Ocena bodźcowości i odczuć termicznych na obszarze województwa lubuskiego

• Autorzy: Mąkosza A.

Warianty tytułu

EN

An assessment of thermal stimuli and sensations in Lubuskie Province

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy jest charakterystyka odczuć termicznych na obszarze województwa lubuskiego, określona na podstawie średniej dobowej temperatury powietrza oraz ocena bodźcowości termicznej, przedstawiona za pomocą międzydobowej zmienności temperatury powietrza. Do analizy wykorzystano dobowe wartości temperatury powietrza ze stacji Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra z lat 1973–2010. Wieloletnią zmienność zarówno odczuć, jak i bodźców termicznych opisano trendem liniowym i współczynnikiem korelacji trendu liniowego (r). Stwierdzono, że na terenie województwa lubuskiego najczęściej występują dni z temperaturą powietrza wynoszącą od 0,1 do 10 °C, określane jako „łagodnie zimne”, a udział dni „bardzo ciepłych” i „gorących” jest większy w Zielonej Górze niż w Gorzowie Wielkopolskim. Międzydobowe zmiany temperatury powietrza najczęściej mieściły się w granicach zmian „obojętnych” 0–2 °C (64%), zmiany „ostre”, powyżej 6 °C, stanowiły tylko 2%. Największa częstość występowania zmian „znacznych” i „ostrych” uwidoczniła się w miesiącach zimowych (grudzień, styczeń) oraz w maju w Zielonej Górze. W latach 1973–2010 w województwie lubuskim stwierdzono istotny statystycznie dodatni trend liczby dni „gorących” i „bardzo ciepłych” oraz ujemny „łagodnie zimnych”. Statystycznie istotny trend liczby dni ze zmianami „ostrymi” udało się udowodnić tylko w Zielonej Górze.

EN

The aim of this study was to characterize thermal sensation in Lubuskie Province based on mean daily air temperature and to evaluate thermal stimuli from day to day changes in the air temperature. Daily air temperatures for the years 1973–2010 were taken from two meteorological stations in Gorzów Wielkopolski and Zielona Góra. Multiyear variability of both thermal sensation and thermal stimuli were described by the linear trend and correlation coefficient of linear trend (r). In Lubuskie Voivodeship most frequent were the days with air temperature ranging from 0.1 to 10 °C designated „slightly cold” and the share of „very warm” and „hot” days was higher in Zielona Góra then in Gorzów Wielkopolski. Day to day changes of air temperature were mostly (64%) “neutral” ranking from 0 to 2 °C. „Sharp” changes above 6°C were found in only 2% cases. The highest frequency of “significant” and „Sharp” changes was noted in winter months (December, January) and in May in Zielona Góra. Statistically significant positive trend in the number of “hot” and “very warm” days and a negative trend of „slightly cold” days was found in Lubuskie Province for the years 1973–2010. Statistically significant trend in the number of days with „Sharp” changes was demonstrated only for Zielona Góra.

Słowa kluczowe

PL

bodźcowość termiczna; odczucia termiczne; temperatura powietrza; województwo lubuskie; zmienność międzydobowa

EN

air temperature; day to day variability; Lubuskie Province; thermal sensation; thermal stimuli

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 13, z. 1
• Strony: 103--113
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., wykr.

Twórcy

autor

Mąkosza A.

• Zachodniopomorski Ośrodek Badawczy ITP w Szczecinie, ul. Czesława 9, 71–504 Szczecin; tel. [phone]

