Zanieczyszczenia wód i ich wpływ na organizm ludzki

Wanot, Bartosz; Goczół, Tomasz

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Zanieczyszczenia wód i ich wpływ na organizm ludzki

Autorzy

Wanot Bartosz , Goczół Tomasz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Water pollution and its influence on human organism

Języki publikacji

Abstrakty

Do wody, która jest dobrym rozpuszczalnikiem, przechodzą różne substancje pochodzenia naturalnego i antropogenicznego. Proces ten dodatkowo potęgowany jest faktem, iż woda bardzo łatwo przemieszcza się w środowisku. Nagły wzrost liczby ludności, rozwój gospodarczy, a zwłaszcza różnych gałęzi przemysłu powodują przedostawanie się do wód naturalnych różnych niebezpiecznych mikroorganizmów i substancji chemicznych. Ścieki komunalne, a w szczególności ze szpitali, jak również ferm hodowlanych, są nośnikami patogennych mikroorganizmów. Wśród nich należy wymienić Escherichę Coli, Salmonellę typhi, Shigella dysynteriae, Clostridium Perfringens, Vibris Choleriae, Mycobacterium Tuberculosis. Wśród wirusów wspomnieć należy grupę enterowirusów, spośród których najgroźniejsze są poliwirusy odpowiedzialne za chorobę Heinego-Medina. W wodach zanieczyszczonych ściekami typu fekalnego wykrywa się też jaja pasożytów, takich jak glista ludzka, włosogłówka, glisty psiej i kociej. Oprócz zagrożeń biologicznych w ściekach komunalnych zrzucanych do wód powierzchniowych znajdują się również niebezpieczne substancje chemiczne. Szkodliwość ścieków bytowo-gospodarczych może być zwiększona poprzez dopływ ścieków przemysłowych zwiększających zawartość związków toksycznych.

A variety of natural and anthropogenic substances pass into water that is a good solvent. This process is additionally strengthened by the fact that water moves around in the environment very easily. The sudden increase in the population, economic development, and especially various branches of industry cause the penetration of various dangerous microorganisms and chemical substances into the natural waters. Municipal sewage, in particular from hospitals as well as breeding farms, are carriers of pathogenic microorganisms. These include Escherichia coli, Salmonella typhi, Shigella dysynteriae, Clostridium Perfringens, Vibris Choleriae, and Mycobacterium Tuberculosis. Among the viruses, a group of enteroviruses should be mentioned, among which the most dangerous are the poliviruses responsible for the Heine-Medina disease. In waters contaminated with sewage of the faecal type, eggs of parasites such as human roundworm, whipworm, and roundworms of canine and feline are also detected. In addition to biological hazards in municipal sewage discharged to surface waters, hazardous chemical substances are also found. The harmfulness of domestic sewage can be increased by the inflow of industrial sewage that increases the content of toxic compounds.

Słowa kluczowe

zanieczyszczenia wód bakterie wirusy substancje chemiczne

water pollution bacteria viruses chemicals

Wydawca

Wydawnictwo 2K TECHNOLOGIE s.c.

Czasopismo

Technologia Wody

Rocznik

2019

Tom

Nr 5 (67)

Strony

62--66

Opis fizyczny

Bibliogr. 46 poz.

Twórcy

autor

Wanot Bartosz

Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy i. Jana Długosza w Częstochowie, Instytut Wychowania Fizycznego, Turystyki i Fizjoterapii

