Weryfikacja zasobów rud cynku i ołowiu w złożach Zawiercie I, Zawiercie II, Gołuchowice i Marciszów (obszar śląsko-krakowski)

• Autorzy: Mikulski S. Z. , Malon A. , Tymiński M. , Siekiera D. , Dymowski W. , Bońda R.

Warianty tytułu

EN

The verification of the zinc-lead resources of the Zawiercie I, Zawiercie II, Gołuchowice and Marciszów deposits (Silesian-Cracow Triassic Province)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zasoby bilansowe złóż: Zawiercie I, Zawiercie II, Gołuchowice i Marciszów wynoszą obecnie ok. 50 mln Mg rudy zawierającej ok. 2,2 mln Mg cynku i ok. 0,8 mln Mg ołowiu. Do obliczeń zasobów wykorzystano archiwalne wyniki prac dokumentacyjnych, aktualne kryteria bilansowości oraz nową metodykę, tzw. promienia autokorelacji. Rudy siarczkowe Zn–Pb występują głównie w okruszcowanych utworach triasu środkowego określanych jako dolomity kruszconośne, obejmujące warstwy gogolińskie i górażdżańskie. Największe udokumentowane geologiczne zasoby bilansowe (w kat. C1 + C2) występują w złożach: Gołuchowice (ok. 28 mln Mg rudy Zn–Pb, w tym ok. 0,95 mln Mg Zn i 0,23 mln Mg Pb) i Zawiercie I (ok. 17 mln Mg rudy Zn–Pb, w tym ok. 1 mln Mg Zn i 0,4 mln Mg Pb). W złożach Zawiercie II i Marciszów zasoby rud oraz obszary złożowe uległy, w stosunku do wcześniejszych wyliczeń opartych na dawnych kryteriach i innej metodyce (tzw. wieloboków Bołdyriewa), znacznemu zmniejszeniu, głównie ze względu na zbyt słabe rozpoznanie siatką wierceń (kat. C2 + D). Obecne, zasoby niezagospodarowanych czterech złóż rejonu zawierciańskiego stanowią ok. 52,4% całkowitych zasobów rud Zn–Pb regionu śląsko-krakowskiego. Złoże Zn–Pb Gołuchowice po skreśleniu z Bilansu zasobów kopalin i wód podziemnych w 1993 r., w wyniku przeprowadzonej weryfikacji zasobów, zostało przywrócone do Bilansu w 2009 r. (wg stanu na 31.12.2008 r.).

EN

The total indicated mineral resources calculated for the Zn–Pb deposits of Zawiercie I, Zawiercie II, Gołuchowice and Marciszów are ca. 50 millionMgof sulphide ores containing ca. 2.2 millionMgof zinc and ca. 0.8 millionMgof lead. Recalculation of the resources was based on archive data collected in the second half of the 20th century, current balance criteria, and a new method called radius of autocorrelation. Zinc-lead sulphide ores occur mainly in Middle-Triassic rocks represented by ore-bearing dolomites, which consist of the Gogolin and Góra¿d¿e Beds. The greatest documented recoverable resources (C1+ C2 categories according to the Polish terminology) occur in the Gołuchowice (ca. 28 million Mg of Zn–Pb ores; 0.95 million Mg of Zn and 0.23 million Mg of Pb) and Zawiercie I deposits (ca. 17 million Mg of Zn–Pb ores, including ca. 1 million Mg of Zn and 0.4 million Mg of Pb). Inferred mineral resources and volume of ore fields in the Zawiercie II and Marciszów Zn–Pb deposits decreased as compared with the previous estimations based on the old economic criteria and a different method of ore resources calculation (Bołdyriew’s polygons method). It is mostly due to very weak drilling prospecting (C2 + D categories). The total present value of indicated and inferred mineral resources of these four deposits constitute ca. 52.4% of total Zn–Pb ore resources of the Silesian-Cracow Province. The Gołuchowice Zn–Pb deposit was deleated from the Balance of raw material and groundwater resources in Poland in 1993 and restored in 2009 (as of 31.12.2008).

