Akumulacja żelaza, manganu, miedzi oraz cynku w roślinach i glebie w warunkach rolniczej utylizacji osadów ściekowych z północno-wschodniej Polski i wybranych aglomeracji miejskich. Cz. 2. Akumulacja żelaza i manganu w roślinach

• Autorzy: Haneklaus S. , Harms H. , Schnug E. , Klasa A. , Nowak G. A.

Warianty tytułu

EN

Accumulation of iron, manganese, copper and zinc in crops and soil in the conditions of agricultural utilization of sewage sludges originated from North-Eastern Poland and big Polish cities. Part 2. Accumulation of iron and manganese in crops

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 20-miesięcznym doświadczeniu wazonowym porównywano pobieranie i akumulację w biomasie roślin żelaza i manganu z osadów ściekowych z 13 oczyszczalni, w których wydzielono dwie grupy (serie): pochodzące z terenów północno-wschodniej Polski (uznanych za ekologicznie czyste) i wybranych aglomeracji miejsko-przemysłowych. Do gleby w wazonach wniesiono jednakowe ilości osadów w przeliczeniu na suchą masę, która odpowiadała 75 t o ha(-1), a następnie uprawiano nieprzerwanie kolejno po sobie: burak liściowy, sałatę, szpinak, rzodkiewkę, cebulę, burak ćwikłowy oraz koper. Zawartość Fe i Mn w roślinach oznaczono metodą plazmowej spektrometrii atomowo-emisyjnej (ICP-AES). Badania wykazały, że koncentracja żelaza w roślinach obu badanych grup osadów ściekowych na ogół nie wykazywała znaczących różnic, natomiast manganu była 1,3-3,5 razy wyższa w serii z dużych aglomeracji miejskich w porównaniu z północno-wschodnią Polską. Akumulacja żelaza w roślinach obu badanych grup osadów ściekowych na ogół nie ulegała większym zmianom z wyjątkiem buraka liściowego, natomiast manganu w serii z dużych aglomeracji miejskich była 1,1-4,4-krotnie większa niż z północno-wschodniej Polski. W ciągu 20 miesięcy badań najwięcej żelaza akumulowały rośliny na osadach z Olsztyna, Ostródy, Gdańska i Katowic, a manganu odpowiednio z Warszawy, Katowic, Sępopola i Olsztyna.

EN

During 20 months lasting pot trial the possibility of iron and manganese uptake and accumulation in plant tissues was studied under effect of application sewage sludges sampled from 13 sewage treatment plants. Sludges were studied in two experimental series: first originated from north-eastern Poland (regarded as ecologically clean) and the second from big Polish cities. The same amount of sewage sludge expressed in dry matter (75 t of DM per ha) was introduced to the soil and the following vegetable crops were grown: chard, spinach, lettuce, small radish, onion, red beet and dill. Concentrations of Fe and Mn were determined by ICP-AES method. It was found that iron concentration in crops of two experimental series generally was not variable, whereas manganese was 1.3-3.5 fold higher for series of big Polish cities compared to north-eastern Poland. Generally, total accumulation of iron by crops of two experimental series was not variable apart from Swiss chard as the only exception, while manganese accumulation was 1,1-4.4 fold more intense for series of big Polish cities than in series of north-eastern Poland. During a whole period of the experiment the highest amount of iron was accumulated in plants grown on sewage sludges from Olsztyn, Ostróda, Gdańsk and Katowice and manganese on sludges originated from Warszawa, Katowice, Sepopol and Olsztyn.

Słowa kluczowe

PL

osady ściekowe; oczyszczalnia ścieków; żelazo; mangan; miedź; cynk; biomasa; gleba; metoda ICP-AES

EN

sewage sludge; sewage treatment plant; iron; manganese; copper; zinc; biomass; soil; ICP-AES method

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Inżynieria i Ochrona Środowiska
• Rocznik: 1999
• Tom: T. 2, nr 2
• Strony: 145--152
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Haneklaus S.

autor

Harms H.

autor

Schnug E.

autor

Klasa A.

autor

Nowak G. A.

• Bundesforschungsanstalt für Landwirtschaft, Institut für Pflanzenernährung und Bodenkunde (FAL), Braunschweig, Niemcy