BazTech - Yadda

1

Probability of transmission of SARS-CoV-2 virus pathogens in long-distance passenger transport

Burdzik Rafał

Archives of Transport

|

2023

|

Vol. 68, iss. 4

21--39

EN

This paper presents a description of the methodology developed for estimation of pathogen transmission in transport and the results of the case study application for long-distance passenger transport. The primary objective is to report the method developed and the application for case studies in various passenger transport services. The most important findings and achievements of the presented study are the original universal methodology to estimate the probability of pathogen transmission with full mathematical disclosure and an open process formula, to make it possible to take other specific mechanisms of virus transmission when providing transport services. The results presented conducted an analysis on the mechanisms of transmission of SARS-CoV-2 virus pathogens during the transport process, to examine the chain of events as a result of which passengers may be infected. The author proposed a new method to estimate the probability of transmission of viral pathogens using the probability theory of the sum of elementary events. This is a new approach in this area, the advantage of which is a fully explicit mathematical formula that allows the method to be applied to various cases. The findings of this study can facilitate the management of epidemic risk in passenger transport operators and government administration. It should be clearly emphasised that the developed method and estimated values are the probabilities of pathogen transmission. Estimating the probability of transmission of the SARS-CoV-2 virus pathogen is not the same as the probability of viral infection, and more so the probability of contracting COVID-19. Viral infection strongly depends on viral mechanisms, exposure doses, and contact frequency. The probability of contracting COVID-19 and its complications depends on the individual characteristics of the immune system, even with confirmed viral infection. However, it is undoubtedly that the probability of transmission of the SARS-CoV-2 virus pathogen is the most reliable measure of infection risk, which can be estimated according to the objective determinants of pathogen transmission.

2

Wirusy – biologiczne zanieczyszczenie żywności

Hać-Szymańczuk Elżbieta, Cegiełka Aneta, Piwowarek Kamil, Kuśmierczyk Kamila

Przemysł Spożywczy

|

2022

|

T. 76, nr 2

20--25

PL

W artykule opisano najbardziej charakterystyczne dla środowiska żywności i wody wirusy (m.in. norowirusy, rotawirusy, wirus zapalenia wątroby typu A, ECHO i Coxsackie). Wskazano też rodzaje żywności, w której mogą znajdować się te patogeny (mn.in. owoce morza, owoce i warzywa, mięso i przetwory). Opisano również metody ich wykrywania w produktach spożywczych (m.in. testy immunoenzymatyczne (np. ELISA), metody oparte na biologii molekularnej oraz obrazy z mikroskopu elektronowego) oraz przedstawiono skuteczne sposoby zmniejszające ich liczbę w żywności (m.in. zastosowanie wysokiej temperatury, środków zawierających chlor, promieniowania UV, ozonu czy wysokich ciśnień).

EN

The article describes the viruses most characteristic of the food and water environment (including noroviruses, rotaviruses, hepatitis A virus, ECHO and Coxsackie). The types of food in which these pathogens may be found were also indicated (seafood, fruit and vegetables, meat and preserves). The methods of their detection in food products are also described (including enzyme immunoassays (e.g. ELISA), methods based on molecular biology and images from an electron microscope) and effective methods of reducing their number in food are presented (e.g. the use of high temperature, agents containing chlorine, UV radiation, ozone or high pressure).

3

Zasada podejmowania decyzji przy stwierdzaniu obecności wirusa ptasiej grypy wykrywanego metodą Real-Time PCR

Chwedoruk Kinga, Muszyńska Magdalena, Hyk Wojciech

Analityka : nauka i praktyka

|

2022

|

nr 3

20--27

PL

Ptasia grypa (Avian influenza, AI) należy do chorób zwierząt z listy OIE jako niezwykle zakaźna i zaraźliwa choroba wirusowa drobiu, która może powodować śmiertelność do 100%. Naturalnym rezerwuarem wszystkich wirusów grypy typu A jest dzikie ptactwo wodne. Klasyfikację na podtypy tworzy się, opierając się na budowie antygenowej białek powierzchniowych hemaglutyniny (HA) i neuraminidazy (NA). Na tej podstawie wyróżnić można 16 podtypów HA i 9 NA, które u poszczególnych szczepów tworzą różne kombinacje (łącznie 140 szczepów).

