Współczynniki korelacji między wybranymi wskaźnikami cyrkulacji atmosferycznej a temperaturą powietrza w arktyce kanadyjskiej w latach 1951-2010

• Autorzy: Maszewski R.

Warianty tytułu

EN

Coefficients of correlation between selected indices of atmospheric circulation and air temperature in the canadian arctic in the period 1951-2010

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu cyrkulacji atmosferycznej na warunki termiczne w Arktyce Kanadyjskiej w latach 1951-2010. Do analizy wykorzystano średnie dobowe wartości temperatury powietrza z 12 stacji meteorologicznych położonych w badanym obszarze. Cyrkulację atmosferryczną scharakteryzowano na podstawie czterech wybranych wskaźników cyrkulacyjnych (NAO – North Atlantic Oscillation – Oscylacja Północnego Atlantyku, AO – Arctic Oscillation – Oscylacja Arktyczna, EP/NP – East Pacific/ North Pacific Pattern – wskaźnik wschodnio/północno pacyficzny, PNA – Pacific/North American Pattern – wskaźnik pacyficzno-północnoamerykański). Cyrkulacja atmosferyczna wyrażona za pomocą wybranych wskaźników cyrkulacyjnych w większości miesięcy nie wykazała istotnych trendów w okresie 1951-2010. Jesienią i zimą wykryto dość silne istotne statystycznie współczynniki korelacji wskaźnika NAO oraz AO z temperaturą powietrza głównie na wschodzie i częściowo w centrum Arktyki Kanadyjskiej. Najsilniejsze związki korelacyjne dla wskaźnika cyrkulacji EP/NP stwierdzono w październiku i listopadzie na stacjach położonych na południu i częściowo w centrum badanego obszaru. Wskaźnik PNA najsilniej korelował z temperaturą powietrza w marcu i kwietniu na wschodzie i południu Arktyki Kanadyjskiej.

EN

The article presents the results of studies on selected indicators of circulation and their influence on thermal conditions in the Canadian Arctic in the years 1951-2010. The average daily temperature values in the years 1951-2010 for 12 meteorological stations located in the study area were used for the analysis (Alert, Eureka, Resolute, Sachs Harbour, Clyde, Cambridge Bay, Baker Lake, Coral Harbour, Iqaluit, Churchill, Kuujjuaq, Kuujjuarapik). Four selected indices of circulation were also taken under consideration: NAO (North Atlantic Oscillation), AO (Arctic Oscillation), EP / NP (EastPacific- North Pacific Pattern), PNA (Pacific-North American Pattern). These data were downloaded from the website of the Canadian Meteorological Service. Selected indicators of circulation showed no significant trends in most months in the period 1951-2010. The NAO index was characterized by a statistically significant upward trend (0.02) from January to March, and a decreasing trend (-0.02) in October. For the EP-NP index statistical analysis showed a strong statistically significant downward trend (-0.03) in August and a slightly weaker one in September (-0.02). A statistically significant upward trend (0.02) occurred in February. The PNA index was characterized by a statistically significant growing trend (0.02) in January and July. In autumn and winter fairly strong correlation coefficients were detected (-0.4 to -0.7) for the NAO index and the AO index with air temperature mostly in the east and partly in the central Canadian Arctic. The strongest correlation relationship (-0.5 to -0.7) for the circulation ratio EP-NP was detected at the stations located in the south and partially in the center of the study area in October and November. The PNA index correlated most strongly (from 0.5 to 0.7) with air temperature in March and April in the east and south of the Canadian Arctic.

Słowa kluczowe

PL

cyrkulacja atmosferyczna; Arktyka Kanadyjska; korelacja; temperatura powietrza

EN

atmospheric circulation; Canadian Arctic; correlation; air temperature

• Wydawca: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
• Czasopismo: Problemy Klimatologii Polarnej
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 21
• Strony: 77--90
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Maszewski R.

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Instytut Geografii, Zakład Klimatologii 87-100 Toruń, ul. Gagarina 9,

