z produkcji rolnej na przykładzie obiektów Rudnia, Małynka, Tyniewicze, Inżynieria Ekologiczna, 15: 115-124
• 6.Kaniecki A., 1997. The influence of anthropopressure on water relations in the Wielkopolska Lowland, Geographia Polonicca, 68: 78-80
• 7.Koc J., Nowicki Z., Sidoruk M., 2005. Problemy renaturyzacji jezior na przykładzie jeziora Ardung w zlewni Łyny, Inżynieria Ekologiczna, 13: 11-21
• 8.Nowicki Z., Cymes J., 2000. Renaturyzacja systemów wodno- melioracyjnych na Pojezierzu Mazurskim, [w:] Renaturyzacja obiektów przyrodniczych- aspekty ekologiczne i gospodarcze (red. Z. Michalczyk), Wyd. UMCS, Lublin, 131-137
• 9.Ptak M., Choiński A., Strzelczak A., Targosz A., 2013. Disappearance of lake Jelenino since the end of XVIII century as an effect of anthropogenic transformations of natural environment, Polish Journal of Environmental Studies, 22,1: 191-196
• 10.Skwierawski A., 2006. Kształtowanie się jakości wody odtworzonego polimiktycznego jeziora Nowe Włóki, Ecological Chemisrty and Engineering, 13, 52: 345-354
• 11.Sobczyńska-Wójcik K., 2009. Jakość wód odtworzonego zbiornika Nowe Włóki jako wskaźnik skuteczności tego zabiegu, Proceedings of ECOpole, 3,2: 509-514
• 12.Superson J., Szwajgier W., 2003. Natural and anthropogenic conditioning of the changes of the shoreline of Brudno, Brudziec and Płotycze lakes (the Łęczna – Włodawa Lake District), Limnological Review, 3: 223-229
• 13.Wilgat T., 1999. Zmiany stosunków wodnych pod wpływem gospodarki, [w:] Geografia Polski. Środowisko Przyrodnicze, (red. L. Starkel), PWN, Warszawa, 202-220.a