4

ICT security in tax administration : AV protection systems

Muliński Tomasz

Studia Informatica : systems and information technology

|

2021

|

Vol. 1-2(25)

101--121

EN

The article discusses the topic of ICT security in tax administration. This paper presents a study of the security level of endpoints8, servers using three antivirus protection systems. It discusses three independent solutions used to ensure the protection of ICT equipment in public administration.

5

Redukcja zanieczyszczenia mikrobiologicznego w pomieszczeniach z zastosowaniem lampy przepływowej z promieniowaniem UV-C

Trusz Agnieszka

Instal

|

2021

|

nr 12

36--40

PL

W artykule przedstawiono wyniki wstępnych badań mikrobiologicznych powietrza przeprowadzanych w warunkach rzeczywistych w celu określenia skuteczności działania przenośnego urządzenia służącego do dezynfekcji powietrza, wykorzystującego promieniowanie UV-C o ponadnormatywnej mocy 330 W i możliwości zastosowania go w pomieszczeniach budynków użyteczności publicznej.

EN

The article presents the results of preliminary microbiological air tests carried out in real conditions in order to determine the effectiveness of a portable device for air disinfection, using UV-C radiation with an excess power of 330 W and the possibility of using it in public buildings.

6

Zagrożenie epidemiczne nowym koronawirusem

Michałkiewicz Michał, Kiersnowska Zofia, Lemiech-Mirowska Ewelina, Michałkiewicz Marek

Technologia Wody

|

2020

|

Nr 1 (69)

52--55

PL

Wirus to mały czynnik zakaźny, który replikuje się tylko w żywych komórkach organizmu. Wirusy nie mają własnego metabolizmu i wymagają komórki gospodarza do wytwarzania nowych produktów. Dlatego nie mogą naturalnie rozmnażać się poza komórką gospodarza. Kompletna cząstka wirusa, zwana wirionem, składa się z kwasu nukleinowego (DNA lub RNA) otoczonego ochronną warstwą białka zwaną kapsydem. W grudniu 2019 roku nowatorski koronawirus (2019-nCoV) został rozpoznany w Wuhan w Chinach i spowodował ciężką chorobę i śmierć. Koronawirusy (CoV) to duża rodzina wirusów, które powodują choroby, od zwykłego przeziębienia do poważniejszych chorób, takich jak Bliskowschodni Zespół Niewydolności Oddechowej (MERS-CoV) i Zespół Ciężkiej Ostrej Niewydolności Oddechowej (SARS-CoV). Nowy koronawirus (nCoV) to nowy szczep, który nie został wcześniej zidentyfikowany u ludzi. Koronawirusy to wirusy RNA, które można podzielić na 4 rodzaje: alfa, beta, gamma i delta, z których wiadomo, że CoV alfa i beta zakażają ludzi. Objawy obejmują gorączkę, złe samopoczucie, suchy kaszel, duszność i zaburzenia oddechowe. Uważa się, że rozprzestrzenianie się osoby na człowieka występuje głównie poprzez kropelki oddechowe wytwarzane, gdy zarażona osoba kaszle lub kicha, podobnie jak rozprzestrzenianie się grypy i innych patogenów oddechowych. Od 31 grudnia 2019 r. do 9 lutego 2020 r. zgłoszono 37 609 potwierdzonych laboratoryjnie przypadków zakażenia nowym koronawirusem (2019-nCoV) i 815 zgonów. Liczba zakażonych na całym świecie rośnie z dnia na dzień.

