Wpływ zmian temperatury wód w głównym nurcie Prądu Zachodniospitsbergeńskiego na temperaturę powietrza na Spitsbergenie Zachodnim (1982-2002)

• Autorzy: Kruszewski G.

Warianty tytułu

EN

The influence of the changes in sea surface temperature in the West Spitsbergen Current on the air temperature at West Spitsbergen (1982-2002)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca omawia związki temperatury powietrza na trzech stacjach Spitsbergenu Zachodniego z temperaturą wody powierzchniowej na akwenach położonych po zachodniej stronie wyspy - w nurcie Prądu Zachodniospitsbergeńskiego. Przeprowadzona analiza korelacji ciągów temperatury wody i powietrza wykazała istnienie między nimi istotnych statystycznie związków. Najwyższe współczynniki korelacji (osiągające nawet wartość +0.80) występują w okresie jesieni - między wartościami temperatury powietrza i wody z tego samego miesiąca. Związki pomiędzy roczną temperaturą powietrza a miesięcznymi wartościami temperatury wody są tylko nieznacznie słabsze. W niektórych przypadkach zmiany miesięcznej temperatury powierzchni wody objaśniają ponad 40% zmienności rocznej temperatury powietrza na Spitsbergenie.

EN

This work deals with correlations between SST in the West Spitsbergen Current and air temperature at Spitsbergen (Hornsund, Svalbard-Lufthavn and Ny Alesund). The strongest correlations SST with air temperature have been found in the southern part of the West Spitsbergen Current. In grid [76, 14] synchronic correlations (SST & air temperature in the same month) are strongest and most frequent, occurring in fall and winter months at all three stations (table 1). Correlations in summer months are strong only with closest station at Hornsund (r = 0.67 in July), and decrease with distance to the station. Synchronic correlations between monthly air temperature and SST in next two grids are less frequent and weaker. In [77, 10] grid statistically significant synchronic correlations are limited to fall and winter months and in [78, 06] grid occur in November only (see table 2 & 3). Correlations between monthly SST and annual air temperature are strongest for October, November and December in [76, 14] grid, and coefficients of correlation are very close for all three stations and months (0.62 < r < 0.70) - see Fig. 5. Interesting correlation occur between SST in April and May and annual air temperature values at Spitsbergen, especially strong at Ny Alesund and SST in May in [77, 10] grid (r = 0.66). The changeability of SST in this area in May explains from 31% (Hornsund) to 41% (Ny Alesund) of changeability in annual air temperature at Spitsbergen.

Słowa kluczowe

PL

temperatura powierzchni oceanu; Prąd Zachodniospitsbergeński; temperatura powietrza; Spitsbergen

EN

Spitsbergen; air temperature; West Spitsbergen Current; sea surface temperature

• Wydawca: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
• Czasopismo: Problemy Klimatologii Polarnej
• Rocznik: 2005
• Tom: nr 15
• Strony: 53--63
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kruszewski G.

• Akademia Morska w Gdyni Katedra Meteorologii i Oceanografii Nautycznej, Wydział Nawigacyjny ul. Sędzickiego 19, 81-374 Gdynia,

Bibliografia

• 1. Furevik T., 2001, Annual and interannual variability of Atlantic Water temperatures in the Norwegian and Barents Seas: 1980–1996. Deep-Sea Research I, 48: 383-404.
• 2. Karcher M. J., Gerdes R., Kauker F., Köberle C., 2003, Arctic warming: Evolution and spreading of the 1990s warm event in the Nordic seas and the Arctic Ocean. J. Geophys. Res., 108(C2), 3034 doi:10.1029/2001JC001265
• 3. Kruszewski G., 2004a, Zmienność temperatury powierzchni morza w rejonie Spitsbergenu (1982–2002) jako przejaw współcześnie zachodzących zmian klimatycznych. Problemy Klimatologii Polarnej, 14: 79-86.
• 4. Kruszewski G., 2004b, Wzrost temperatury wód wokółspitsbergeńskich w ostatnim 20-leciu (1982–2002). Polish Polar Studies. XXX International Polar Symposium, Gdynia, 203-211.
• 5. Kruszewski G., Marsz A., Zblewski S., 2003, Wpływ zmian temperatury powierzchni oceanu na Morzu Norweskim na temperaturę powietrza na Svalbardzie i Jan Mayen (1982–2002). Problemy Klimatologii Polarnej, 13: 59-78.
• 6. Midttun L., 1990, Surface temperatures of the Barents Sea. Polar Research 8: 11-16.
• 7. Niedźwiedź T., 2003, Współczesna zmienność cyrkulacji atmosfery, temperatury powietrza i opadów atmosferycznych na Spitsbergenie. Problemy Klimatologii Polarnej, 13: 79-92.
• 8. Przybylak R., 2002, Variability of air temperature and atmospheric precipitation in the Arctic. Atmospheric and Oceanographic Sciences Library, 25, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht / Boston / London, ss. 330.
• 9. Tuomenvirta H., Drebs A., Førland E., Tveito O.E., Alexandersson H., Laursen E.V., Jónsson T., 2001, Nordklim data set 1.0 – description and illustrations. DNMI Report KLIMA 08/01: 27 s.
• 10. Zblewski S. 2004, Zmiany temperatury wody Prądów Wschodnio- i Zachodniogrenlandzkiego w okresie ocieplenia końca XX wieku (1982–2002). Polish Polar Studies. XXX International Polar Symposium, Gdynia, 425-438.
• 11. Zhang J., Rothrock A. D., Steele M. 1998, Warming of the Arctic Ocean by strenghtened Atlantic inflow: Model results. Geophysical Research Letters, Vol. 25, No. 10: 1745-1748.