Bibliografia

• 1. Aleksejev G.W., Podgornoj I.A., Swiaščennikov P.N., Khrol’ W.P., 1991. Osobennosti formirowanija klimata i jego izmienčivosti v polarnoj klimatičeskoj sistemie atmosfera – morskoj l’ed – okean [w:] B. A. Krutskich (red.), Klimatičeskij režim Arktiki na rubieže XX i XXI w. Gidrometeoizdat. Sankt-Petersburg: 4–29.
• 2. Atlas Arktiki, 1985. Glavnoye Upravlenye Geodeziy i Kartografiy. Moskva: 204 s.
• 3. Barnston A.G., Livezey R.E., 1987. Classification, seasonality and persistence of low-frequency atmospheric circulation patterns. Monthly Weather Review, 115: 1083–1126.
• 4. Bell G.D., Janowiak J.E., 1995. Atmospheric circulation associated with the midwest floods of 1993. Bulletin of the American Meteorological Society, 76 (5): 681–695.
• 5. Bonsal B.R., Shabbar A., Higuchi K., 2001. Impact of Low frequency variability modes on Canadian winter tem-perature. International Journal of Climatology, 21 (1): 95–108.
• 6. Dydina L.A., 1958. O principach sostavlenija dolgosročnych prognozov pogody maloj zablagovremennoosti dlja Arktiki. Trudy ANII, 215: 269 s.
• 7. Dydina L.A., 1982. Osobennosti razvitija sinoptičeskich processov v Arktikie i ispolzowanije v prognozach na srednije sroki. Gidrometeoizdat, Leningrad: 224 s.
• 8. Hurrell, J.W., 1995. Decadal Trends in the North Atlantic Oscillation: Regional Temperatures and Precipitation. Science, 269 (5224): 676–679.
• 9. Hurrell J.W., 1996. Influence of variations in extratropical wintertime teleconnections on northern hemisphere temperature. Geophysical Research Letters, 23 (6): 665–668.
• 10. Hurrell J.W, van Loon H., 1997. Decadal variations in climate associated with the North Atlantic Oscillation. Climate Change, 36: 301–326.
• 11. Jager J., Kellogg W.W., 1983. Anomalies in temperature and rainfall during warm Arctic seasons. Climatic Change, 5: 39–60.
• 12. Jones P.D., Jonsson T., Wheeler D., 1997. Extension to the North Atlantic Oscillation using early instrumental pressure observations from Gibraltar and South-West Iceland. International Journal of Climatology, 17 (13): 1433–1450.
• 13. Keegan T.J., 1958. Arctic synoptic activity in winter. Journal of Climatology, 15 (6): 513–521.
• 14. Kushnir Y., 1999, Europe’s winter prospects. Nature, 398: 289–291.
• 15. Przybylak R., 2003. The Climate of the Arctic. Atmospheric and Oceanographic Science Library v. 26, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht/Boston/London: 288 s.
• 16. Qian M., Jones C., Laprise R., Caya D., 2008. The Influences of NAO and the Hudson Bay sea-ice on the climate of eastern Canada. Climate Dynamics, 31 (2–3): 169–182.
• 17. Shabbar A., 2006. The impact of El Niño-Southern Oscillation on the Canadian climate. Advances in Geosciences, 6: 149–153.
• 18. Thompson D.W.J., Wallace J.M., 1998. The Arctic oscillation signature in the wintertime geopotential height and temperature fields. Geophysical Research Letters, 25 (9): 1297–1300.
• 19. Thompson D.W.J., Wallace J.M., 2000. Annular modes in the extratropical circulation. Part 1: Month-to-month variability. Journal of Climate, 13 (5): 1000–1016.
• 20. Ustrnul Z., 1997. Zmienność cyrkulacji atmosfery na półkuli północnej w XX wieku. Materiały Badawcze, Seria: Meteorologia, 27, IMGW, Warszawa: 208 s.
• 21. Vangengejm G.J., 1952. Osnovy makrocirkulacjonnogo metoda dolgosročnych meteorologičeskich prognozov dlja Arktyki. Trudy ANII, 34: 314 s.
• 22. Vangengejm G.J., 1961. O stepeni odnorodnosti atmosfernoj cirkuljacii različnych častej severnogo polušarija pri osnovnych formach W, E i C. Trudy AANII, 240: 4–23.
• 23. Van Loon H., Rogers J.C., 1978. The seesaw in winter temperatures between Greenland and northern Europe. Part I: general description. Monthly Weather Review, 106: 296–310.
• 24. Wallace J.M., Gutzler D.S., 1981. Teleconnestions in the geopotential heigh field during the Northern Hemisphere Winter. Monthly Weather Review, 109: 784–812.
• 25. Weller G., 1982. Polar problems in climate research: some comparisons between the Arctic and Antarctic. Australian Meteorological Magazine, 30 (2): 163–168.
• 26. Wettstein J.J., Mearns L.O., 2002. The Influence of the North Atlantic–Arctic Oscillation on Mean, Variance, and Extremes of Temperature in the Northeastern United States and Canada. Journal of Climate, 15 (24): 3586–3600.
• 27. Wu A., Hsieh W.W., Shabbar A., Boer G.J., Zwiers F.W., 2006. The nonlinear association between the Arctic Oscillation and North American winter climate. Climate Dynamics 26: 865–879.
• 28. Zblewski S., Marsz A., 2010. Zmiany niektórych cech klimatu w Arktyce Kanadyjskiej w ostatnim ćwierćwieczu XX i na początku XXI wieku. Problemy Klimatologii Polarnej 20: 45–62.