EN

A virus is a small infectious agent that replicates only inside the living cells of an organism. Viruses do not have their own metabolism, and require a host cell to make new products. They therefore cannot naturally reproduce outside a host cell. A complete virus particle, known as a virion, consists of nucleic acid (DNA or an RNA) surrounded by a protective coat of protein called a capsid. In December 2019 pathogenic novel coronavirus (2019-nCoV), was recognised with’s in Wuhan, China, and has caused serious illness and death. Coronaviruses (CoV) are a large family of viruses that cause illness ranging from the common cold to more severe diseases such as Middle East Respiratory Syndrome (MERS-CoV) and Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS-CoV). A novel coronavirus (nCoV) is a new strain that has not been previously identified in humans. Coronaviruses are RNA viruses that can be divided into 4 genera: alpha, beta, gamma and delta, of which alpha and beta CoVs are known to infect humans. Symptoms include fever, malaise, dry cough, shortness of breath and respiratory distress. Person-to-person spread is thought to occur mainly via respiratory droplets produced when an infected person coughs or sneezes, similar to how influenza and other respiratory pathogens spread. Since 31 December 2019 and as of 9 February 2020, 37609 laboratory-confirmed cases of novel coronavirus (2019-nCoV) infection have been reported and 815 deaths. The number of infected worldwide is increasing day by daily.

7

Usuwanie wirusów, grzybów i bakterii z powietrza wentylacyjnego i obiegowego

Ryńska Joanna

Rynek Instalacyjny

|

2020

|

Nr 7-8

54--60

PL

Artykuł omawia techniczne rozwiązania wspierające działanie instalacji wentylacyjno-klimatyzacyjnej w procesie ciągłego usuwania mikroorganizmów (bakterii, grzybów, pleśni) oraz wirusów (także SARS-CoV-2) z powietrza wewnętrznego. Wskazano zalety i wyzwania związane ze stosowaniem filtrów wysokoskutecznych, dezynfekcji promieniami UV-C oraz dezynfekcji plazmą. Podkreślono także znaczenie czyszczenia i higienizacji instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji.

EN

The paper focuses on technical solutions supporting ventilation and air conditioning in the process of removing (bacteria, fungi, moulds and viruses – SARS-CoV-2 included) from the indoor air. There were pointed advantages and challenges of applying highly effective particles filters, UV-C ray disinfection and plasma disinfection. There was also emphasized significance of cleaning and hygienisation of ventilation and air conditioning installations.

8

Koronawirusy - patogeny XXI wieku

Stobnicka-Kupiec Agata, Gołofit-Szymczak Małgorzata

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2020

|

nr 4

6-8

PL

Wirusy są, prostymi strukturami nieposiadającymi budowy komórkowej. W skład pojedynczej, aktywnej cząstki wirusa, czyli tzw. wirionu, wchodzi kwas nukleinowy (jedno- lub dwuniciowy RNA lub DNA) otoczony przez płaszcz białkowy (kapsyd) oraz - jeśli występuje - otoczkę fosfolipidową. Wirusy nie wykazują cech organizmów żywych, tzn. nie podlegają podziałom poza komórką gospodarza, nie syntetyzują samodzielnie białek, ani nie replikują samodzielnie swojego genomu. Leczenie infekcji wirusowych jest trudne z uwagi na to, że wirusy nie mają własnego metabolizmu, który można byłoby zablokować, tak jak jest to możliwe w przypadku bakterii za pomocą antybiotyków. W związku z tym większość metod leczenia polega jedynie na ograniczeniu dalszego rozwoju infekcji w organizmie chorego.

9

Detekcja anomalii w plikach za pomocą wybranych algorytmów inspirowanych mechanizmami immunologicznymi

Widuliński Patryk, Wawryn Krzysztof

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektroniki i Informatyki Politechniki Koszalińskiej

|

2019

|

Nr 14

23--41

PL

Ochrona systemu operacyjnego przed infekcjami wirusowymi jest zagadnieniem, nad którym od kilku dekad pracują projektanci oprogramowania antywirusowego. Rosnąca w ostatnich latach złożoność szkodliwego oprogramowania skłoniła naukowców do poszukiwania inspiracji w rozwiązaniach naturalnych, takich jak układ immunologiczny ssaków. W artykule przedstawiono system wykrywania intruzów w systemie operacyjnym wykorzystujący algorytm negatywnej selekcji. Algorytm ten wykorzystuje ciągi binarne zwane receptorami do wykrywania zmian w chronionych programach. W systemie zaimplementowano dwie metody generacji receptorów: metodę losową i metodę szablonów. Metody te zostały przetestowane eksperymentalnie. Wyniki działania metod przeanalizowano i porównano, a następnie wyciągnięto wnioski.

