Perspektywa zastosowania bezzałogowych statków powietrznych w transporcie medycznym

• Autorzy: Bąk Judyta , Konieczka Robert

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0016.0231

Warianty tytułu

EN

Prospects for the use of unmanned aerial vehicles in medical transport

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obecnie wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych do celów innych niż militarne zyskuje na znaczeniu. Rozwój technologii lotniczych pozwala na odnalezienie nowych zastosowań dla tego typu statków powietrznych. Drony wykorzystywane są do celów transportowych, ratowniczych, przemysłowych, komercyjnych, rekreacyjnych, hobbystycznych itp. Nikt jednak nie stosuje ich do szeroko rozumianego transportu medycznego. Artykuł stanowi próbę przedstawienia propozycji zastosowania bezzałogowych statków powietrznych do celów związanych z medycyną. Cele te należy rozumieć jako transport komponentów medycznych, w tym: krwi do transfuzji, narządów do przeszczepów, leków czy szczepionek. W opracowaniu wskazano na czynniki mające wpływ na powodzenie realizacji takiej misji oraz przedstawiono wstępne założenia konstrukcji drona o przeznaczeniu medycznym. Ponadto zdefiniowano korzyści, jakie mogą płynąć z wdrożenia tejże koncepcji. Aktualnie transport jakichkolwiek produktów czy komponentów może odbywać się w sposób szybki i bezpieczny. Dlatego wiele firm stawia na rozwój technologii związanych z dronami. Opracowywane są technologie pozwalające na transport przesyłek czy paczek kurierskich z wykorzystaniem właśnie tego typu środków transportu. Również w medycynie bezzałogowe statki powietrzne zyskują na znaczeniu. Niezbędne są szybkie reakcje na pojawiające się problemy. Dla niektórych pacjentów każda sekunda może być na wagę życia, a drony pod względem szybkości stanowią konkurencję dla konwencjonalnych środków transportu. Celem pracy było określenie możliwości i zasadności wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych do celów medycznych. Wykorzystano przy tym analizę SWOT i FMEA, określając mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia związane z tą koncepcją. Ponadto przeprowadzono badanie ankietowe mające na celu poznanie opinii osób związanych ze środowiskiem medycznym i technicznym. Jak wskazano w opracowaniu potencjalnie, pod pewnymi warunkami, możliwe jest wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych do celów przewozu narządów, krwi oraz leków, jednak transport ten obarczony jest pewnym ryzykiem związanym zarówno z warunkami technicznymi, jak i błędami ludzkimi. Opracowanie definiuje te problemy, wskazując na możliwości przeciwdziałania im.

EN

Currently, the use of UAVs for non-military purposes is gaining importance. The development of aviation technology allows finding new applications for this type of aircraft. Drones are used for purposes like: transportation, industrial, rescue, commercial, recreational, hobbyist, etc. However, no one uses them for widely understood medical transport. The article is an attempt to present suggestions for the use of unmanned aerial vehicles for medical purposes. These purposes should be understood as the transport of medical components including blood for transfusion, organs for transplantation, medicines or vaccines. The paper points out the factors that affect the success of such a mission and presents the initial assumptions for the design of a drone for medical purposes. In addition, the benefits that may arise from the implementation of this concept are defined. Currently, the transport of all kinds products or components can be done quickly and safely. Therefore, many companies are focusing on the development of drone-based technologies. Technologies are being developed to allow the transport of parcels or courier packages using this type of transport. Unmanned aerial vehicles are also gaining importance in medicine. Quick reactions to emerging problems are necessary. For some patients every second can be vital and drones compete with conventional means of transport in terms of speed. The purpose of this study was to determine the feasibility and validity of using unmanned aerial vehicles for medical purposes. SWOT analysis and FMEA were conducted identifying the strengths, weaknesses, opportunities and threats associated with this concept. In addition, a survey was conducted to find out the opinions of those in the medical and technical community. As indicated in the study, it is potentially possible, under certain conditions, to use UAVs for the transport of organs, blood, and medicines; however, this transport entails some risks associated with both technical conditions and human factor. The study defines these problems indicating possibilities of counteracting them.

Słowa kluczowe

PL

bezzałogowy statek powietrzny; dron; medycyna; transport medyczny

EN

unmanned aerial vehicle; drone; medicine; medical transport

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 83
• Strony: 175--190
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz.

