Nie-miejsca w miejsca – przegląd narzędzi i metod wspomagających efektywną partycypację społeczną w procesach związanych z przekształcaniem przestrzeni

Pękała, Magdalena; Kaźmierczak, Bartosz

doi:10.21008/j.2658-2619.2023.15.23

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Nie-miejsca w miejsca – przegląd narzędzi i metod wspomagających efektywną partycypację społeczną w procesach związanych z przekształcaniem przestrzeni

Autorzy

Pękała Magdalena , Kaźmierczak Bartosz

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

pekala_magdalena_nie-miejsca_15_2023.pdf

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.21008/j.2658-2619.2023.15.23

Warianty tytułu

Turning non-places into places – searching for directions to create a tool supporting citizen participation in conducting effective social participation in the spatial planning process

Języki publikacji

Abstrakty

Partycypacja społeczna w praktyce planowania przestrzennego jest szeroko wykorzystywana od lat 60 XX w., niemniej nie został ustalony spójny sposób oceny tego zjawiska. Powodem jest złożoność zagadnienia, a także długi horyzont czasowy potrzebny do oceny procesów planistycznych i rewitalizacji. Celem artykułu jest zestawienie wybranych modeli i wytycznych zarządzania przestrzenią, a następnie stworzenie z nich kategorii do analizy przedstawionych w artykule przypadków partycypacji społecznej. Ocena poziomu zaangażowania w proces planistyczny wraz z waloryzacją skutków partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym i rewitalizacji ma stanowić podstawę do określenia wstępnych mierników efektywności partycypacji społecznej. Rezultaty badań mogą posłużyć do stworzenia w przyszłości narzędzia oceny efektywności partycypacji społecznej, pomocnego przy określaniu sposobu i zakresu angażowania społeczności w procesy planistyczne. W wyniku analizy zostały określone kategorie oceny partycypacji: innowacja, zgoda społeczna, inkluzywność, tożsamość, sprawczość, świadomość.

Social participation in spatial planning practice has been widely used since the 1960s, however, no coherent method of assessing this phenomenon has been established. The reason is the complexity of the issue, as well as the long time horizon needed to assess planning and revitalization processes. The aim of the article is to compile selected models and guidelines for space management and then to create categories from them for the analysis of the cases of social participation presented in the article. The assessment of the level of involvement in the planning process together with the valorization of the effects of social participation in spatial planning and revitalization are to be the basis for determining the initial measures of the effectiveness of social participation. The results of the research may be used in the future to create a tool for evaluating the effectiveness of social participation, helpful in determining the manner and level of community involvement in planning processes. As a result of the analysis, participation assessment categories were defined: innovation, social consent, inclusivity, identity, agency, awareness.

Słowa kluczowe

planowanie przestrzenne rewitalizacja partycypacja społeczna modele partycypacji społecznej zarządzanie oddolne przestrzenią efektywność partycypacji społecznej

tools for urban development revitalisation urban planning spatial planning citizen participation in urban planning

Wydawca

Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej

Czasopismo

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

Rocznik

2023

Tom

Z. 15

Strony

413--449

Opis fizyczny

Bibliogr. 41 poz., rys.

Twórcy

autor

Pękała Magdalena

autor

Kaźmierczak Bartosz

Politechnika Poznańska, Wydział Architektury, Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego

https://orcid.org/0000-0001-8436-6963

Bibliografia

1. Agger A., Nyseth T., Ringholm T., 2019, Innovative Forms of Citizen Participation at the Fringe the Formal Planning System , “Urban Planning”, vol. 4/1, p. 7-18.
2. Ahmad A.G., Barghi R., Jaafar M., Rasoolimanesh S.M., 2017, Community participation in World Heritage Site conservation and tourism development, “Tourism Management”, vol. 58, p. 142-153.
3. Arnstein S.R., 1969, A Ladder Of Citizen Participation, ”Journal of the American Planning Association”, vol. 35/4, p. 216 -224.
4. Auge M., 1995, Non-Places Introduction to an Anthropology of Supermodernity, Verso, London.
5. Barbe D., 2014, Normalization as an Instrument of Planning: Political and Social Contentions in Christiania, Copenhagen, referat wygłoszony w ramach: Housing & Land Issues – Master Governing the Large Metropolis, 20.12.2014.
6. Bednarek-Szczepańska M., Dmochowska-Dudek K., 2017, Syndrom NIMBY jako wyzwanie dla jednostek samorządu terytorialnego, „Mazowsze Studia Regionalne”, nr 21, s. 103-114.
7. Buczek G., 2012, Nowa Urbanistyka Congress for the New Urbanism Karta Nowej Urbanistyki, Dni Urbanisty – Urbanistyka w Dobie Kryzysu, V Dzień Urbanisty, TUP, Poznań.
8. Crompton A.J., 2017, Towards Inclusive Community Engagement: Engaging Marginalized Residents in the Urban Planning Process, Department of Geography and Planning University of Toronto, Toronto.
9. Davidoff P., 1973, Advocacy and Pluralism in Planning, w: A Reader in Planning Theory, ed. A. Faludi, Amsterdam: Elsevier Science, Amsterdam, p. 277-296.
10. Davidoff P., Reiner T.A., 1973, A Choice Theory of Planning, w: A Reader in Planning Theory, ed. A. Faludi, Pergamon Press, Oxford, p. 11-39.
11. Douay N., Chung S., Jayaram N., 2010, The Emergence of a Collaborative Approach Challenges Hong Kong's Urban Planning, ”China Perspectives”, vol. 1, p.. 97-109.
12. Fagence M., 1977, Citizen Participation in Planning, Pergamon Press Ltd., Oxford.
13. Godschalk D.R., Mills W.E., 1966, A Collaborative Approach to Planning Through Urban Activities, ”Journal of the American Institute of Planners”, vol. 32, p. 86-95.
14. Gonzalez-Ruibal A., 2014, Supermodernity and Archaeology, w: Encyclopedia of Global Archaeology, ed. C. Smith, Springer, New York, p. 7125-7134.
15. Izdebski K., 2010, Lider-obywatel. Kim jest w społeczności lokalnej?, „Animacja Życia Publicznego. Zeszyty Centrum Badań Społeczności i Polityk Lokalnych”, nr 3/10, s. 4-7.
16. Jabłońska U., 2021, O demokracji, w: Światy wzniesiemy nowe, Warszawa, s. 27-68.
17. Larkham P.J., Lilley K.D., 2012, Exhibiting the city: planning ideas and public involvement in wartime and early postwar Britain, ”The Town Planning Review”, vol. 83/6, p. 647-668.
18. Kajdanek K., Karzyński M., Wiland M., 2019, Koszmar partycypacji czy kształtowanie relacji w mieście obywateli?, w: Jutro Miasta. VI Kongres Urbanistyki Polskiej Prezentacje – Debaty – Wydarzenia, red. I. Mironowicz, Biblioteka Urbanisty, Warszawa, s. 51-64.
19. Karta Nowej Urbanistyki, Congress for the New Urbanism, 2005, tłum. M.M.
20. Karta Przestrzeni Publicznej, 2009, Konferencja III Kongresu Urbanistyki Polskiej ZMP i TUP, Poznań, 4-5 września 2009 r.
21. Miessen M., 2016, Koszmar Partycypacji + Niezależna Praktyka, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa.
22. Mycielski, G.A. Buczek, P. „Urbanista”. Aktualizacja: „Krytyka Architektury” 2014.
23. Nęcka G., 2014, Szeroka partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym na poziomie lokalnym, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków, s. 137-159.
24. Palicki S., 2009, Karta Przestrzeni Publicznej jako Instrument Kształtowania jakości Przestrzeni Miejskiej, „Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości”, nr 17/3, s. 105-115.
25. Pawłowska K., 2012, Partycypacja społeczna w podejmowaniu decyzji dotyczących przyrody w mieście, „Zrównoważony Rozwój – Zastosowania”, nr 3, s. 51-70.
26. Rasmussen S.E. 1976, Omkring Christiania, Gyldendals, København.
27. Rasmussen S.E., 1977, Fristheder i kulturhistorisk og kulturpolitisk belysning, Børge schnack.
28. Rembarz G., Martyniuk-Pęczek J., 2016, Urban Mentoring jako nowa technika współpracy w procesie planowania przestrzennego, „Biuletyn KPZK”, nr 264, s. 119-146.
29. Rembarz G., Martyniuk-Pęczek J., 2019, Teaching infrastructure urbanism to aid participatory planning, ”World Transactions on Engineering and Technology Education”, vol. 17/4, p. 442.
30. Sowada T., Kotus J., 2015, Rola stowarzyszeń lokalnych w procesie partycypacji społecznej w zarządzaniu miastem. Przykład Poznania, „Studia i Prace z Geografii” nr 47.
31. Tian L., Liu J., Liang Y., Wu Y., 2022, A participatory e-planning model in the urban renewal of China: Implications of technologies in facilitating planning participation, “EPB: Urban Analytics and City Science”, p. 1-17.
32. Urbaniak R., 2010, Przestrzeń publiczna – powód do dumy czy frustracji?, „Architektura. Czasopismo Techniczne”, nr 6, s. 253-260.
33. Wójcicki M., 2013, Pojęcie, istota i formy partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego, „Rozwój Regionalny i Polityka Lokalna”, nr 24, s. 169-184.
34. Zhong X., Leung H.H., 2019, Exploring Participatory Microregeneration as Sustainable Renewal of Built Heritage Community: Two Case Studies in Shanghai, “Sustainability”, vol. 11/1617.
35. Żakowska M., 2013, Ruchy miejskie a tradycja ruchów społecznych, „Animacja Życia Publicznego. Zeszyty Centrum Badań Społeczności i Polityk Lokalnych”, nr 3/10, s. 15-17.
36. Edwards M., Kenny M., Steen Eiler Rasmussen – Town Planner, https://indd.adobe.com/view/11c50d28-c5f8-4d57-b7be-427db70f65a1 (dostęp: 18.05.2023).
37. Freetown Christiania is not for sale!, https://vandkunsten.com/en/projects/christiania-erikke-til-salg [dostęp 18.05.2023].
38. Izba Kontroli, KAP.430.017.2018 Nr ewid. 177/2018/P/18/004/KAP, 2018 r., s. 5, https://www.nik.gov.pl/plik/id,20201,vp,22821.pdf (dostęp: 26.05.2023).
39. Prawo a partycypacja. Co o partycypacji w sprawach publicznych mówi prawo? Dostępne w: Partycypacja Obywatelska: https://partycypacjaobywatelska.pl/strefa-wiedzy/prawo-a-partycypacja/ [dostęp 18.05.2023].
40. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r., Dz.U.2023.977, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20030800717/U/D20030717Lj.pdf (dostęp: 26.05.2023).
41. Ustawa o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r., Dz.U.2021.485, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/rewitalizacja-18235253 (dostęp: 26.05.2023).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-ce0ca028-81d6-4607-a005-a1deeaa6deb2