EN

Protection of the operating system against virus infections is an area of research which has been worked on by antivirus software designers since several decades. Increasing malware complexity led scientists to seek inspiration in natural solutions, such as the mammal immune system. In the article, an intrusion detection system has been proposed. The system’s inner workings are based on the negative selection algorithm. The algorithm uses binary strings called receptors to detect modifications in the protected programs. In the system, two receptor generation methods have been presented: the random generation method and the template generation method. The methods have been tested experimentally. The results of both methods have been analysed and compared, and conclusions have been drawn.

10

Zanieczyszczenia wód i ich wpływ na organizm ludzki

Wanot Bartosz, Goczół Tomasz

Technologia Wody

|

2019

|

Nr 5 (67)

62--66

PL

Do wody, która jest dobrym rozpuszczalnikiem, przechodzą różne substancje pochodzenia naturalnego i antropogenicznego. Proces ten dodatkowo potęgowany jest faktem, iż woda bardzo łatwo przemieszcza się w środowisku. Nagły wzrost liczby ludności, rozwój gospodarczy, a zwłaszcza różnych gałęzi przemysłu powodują przedostawanie się do wód naturalnych różnych niebezpiecznych mikroorganizmów i substancji chemicznych. Ścieki komunalne, a w szczególności ze szpitali, jak również ferm hodowlanych, są nośnikami patogennych mikroorganizmów. Wśród nich należy wymienić Escherichę Coli, Salmonellę typhi, Shigella dysynteriae, Clostridium Perfringens, Vibris Choleriae, Mycobacterium Tuberculosis. Wśród wirusów wspomnieć należy grupę enterowirusów, spośród których najgroźniejsze są poliwirusy odpowiedzialne za chorobę Heinego-Medina. W wodach zanieczyszczonych ściekami typu fekalnego wykrywa się też jaja pasożytów, takich jak glista ludzka, włosogłówka, glisty psiej i kociej. Oprócz zagrożeń biologicznych w ściekach komunalnych zrzucanych do wód powierzchniowych znajdują się również niebezpieczne substancje chemiczne. Szkodliwość ścieków bytowo-gospodarczych może być zwiększona poprzez dopływ ścieków przemysłowych zwiększających zawartość związków toksycznych.

EN

A variety of natural and anthropogenic substances pass into water that is a good solvent. This process is additionally strengthened by the fact that water moves around in the environment very easily. The sudden increase in the population, economic development, and especially various branches of industry cause the penetration of various dangerous microorganisms and chemical substances into the natural waters. Municipal sewage, in particular from hospitals as well as breeding farms, are carriers of pathogenic microorganisms. These include Escherichia coli, Salmonella typhi, Shigella dysynteriae, Clostridium Perfringens, Vibris Choleriae, and Mycobacterium Tuberculosis. Among the viruses, a group of enteroviruses should be mentioned, among which the most dangerous are the poliviruses responsible for the Heine-Medina disease. In waters contaminated with sewage of the faecal type, eggs of parasites such as human roundworm, whipworm, and roundworms of canine and feline are also detected. In addition to biological hazards in municipal sewage discharged to surface waters, hazardous chemical substances are also found. The harmfulness of domestic sewage can be increased by the inflow of industrial sewage that increases the content of toxic compounds.

11

Wpływ instalacji wodociągowych na jakość wody konsumowanej oraz uboczne produkty uzdatniania wody

Wanot B., Goczół T.

Technologia Wody

|

2018

|

Nr 3 (59)

64--68

PL

Dezynfekcja wody ma na celu zniszczenie żywych i przetrwalnikowych form mikroorganizmów patogennych oraz ochronę sieci dystrybucyjnej przed ich ponownym rozwojem. Podczas reakcji chloru z występującymi powszechnie w wodzie substancjami organicznymi powstają halogenowe związki organiczne. Do najczęściej spotykanych ubocznych produktów dezynfekcji wody należy zaliczyć trójhalometany (THM), kwasy halogenooctowe (HAA), halogenoacetonitryle (HA), halogenoketony (HK) chloropikryna (CP) i wodzian chloralu (CH). Jakość wody dopływająca do odbiorcy jest wypadkową procesów fizycznych, chemicznych i biologicznych zachodzących podczas przepływu przez sieć przesyłową oraz początkowych parametrów jakości wody wprowadzonej do systemu wodociągowego. Procesy tam zachodzące w istotny sposób mogą wpływać na pogorszenie jakości wody. Wpływa na to bezpośrednio staranność wykonania sieci wodociągowej, czas i warunki eksploatacji, rodzaj zastosowanego materiału, a także stan przyłączy oraz stan instalacji wewnętrznych.