Twórcy

autor

Bąk Judyta

• Katedra Transportu Lotniczego Wydziału Transportu i Inżynierii Lotniczej Politechnika Śląska

autor

Konieczka Robert

• Katedra Transportu Lotniczego Wydziału Transportu i Inżynierii Lotniczej Politechnika Śląska

• https://orcid.org/0000-0003-1095-2973

Bibliografia

• 1. Guzik-Makaruk E.M., Transplantacja organów, komórek i tkanek w ujęciu prawnym i kryminologicznym, Temida 2, Białystok 2008.
• 2. Konert A., Bezzałogowe statki powietrzne. Nowa era w prawie lotniczym. Zagadnienia cywilno-prawne, C.H. Beck, Warszawa 2020.
• 3. Bąk J., Wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych do celów medycznych. Praca magisterska. Promotor: Robert Konieczka. Politechnika Śląska, Katowice, 2021.
• 4. Becmer D., Duchaczek A., Skorupka D., Trendy rozwojowe bezzałogowych systemów latających, Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia, Zielonka 2015, s. 23–26.
• 5. Christophe G., Laurent F., A Business approach for the use of drones in the Engineering & Construction industries, Accenture 2016.
• 6. Fellner A., Mańka A., Mańka I., Analiza zagrożeń wynikających z użytkowania bezzałogowych statków powietrznych (dronów), „TTS Technika Transportu Szynowego” 2015, R. 22, nr 12, s. 489–490.
• 7. Fellner A., Mańka A., Dostosowanie metody FMEA do wymagań branży lotniczej, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Katowice 2015, s. 20–24.
• 8. Griffis C., Wilson T., Schneider J., Pierpont P., Unmanned Aircraft System Propulsion Systems Technology Survey, Embry-Riddle Aeronautical University, Florida 2009, DOT/FAA/AR-09/11 s. 1, 4, 9–53.
• 9. Janik P., Zawistowski M., Fellner R., Zawistowski G., Unmanned Aircraft Systems Risk Assessment Based on SORA for First Responders and Disaster Management, “Applied Sciences” 2021; 11(12): 5364. DOI: 10.3390/app11125364.
• 10. Kasprzyk P., Konert A., UAS Safety Operation – Legal Issues on Reporting UAS Incidents, “Journal of Intelligent & Robotic Systems”, Volume 103, Issue 3, Article Number 51, NOV 2021. DOI: 10.1007/s10846-021-01448-5.
• 11. Kasprzyk P., Konert A., Reporting and Investigation of Unmanned Aircraft Systems (UAS) Accidents and Serious Incidents. Regulatory Perspective, “Journal of Intelligent & Robotic Systems”, Volume 103, Issue 1, Article Number 3, SEP 2021. DOI: 10.1007/ s10846-021-01447-6.
• 12. Konert A., Smereka J., The Use of Drones in Emergency Medicine: Practical and Legal Aspects, “Emergency Medicine International”, Volume 2019, Article Number 3589792, DEC 2 2019. DOI: 10.1155/2019/358979.
• 13. Masternak M., Napiórkowska J., Transport organów, czyli gdy liczy się każda sekunda, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2014, s. 15–20, 25–33.
• 14. Pullen L.C., Tackling the Growing Problem of Transporting Organs, “American Journal of Transplantation” 2019, p. 1603–1604.
• 15. Rabajczyk A., Zboina J., Zielecka M., Fellner R., Monitoring of Selected CBRN Threats in the Air in Industrial Areas with the Use of Unmanned Aerial Vehicles, “Atmosphere” 2020; 11(12):1373. DOI: 10.3390/atmos11121373.
• 16. Tuśnio N., Wróblewski W., The Efficiency of Drones Usage for Safety and Rescue Operations in an Open Area: A Case from Poland, “Sustainability” 2022; 14(1):327. DOI: 10.3390/su14010327.
• 17. Zwęgliński T., The Use of Drones in Disaster Aerial Needs Reconnaissance and Damage Assessment – Three-Dimensional Modeling and Orthophoto Map Study, “Sustainability” 2020; 12(15):6080. DOI: 10.3390/su12156080.
• 18. https://abc-rc.pl/Podstawy-wiedzy-o-smiglach-modelarskich-blog-pol-1542270254. html (dostęp: 2.04.2022).
• 19. https://aeromind.pl/Budowa-drona-ccms-pol-52.html (dostęp: 2.04.2022).
• 20. https://szewo.com/rama-wielowirnikowca (dostęp: 3.04.2022).
• 21. https://www.medfinance.pl/jakie-sa-rodzaje-karetek-w-polsce (dostęp: 3.04.2022).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).