Słowa kluczowe

PL

cynk; ołów; dolomit kruszconośny; złoża; zasoby bilansowe; trias; prowincja śląsko-krakowska

EN

zinc; lead; ore-bearing dolomite; deposits; recoverable resources; Triassic; Silesian-Cracow province

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2010
• Tom: nr 439 (2)
• Strony: 321--332
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Mikulski S. Z.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Malon A.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Tymiński M.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Siekiera D.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Dymowski W.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Bońda R.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• [1] BILANS zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce (red. S. Przeniosło). 1993. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [2] BILANS zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce (red. S. Wołkowicz, A. Malon, M. Tymiński). 2009. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [3] BLAJDA R., KUREK S., 1993 — Weryfikacja bilansu zasobów rud cynku i ołowiu. Złoże: „Gołuchowice” kat. C1. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [4] BLAJDA R., KUREK S., NIEĆ M., PRZENIOSŁO S., 2006 — Niezagospodarowane złoża rud cynku i ołowiu – ocena bazy zasobowej i możliwości jej zagospodarowania. W: Konferencja. Możliwość zagospodarowania złóż peryferyjnych rud Zn–Pb. 26 stycznia: 47–59. ZGH Bolesław S.A.
• [5] GRUSZCZYK H., WIELGOMAS L., 1990 — Zinc and lead ores in the Silesia-Cracow Triassic. W: Geology of Poland: Mineral deposits (red. R. Osika), 6: 172–177. Wyd. Geol., Warszawa.
• [6] GÓRECKA E., 1993 — Geological setting of the Silesian-Cracow Zn–Pb deposits. Geol. Quart., 37: 127–146.
• [7] GÓRECKA E., LEACH D.L., KOZŁOWSKI A. (red.), 1996 — Carbonate-hosted zinc-lead deposits in the Silesian-Cracow area, Poland. Pr. Państw. Inst. Geol., 154.
• [8] JANOTA E., SZEBESZCZYK T., BUKOWSKA J., SZOSTEK L., 1989 — Dokumentacja geologiczna złoża rud cynku i ołowiu rejon „Gołuchowice” w kat. C1. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [9] KUREK S., 1991 — Problemy modelowania złóż Zn–Pb na przykładzie złoża Chechło w rejonie olkuskim, rozpoznanego wiercenia. Prz. Geol., 39, 3: 155–158.
• [10] MIKULSKI S.Z., STRZELSKA-SMAKOWSKA B., RETMAN W. 2010 — Rudy cynku i ołowiu W: Zasoby perspektywiczne kopalin Polski (w druku).
• [11] NIEĆ M., 1982 — Geologia kopalniana: 383–387. Wyd. Geol., Warszawa.
• [12] NIEĆ M., PRZENIOSŁO S., BLAJDA R., SZUWARZYŃSKI M., KUREK S., 2006a — Opracowanie metodyki wyznaczania granic niezagospodarowanych złóż rud cynku i ołowiu oraz obliczenia zasobów. Sprawozdanie. Stow. im. St. Staszica w Krakowie. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [13] NIEĆ M., PRZENIOSŁO S., BLAJDA R., SZUWARZYŃSKI M., KUREK S., 2006b — Weryfikacja kryteriów bilansowości niezagospodarowanych złóż rud cynku i ołowiu. Sprawozdanie. Stow. im. St. Staszica w Krakowie. Centr. Arch. Geol., Państw. Inst. Geol.Warszawa.
• [14] NIEĆ M., PRZENIOSŁO S., BLAJDA R., SZUWARZYŃSKI M., KUREK S., 2008 — Przedokumentowanie niezagospodarowanych złóż rud cynku i ołowiu zgodnie z wymaganiami zagospodarowania przestrzennego i możliwościami zagospodarowania złóż. Centr. Arch. Geol., Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [15] PRZENIOSŁO S., 1974 — Cynk i ołów w utworach węglanowych triasu rejonu zawierciańskiego. Biul. Inst. Geol., 278: 115–186.