EN

A variety of natural and anthropogenic substances pass into water that is a good solvent. This process is additionally strengthened by the fact that water is very easy to move around in the environment. The sudden increase in the population, economic development, and especially various branches of industry cause the penetration of various dangerous microorganisms and chemical substances into natural waters. Municipal sewage, in particular from hospitals as well as breeding farms are carriers of pathogenic microorganisms. These include Escherichia coli, Salmonella typhi, Shigella dysynteriae, Clostridium Perfringens, Vibris Choleriae, and Mycobacterium Tuberculosis. Among the viruses one should mention a group of enteroviruses, among which the most dangerous are the poliviruses responsible for the Heine-Medina disease. In waters contaminated with sewage of the faecal type, eggs of parasites such as human roundworm, whipworm, and roundworms of canine and feline are also detected. In addition to biological hazards in municipal sewage discharged into surface waters, there are also hazardous chemical substances, e.g. antibiotics. The harmfulness of domestic sewage can be increased by the inflow of industrial sewage that increases the content of toxic compounds.

12

Metody detekcji wirusów w różnych środowiskach pracy

Stobnicka-Kupiec A., Górny R.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2018

|

Nr 3 (97)

5--18

PL

Wirusy to szkodliwe czynniki biologiczne, które mogą stwarzać zagrożenie dla pracowników wielu grup zawodowych. Informacje o występowaniu wirusów w różnych środowiskach pracy są bardzo nieliczne, przede wszystkim z uwagi na trudności analityczne związane z ich rutynowym wykrywaniem. Kontrole sanitarne stanowisk pracy oceniające stopień ich za-nieczyszczenia drobnoustrojowego nie są efektywne wobec wirusów, co sprawia, że ryzyko zawodowe pracowników narażonych na czynniki biologiczne jest w dalszym ciągu niedoszacowane. Taki stan rzeczy w zasadniczy sposób uniemożliwia prawidłowe za¬rządzanie bezpieczeństwem pracy. Efektywność oznaczania wirusów w próbkach środowiskowych jest uzależniona zarówno od sposobu pobierania i transportu próbek, jak i od techniki izolacji materiału genetycznego wirusa oraz metody jego detekcji. Celem niniejszej publikacji jest próba krytycznego przeglądu piśmiennictwa przedmiotu w celu określenia najefektywniejszej i najkorzystniejszej metody oznaczania wirusów w środowisku pracy. Taka metoda mogłaby posłużyć jako rutynowa w ocenie zagrożenia wirusami na różnych stanowiskach pracy. W artykule omówiono: metodykę pobierania próbek pod kątem analizy obecności wirusów, metody izolacji wirusowych kwasów nukleinowych oraz sposoby ich detekcji na podstawie: aktywności wirusa, metod biologii molekularnej oraz testów immunoenzymatycznych.

EN

Viruses are harmful biological agents, which can pose a risk for workers from different occupational groups. Information regarding the occurrence of viruses in occupational environment is still scarce, primarily due to analytical difficulty of their routine detection. Hygiene control applied for microbiological contamination are not effective in case of viruses, so the occupational risk for workers exposed to biological agents is still underestimated. Such a state of affairs fundamentally precludes a proper management of occupational safety. The effectiveness of virus detection in the environmental samples depends on methods of sampling and transport, and isolation and identification method. The aim of this paper is an attempt to critically review the literature of the subject, determination of the best and the most effective method of virus detection and identification in the occupational environment, which could be used as a routine methodology for assessing the risk of viruses in various workplaces. The article discusses methods of viral samples collection, viral nucleic acid isolation, and, their detection based on viral activity, molecular biology and immunoenzymatic assays.