Bibliografia

• BŁAŻEJCZYK K. 2004. Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce. Prace Geograficzne. Warszawa. IGiPZ PAN. Nr 192. ISBN 83-87954-31-4 ss. 292
• GOŁEMBSKI G. (red.) 2005. Kompendium wiedzy o turystyce. Warszawa. PWN. ISBN 83-01-13617-0 ss. 436.
• GREGORCZYK A., MICHALSKA B. 2011. Zmienność temperatury powietrza w Szczecinie w latach 1949–2008. Acta Agrophysica. Vol. 17(2) s. 301–309.
• FORTUNIAK K., KŁYSK K., WIBIG J. 2004. Międzydobowa zmienność temperatury powietrza w Łodzi. Acta Geographica Lodziensia. Nr 89 s. 35–46.
• JANKOWIAK J. (red.) 1976. Biometeorologia człowieka. Warszawa. PZWL ss. 186
• KONDRACKI J. 2001. Geografia regionalna Polski. Warszawa. PWN. ISBN 83-01-13050-4 ss. 440.
• KOSOWSKA-CEZAK U. 1982. Duże zmiany temperatury z dnia na dzień w Polsce. Przegląd Geofizyczny. T. 27. Z. 3–4 s. 197–214.
• KOSSOWSKA-CEZAK U. 1988. Zmienność temperatury powietrza z dnia na dzień w warunkach miejskich. Przegląd Geofizyczny. T. 33. Z. 4 s. 429–439.
• KOSSOWSKA-CEZAK U. 2005, Warunki odczucia cieplnego określone na podstawie temperatury średniej dobowej (na przykładzie Warszawy). Balneologia Polska. T. 47. Z. 1–2 s. 49–55.
• KOZŁOWSKA-SZCZĘSNA T., BŁAŻEJCZYK K., KRAWCZYK B. 1997. Bioklimatologia człowieka. Metody i ich zastosowania w badaniach bioklimatu Polski. Monografia. Nr 1. Warszawa. IGiPZ PAN ss. 200.
• KOZŁOWSKA-SZCZĘSNA T., GRZĘDZIŃSKI E. 1988. Warunki bioklimatyczne ograniczające możliwość leczenia uzdrowiskowego. Problemy Uzdrowiskowe. Nr 5/6 s. 39–47.
• KOZŁOWSKA-SZCZĘSNA T., KRAWCZYK B., KUCHCIK M. 2004. Wpływ środowiska atmosferycznego na zdrowie i samopoczucie człowieka. Monografie. 4. Warszawa. IGiPZ PAN. ISBN 83-87954-14- 4 ss. 194.
• KOŻUCHOWSKI K., ŻMUDZKA E. 2001. Ocieplenie w Polsce: skala i rozkład sezonowych zmian temperatury w drugiej połowie XX w. Przegląd Geofizyczny. T. 46. Z. 1–2 s. 81–90.
• LIJEWSKI T., MIKUŁOWSKI B. WYRZYKOWSKI J. 2002. Geografia turystyki Polski. Wyd. 4 zmienione. Warszawa. PWE. ISBN 83-208-1380-8 ss. 378.
• MĄKOSZA A., NIDZGORSKA-LENCEWICZ J. 2011. Bodźcowość warunków termicznych na obszarze aglomeracji szczecińskiej. Prace i Studia Geograficzne. T. 47 s. 301–310.
• MICHALSKA B., MĄKOSZA A., NIDZGORSKA-LENCEWICZ J. 2010. Wstępne badania nad zmianami warunków termicznych w krajobrazach podmiejskim i rolniczym. Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis Argicultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica. T. 281. Z. 16 s. 63–72.
• MICHALSKA B. 2011. Tendencje zmian temperatury powietrza w Polsce. Prace i Studia Geograficzne T. 47 s. 67–75.
• MIĘTUS M. (red.). 2006. Klimat rynny Jezior Raduńskich. Warszawa. IMGW. ISBN 83-88897-77-2 ss. 211.
• OLEJNICZAK J. 2003. The day-to-day variability of air temperature in Cracow and its surroundings. Prace Geograficzne. Z. 112 s. 3–103.
• PANFIL M., DRAGAŃSKA E. 2009. Zmienność temperatury powietrza z dnia na dzień w Polsce północno- wschodniej w ujęciu przestrzennym. Acta Agrophysica. Vol. 13. Nr 2 s. 435–444.
• PANFIL M., DRAGAŃSKA E., CYMES I. 2007. Selected thermal indicators in northeastern Poland Turing the second half of the XX century. Polish Journal of Natural Sciences. Vol. 22. Z. 4 s. 543–552.
• PAPIERNIK Ż. 2004. Wskaźniki klimatu odczuwalnego w Polsce; zmiany w okresie 1951–2000 i prognoza na lata 2051–2060. W: Skala, uwarunkowania i perspektywy współczesnych zmian klimatycznych w Polsce. Pr. zbior. Red. K. Kożuchowski. Łódź. Wydaw. Biblioteka s. 139–171.
• TYCZKA S. 1990 Ekologiczne uwarunkowania zdrowia i choroby. Problemy Uzdrowiskowe. Z. 1–2 s. 117–149.