autor

Goczół Tomasz

Akademia Polonijna, Instytut Zdrowia i Pielęgniarstwa

Bibliografia

1. Kiryluk A., Leszczyński J., Łukowski E. i wsp. Źródło zanieczyszczeń wód powierzchniowych i wybrane metody ich oczyszczania. Budownictwo i Inżynieria Środowiska. 2014; 5.
2. Policht-Latawiec A., Kanownik W., Lukasik D. Wpływ zanieczyszczeń punktowych na jakość wody rzeki San. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 2013; (1/IV).
3. Kosicka-Dziechciarek D., Wolna-Maruwka A., Mazurkiewicz J. Zagrożenia związane z występowaniem organizmów chorobotwórczych w osadach ściekowych oraz sposoby ich redukcji. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska 2015; 17(4).
4. Zamoyska J. Organizmy patogenne w osadach ściekowych. Zesz. Nauk. Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Oddział w Rzeszowie 2007; 9:91-98.
5. Łebkowska M. Występowanie bakterii antybiotykoopornych w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Ochrona Środowiska 2009; 31(2): 11-15.
6. Dzbeński T. H. Toksokaroza ośrodkowego układu nerwowego. Polski Przegląd Neurologiczny 2007; 3(1):29-32.
7. Gromiec M., Sadurski A., Zalewski P. i wsp. Zagrożenia związane z jakością wody. Nauka 2014;(1).
8. George I., Crop P. Servai. Faecal removalin waste water treatment plants studied byplate counts and enzymatic methods. Water Res. 2002; 36: 2601-2617.
9. Smyłła A., Karpińska K., Bawor M. Zmiany liczebności bakterii mezofilnych w trakcie oczyszczania ścieków. Zeszyty Naukowe WSP. Seria Chemia i Ochrona Środowiska 2003; 7: 159-170.
10. Szumilas T., Michalska M. Bartoszewicz M. Charakterystyka bakteryjnego zanieczyszczenia ścieków komunalnych z dużej aglomeracji miejskiej i ocena stopnia redukcji tego zanieczyszczenia w procesie biologicznego oczyszczania ścieków. Roczniki PZH 2001; 52/2: 155-165.
11. Obarska-Pempkowiak H., Kołecka K., Gajewska M. i wsp. Zrównoważone gospodarowanie ściekami na przykładzie obszarów wiejskich. Annual Set the Environment Protection 2015;17(1): 585-603.
12. GUS (Główny Urząd Statystyczny): Infrastruktura komunalna w 2012 r.,Wyd. GUS. Warszawa 2013.
13. Nowak R., Imperowicz A. Nieczystości płynne ze zbiorników bezodpływowych jako źródło zanieczyszczeń mikrobiologicznych wód podziemnych. Inżynieria Ekologiczna 2016.
14. Nowak R. Stan gospodarki ściekowej na terenach wiejskich na przykładzie powiatu koszalińskiego. Chemik 2014; 68(10): 856–861.
15. Nowak R. Kanalizacja bezodpływowa – potencjalne i realne zagrożenie dla środowiska przyrodniczego. Gaz, Woda i Technika Sanitarna 2012; 6: 263–265.
16. Gajewska J., Wycech M., Wawrzyniec P. i wsp. Mikrobiologiczne wskaźniki skażenia sanitarnego gleby w okolicy przeciekającego zbiornika bezodpływowego na nieczystości ciekłe. Uniwersytet Zielonogórski, Zeszyty Naukowe Inżynieria Środowiska 2012; 146(26): 81–89.
17. Bain R., Cronk R., Wright J. et al. Fecal Contamination of Drinking-Water in Low – and Middle-Income Countries: A Systematic Review and Meta-Analysis. PLOS Medicine 2014; 11(5).
18. Butarewicz A. Toksyczność ścieków z wybranych komunalnych oczyszczalni ścieków. Inżynieria Ekologiczna 2015;(43): 30-34.
19. Kamińska, G., Kudlek, E., Dudziak J. i wsp. Usuwanie WWA i ich zachowanie w trakcie mechaniczno-biologicznego oczyszczania ścieków. Proceedings of ECOpole 2016; 10.
20. Kubiak M.Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) – ich występowanie w środowisku i w żywności. Probl Hig Epidemiol 2013; 94(1):31-36.
21. Dymaszewski Z., Oleszkiewicz J. A., Sozański M. M. Poradnik eksploatatora oczyszczalni ścieków. Poznań: Wyd. PZITS, Oddz. Wielkopolskie i LEM s.c.; 2007.
22. Zukiewicz-Sobczak W., Chmielewska-Badora J., Krasowska E. i wsp. Wpływ dioksyn na środowisko i organizm człowieka. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2012;18(1).
23. Dobrzyńska M. Uszkodzenia DNA w komórkach somatycznych myszy narażanych na nonylofenol oraz na skojarzone działanie promieniowania jonizującego i nonylofenolu. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny 2012; 63 (4).