13

Wirusy jako szkodliwe czynniki biologiczne w środowisku pracy biurowej

Stobnicka A., Górny R. L.

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2017

|

nr 4

12-15

PL

Jednym z ważnych, choć często bagatelizowanych zagrożeń zawodowych pracowników biurowych jest kontakt z wirusami. Źródłem emisji tej grupy czynników szkodliwych może być zarówno system wentylacyjny, instalacja klimatyzacyjna, zanieczyszczone powierzchnie, jak i kontakt z chorymi współpracownikami. Ze względu na niewielką ilość danych dotyczących narażenia na wirusy w pomieszczeniach biurowych, przeprowadzana na jego podstawie ocena ryzyka zawodowego, dotyczącego narażenia na szkodliwe czynniki biologiczne, obejmuje zazwyczaj wyłącznie bakterie i grzyby. Takie podejście jest jednak niepełne i powinno być uzupełnione o ocenę narażenia również na wirusy.

EN

Exposure to viruses is an important, but often neglected, occupational hazard of office workers. Ventilation (including air-conditioning) systems, contaminated surfaces as well as direct contact with sick workmates are some of the major emission sources of these harmful biological agents. Due to the small amount of data on exposure to viruses in the offices, the risk assessment in this occupational environment, if carried out at all, usually neglects this group of microbiological agents, focusing on bacterial and fungal contaminants only. This approach seems to be incomplete and should be supplemented by an assessment of exposure to viruses too.

14

Composting and anaerobic digestion technologies as methods for reduction of virus transmission in the environment

Ligocka A., Paluszak Z., Gut W.

Environment Protection Engineering

|

2016

|

Vol. 42, nr 2

137--144

EN

Survival of bovine enterovirus was studied in animal by-products subjected to sanitization processes. Composting technology and anaerobic digestion under mesophilic (37 °C) and thermophilic (55 °C) conditions were tested in terms of their effectiveness. Viruses were introduced into the biomass in the course of waste treatment processes and virus titres were determined at appropriate time intervals. Technology which allowed the most effective virus elimination, after 2 h, was thermophilic fermentation. During composting, bovine enterovirus survival ranged from 12 to 17 days, whereas the survival time for mesophilic fermentation was 28 days.

15

Antiviral polymers

Szczubiałka K., Ciejka J., Milewska A., Gołda A., Kamiński K., Wytrwał M., Pyrć K., Nowakowska M.

Engineering of Biomaterials

|

2016

|

Vol. 19, no. 138 spec. iss.

26

16

Choroby wirusowe przenoszone przez nietoperze

Olszewska D., Godela A.

Chemistry, Environment, Biotechnology

|

2014

|

Vol. 17

17--20

PL

Nietoperze to druga co do wielkości grupa ssaków. Mogą być one wektorami wielu wirusów stanowiących poważne zagrożenie dla człowieka. Do szczególnie niebezpiecznych należą wirusy Hendra i Nipah (Paramyxoviridae) i wirus wścieklizny (Rhabdiviridae). Nietoperze są odporne na większość z tych patogenów, a wirusy śmiertelne dla innych ssaków wywołują u nich jedynie bezobjawowe zakażenia. Do wyjątków należy wirus wścieklizny, jednak i on nie zabija od razu nietoperzy. U zwierząt tych stwierdzono również występowanie wirusów: wirusa żółtej febry, wirusa bardzo podobnego do SARS-CoV, wirusa Kren Canyon nietoperzy oraz wirusa Mount Elgon nietoperzy. Nie wiadomo dlaczego nietoperze są tak odporne na różnego rodzaju patogeny (nie tylko wirusowe). W chwili obecnej trwają badania nad układem immunologicznym tych zwierząt, o którym wciąż wiadomo bardzo niewiele.