• [16] PRZENIOSŁO S., 1976 — An outline of the metallogeny of zinc and lead ores in the Silesian-Cracovian region W: The current metallogenic problems of Central Europe (red. J. Fedak): 367–384. Inst. Geol., Warszawa.
• [17] PRZENIOSŁO S., MIKULSKI S.Z., MALON A., SIEKIERA D., TYMIŃSKI M., BOŃDA R., 2008a — Dodatek Nr 1 do dokumentacji geologicznej złoża rud cynku i ołowiu „Zawiercie I” w kat C1 + C2. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [18] PRZENIOSŁO S., MIKULSKI S.Z., MALON A., SIEKIERA D., TYMIŃSKI M., BOŃDA R., 2008b — Dodatek Nr 4 do dokumentacji geologicznej złoża rud cynku i ołowiu „Zawiercie” obszar „Zawiercie II” w kat C1 + C2. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [19] PRZENIOSŁO S., MIKULSKI S.Z., URBAŃSKI P., DYMOWSKI W., MALON A., SIEKIERA D., TYMIŃSKI M., BOŃDA R. 2008c — Dodatek nr 1 do dokumentacji geologicznej złoża rud cynku i ołowiu „Gołuchowice” w kat C1 + C2. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [20] PRZENIOSŁO S., MIKULSKI S.Z., DYMOWSKI W., SIEKIERA D., MALON A., TYMIŃSKI M., URBAŃSKI P., BOŃDA R. 2008d — Dodatek Nr 1 do dokumentacji geologicznej złoża rud cynku i ołowiu „Marciszów” w kat C2 + D. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [21] ROGOŻ S., SZEBESZCZYK T., CZYŻEWSKA H., 1975a — Dokumentacja geologiczna złoża rud cynku i ołowiu „Zawiercie I” w kat. C1. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [22] ROGOŻ S. i in., 1975b — Dodatek nr 2 rozliczeniowy do dokumentacji geologicznej złoża rud cynku i ołowiu „Zawiercie” w kat. C2. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [23] ROGOŻ S., 1990 — Dodatek nr 3 do dokumentacji geologicznej złoża rud cynku i ołowiu „Zawiercie” w kat. C2. Obszar „Zawiercie II” w kat. C2 i poza kat. C2 (zasoby szacunkowe). Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [24] ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów bilansowości złóż kopalin (Dz.U. 2007.7.57 z dnia 17 stycznia 2007 r.).
• [25] SZUWARZYŃSKI M., 1996 — Ore bodies in the Silesian-Cracow Zn–Pb ore district, Poland. W: Carbonate hosted zinc-lead deposits in the Silesian-Cracow area, Poland (red. E. Górecka, D.L. Leach, A. Kozłowski). Pr. Państw. Inst. Geol., 154: 9–24.
• [26] WIELGOMAS L., 1961— Projekt badań geologicznych poszukiwań rud cynku i ołowiu w rejonie Siewierz-Trzebiesławice-Kromołów-Niegowonice”. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [27] WIELGOMAS L., 1970 — Dodatek do dokumentacji geologicznej złoża rud cynku i ołowiu w rejonie „Zawiercie” Rejon „Zawiercie Północ” w kat. C2. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [28] WIELGOMAS L., 1972 — Dokumentacja geologiczna złoża rud cynku i ołowiu rejon „Gołuchowice” w kat. C2. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [29] WIELGOMAS L., 1980 — Dokumentacja geologiczna złoża rud cynku i ołowiu w rejonie „Marciszów” w kat. C2. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [30] WIELGOMAS L., GOC E., JAKUBICZ B. i in., 1967 — Dokumentacja geologiczna złoża rud cynku i ołowiu w rejonie „Zawiercie” w kat. C2. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.

Uwagi

PL

Artykuł w Część 5, Złoża metali