24. Górska, K., Szeląg, B., & Górski, J. Korelacje między wybranymi zanieczyszczeniami w ściekach deszczowych. Proceedings of ECOpole 2014; 8(2): 497-504.
25. Ociepa-Kubicka A., Ociepa E. Toksyczne oddziaływanie metali ciężkich na rośliny, zwierzęta i ludzi. Inżynieria i ochrona środowiska 2012; 15: 169-180.
26. Chróst, R. J. Ocena aktualnego stanu jakości ekologicznej wód oraz analiza zagrożeń eutrofizacyjnych systemu jeziora Śniardwy [on-line]. Zakład Ekologii Mikroorganizmów UW. Lokalna Grupa Działania„Mazurskie Morze” 2012.
27. Janicka E., Kanclerz J., Wiatrowska K. Makowska M. Związki biogenne a proces eutrofizacji wód jeziora Raczyńskiego. Inżynieria Ekologiczna 2016.
28. Pajewski T. Zanieczyszczenie wody jako negatywny efekt działalności rolniczej. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu 2016; 4(18).
29. Mizera J. Sterowanie eksploatacją wód podziemnych w celu ochrony zasobów ujęcia Łobodno przed zanieczyszczeniem azotanami. Praca doktorska, AGH, 2010. Kraków.
30. Czebreszuk J., Ćwiertniewska Z., Nidental M. Wstępna analiza wyników polowych badań zróżnicowania obszarowego i sezonowych zmian zawartości azotanów w pierwszym poziomie wodonośnym, Biuletyn PIG 2011; 445: 59-66.
31. Kaczor-Kurzawa, D. Ocena i przyczyny zanieczyszczenia azotanami wód podziemnych w zachodniej części Polesia Lubelskiego i Wołyńskiego. Inżynieria i Ochrona Środowiska 2015; 18.
32. Bilek M., Rybakowa M. Azotany (III) i (V) w wodzie pitnej studni kopanych i wierconych z terenu Podkarpacia jako czynniki ryzyka methemoglobinemii. Przegl Lek 2014; 71: 520-522.
33. Jasiewicz C, Baran A. Rolnicze źródła zanieczyszczenia wód – biogeny, prace przeglądowe. Journal of Elementology 2006; 11 (3): 367-377.
34. Gałczyński Ł., Ociepa A. Charakterystyka toksyn produkowanych przez sinice. Proceedings of EC Opole 2008; 1: 177–179.
35. Domańska M., Wiercik, P., Idzikowski R. Problemy z uzdatnianiem wód zeutrofizowanych. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 2009; 18(3 [45]).
36. Janczukowicz W., Rodziewicz J., Mielcarek A., Wolter A. Wpływ odprowadzania odpadów żywnościowych do miejskiej sieci kanalizacyjnej na stężenie CHZT ścieków komunalnych w Olsztynie. Inżynieria Ekologiczna 2016; 47: 68-73.
37. Waldron A., Gibson S., Pohl L., Labas K. Anaerobic digestion of cafeteria waste reducing Clarkson’s environmental footprint. Project report. New York State Pollution Prevention Institute 2012.
38. Struk-Sokołowska J. Wpływ ścieków mleczarskich na frakcje CHZT ścieków komunalnych. Inżynieria Ekologiczna 2011;130-144.
39. GUS. 2015. Środki produkcji w rolnictwie w roku gospodarczym 2013/2014. Warszawa.
40. Wrzosek J., Gworek B., Maciaszek D. Środki ochrony roślin w aspekcie ochrony środowiska. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 2009; 39: 75-87.
41. Makles Z., Domański W. Ślady pestycydów-niebezpieczne dla człowieka i środowiska. Bezpieczeństwo Pracy: nauka i praktyka 2008; 5-9.
42. Kot-Wasik A., Dębska J., Namieśnik J., Rozdział 34. Przemiany, stężenia i oznaczanie pozostałości środków farmaceutycznych w środowisku (w:) Nowe horyzonty i wyzwania w analityce i monitoringu środowiskowym. 2013. Gdańsk.
43. Koszowska A., Ebisz M., Krzyśko-Łupicka T. Obecność farmaceutyków i środków kosmetycznych w środowisku wodnym jako nowy problem zdrowia środowiskowego. Medycyna Środowiskowa-Environmental Medicine 2015;18(1): 62-69.
44. Sosnowska K., Styszko Grochowiak K. Gołaś J. Leki w środowisku – źródła, przemiany, zagrożenia. IV Krakowska Konferencja Młodych Uczonych 2009; 395-404.
45. Próba M. Sezonowe wahania zawartości substancji promieniochronnych, farmaceutyków i środków odurzających w ściekach komunalnych i środowisku wodnym. J Ecol Health 2013; 17 (3): 115-120.
46. Oleszczuk P. Zanieczyszczenia organiczne w glebach użyźnianych osadami ściekowymi. Część I. Przegląd badań. Ecol Chem Eng 2007; 14: 65-76.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-c474c817-c294-42e7-81c5-113347dd9405