EN

Bats are the second most numerous group of mammals. They can be the vectors for many viruses, which pose serious threats for human. Hendra and Nipah (Paramyxoviridae) viruses and rabies (Rhabdoviridae) virus are especially dangerous. Bats are resistant to the most of these pathogens, and diseases that are lethal for other mammals, and cause asymptomatic infections in bats, excepting rabies. Mentioned diseases and viruses do not kill them immediately. Other viruses that have been found in bats are: yellow fever virus, similar to SARS-CoV, and Kern Canyon and Mount Elgon viruses. It is unknown, why bats are so immune to various pathogens (not only viral). Currently, research of bats immunity system is still under way.

17

Niebezpieczne wirusy w żywności

Ścieżyńska H., Maćkiw E., Mąka Ł., Pawłowska K., Postupolski J.

Przemysł Spożywczy

|

2013

|

T. 67, nr 4

44--47

PL

Występowanie zatruć pokarmowych u ludzi może być związane z obecnością wirusów w środkach spożywczych i wodzie. Żywność zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego może zostać zanieczyszczona przez kontakt z osobami chorymi, a także przez skażoną wodę, urządzenia lub opakowania. Najczęściej do zachorowań dochodzi po spożyciu żywności pochodzenia morskiego (ostryg, małż) oraz świeżych produktów (warzyw, owoców). Środki spożywcze mogą być zanieczyszczone norowirusami, rotawirusami lub wirusem zapalenia wątroby typu A oraz wirusem zapalenia wątroby typu E. Wirusy te nie mogą namnażać się w żywności, ale mogą przez długi czas pozostawać w środowisku i wywoływać zatrucia pokarmowe u ludzi. W większości krajów Unii Europejskiej stwierdzono wzrost zachorowań wywołanych spożyciem żywności zanieczyszczonej wirusami.

EN

The occurrence of food-borne diseases in humans may be associated with presence of viruses in food and water. Most food-borne infections are caused by noroviruses, rotaviruses, hepatitis A virus and hepatitis E virus. An increased number of food-borne viral outbreaks is recorded in the EU. Reasons for this include the improved diagnostic methods that have enhanced detection of some virus groups. Viruses may contaminate food either through contamination at source, principally through sewage pollution of the environment, or in association with food processing through inadequate hygiene practices of operatives or systems. Consequently, many different food products such as shellfish, fresh and frozen fruits, vegetables, and a great variety of ready-to-eat foods have been implicated in food-borne viral infections. Viruses do not multiply in foods, but may persist for extended periods of time as infectious particles in the environment or in food. At the EU-level as well in Poland it is unknown how much viral disease can be attributed to food-borne spread.

18

Kwas neuraminowy znany i nieznany

Jędrzejczyk T., Kucharska U.

Zeszyty Naukowe. Chemia Spożywcza i Biotechnologia / Politechnika Łódzka

|

2004

|

Z. 68

63-92

PL

W pracy przedstawiono rolę i znaczenie dla organizmów żywych jednego z kwasów sjalowych, jakim jest kwas neuraminowy oraz jego związki pochodne. Omówiono jego funkcje biologiczne, chemiczne i liczny udział w przemianach biochemicznych dotychczas poznanych. W pracy dość szczegółowo zostały przedstawione aspekty medyczne związane z udziałem kwasu neuraminowego. Ponadto zaprezentowano badania własne wskazujące na możliwość oddziaływania kwasu N-acetyloneuraminowego z makro- i mikroelementami oraz jonami metali toksycznych. Przedstawiono wyniki tych prac i ich znaczenie w układach modelowych i naturalnych.

EN

Physico-chemical properties and biological role of neuramic acid and its derivatives were described. Physiological function, metabolic pathways and new scientific results were also discussed showing the presence knowledge about sialic acids. Literature data and authors results on interaction of neuramic acid with specific metal ions were also presented. Medical aspects of neuramic acid and their complexes importance were also shown.

19

Bakterie i wirusy w wodzie wodociągowej

Olańczuk-Neyman K., Sokołowska A.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2004

|

T. 7, nr 3/4

259-276

PL

Wyprodukowanie w stacji uzdatniania wody do spożycia, spełniającej obowiązujące standardy jakościowe, nie daje gwarancji, iż woda pobierana przez odbiorców jest równie dobrej jakości. Przyczynia się do tego wtórny rozwój mikroorganizmów zachodzący w wodzie rozprowadzanej w sieci wodociągowej i na powierzchni osadów, który jest związany m.in. z obecnością biodegradowalnych substancji organicznych i pierwiastków biogennych. Znaczna część mikroorganizmów rozwijających się w sieci wodociągowej należy do nieszkodliwych heterotrofów, lecz wśród nich mogą występować bakterie oportunistyczne, zagrażające zdrowiu ludzi, głównie osób z uszkodzonym systemem immunologicznym. Zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia, w procesie oczyszczania wody priorytet ma usuwanie z wody mikroorganizmów chorobotwórczych (np.: E. coli, Salmonella, Shigella, Campylobacter jejuni), a ponadto bakterii oportunistycznych chorobotwórczych dla ludzi (np.: Pseudomonas aeruginosa, Aeromonas spp., Legionella spp., Mycobacterium spp.), zdolnych do rozmnażania się w wodzie. Natomiast w mikrobiologicznych badaniach rutynowych kontrolowana jest jedynie obecność bakterii wskaźnikowych, których obecność wskazuje na zanieczyszczenie wody materiałem pochodzenia kałowego, a zatem na potencjalną możliwość występowania organizmów chorobotwórczych pochodzenia jelitowego, przenoszonych drogą wodną. W pracy scharakteryzowano najgroźniejsze wirusy, bakterie chorobotwórcze oraz bakterie oportunistyczne chorobotwórcze dla ludzi, pochodzenia wodnego, ich rozprzestrzenianie w wodzie wodociągowej, a także potencjalne zagrożenie spowodowane spożyciem zanieczyszczonej mikrobiologicznie wody. Podkreślono, że w celu zapobiegania gromadzeniu się mikroorganizmów konieczne jest maksymalne ograniczenie liczby cząstek oraz stężenia substancji organicznych w wodzie produkowanej w stacjach uzdatniania, usuwanie osadów i błony biologicznej gromadzących się w przewodach sieci oraz utrzymanie odpowiedniego stężenia środka dezynfekcyjnego.

EN

Regardless of the fact, that drinking water produced at the water treatment plants fulfils the admissible quality standards, the water received by the consumers usually is not of the same good quality. A drinking-water distribution system provides a habitat for microorganisms, which are sustained by organic and inorganic nutrients present in the pipe and in the conveyed water. The multiplication of bacteria in the distribution system negatively influences on the water quality. Excessive microbial activity can lead to deterioration in aesthetic quality (e.g. taste, odours, turbidity and colour). Most microorganisms developing within the distribution network are harmless heterotrophs but some of them are opportunistic pathogens which are presenting potential health concern to consumers. Opportunistic pathogens are creating risks for vulnerable individuals (e.g. people with acquired immune deficiency syndrome (AIDS) and other immunocompromised individuals). According to the World Health Organization report, the highest attention in the water treatment process should be paid to the removal of not only pathogenic bacteria (E. coli, Salmonella spp., Shigella spp., C. jejuni), as well opportunistic pathogenic bacteria which are able to multiply in water in favourable conditions ((s. aeruginosa, Aeromonas spp., Legionella spp., Mycobacterium spp.). During routine microbiological tests only the presence of indicator bacteria is tested. Presence of these microorganisms indicates pollution of water with faecal material, and potential presence of pathogenic waterborne microorganisms of enteric origin. The most dangerous, waterborne viruses (Adenoviruses, Calciviruses, Coxackieviruses, Echoviruses), pathogenic bacteria (Escherichia coli, Salmonella spp., Yersinia enterocolitica, Campylobacter jejuni, Helicobacter pylori) and opportunistic pathogens (Legionella spp., Aeromonas spp., Pseudomonas aeruginosa, Mycobacterium spp.) are characterized, their presence in the distribution system and relationship to public health is described. The general recommendations on the inhibition of bacterial proliferation in the distribution systems are: the minimizing the number of particles and the restriction on the biodegradable organic content in water leaving the treatment works, together with preventing the accumulation of deposits and biofilms in the distribution system. Additionally, in countries where it is usual to maintain a disinfectant residual to control bacterial multiplication in distributed drinking water, minimizing the factors causing the consumption of residual disinfectant is necessary.